روزنامه ایران
1400/09/10
حمایت ویژه از کتابخوانی در مناطق محروم
مریم شهبازیخبرنگار
نوزدهمین دوره طرح تخفیف فصلی کتاب با فروش تقریبی 29 میلیارد تومانی به کار خود پایان داد. این دوره که با عنوان «پاییزه کتاب 1400» میزبانی علاقه‌مندانی از سراسر کشورمان را بر عهده داشت با نگاه حمایتی از اهالی کتاب و دوستداران یار مهربان در مناطق کم برخوردار و محروم برپا شد.
راهی برای گسترش کتابخوانی
تنها چند روز مانده به برپایی پاییزه کتاب 1400 مسئولان فرهنگی از تلاش برای حمایت بیشتر از ساکنان مناطق محروم و کم برخوردار طی برگزاری این طرح گفتند؛ اینکه قرار شده زمان و بودجه بیشتری در اختیار آنان قرار بگیرد. از همین بابت هم پاییزه کتاب تا شامگاه هشتم آذرماه همچنان در نقاط یاد شده ادامه داشت. از همین بابت بد نیست نگاهی به آمار و ارقام نوزدهمین دوره این طرح تخفیف فصلی داشته باشیم، طرحی که با شعار «جای خالی را با کتاب خوب پر کنیم» و با ثبت‌نام 985 کتابفروشی همراه شد که از این تعداد، 960 کتابفروشی فروش داشته‌اند.
پاییزه کتاب با احتساب زمان بیشتری که به برپایی آن در مناطق محروم و کم‌برخوردار اختصاص یافت، شامگاه دوشنبه به کار خود پایان داد. بر اساس آمار منتشر شده از سوی «خانه کتاب و ادبیات ایران» در این دوره با فروش تقریبی29 میلیارد تومانی کتاب در سراسر کشورمان روبه‌رو بوده‌ایم. البته تا به روزرسانی کامل اطلاعات، احتمال بروزتغییری جزئی در این آمار وجود دارد، از همین رو به درج آمار به همان شکل تقریبی اکتفا می‌کنیم. بنابراین گزارش، مبلغ یاد شده برای فروش بیش از 435 هزار نسخه کتاب است، از این میان سهم تهرانی‌ها برابر با 4 میلیارد تومان از کل مبلغ فروش است. علیرضا رئیس دانایی، مدیر «کتابفروشی و نشر نگاه» درباره تلاش برای حمایت از ساکنان مناطق محروم و کم برخوردار به «ایران» می‌گوید: «چنین نگاهی در صورت تداوم یافتن منجر به گسترش کتابخوانی و راهیابی کتاب به خانه‌های همه مردم میشود. این رویکرد هم به نفع اهالی نشر و هم خود مردم است. امیدوارم در دوره‌های بعد، از نظر بودجه هم با افزایش قابل توجهی حداقل برای این نقاط روبه‌رو شویم. هرچند که امیدوارم در دوره‌های بعدی با برنامه‌ریزی‌های دقیق‌تری همراه شود.» وی با اشاره به اختصاص «بن کتاب» به برخی اقشار ادامه می‌دهد:«از جمله اقدامات حمایتی طی برگزاری طرح‌های تخفیف فصلی و برگزاری نمایشگاه کتاب تهران، اعطای بن خرید کتاب به گروه‌هایی همچون دانشجویان و اهالی فرهنگ است. این در حالی است که برخی کتابفروشی‌ها بدون فروش هیچ کتابی، این بن‌ها را از مردم خریداری می‌کنند. اگر بر وقوع چنین تخلفاتی بیش از پیش نظارت شود شاهد اثربخشی بهتر آنها خواهیم بود.»
به‌گفته رئیس دانایی، از جمله مسائلی که حتی در خلال برگزاری طرح‌های تخفیف فصلی هم نمی‌توان از آنها صرف نظر کرد کتاب‌هایی هستند که این روزها با عنوان قاچاق از آنها یاد میشود. این کتاب‌ها، آثار پرفروش ناشران به‌شمار می‌آیند که به‌شکل غیرقانونی بازنشر شده و اغلب با تخفیف‌های نامتعارف عرضه می‌شوند. وی در همین باره می‌گوید: «برای اطلاع مردم از پشت پرده این تخفیف‌ها نیازمند اطلاع‌رسانی بیشتر هستیم وگرنه حتی با وجود حمایت‌های اینچنینی همچنان شاهد بروز آسیب به پیکره نشرمان هستیم.»
از سرنوشت نمایشگاه‌های استانی غفلت نشود
نادرقدیانی، مدیر «کتابفروشی و نشر قدیانی» هم درباره اثرگذاری چنین حمایت‌هایی از سوی متولیان فرهنگی به «ایران» می‌گوید: «بگذارید قبل از صحبت درباره طرح‌های تخفیف فصلی به مورد مشابهی اشاره کنم. حدود سی سال قبل به پیشنهاد معاون فرهنگی وقت شاهد آغاز برپایی نمایشگاه‌های استانی کتاب بودیم؛ اقدامی که در سال‌های نخست رضایت ناشران و مردم را بخوبی جلب کرد.»
