روزنامه آرمان ملی
1400/09/13
سقوط لیر ترکیه و درس‌هایی که باید بیاموزیم
محمد طبیبیان استاد دانشگاه اخیراً نرخ لیر ترک نسبت به دلار به شدت کاهش یافته است. از حدود 5/8 لیر در مقابل یک دلار به ۱۳ لیر طی سه ماه. این کاهش ارزش تشدید شده است، بعد از این که رجب طیب اردوغان اعلام کرد به هیچ وجه موافق افزایش نرخ بهره نبوده و نیست. اکنون نرخ تورم در ترکیه حدود بیست درصد است. برای کنترل تورم و کاهش ارزش پول روسای بانک مرکزی قصد افزایش نرخ بهره را داشته اند و رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه تاکنون سه رئیس بانک مرکزی را برکنار کرده است چون با نظر او در مورد نرخ بهره موافق نبوده‌اند. درس یکم، در ترکیه هم تورم یک پدیده پولی است. درس دوم، برای کنترل نرخ تورم نرخ بهره باید افزایش یابد. شاید به یاد داشته باشید که در کشور ما هم برخی استدلال می‌کنند، با افزایش نرخ بهره هزینه تولید افزایش می‌یابد و تورم تشدید می شود. این‌ها در سطح همان‌هایی هستند که فکر می‌کنند خورشید گرد زمین می‌چرخد. درس سوم، چون تورم یک پدیده پولی است لاجرم کنترل تورم کشیدن اهرم های پولی را لازم می کند. این هم، به هر شکل انجام شود نرخ بهره را بالا می‌برد. درس چهارم، اردوغان دستور داده است در مورد افزایش نرخ ارزهای خارجی بر رسی شود و مسبب شناسی شود. اما تورم یعنی کاهش ارزش پول، یعنی افزایش قیمت ارزهای بین المللی کم و بیش با ثبات تر. پس تورم با دستور و پیگرد ارز فروش‌ها و غیره علاج نمی‌شود. درس پنجم، یک وقتی مرحوم میلتون فریدمن گفته بود که تورم فقط یک یگانه مسئله اقتصادی نبوده است و نشان دهنده وجود فقط یک مشکل در یک موضع و محل از بدنه اقتصاد نیست. بلکه نشان از یک بیماری عمومی اقتصاد و در واقع سوء مدیریت عمومی اقتصاد است. با توجه به این نکته بهتر می‌توان گرفتاری اقتصادی ترکیه را درک کرد.
سایر اخبار این روزنامه
مـديران دوتابعيتي حـذف شوند
رئيسی رای «اكثريت» را پشت سر خود بياورد؛ با شجاعت
بازگشت به پايتخت‌هاي ترديد
ایران در سیاست «عدم تغییر مرزها» هیچگاه تردید نداشته‌است
تلويزيون را نبايد با فضاي مجازي مقايسه كرد
قدم عملي رئيس جمهور براي آسيب ديدگان كرونا
استانداران؛ كوچ كرده از دستگاه نظامي يا قضايي
رشد٨درصدي روي كاغذ بدون پشتوانه
رتبه بندی معلمان کلاف سردرگم دولت و مجلس
جهش جغرافیایی سریع اُمیکرون از آفریقا تا امارات
تخم طلای توافق دوباره شفک میشود
مذاکرات وین و راهکاری پیش رو
سقوط لیر ترکیه و درس‌هایی که باید بیاموزیم
دشواری‌های بازگشت به برجام
