برای مردم دیگر برجام مهم نیست

آفتاب یزد _ یگانه شوق الشعرا :سرانجام بعد از چند ماه وقفه، دور جدید مذاکرات اتمی در هتل کوبورگ شهر وین آغاز شد. شش سال قبل، توافق اتمی در همین هتل به دست آمده بود. حال، چند سال پس از خروج آمریکا از توافق و پس از انتقادهای شدید اینک هر دو طرف از "احیای برجام" سخن می‌گویند.در این دوران به نظر می رسد حساسیت مردم نسبت به مذاکرات هسته ای در مقایسه با قبل بسیار کمتر شده است و دیگر پیگیری سابق را در این خصوص ندارند . برای مثال در اوایل دولت قبل مردم پیگیر مذاکرات هسته ای بودند و اخبار این حوزه رصد می شد اما این روزها نه تنها
در این خصوص حساسیتی وجود ندارد بلکه حتی کمتر از قبل اخبار این حوزه مورد رصد مردم قرار می گیرد .در باره چرایی این امر فرضیه های متفاوتی وجود دارد . عده ای بر این نظر هستند که این شرایط نشات گرفته از تجربه بد ما در این زمینه است و مردم به این رسیده اند که نتایج مذاکرات تاثیری در زندگی آن ها ندارد . از سوی دیگر برخی دیگر می گویند مردم شیفته شعار دولت شده اند که معتقد است مسیر رشد کشور ارتباطی به مذاکرات هسته ای ندارد .
> تجارب تلخ مذاکرات قبل
جعفر بای جامعه شناس و محقق اجتماعی در این باره به آفتاب یزد گفت:


« به لحاظ تاریخی در ذهنیت جامعه این موضوع وجود دارد که مذاکرات
تاثیری در زندگی عموم مردم ندارد . شکست سابق یکی از دلایل بسیار مهمی است که حساسیت مردم نسبت به مذاکرات هسته ای کم شده است . زیرا در دوره ای درباره مذاکرات با اغراق صحبت می شد در نهایت اوضاع کشور نه تنها بهتر نشد که روزگار مردم به تلخی و گرفتاری کشیده شد. در نتیجه خود به خود مردم این موضوعات را از پیش تعیین شده می دانند و هیچ رغبتی نسبت به آن ندارند.مردم در دوره ای به این مذاکرات علاقه مند بودند زیرا تصور می کردند در آینده ای نه چندان دور شاهد حل مشکلات و گرفتاری های همه جانبه خودشان خواهد بود اما این موضوع محقق نشد . یک نوع شکست خوردگی ، ضعف و سرگردانی برای مردم فراهم شد. کلیت مذاکرات به عنوان شاه کلید حل مشکلات مردم مع الاسف به جایی رسید که ما وضعیت کاملا بحرانی و وخیم را تجربه کنیم و مردم دچار گرفتاری های مضاعف شدند . کلیت قضیه برای مردم شرایطی را فراهم ساخت که متاسفانه مردم ناامید شدند . البته مردم طرز تلقی های گوناگونی دارند و به دسته های مختلفی تقسیم می شوند ولی اکثریت به لحاظ تجارب تلخ مذاکرات قبل نه تنها به مدینه فاضله دست نیافتند دچار مشکلات جدیدتری شدند . »
>بیگانگی و بی اعتمادی مردم
وی ادامه داد :« آنچه برای مردم حائز اهمیت است این است که نتایج حاصله را حس کنند. یعنی مردم ما به یک شرایطی رسیده اند که دیگر با گفتن و شنیدن باور نمی کنند .مردم نیاز دارند تغییر را به معنای واقعی کلمه در زندگی خود ببینند . متاسفانه دولت فعلی علی رغم تلاش هایش هنوز نتوانسته این باور پذیری را برای مردم فراهم کند و مردم را به یک یقین و اعتماد برساند . مردم در دوره ای به بهبود آینده امیدوار بودند اما اوضاع نه تنها بهتر نشد که روند سابق ادامه پیدا کرد . طبیعتا نتیجه این نوع طرز تلقی ها یک نوع بیگانگی و بی اعتمادی است که در این شرایط طبیعی تلقی می شود . زیرا ما باید برای احیای سرمایه از دست رفته اجتماعی اقدامات اثربخش منتچ به نتیجه را انجام دهیم . هر نوع شعار درمانی دیگر پاسخگوی جامعه نیست. مردم نیاز دارند بهبود را به عینه لمس کنند . مردم در طول این مدت هر پدیده و تجربه ای را آزموده اند و دیگر اعتمادی به طرح های جدید ندارند . اعتماد عمومی در جامعه ما به شدت آسیب دیده است. مردم امروز گرفتار مایحتاج اصلی خود هستند و دیگر توانایی رصد اخبار هسته ای را ندارند . »
