روزنامه ابتکار
1400/09/01
«ابتکار» راه‌های برون رفت صنعت توریسم از ورشکستگی را بررسی کرد نجات گردشگری در بزنگاه عبور از کرونا
کیمیا نجفیصنعت گردشگری بزرگ‌ترین صنعت خدماتی جهان از نظر درآمدزایی شناخته میشود. رشد این صنعت، همواره آثار فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی زیادی را به‌دنبال داشته است. به همین دلیل توسعه صنعت گردشگری برای کشورهایی که با معضلاتی همچون بیکاری و محدودیت منابع ارزی روبه‌رو هستند از اهمیت فراوانی برخوردار است.
اقتصاد ایران از گذشته تا کنون به درآمدهای حاصل از صادرات نفت وابستگی بالایی داشته است اما اکنون به دلیل تحریم‌ها درآمدهای ارزی کشور تحت تاثیر قرار گرفته، در چنین شرایطی توجه به فرصت‌های دیگر که سبب افزایش درآمدهای ارزی، ایجاد اشتغال و بهبود فضای اقتصاد شود از اهمیت بالایی برخوردار است. با توجه به ظرفیت‌های عرصه گردشگری در ایران، صنعت گردشگری می‌تواند فرصتی مناسب برای رشد اقتصادی باشد. البته به نظر کارشناسان، این صنعت از توسعه‌ای که شایسته آن است برخوردار نبوده و از دلایل آن می‌توان به آماده نبودن بسترهای اقتصادی مناسب در ایران برای جذب سرمایه‌گذاری در ساخت هتل و سایر صنایع جانبی این حوزه اشاره کرد. این مسئله نشان می‌دهد که اقتصاد و صنعت گردشگری دو مسئله مرتبط باهم بوده و فراز و نشیب هر کدام بر دیگری تاثیر زیادی دارد بنابراین باید به این دو توجه ویژه‌ای شود، چراکه توجه به صنعت گردشگری، می‌تواند باعث خروج کشور از بحران اقتصادی و معضل بیکاری باشد و از سوی دیگر محرک سایر بخش‌های اقتصادی مانند صنعت، کشاورزی و خدمات کشور شود. همچنین توجه به بسترهای اقتصادی مناسب برای جذب سرمایه‌گذاری در حوزه‌های مرتبط با این صنعت باعث رونق گردشگری خواهد شد.
گردشگری ایران در آستانه ورشکستگی است
بر اساس گزارش ایسنا، اخیرا علی اکبر عبدالملکی رئیس کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی ایران در نشست هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی ایران، گفته است: « برای جایگزین کردن درآمدهای نفتی، بهترین گزینه صنعت گردشگری خواهد بود. براوردها نشان می‌دهد که در عرصه جهانی، ۱۱ درصد از کل اشتغال کشورها در حوزه گردشگری تعریف شده است و در ایران نیز این عدد پایین نیست. از این رو فعال کردن ظرفیت‌های ایران در این حوزه باید به عنوان یک اولویت جدی در نظر گرفته شود. از سوی دیگر براوردها نشان می‌دهد که ورود هر گردشگر خارجی به ایران، حدود هزار دلار ارزآوری برای کشور دارد و در شرایطی که ما با محدودیت‌های تحریمی مواجه هستیم، این فرصتی مطلوب برای دسترسی به منابع ارزی جدید است.»
غلامحسین شافعی، رئیس اتاق بازرگانی ایران نیز در همان نشست گفته است: «بی توجهی به ظرفیت‌های عرصه گردشگری در کنار مشکلاتی که تحریم و کرونا به وجود آورده‌اند، باعث شده بسیاری از فعالان صنعت گردشگری ایران در آستانه ورشکستگی قرار بگیرند. ایران از نظر ظرفیت‌های بالقوه گردشگری شرایط بسیار مطلوبی دارد و در صورت استفاده از این ظرفیت‌ها، ما می‌توانیم در میان اصلی‌ترین مقاصد گردشگری منطقه قرار بگیریم، با این وجود متاسفانه تاکنون به ظرفیت‌های این بخش توجه چندانی صورت نگرفته است.»
