روزنامه آفتاب یزد
1400/08/27
طرح اشتباهی مسئولان در مورد حیوانات خانگی
آفتاب یزد _ یگانه شوق الشعراء: تعدادی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی طرحی را با نام «طرح صیانت از حقوق عامه در مقابل حیوانات مضر و خطرناک» به مجلس معرفی کرده و اعلام وصول شده است که هدف آن قانونمند‌سازی نگهداری از حیوانات «مضر و خطرناک» و دفاع از حقوق مردم در برابر خطرات ناشی از این حیوانات است. بر اساس این طرح نگهداری، تکثیر و خرید و فروش و گرداندن حیوانات وحشی و نامتعارف و البته خطرناک مانند کروکودیل، لاک پشت، مار، گربه، میمون، سگ و دیگر حیوانات نجس ممنوع است.تا کنون این طرح با واکنش‌های مختلف و مخالف‌های متعدد از سمت گروه‌های گوناگون مواجه شده است. طرحی که به نظر می‌رسد جدای از مردم حتی به نظر کارشناسانه نیز توجه نداشته است و نه تنها حافظ حقوق عامه نیست که می‌تواند حقوق مردم را در معرض پایمال شدن قرار بدهد.در کشورهای دیگر در خصوص نگه داری از حیوانات قوانین متعدد و همچنین سخت گیرانه‌ای وجود دارد زیرا افراد زیادی از حیوانات خانگی نگهداری می‌کنند اما هیچگاه به طور کلی نگهداری از این حیوانات ممنوع اعلام نشده است.>جزای نقدی معادل 10 تا 30 برابر حداقل حقوق کارگری
ماده واحده: چهار ماده به شرح ذیل به عنوان ماده (۶۸۸ مکرر ۱)، (۶٨٨ مکرر ٢)، (۶٨٨ مکرر ۳) و (۶۸۸ مکرر ۴) به قانون مجازات اسلامی (کتاب پنجم- تعزیرات) الحاق می‌گردد:ماده۶۸۸ مکرر ۱: واردات، تولید، تکثیر، پرورش، خرید و فروش، حمل و نقل و گردانیدن اعم از پیاده و یا با وسیله نقلیه و نگهداری حیوانات وحشی، نامتعارف، مضر و خطرناک، از قبیل: کروکودیل (تمساح)، لاک پشت، مار، سوسمار، گربه، موش، خرگوش، سگ و سایر حیوانات
نجس العین و میمون ممنوع می‌باشد و هر یک از مرتکبین، به جزای نقدی معادل ۱۰ تا ۳۰ برابر حداقل حقوق کارگری (که سالانه توسط دولت و اتحادیه‌های مربوطه تعیین و اعلان می‌گرددد) و نیز ضبط حیوان مربوطه محکوم می‌گردند.تبصره۱: هلال احمر جمهوری اسلامی ایران، نیروهای مسلح، نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران، مراکز و آزمایشگاه‌های تحقیقاتی، علمی، تخصصی، دارو و واکسن‌سازی دولتی و یا غیر دولتی دارای مجوز رسمی از دستگاه‌های ذیربط مانند وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی، سازمان محیط زیست و سازمان دامپزشکی به تناسب ماموریت‌ها و نیازهای علمی و تحقیقاتی خود از شمول این قانون مستثنی می‌باشند و همچنین روستا نشینان، عشایر و گله داران، صرفاً در محدوده فعالیت و متناسب با نیازهای زندگی خود می‌توانند از سگ نگهبان استفاده نمایند. سایر اشخاص حقیقی و حقوقی و متقاضی استفاده از حیواناتیاد شده، درخواست مکتوب خود را به دادستانی استان و یا شهرستان مربوطه جهت بررسی و اقدام مقتضی در کمیته مذکور در تبصره ۲ این ماده تقدیم می‌نمایند.
