روزنامه ابتکار
1400/09/03
بازگشتی به توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ در کار نیست چرا حملات مکرر به تاسیسات هسته‌ای ایران نتایج وارونه دارد؟
مذاکرات هسته‌ای ایران و غرب و آینده برجام، هنوز با ابهامات و گمانه زنی‌های زیادی همراه است. برخی کارشناسان و تحلیلگران، آینده مذاکرات و گفت‌وگو‌ها را مثبت نمی‌دانند و برخی دیگر بر این باورند با همه ابهامات، بی اعتمادی‌ها و شکافی که وجود دارد، می‌توان به آینده مذاکرات و برجام امیدوار بود، چون طرفین چاره‌ای جز توافق ندارند.در همین رابطه، رسانه آمریکایی نیویورک تایمز در مطلبی به مسائل و روندهای مرتبط به مذاکرات هسته ای پرداخته و نوشته است که نشانه‌هایی هست از اینکه بازگشتی به توافق ۲۰۱۵ در کار نیست.
در این مطلب آمده است: مقام‌های آمریکایی به اسرائیلی‌ها هشدار داده اند، هرچند حملات مکرر به تاسیسات هسته‌ای ایران، می‌تواند از نظر تاکتیکی رضایت بخش باشد، نهایتا نتایج وارونه‌ای می‌دهند.
در بیست ماه گذشته، ماموران اطلاعاتی اسرائیل، یک دانشمند ارشد هسته‌ای ایران را ترور کرده و انفجار‌های عمده‌ای را در چهار تاسیسات هسته‌ای و موشکی ایران انجام دادند؛ به این امید که دستیابی ایران به بمب هسته‌ای را به تاخیر اندازند. اما مقام‌های اطلاعاتی اسرائیل و بازرسان بین المللی می‌گویند که ایران به سرعت این تاسیسات را سرپا و عملیاتی کرده و اغلب هم ماشین‌های پیشرفته تری نصب کرده که می‌توانند با سرعتی بیشتر به غنی سازی اورانیوم بپردازند. یک مقام آمریکایی به طعنه می‌گوید این همان طرح دوباره‌سازی بهتر Build Back Better (اشاره به برنامه بازسازی دولت بایدن) است.
چندین مقام آمریکاییِ آشنا به گفت‌وگو‌های پشت پرده می‌گویند که مقام‌های دولت بایدن به اسرائیلی‌ها هشدار داده اند که هرچند حملات مکرر به تاسیسات هسته‌ای ایران ممکن است از نظر تاکتیکی، خشنودکننده باشد، نهایتا نتیجه وارونه‌ای می‌دهد.
مقام‌های اسراییلی این هشدار آمریکایی‌ها را که شما تنها به بازسازی برنامه هسته‌ای ایران، سرعت می‌دهید، نادیده گرفته و گفته اند که قصد کوتاه آمدن ندارند. این هم یکی از زمینه‌های پرشماری است که آمریکا و اسرائیل بر سر منفعت دیپلماسی به جای زور، با هم اختلاف نظر دارند.
پنج ماه پیش، مقام‌های شرکت کننده در گفت‌وگو‌های وین، به احیای برجام خوشبین بودند و عمدتا بر سر متن کار هم توافق شد. اکنون با بدبینی بیشتری به وین بازمی گردند. به نظر می‌رسد، اکنون، آن متن مرده است و چشم انداز بایدن برای بازگشت به توافق در نخستین سال ریاست جمهوری اش و سپس دستیابی به توافقی محکم‌تر و طولانی‌تر کاملا رنگ باخته است.
علی باقری کنی، حتی نامی هم از گفت‌وگوی هسته‌ای نمی‌برد و به جای آن می‌گوید: گفت‌وگو برای رفع تحریم‌های غیرقانونی و غیرانسانی. آمریکایی‌ها هم می‌گویند که اگر ایران در برابر گفتگو‌ها دیوار بکشد، به گزینه‌های دیگر روی می‌آورند.
اما در داخل کاخ سفید، این روز‌ها به این گزینه فکر میشود که آیا امکان نوعی توافق موقت وجود دارد که اورانیوم با غنای بالاتر ایران و تبدیل آن به سوخت فلزی را متوقف سازد و آمریکا هم شمار محدودی از تحریم‌ها را آسانتر کند؟ چنین توافقی، مشکل را حل نمی‌کند، اما شاید فرصتی را برای گفتگو به وجود آورد و تهدید‌های اسرائیل برای بمباران تاسیسات هسته‌ای ایران را هم متوقف سازد.
خریدن زمان، شاید هم زمان زیاد، چه بسا کار کارسازی باشد. بسیاری از مشاوران بایدن تردید دارند که اعمال تحریم‌های تازه بر بخش‌های رهبری، نظامی و نفتی ایران – فراتر از ۱۵۰۰ تحریم ترامپ، بتواند به موفقیتی بیش از گذشته برای فشار بر ایران و تغییر رویکردش دست یابد.
