نیروگاه مشهد 5 برابر آلاینده تر از تهران

بهاره موفقی/ بنا به اظهارات مسئولان استانداری بخش قابل توجهی از سوخت دوم مخازن نیروگاه توس در شهریور ماه از مازوت تامین شده است. این در حالی است که مسئولان محیط زیست مدعی هستند بر اساس مطالعات انجام شده نیروگاه های مشهد بیش از پنج برابر نیروگاه ها و پالایشگاه های تهران آلودگی تولید می کنند. همچنین 19 درصد از آلودگی هوای مشهد مربوط به نیروگاه هاست که با وجود موقعیت جغرافیایی شهر، وارونگی و سردی هوا این آلودگی تشدید خواهد شد. جمعه گذشته نیز آیت ا... علم الهدی، نماینده ولی فقیه در استان و امام جمعه مشهد با انتقاد از مازوت سوزی نیروگاه توس بیان کرد: اگر به این نیروگاه گاز برسانید که مازوت مصرف نکند، دچار آلودگی هوا نمی‌شویم و آلودگی از بین می‌رود. هر چند خراسان رضوی رتبه نخست روستاهای دارای گاز و بیشترین گازرسانی به واحدهای تولیدی کشور را دارد، اما نیروگاه برق توس به جای مصرف گاز ، بنا به تصمیمات مسئولان از شهریور امسال از سوخت مازوت نیز استفاده می کند. در حالی که رئیس گروه محیط زیست استانداری اظهار  می کند دلیل اصلی استفاده از مازوت، کمبود منابع سوخت گاز است، رئیس گروه تهدیدات سایبری و تخصصی اداره کل پدافند غیر عامل استانداری نیز اظهار می کند که تقریبا از شهریور که  مازوت سوخته می شود مشکل کمبود گاز نداشتیم و بنابراین کمبود گاز نباید دلیل اصلی این موضوع باشد. استفاده از سوخت مازوت از شهریور ماه در نیرگاه توس رئیس گروه تهدیدات سایبری و تخصصی اداره کل پدافند غیر عامل  استانداری خراسان رضوی می گوید: آخرین نتایج محیط زیست و ستاد انرژی این بود که مازوت سوخته نشود اما از نظر حوزه پدافند نیاز به یک هم افزایی فکری و عملی بین نمایندگان استان داریم که بتوانیم مازوت را حذف کنیم. تقریبا از شهریور مازوت سوخته می شود و کمبود گاز شاید اولویت یا دلیل دوم باشد چرا که ما در شهریور کمبود گاز نداشتیم و شرکت گاز اعلام می کند در زمستان دچار کمبود گاز می شویم. مازوت تولیدی اصفهان در چشم مشهدی ها قاسمی هنری می افزاید: ما اجازه مصرف مازوت ندادیم، دوستان در سطح کشوری این کار را کردند. ما موظف هستیم پیگیری های لازم برای تولید برق را داشته باشیم. این مازوت در پالایشگاه های اصفهان تولید می شود و جالب این که در نیروگاه های تهران و اصفهان از سوخت مازوت استفاده نمی شود و متاسفانه حمل  و در این جا سوخته می شود. این درحالی است که ما به عنوان تولید کننده گاز، نیروگاه مان باید با سوخت مازوت کار کند. این در واقع حاکی از محرومیت استان و تبعیضی است که بین استان ها قائل می شوند. عدد مصرف مازوت در نیروگاه توس به طور روزانه  قابل مقایسه با مصرف سوخت خودروهای شخصی در سطح شهر مشهد است.  افزایش تقریبا 70 درصدی حجم سوخت دوم مخازن نیروگاه ها  در شهریورماه وی ادامه می دهد: وظیفه ما این است برقی که تولید می شود پایدار باشد و خللی در آن ایجاد نشود. ما مرداد ماه رصد کردیم که مخازن سوخت نیروگاه ها، سوخت دومشان خالی بود. البته نه فقط استان ما بلکه در دیگر استان ها ممکن است چنین اتفاقی بیفتد. پیگیری هایی انجام دادیم که قبل از شروع فصل سرما این مخازن پر شود. حال این که سوخت دومشان گازوئیل یا مازوت است، ما به آن کاری نداریم. نیروگاه برق شهریور ماه حدود 10 تا 15 درصد مخازن شان پر بود اما الان چیزی حدود 75 تا 85 درصد مخازن شان پر شده است.  