>صدور مجوز برای نگهداری از حیوانات
تبصره۲–در راستای اجرای این قانون کمیته‌ای با مسئولیت دادستانی هر شهرستان و با عضویت نمایندگان ذیربط شهرداری، نیروی انتظامی، دانشگاه علوم پزشکی، (اداره بهداشت و درمان) سازمان حفاظت محیط زیست، سازمان دامپزشکی، نماینده تام الاختیار فرماندار برای بررسی و
تعیین تکلیف موارد ذیل تشکیل می‌گردد:1. بررسی در خواست
اشخاص حقیقی و حقوقی یا متقاضی استفاده از حیوانات موضوع این قانون، تائید یا رد ضرورت و لزوم استفاده متقاضی از حیوانات مورد تقاضا و صدور مجوز استفاده برای متقاضیانی که تقاضای آنان مورد تائید قرار گرفته است.2. تعیین تکلیف در خصوص حیوانات ضبط شده و مصادره‌ای و یا حیوانات رها شده در سطح جامعه.ماده۶۸۸ مکرر ۲: اتحادیه صنف مشاورین املاک موظف است حداکثر ۳ ماه پس از ابلاغ رسمی این قانون، ممنوعیت نگهداری حیوانات موضوع این قانون را جهت اطلاع و رعایت موجرین و مستاجرین، در قراردادهای اجاره گنجانده و ذکر نماید.در صورتی که هر یک از دفاتر مشاورین املاک، بعد از زمان مقرر یا دشده، این موضوع را رعایت نکنند، مستنکف از قانون تلقی و برای هر بار تکرار تخلف، به مجازات ذکر شده در ماده ۶۸۸ مکرر ۱ محکوم می‌شوند. تبصره: چنانچه موجرین در عقد قرارداد از قید ممنوعیت نگهداری حیوانات موضوع این قرارداد، در مورد اجاره خودداری نماید و مستاجرین مرتکب نگهداری حیوانات یاد شده در ملک مورد اجاره شوند، هر یک از موجرین و مستاجرین مستقلاَ به جزای نقدی ذکر شده در ماده ۶۸۸ مکرر ۱ محکوم می‌شوند.ماده۶۸۸ مکرر ۳: چنانچه هر یک از شهروندان از نگهداری حیوانات موضوع این قانون توسط همسایگان، گزارش یا شکایت نمایند، دستگاه قضائی و نیروی انتظامی به عنوان ضابط قضائی، موظف به رسیدگی و اعمال این قانون می‌باشند و اگر فرد گزارشگر یا شاکی، خواستار عدم افشای هویت خویش باشد، دستگاه قضائی موظف است ضمن حفظ هویت فرد موصوف موضوع گزارش را بدون نیاز به پیگیری شاکی و گزارشگر، رسیدگی و مورد اعمال این قانون قرار دهد.ماده۶۸۸ مکرر ۴: در صورت حمل و گردانیدن حیوانات موضوع این قانون با وسائل نقلیه، علاوه بر مجازات نقدی مالک یا حامل حیوان، راننده خودرو نیز به جزای نقدی تعیین شده در این قانون محکوم و خودروی مربوطه نیز علاوه بر جریمه توسط پلیس به مدت ۳ ماه توقیف می‌گردد.