به‌گفته قدیانی موفقیت برگزاری این نمایشگاه‌ها تنها به یک دهه نخست محدود شد و آنها در ادامه نه تنها به تکرار افتادند بلکه حتی از جهاتی هم سبب گلایه ناشران و کتابفروشان شدند، او اظهار امیدواری می‌کند که متولیان فرهنگی مراقب باشند طرح‌های تخفیف فصلی به چنین سرنوشتی دچار نشوند.
از آنجایی که طی سال‌های گذشته شاهد نقدهای مختلف اهالی نشرمان به برپایی نمایشگاه‌های استانی بوده‌ایم، یاسراحمدوند، معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی کمی بعد‌از قبول مسئولیت در این وزارتخانه تأکید کرد که از جمله برنامه‌ریزی‌ها در دولت سیزدهم حذف برگزاری نمایشگاه‌های استانی کتاب به شیوه سابق است. قدیانی که افزون بر ناشر از جمله رؤسای پیشین اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران نیز به شمار می‌آید تصریح می‌کند:«اینکه در دوره جدید شاهد حمایت ویژه ساکنان مناطق محروم و کم‌برخوردار بودیم باید به فال نیک گرفت، با این حال باید تلاش کرد هدایت این طرح‌ها در مسیر درستی صورت بگیرد. البته طی این چند سال که شاهد برپایی طرح‌های تخفیف فصلی بوده‌ایم روند خوبی را طی کرده و اثرگذار بوده‌اند.»
او پیشنهادی هم برای سیاستگذاران فرهنگی دارد و می‌گوید:«طی سفر به برخی کشورها متوجه اتصال کتابفروشی‌های این کشورها از طریق یک شبکه ملی به یکدیگر شده‌ام که این سبب توزیع بهتر و عادلانه‌تر آثار میشود. از همین رو معتقدم در سال‌های آینده می‌توان بخشی از بودجه برپایی طرح‌های تخفیف فصلی را به ایجاد شبکه‌ای سراسری میان کتابفروشی‌های داخل کشور با ناشران اختصاص داد.»
به‌گفته این فعال حوزه نشر، خانه کتاب و ادبیات ایران می‌تواند مجری راه‌اندازی این شبکه سراسری شود تا از این طریق هر کتابفروشی، در هرکجای کشور به محض ثبت سفارش یک کتاب به شبکه مذکور متصل شده و بداند که کدام ناشر یا کتابفروش آن را دراختیار دارد تا در اسرع وقت کتاب را به دست مشتری خود برساند.
برش
«دنیای کتاب» قم پرفروش‌ترین کتابفروشی
نکته جالب توجه در اطلاعات پاییزه کتاب 1400، رتبه‌بندی کتابفروشی‌های عضو از نظر تعداد آثار به فروش رسانده آنها است. بر این اساس، کتابفروشی‌های «دنیای کتاب» از قم، «ماه پیشونی» از تهران و «پاتوق کتاب شهرکرد» از شهرکرد به ترتیب در سه جایگاه نخست قرار دارند. کتابفروشی‌های «کلبه کتاب» از جهرم، «کتاب فرازمند» از رشت، «پاتوق کتاب اراک» از اراک و «فروشگاه کتاب و محصولات فرهنگی بوکتاب» از بندرعباس به ترتیب رتبه‌های چهارم تا هفتم این جدول را به خوداختصاص داده‌اند. «پاتوق کتاب شیراز» از شیراز، «شهر کتاب مشهد» از مشهد و «پاتوق کتاب مشهد، شعبه مرکزی» از مشهد هم به ترتیب دیگر کتابفروشی‌هایی هستند که در این دوره بیشترین تعداد کتاب را فروخته‌اند. بیشترین تعداد فروش کتاب در این جدول حدود 11 هزار کتاب و کمترین میزان هم برابر با 4 هزار نسخه کتاب بوده که هر دو رقم‌های قابل توجهی هستند.
سایر اخبار این روزنامه
ضوابط مجوزهای اکران و نمایش را شفاف می‌کنیم
دخالت کمیته ملی المپیک غیرحرفه‌ای است
6 سال رشد اقتصادی 8 درصدی
آلودگی هوای پایتخت فراتر از هشدار
حمایت ویژه از کتابخوانی در مناطق محروم
چرا رفتند؟ چرا بازگشتند؟
آغاز به‌کار کارگروه لغو تحریم‌ها
یک تیر با چند نشان
طعم بد کم آبی
خرید حمایتی دام‌های مولد بالاتر از قیمت بازار
نسخه‌ها پشت ترافیک اینترنت!
فشار هوشمند، سیاست بایدن در برابر ایران
«اکو» چگونه می‌تواند موتور اقتصاد منطقه‌ای را روشن کند؟