رئیس گروه تهدیدات سایبری و تخصصی اداره کل پدافند غیر عامل با اشاره به خطبه آیت ا... علم الهدی بیان کرد: همواره شرق کشور محروم و مظلوم واقع شده و از نظر سرانه آزاد راه، سرانه نیروگاه و سرانه های مربوط به تامین زیر ساخت های عمرانی نسبت به مرکز و غرب کشور محروم است. سهم 19 درصدی نیروگاه ها در آلودگی هوای مشهد حسین فکور، مدیر محیط‌ زیست و توسعه پایدار دفتر فنی استانداری خراسان‌رضوی نیز می گوید: بر اساس مطالعات مجموع نیروگاه های مشهد حدود 19 درصد در آلودگی هوا سهم دارند. نیروگاه ها با توجه به میزان مصرفی که دارند به خصوص نیروگاه توس تقریبا برابر با کل مصرف سوخت مایع وسایل نقلیه سوخت مصرف می کنند که در شرایط معمول اگر از گاز استفاده نکنند، روزانه چیزی حدود 3 میلیون لیتر است. وی می افزاید: در کشور تعدادی نیروگاه در اراک، اهواز، اصفهان و ... داریم که قابلیت مصرف مازوت را دارند، اما دیگر نیروگاه ها به اصطلاح امکان استفاده از سوخت سنگین و مازوت را ندارند. تا سال گذشته با توجه به مشکلات آلودگی هوای مشهد و سهم نیروگاه توس در آلودگی هوا اعتراضاتی شد که برای این موضوع به اتفاق مجمع دادستانی در سال 1398 به تهران و دیسپاچینگ وزارت نیرو رفتیم. آن جا تصمیمی گرفتیم و این موضوع را به کارگروهی به نام اضطرار آلودگی هوا متصل کردند.کارگروه اضطرار سوخت استان هیئت چهار نفره ای بود که مسئولیتش با استانداری بود. ما به نیروگاه توس فقط در زمانی که مشکل خطر قطع شدن گاز خانگی را داشتیم اجازه می دادیم به طور موقت از مازوت استفاده کنند، در غیر این صورت باید همان سوخت گاز را مصرف می کردند. استفاده از مازوت در نیروگاه توس مصوبه کشوری است مدیر محیط‌ زیست و توسعه پایدار دفتر فنی استانداری نیز بیان می کند: از  امسال با توجه به مشکلی که در تامین سوخت کشور به خصوص گاز مطرح شده، مصوبه موضوع به شورای امنیت کشور و کارگروه های امنیت کشور رفته است. مصوبه ای صادر شده که بر اساس آن استانداری ها و دستگاه مجمع قضایی در خصوص استفاده مازوت ممانعتی در نیروگاه هایی که اسم برده اند، ایجاد نکنند و نیروگاه توس از این دسته است. بنابراین موضوع به دیسپاچینگ وزارت نفت رفته است تا آن ها تصمیم بگیرند چه نیروگاهی از سوخت مازوت استفاده کند و چه نیروگاهی استفاده نکند. این کلیت موضوع است که در آلودگی هوای شهر مشهد تاثیر دارد. وی درباره زمان استفاده مجدد نیروگاه توس از مازوت می گوید: فکر می کنم از ابتدای پاییز مجاز به استفاده شدند. چون از تابستان مشکل سوخت گاز را داشتیم ولی ابلاغیه اصلی در شهریور یا مهرماه بود. دلیل اصلی در کشور کمبود گاز بود. فعلا زمانی مشخص نکرده اند تا چه زمانی از مازوت در نیروگاه ها استفاده شود،  اما به نظر می رسد تا آخر زمستان که مشکل گاز برطرف شود، از مازوت استفاده شود.