>عدم ارتباط قانونگذار با بطن جامعه
مهدی نبییان کارشناس حیات وحش در این باره به آفتاب یزد گفت:«موضوع این است که قانونگذار در این بحث انگار نه با بطن جامعه در ارتباط است و نه نظر کارشناسان را در این زمینه احراز کرده است. ماجرا از این قرار است که قاعدتا سرپرست حیوانات اهلی انسان‌ها هستند. یعنی ما هیچ حیوان اهلی‌ای را نمی‌توانیم متصور باشیم که بتواند به صورت آزاد و رها در طبیعت زندگی کند. یعنی همانطور که ما گاو، گوسفند، مرغ، خروس و... را آزاد در طبیعت نداریم سگ و گربه هم جزو حیوانات اهلی حساب می‌شوند. منظور این است که ما خواستگاهی در طبیعت برای این حیوانات نداریم بنابراین ما نمی‌توانیم این طور بگوییم که عده‌ای از حیوانات اهلی نمی‌توانند سرپرست انسانی داشته باشند. ما کارشناسان محیط زیست قائل بر این هستیم که تمامی حیوانات اهلی باید مستقیما تحت سرپرستی انسان‌ها باشند و اتفاقا به شدت درحال درگیری با موضوع سگ‌های ولگرد در طبیعت هستیم. ما معتقدیم که این سگ‌ها باید به هر نحوی از طبیعت حذف شوند و یکی از راه‌های حذف این سگ‌ها زنده گیری، درمان و واگذاری آن‌ها به سرپرست انسانی است. این طور که قانونگذار به ماجرا ورود کرده است و فقط موضوع را از یک بعد حلاجی کرده است این را می‌رساند که تلاش‌های کارشناسان محیط زیست برای تخلیه طبیعت از حیوانات بی‌سرپرست بی‌ثمر خواهد ماند. در کشور ما به صورت قانونی پت شاپ وجود دارد یعنی فروشگاه‌هایی که محصولات مورد نیاز حیوانات خانگی را عرصه می‌کنند. از طرفی کلینیک‌های دامپزشکی پت در سراسر کشور وجود دارد و الان گفته‌اند که نگهداری حیوانات خانگی ممنوع است. درواقع چیزی که من از این طرح استنباط می‌کنم این است که نگهداری از حیوانات خانگی را قانونگذار بر نتابیده است. مثل این مانند که ما جاده تاسیس کنیم و بنزین بفروشیم سپس بگوییم استفاده از خودرو ممنوع است. چنین چیزی امکان پذیر نیست. وقتی پت شاپ‌ها وجود دارد و خرید و فروش حیوانات اهلی خانگی انجام میشود و از طرف دیگر کلینیک‌های دامپزشکی حیوانات کوچک و پت به صورت قانونی فعالیت می‌کند نمی‌توانیم بگوییم نگه داری حیوانات خانگی ممنوع است. »
>پاک کردن صورت مسئله
وی ادامه داد: «من این را قبول دارم حساسیت‌هایی در خصوص نحوه نگهداری حیوانات اهلی خانگی از طرف بخشی از جامعه وجود داشته باشد اما با پاک کردن صورت مسئله قرار نیست مشکل حل شود. اگر قانونگذار در زمینه‌ای اقدام می‌کند باید تمام جنبه‌های اجتماعی، اقتصادی و علمی ماجرا را در نظر بگیرد. کارشناسان محیط زیست همانطور که با بحث حیوانات اهلی به صورت رها و بی‌ضابطه مخالف هستند با بحث نگهداری از حیوانات خانگی به شرط وجود ضوابط و مقررات مشکلی ندارند. متاسفانه در کشور ما قانونی که حقوق حیوانات و حقوق انسان‌ها در خصوص بحث حیوانات اهلی علی الخصوص بت‌ها وجود ندارد.الان در هر کشور توسعه یافته نگهداری از حیوانات خانگی مشمول ضوابط و مقررات بسیار سخت گیرانه است. در هیچ کشور توسعه یافته‌ای در دنیا افراد اجازه ندارند پت خود را به صورت آزادانه با خودرو حمل کنند.یعنی اگر در کشور آمریکا فرد سگ خود را با خودرو جا به جا کند فرد را جریمه سنگین می‌کنند و همچنین به احتمال زیاد سگ را ضبط می‌کنند. زیرا قانون وجود دارد که باید سگ در داخل باکس استاندارد جا به جا شود. همانطور که فرد اگر بچه زیر 6 سال داشته باشد باید در صندلی مخصوص کودک بشیند وگرنه جریمه میشود و حتی امکان دارد حضانت بچه را از او بگیرند. در این کشورها اگر فرد با سگ خود در خارج از منزل بدون قلاده و بند حرکت کند بازهم فرد جریمه میشود. یا اگر سگ فرد در بیرون مدفوع کند و صاحب سگ آن مدفوع را جمع نکند فرد را جریمه می‌کنند و گاها جریمه آن به 100 میلیون تومان می‌رسد. در ایالات متحده افراد اجازه ندارند با سگ خود از فاصله 500 متری مدرسه گذر کنند اما در ایران متاسفانه هیچ گونه قانونی در این حوزه وجود ندارد و به جای اینکه قانونگذاری بکنیم که شرایط و ضوابط نگهداری از حیوانات خانگی به چه صورت است صورت مسئله را پاک می‌کنیم. با تصویب این طرح تکلیف ده‌ها هزارنفر شهروند ایرانی که در منازل خود حیوان خانگی دارند چیست؟ ما باید برای این گروه ضوابط و مقررات معین کنیم.الان در ایالت متحده اگر یک سگی حتی با قلاده به سمت یک بچه‌ای پارس کند و او بترسد و شکایت انجام شود به احتمال خیلی قوی سگ را اسلیپ می‌کنند. در ایران هرج و مرج عجیبی در نگهداری از حیوانات خانگی وجود دارد و هیچ قانونی در این زمینه نداریم و از سمت دیگر قانونگذار هم هیچ شناختی از ابعاد موضوع ندارد.»