>عدم موفقیت در سرانجام مذاکرات قبلی
مجید ابهری رفتار شناس در این باره به آفتاب یزد گفت : «مذاکرات هسته ای
که با نام برجام شناخته شده است اکنون چندمین سال خود را پشت سر می گذارد . در دولت جدید تعهدی به ادامه مذاکرات برای حل مشکلات داخلی بیان نشده چراکه حل مشکلات داخلی با مسئله هسته ای گره نخورده است . لذا دولتمردان قول دادند که به هر شکل مشکلات داخلی را حل کنند چه برجام امضا شود و چه این اتفاق رخ ندهد . حساسیت مردم به این دلیل کم شده است که در دولت های گذشته هر روز و هر لحظه اخبار و مطالبی در مورد این گفت و گو ها منتشر می نمود به شکلی که یکی از مسائل جاری و مهم زندگی روزمره مردم ایران مذاکرات برجام شده بود . مردم نیز با حساسیت این گفت و گو ها را امیدوارانه دنبال می کردند که متاسفانه باید عرض کنم که عدم موفقیت در سرانجام گفت و گو ها باعث دلسردی مردم گردید . اینک مردم با دو رویکرد مواجه هستند؛ رویکرد اول این است که از کجا معلوم که این گفت و گو ها نیز به سرنوشت گفت و گوهای قبلی دچار نشود .رویکرد دوم این است که مردم معتقد هستند دولت قول حل مشکلات را با یا بدون برجام داده است بنابراین این همه حساسیت درمورد این گفت و گو ضرورت ندارد . از نگاه رفتار شناسی باید گفته شود که سرانجام این گفت و گو هرچه که باشد اگر به نتایج مثبت برسد به نفع مردم خواهد بود اما اگه دوباره به سرنوشت مذاکرات قبلی دچار شود معلوم نیست چه اتفاقاتی در جریان خواهد بود . بنابراین باید قبول کنیم که سرنوشت این گفت و گو ها نباید به سرنوشت اقتصادی ، سیاسی ، فرهنگی و اجتماعی کشور ما گره زده شود . این گفت و گو ها
به شکلی است که برخی از مردم اعتقاد دارند فارغ از هر نتیجه ای تغییری در زندگی شان ایجاد نخواهد شد .»
>برجام اجتماعی
امیر محمودحریرچی جامعه شناس نیز در این باره به آفتاب یزد گفت :«قبل تر بخشی از مردم به شدت پیگیر مذاکرات هسته ای و نتایج آن بودند ولی نتیجه قبلی بسیار ناامید کننده بود و برجام تاثیری در زندگی مردم نداشت و برجام اجتماعی نادیده گرفته شد. در زندگی مردم تاثیری ایجاد نشد و امید مردم رنگ ناامیدی گرفت . مردم احساس می کنند گشایش اقتصادی ناشی از مذاکرات هسته ای در زندگی آن ها تاثیری ندارد. شرایط در این چند سال به جایی رسید که مردم دیگر امیدی به بهبود اوضاع جامعه ندارند. افسردگی و ناامیدی مردم چنان عمیق شده است که این اخبار دیگر برای آن ها نوید بخش نیست . فقر بی امان و تورم سرسام آور دامن مردم را گرفته است و این به دلیل سوء مدیریت های دولتمردان است . مردم به این باور رسیده اند که دولتمردان از این شرایط راضی هستند و تلاشی برای بهتر کردن شرایط نخواهند داشت . این بی تفاوتی به سایر مسائل نیز تسری پیدا کرده و دیگر برای مردم توانی باقی نمانده است . »