وی با اشاره به سهم اقتصاد گردشگری از تولید ناخالص داخلی ایران، بیان کرد: «شورای جهانی سفر و گردشگری در آخرین ارزیابی خود اعلام کرده که سهم گردشگری از اقتصاد ایران حدودا 4.2 درصد است که این عدد نسبت به بسیاری از کشورهای منطقه نیز بسیار پایین است. در همین گزارش اعلام شده که سهم گردشگری در اقتصاد ترکیه پنج درصد، در عربستان سعودی 7.1 درصد و در قطر 7.5 درصد بوده است. همچنین کل سهم صنایع گردشگری از اشتغال ایران حدودا 6.5 درصد ارزیابی میشود. این عدد در امارات متحده عربی 9.5 و در ترکیه 8.1 درصد بوده است. این آمارها نشان می‌دهد که ما نتوانسته‌ایم از ظرفیت‌های گردشگری ایران برای رقابت با کشورهای منطقه نیز به درستی استفاده کنیم. استفاده نکردن از ظرفیت‌های موجود در کشور، عملا یک ثروت ملی را به فراموشی سپرده است. عدم استفاده از ثروت‌های ملی در عرصه گردشگری باعث شده تاثیر تحریم و کرونا نیز در این بخش بسیار زیاد باشد و همین موضوع فشاری جدی بر فعالان این صنعت وارد کرده است. ما امیدواریم با فعال کردن دوباره این بخش، شاهد افزایش سرمایه گذاری در گردشگری و بهره بردن تمام اقتصاد ایران از توانایی‌های این بخش باشیم.»
با رشد صنعت گردشگری ما شاهد تمرکز درآمد در یک بخش نخواهیم بود
در آستانه ورشکستگی گردشگری ایران قطعا خبر خوبی برای اقتصاد نخواهد بود، زیرا همانطور که گفته شد اقتصاد و گردشگری دو مسئله به هم مرتبط است. سیاوش غیبی‌پور، دکترای اقتصاد با اشاره اهمیت رشد صنعت گردشگری و تاثیر آن بر اقتصاد به «ابتکار» گفت: نوع درآمدی که حاصل از صنعت گردشگری باشد نوع توزیع درآمد است یعنی این درآمد به بخش‌های مختلف جامعه توزیع میشود. توزیع درآمد به عدالت نزدیک بوده و دیگر ما شاهد تمرکز درآمد در یک بخش و محدود به افراد خاص نخواهیم بود، بنابراین صنعت گردشگری تاثیر بالایی بر اقتصاد ایران دارد.
این کارشناس مسائل اقتصادی با اشاره به مسئله نزدیک بودن صنعت گردشگری ایران به ورشکستگی ادامه داد: اینکه گفته میشود صنعت گردشگری به دلیل کرونا و یا برخی از محدودیت‌ها در آستانه ورشکستگی بوده کاملا درست است اما باید توجه داشته باشیم که به خطر افتادن صنعت گردشگری در تمام دنیا اتفاق افتاده است. به هرحال کرونا باعث شده که به بسیاری از هتل‌های معروف و مراکزهای مختلف هزینه‌های بالایی تحمیل شود و ایران هم از این قاعده مستثنی نیست.
غیبی‌پور به ضرورت بازیابی صنعت گردشگری کشور تاکید کرد و گفت: برای بازیابی این صنعت باید اقدامات جدی را در دستور کار قرار داد. مراکز توریستی که در اختیار دولت است آنچنان پویایی اقتصادی ندارند و برای این کار باید بخش خصوصی به میدان بیاید.
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: بخش خصوصی در دوره کرونا خود دچار مشکلات بسیاری شد البته دولت برای مراکزی که آسیب دیده‌اند همچون تالارها، رستوران‌ها و... معافیت‌هایی را در نظر گرفته‌اند.
شیوه‌های سنتی پاسخگوی نیاز صنعت نیستند
غیبی‌پور در بخش دیگری از صحبت‌هایش به جاذبه‌های گردشگری ایران اشاره کرد و در این خصوص گفت: ایران دارای جاذبه‌های اقلیمی، باستانی و مراکز دیدنیه بسیاری است که این جاذبه‌ها از بین نمی‌رود. ما باید با تغییر روش، گردشگری را تسهیل کنیم چراکه دیگر شیوه‌های سنتی پاسخگوی نیاز صنعت نیستند. ما باید برای جذب توریست به سمت شیوه‌های نوین برویم.