>قانون، نظارت، مقررات و سخت‌گیری
در اجرای قانون وجود ندارد
این کارشناس در ادامه گفت:«در جهان حدود 330 نژاد از انواع مختف سگ‌ها وجود دارد. در بسیاری از کشورها نگه داری از انواع زیادی از این نژاد‌ها ممنوع است.مثلا در ایالت متحده داشتن نژاد پیت بول ممنوع است به خاطر اینکه این نژاد به عنوان یک نژاد خطرناک شناخته میشود و می‌تواند حتی برای صاحبینش هم خطرناک باشد و به عنوان یک سلاح سرد طبقه‌بندی میشود. انواع زیادی از نژاد‌ها در کشورهای اروپایی ممنوع اعلام شده است. اما در کشور ما متاسفانه هیچ گونه قانون، نظارت، مقررات و سخت‌گیری در اجرای قانون وجود ندارد و انواع و اقصام نژاد‌های مختلف در ایران دیده میشود. مثلا طرف در یک آپارتمان 60 متری از سگی نگهداری می‌کند که جثه بسیار بزرگی دارد. اما در کشورهای دیگر متراژ منزل در نوع حیوان مورد نگه داری تاثیر دارد و اینکه اگر به حیوان درست رسیدگی نشود فرد مشمول جریمه سنگین میشود. این فقط برای حفاظت از حقوق حیوانات نیست و به این معنا است که کسی که از حیوان خودش درست مراقبت نکند تهدیدی برای سلامت و بهداشت جامعه است. الان در کشور ما هیچ کدام از این موارد توسط صاحبین حیوانات رعایت نمی‌شود و دلیل آن است که هیچگونه قانونی در این زمینه وجود ندارد.در بسیاری از کشورها برای این که یک سگ داشته باشید باید دوره‌های آموزشی بگذرانید تا یاد بگیرید چگونه از خود حیوان مراقبت حقوق مردم را رعایت کنید.»
