چرا از تصمیم‌گیری هراس داریم؟

مجید ابهری‪-‬ معمولا بسیاری از اقدامات در زمینه‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی نیاز به اخذ تصمیم مناسب دارد که از نظر ضرورت زمانی برخی از تصمیمات نیازمند تصمیمات فوری بوده و بعضی دیگربه مشاوره و تعمق و ارزیابی‌های لازم احتیاج دارند. گاه زمان به زیان ما حرکت کرده ولحظات در اتخاذ تصمیم دخیل وموثر می‌باشد. در اینگونه موارد فوریت و سرعت در اجرای تصمیمات از اصلی‌ترین عوامل در حصول نتیجه مثبت و مفید است. برای تصمیمات نیازمند به همفکری ومشاوره، باید قبل از اقدامات لازم، همفکریهای ضروری صورت گرفته و به محض آغاز حرکت، نتایج
به دست آمده بکار بسته شوند. در تصمیم سازیهای
اساسی مخصوصا در ابعاد متوسط وبزرگ، اتلاف وقت به بهانه ارزیابی وسنجش، قطعا منجر به زیان و شکست خواهند گردید. همانقدر که عجله و تندروی موجب تنزل کیفیت موضوع وحتی شکست در رسیدن به هدف میگردد، سستی، کندی و تعلل در حرکات نیزمنجر به تنزل کیفی و کمی در اجرا می‌شود. فوکویاما در اینگونه موارد نظر جالبی دارد که به نظر بسیاری از ما شباهت و قرابت کلی دارد. ایشان میگوید: «کمبود دانش وتجربه، تخصص و آگاهی در تصمیم سازیهای بزرگ مخصوصا در زمینه‌های سیاسی و اجتماعی منجر به شکستهای تاریخی و زیانهای هنگفت مالی و انسانی می‌شود.» البته همیشه امتیازات یادشده با تحصیلات آکادمیک عاید نمی‌گردد که البته در اینگونه موارد تجربه‌های معادل میتواند جایگزین شود. بنابراین اگر دانش تخصصی وآکادمیک و تجربه وجود نداشته باشند شکست‌های عمیق و
غیر قابل جبران اجتناب ناپذیررا در پی خواهد داشت. هر گاه دانش وتجربه در اشتغال و مسئولیت به طور متعارف ومتعادل در نظر گرفته نشده و ملاک ومبنای انتصابات قرار نگرفتند، زیانهای هنگفت مادی و معنوی بر جامعه و بیت المال، اجتناب ناپذیر می‌شود. از نگاه رفتارشناسی اداری، سیاسی و اقتصادی؛ عزت نفس پایین، کمال طلبی بیمارگونه، ترس از اشتباه کردن، ترس از قضاوت دیگران، وابستگی وعدم استقلال معمولا از دوران کودکی فرد نشات می‌گیرد. از نظر اینجانب دخالت ندادن کودکان ونوجوانان وحتی گاهی جوانان در تصمیمات مرتبط با آن‌ها، پایه این نقاط ضعف در تصمیم‌سازی هاست. تحقیر وسرزنش‌های متداول و معمول در برخی خانواده‌ها هنگام اظهار نظر
از سوی فرزندان موجب توقف رشد تفکر سازنده وتصمیم ساز در فرزندان می‌گردد. لازمست والدین با مرور نکات یادشده و تمرین آن‌ها با فرزندان گامهای مناسب و کاربردی بردارند.