این کارشناس اقتصادی در ادامه گفت‌وگو به ظرفیت بالای کشور برای جذب گردشگر اشاره کرد و گفت: از شمال تا جنوب ما دارای ظرفیت‌های بسیاری برای جذب گردشگر هستیم و اگر توسعه‌ای در این زمینه به وجود بیاید فراگیر بوده و تمام کشور از آن بهره‌مند میشود.
رونق گردشگری به معنای ایجاد اشتغال خواهد بود
وی به تاثیر بالای رشد گردشگری در بهبود فضای اقتصادی تاکید کرد و گفت: رونق گردشگری تاثیر بالای بر ایجاد اشتغال خواهد داشت. اکنون بخش قابل توجه‌ای از اشتغال ما در بخش خدمات خلاصه میشود. خدمات هم ارتباط مستقیمی با بازار و توریست دارد بنابراین رونق گردشگری به معنای ایجاد و حفظ اشتغال خواهد بود.
غیبی‌پور ادامه داد: علاوه‌بر توزیع درآمد به صورت غیرمتمرکز ما می‌توانیم موفقیت و موقعیت‌های ویژه‌ای را به دست بیاوریم. تکیه بر منابع نفتی موقت خواهد بود چراکه ممکن است این منابع روزی تمام شود و یا فروش آن به بن‌بست بخورد اما استفاده از سرمایه‌های پایدار اینگونه نیست.
وی توضیح داد: اکنون بسیاری از ظرفیت‌های طبیعی و جاذبه‌های توریستی کشور بلااستفاده مانده است. شاید یک کشور بتواند صنعتی را از کشور دیگر وارد مرزهای خودش کند اما هیچگاه نمی‌تواند زیبایی‌های طبیعی یک کشور را به درون کشور خود ببرد. ایران دارای جاذبه‌های بسیاری است و این یک فرصت برای رشد کشور به حساب می‌آید.
این کارشناس اقتصادی اظهار کرد: ما برای رشد اقتصادی باید زیرساخت‌های لازم برای توسعه صنعت گردشگری را فراهم کنیم. همانطور که گفتم رونق گردشگری، اشتغالزا خواهد بود و نتیجه این رونق را تمام کشور خواهد دید.
سایر اخبار این روزنامه
چگونه سد سازی بی رویه و افزایش کشاورزی بحران آفرین شد؟
زیرپای خالی زمین
ژوبین صفاری
این آب ماهی ندارد!
«ابتکار» راه‌های برون رفت صنعت توریسم از ورشکستگی را بررسی کرد
نجات گردشگری در بزنگاه عبور از کرونا
آیا کاهش یارانه اختصاص یافته در طرح‌های فصلی به نفع چرخه کتاب است؟
بندبازی با یار مهربان
پوتین به دنبال چیست؟
نشانه‌های تدارک روسیه برای حمله به اوکراین
آیا کاهش هزینه‌ها ممکن است؟
بودجه‌ریزی بر مبنای لابی‌گری
تحلیل زبان بدن وزیر دفاع آمریکا هنگام صحبت کردن درباره ایران در منامه
لحن «استین» تهدیدی بود؟
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی امروز وارد تهران می شود
سفر گروسی گره گشای تارو پود برجام؟
هم اندیشی رییس عدلیه با فراکسیون اصناف مجلس و اتاق اصناف:
درپرونده‌های کثیرالشاکی زندانی کردن متخلف درابتدا موجب زیان شاکیان است
با حضور ده متهم از رده‌های مختلف نظامی
دادگاه رسیدگی به پرونده هواپیمای اوکراینی برگزار شد
هم اندیشی رییس عدلیه با فراکسیون اصناف مجلس و اتاق اصناف:
درپرونده‌های کثیرالشاکی زندانی کردن متخلف درابتدا موجب زیان شاکیان است
چرا آژانس به ملاحظات امنیتی ـ هسته‌ای ایران بی‌توجه است؟