>قانونگذار باید شرایط نگهداری از حیوانات را مشخص کند
نبی یان افزود:«در گام اول ما نیاز به این داریم که قوانین مشخص، شفاف و واضح برای نگهداری حیوانات خانگی داشته باشیم. مثلا در استرالیا فرد اگر بیشتر از یک گربه داشته باشد جریمه میشود، اگر حیوان عقیم نباشد فرد جریمه میشود و توله کشی در بسیاری از کشورها ممنوع است. ما باید به این سمت و سو پیش برویم.با ممنوعیت ما به این موارد دست پیدا نخواهیم کرد باید با قانون که حد و حدود افراد را مشخص می‌کند می‌توانیم این مسئله را حل کنیم. قانونگذار باید شرایط نگهداری از حیوانات را مشخص کند با ممنوعیت این قانون هرگز اجرایی نخواهد بود. حتما ما نیاز به این داریم که حقوق افرادی که تمایل دارند حیوانات خانگی داشته باشند به رسمیت شناخته شود. اما این بدین معنی نیست که هرکسی که سگ وگربه دارد هرکاری می‌تواند انجام دهد.باید با یک سری قوانین مشخص حد و حدود افراد مشخص شود. ما نباید تنها به دنبال این باشیم که اسباب بازی زنده‌ای بخریم و به خانه ببریم و حیوانات هم دارای حقوقی هستند. یک آپارتمان 50 متری در طبقه فلان یک برج برای نگهداری سگ مناسب نیست و این به نوعی حیوان آزاری تلقی میشود.ما باید قوانینی را مشخص کنیم که حقوق حیوانات در آن لحاظ شده باشد و هم به حقوق شهروندان توجه شده باشد چه شهروندانی که دوست دارند حیوان خانگی داشته باشند و چه شهروندانی که دوست ندارند در کنارشان حیوانات خانگی زندگی بکنند.باید با قانون همه ذی نفعان و ذی مدخلان ماجرا را در نظر بگیریم و ممنوعیت تنها پاک کردن صورت مسئله است.»
>نقاط مغفول مانده از دید قانونگذار
این کارشناس حیات وحش در ادامه تصریح کرد:«گو اینکه در این طرح توجه به حیوانات مهاجر ونژاد‌های خطرناک نیمه وحشی و وحشی نشده است. متاسفانه ما شاهد قاچاق گسترده حیوانات حیات وحش به خصوص گونه‌های جانوری نیمه وحشی غیر بومی به کشور هستیم. از نظر ما کارشناسان یک لاک پشت گوش قرمز بسیار خطرناک است یا بسیاری از ماهی‌های زینتی و خوراکی‌ای که وارد کشور می‌شوند تهدید جدی‌ای برای محیط زیست ما به حساب می‌آیند. قانونگذار در این طرح تعیین نکرده است که رها‌سازی هر نوع حیوان اهلی در طبیعت خطرناک است. ما الان شاهد تجارت عظیمی از واردات انواع و اقسام پرندگان زینتی به کشور هستیم که اکثرا پرندگان نیمه وحشی غیر بومی هستند که اگر وارد طبیعت ما بشوند می‌توانند تهدیدات بسیار جدی‌ای برای سلامت بسیاری از گونه‌های ما ایجاد کنند. الان در کشور ما با یک مشکل جدی‌ای مواجه هستیم و آن تولید مثل حیوانی به اسم راکون
که گوشت خوار و بومی کشور آمریکای شمالی است.
این حیوان در جنگل‌های شمال ایران در حال تکثیر است و
یک گونه بومی بسیار خطرناک برای کشور ما است. در خصوص این
موضوع هم هیچ تعیین تکلیفی نشده است. قانونگذار مشخص نکرده است که تکلیف سگ‌های رها و بی‌صاحب چیست.حداقل 1 میلیون و 300 هزار سگ گله در کشور ما وجود دارد که هیچکدام عقیم نشده‌اند و هیچ قانون مشخصی برای کنترل و مدیریت آن‌ها وجود ندارد. این‌ها تهدید جدی‌ای برای حیات وحش، محیط زیست و انسان‌ها هستند. در سال 1398، 234161 مورد حیوان گزیدگی در ایران داشتیم که حداقل 200 هزار مورد آن توسط سگ‌ها اتفاق افتاده است. از این تعداد 180 هزار گزش توسط سگ‌های صاحب دار و 20 هزار گزش توسط سگ‌های ولگرد رخ داده است. این تعداد گزش باعث واردات 700 هزار دوز واکسن هاری به کشور شده است که هر دوز از این واکسن به قیمت 50 دلار است. یعنی سالانه در کشور ما 10 میلیون دلار برای واردات واکسن هاری هزینه میشود. قانونگذار باید به این موارد ورود کند.