همچنین گام‌های شدیدی که سال‌های پیش موفق برداشته بودند، اکنون چه بسا که نتیجه مورد نظر را نداشته باشند. در درون آژانس امنیت ملی و فرماندهی سایبری آمریکا، این اجماع وجود دارد که اکنون به نسبت ده سال پیش، انجام آن نوع حملات سایبری که آمریکا و اسرائیل انجام می‌دادند، دشوارتر شده است. مقام‌های کنونی و پیشین آمریکا و اسرائیل گوشزد می‌کنند که ایرانیان از آن زمان، سپر‌های دفاعی خود را بهتر کرده و نیرو‌های سایبری خودشان را دارند که طبق هشدار هفته گذشته دولت آمریکا، به شکل فزاینده‌ای در داخل آمریکا فعال هستند.
در این میان، خلا بازرسی‌های بین المللی هم یک نگرانی ویژه است چرا که ایرانی‌ها اعلام می‌کنند که تقریبا ۵۵ پوند اورانیوم با خلوص ۶۰ درصد دارند. به نظر می‌رسد منظور اصلی ایران از این کار، افزایش فشار بر غرب است.
دولت بایدن در پیوستن دوباره به برجام تاخیر کرد و دیپلمات‌های اروپایی در گفتگو‌های خصوصی می‌گویند که این تاخیر، زیانبار بود. یک مقام ارشد دولت آمریکا می‌گوید که در ماه ژوئن، توافق برای بازگشت به برجام تقریبا کامل شده بود، اما بر ما روشن شد که ایران، کار را متوقف کرده تا رئیس جمهوری تازه بر سر کار بیاید.
هرچند مقام‌های اروپایی می‌گویند که در صورت ادامه بن بست کنونی، به دنبال یک طرح B نیستند، اما در کاخ سفید، پنتاگون و وزارت خارجه آمریکا، انواع این طرح ها، از انزوای اقتصادی گرفته تا خرابکاری، مورد بررسی قرار می‌گیرد؛ هرچند جو بایدن در‌این‌باره گفته که فعلا نمی‌خواهد نظری بدهد، اسراییلی‌ها نظر می‌دهند و می‌گویند که در حال سرعت دادن به طرح‌های عملیاتی و آمادگی خود برای برخورد با تهدید نظامی هسته‌ای ایران هستند.
شاید به نقطه‌ای برسیم که به گفته مقام‌های دولت بایدن، آن‌ها مجبور شوند اعلام کنند که برنامه هسته‌ای ایران پیشرفته‌تر از آنی است که بتوان به توافق ۲۰۱۵ بازگشت. رابرت مالی ماه گذشته در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت: این یک ساعت زمانی نیست، یک ساعت فناورانه است. ممکن است به نقطه‌ای برسیم که برنامه هسته‌ای ایران، آنقدر به جلو رفته است که امکان بازگشت آن وجود ندارد. شما نمی‌توانید یک جسد مرده را احیا کنید.
سایر اخبار این روزنامه
«فوتبال برتر» باز هم حاشیه‌ساز شد
فرهنگ‌سازی یا بازی با آبرو؟!
نیما غلامرضایی
سهامداران همچنان قربانی
حذف ارز ترجیحی بر افزایش قیمت دارو تاثیر نجومی دارد
سایه مافیای دارو بر سیاستگذاری در دولت جدید
کینه صدر نسبت به گروه‌های مقاومت از کجا نشات می‌گیرد؟
رفتار پرتناقض صدر
واکنش آمریکا به شروط برجامی ایران
برای بازگشت به میز مذاکرات هیچ‌گونه اقدام یک‌جانبه‌ای انجام نمی‌دهیم
برخی کارشناسان ایده بحث‌برانگیز توافق موقت را یک تله دانستند
توافق موقت به جای احیای برجام؟
بررسی «ابتکار» از ابعاد چالش‌های بازار بورس در گذشته و آینده
اقتصاد یا سهامداران؛ کدام یک قربانی شدند؟
در سفر گروسی به تهران چه گذشت؟
توافق ایران و آژانس، دستاورد مسافری از وین
سازمان هواشناسی هشدار داد
تدوام آلودگی در هوای 7 کلان‌شهر
فرمانده سپاه:
مشکل اقتصادی داریم، اما این مشکلات در آمریکا هم هست
بازگشتی به توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ در کار نیست
چرا حملات مکرر به تاسیسات هسته‌ای ایران نتایج وارونه دارد؟
زاکانی و قالیباف عضو هیات امنای دانشگاه تهران شدند
بلوای حقوق‌های نامتعارف در پتروشیمی امیر کبیر