الان در کشور ما اگر سگ صاحب داری پای فردی را گاز بگیرد اگر فرد شکایت نکند دولت با صاحب سگ کاری ندارد و حتی پول دوا و درمان فرد آسیب دیده را دولت از جیب مردم ایران می‌دهد. ما جزو معدود کشور‌هایی هستیم که واکسن بسیار گران قیمت هاری را به صورت رایگان در اختیار مردم قرار می‌دهیم. »
> سلامت و بهداشت جامعه
مهدی نبییان تاکید کرد:«در کشور ما برای نگهداری از حیوانات خانگی در منازل هیچ قانونی وجود ندارد یعنی هرکس هرکاری بخواهد در این باره انجام می‌دهد. مثلا در کیش دیده میشود که افراد از سگ هاسکی که متعلق به مدارهای شمالی نزدیک قطب است نگه داری می‌کنند. اگر کشور ما قانونمند بود برای این نوع افراد نگهداری از حیوانات را ممنوع می‌شد، زیرا این عمل عین حیوان آزاری است.اگر افراد توانایی نگهداری از حیوان خانگی را نداشته باشند این حیوان می‌تواند بستر بیماری برای صاحبان سگ و جامعه باشد. در حال حاضر ما نمی‌دانیم چه تعداد سگ در کل کشور در منازل نگهداری می‌شوند. ضمن احترام به دغدغه مندی قانونگذار محترم در این زمینه چه به لحاظ فرهنگی و چه به لحاظ مشکلاتی که حیوانات اهلی بدون صاحب و حیوانات اهلی با صاحب ولی بدون قانون می‌توانند برای سلامت بهداشت و روان جامعه به وجود بیاورند اما راه حل آن ممنوعیت نیست بلکه استفاده از کارشناسان و متخصصین حوزه محیط زیست، دامپزشکی و بهداشت در کنار یکدیگر و تدوین قوانینی است که بتواند هم حقوق صاحبان سگ و هم حقوق سگ‌های صاحب دار و هم حقوق شهروندان را صیانت کند. همچنین مسئله مهم دیگر مدیریت جمعیت سگ‌های ولگرد است که متاسفانه مغفول باقی مانده است. در اکثر
کشورهای دنیا غذا‌رسانی به حیوانات چه از نوع اهلی و چه از نوع وحشی ممنوع است ولی متاسفانه در کشور ما به واسطه این اتفاق ناخوشایند جمعیت این حیوانات روز به روز در حال گسترش است؛ در فضای شهری جمعیت گربه‌های ولگرد و در فضای اطراف و بیرون شهر جمعیت سگ‌های ولگرد. حتی برخی کشورها غذا دادن به پرنده‌ها را نیز ممنوع کرده‌اند. این امر از آن رو بسیار نگران‌کننده است که در قالب جنبش‌های به ظاهر حامی حیوانات و به صورت سازمان یافته توسط عده‌ای پیگیری میشود. ادامه این وضعیت تاثیرات غیرقابل جبرانی روی زندگی این حیوانات و به خطر افتادن سلامت و بهداشت انسان‌ها خواهد داشت. در ایران روزانه 55 نفر توسط سگ‌های ولگرد دچار جراحت می‌شوند و دولت روزانه از بیت‌المال 770 میلیون تومان فقط هزینه واکسن هاری می‌کند.»
سایر اخبار این روزنامه
سوال از دولت مجلس را دستِ کم گرفته بودید یا آموزش و پرورش را؟!
ترور ساختگی، الکاظمی را از دور خارج کرد!
می‌توان برای همه مشکلات کشور راه‌حل علمی پیدا کرد
نظارت جامع بر قیمت کالاهای اساسی گسترش می‌یابد
طرح اشتباهی مسئولان در مورد حیوانات خانگی
شاهکار جدید مجلس
معاهده دوجانبه برای نجات توافق هسته‌ای
سیاستهای مقابله با فقر و شرایط اثربخشی
سفیدها در دالان بهشت!
کرونا، عامل کاهش روابط اجتماعی
فیش حقوقی رئیس دفتر وزیر نفت محرمانه نیست
شوخی تلخ مجلس با موضوع واردات خودرو
چهره های تکراری تصمیمات تکراری