مدیر محیط زیست و توسعه پایدار دفتر فنی استانداری تصریح می کند : برق ما به طور کامل وابسته به نیروگاه توس است و از آن طرف اگر این نیروگاه نباشد، قطعا خاموشی داریم.از سویی استان ما هم در ورود میزان برق حتی اگر  شبکه سراسری هم باشد، محدودیت دارد چون خطوط مان اجازه نمی دهد و باید نیروگاه توس در مسیر  باشد. روزانه یک میلیون متر مکعب گاز به نیروگاه توس می دهیم وی درباره مصرف مازوت در دیگر شهرها خاطر نشان می کند:  در مصوبه ای که شورای امنیت صادر کرده بود ذکر شده بود کلیه نیروگاه هایی که توان مصرف سوخت از مازوت را دارند. بنابراین نام استان های دیگر هم قید شده بود، اما این که کدام استان از مازوت استفاده می کند اطلاعاتی در این باره ندارم. ما در خطوط گاز که از عسلویه می آید، انتهای خط گاز کشور هستیم. قطعا موقعیت استان هایی مثل استان اصفهان برای برداشت گاز از ما بهتر است. طی روزهای گذشته ما روزانه یک میلیون متر مکعب گاز به نیروگاه توس می دهیم. با رایزنی استاندار و بقیه مسئولان استان از وزارت نفت، بنا شد ما فعلا یک میلیون متر مکعب گاز برای نیروگاه توس بگیریم که مازوت کمتری مصرف شود. نیروگاه توس از گازوئیل نمی تواند استفاده کند الان قسمتی از نیروگاه، گاز مصرف می کند و قسمتی مازوت. 62 درصد از آلودگی هوا توسط منابع ثابت مربوط به نیروگاه هاست محمد عرفانی، معاون نظارت پایش اداره کل محیط زیست استان نیز در اشاره ای کلی به عوامل آلودگی هوای مشهد می گوید: یک میلیون و 500 هزار وسیله نقلیه در سطح شهر تردد می کنند. همچنین چهار نیروگاه و 70 درصد از صنایع ما در اطراف همین شهر مستقر هستند که تمام این ها سوخت مصرف می کنند.از سویی دیگر به توپوگرافی شهر مشهد که نگاهی بیندازیم شهر مشهد میان دو رشته کوه بینالود و هزار مسجد قرار گرفته است که وقتی از ارتفاع می نگریم، شهر در یک گودی قرار گرفته که از این جهت مستعد نگهداشت آلودگی است و با وارونگی هوا به خصوص در نیمه دوم سال این آلودگی تشدید می شود. بر اساس برخی تحقیقات در سال ما 322 روز وارونگی هوا داریم. وی ادامه می دهد: 36 درصد آلودگی هوا مربوط به منابع ثابت و 64 درصد دیگر از آلودگی هوا مربوط به وسایل نقلیه است. از میان منابع ثابت 62 درصد آلودگی هوا مربوط به نیروگاه هاست. شرکت برق به تکالیف قانونی خود عمل نکرده است معاون نظارت پایش اداره کل محیط زیست استان بیان می کند: ما قانون هوای پاک را داریم که بر اساس این قانون، سازمان ها باید تکالیف خود را انجام دهند در غیر این صورت به یقین آلودگی که توسط این کانون ها به وجود می آید، تجمیع و باعث بروز بحران خواهد شد. در ماده 2 قانون هوای پاک مصوب شده است که نیروگاه هایی که از مازوت استفاده می کنند، اگر 30 روز در سال 1397 حدود مجاز به انتشار آلودگی را رعایت نکنند، تا ابتدای تیرماه 1398 باید برای ایجاد سیستم تجهیزات کاهش نشت آلاینده های هوا اقدام کنند. بنابراین تکلیف قانونی این بوده که از ابتدای تیر 1398 شرکت توزیع برق و نیروگاه توس سیستم فیلتراسیون می زدند. ما باید پیگیری کنیم چرا این کار انجام نشده است. انتظارمان این است که با وجود این تکلیف قانونی حداقل از آن زمان تاکنون   اعلام می کردند ما فنداسیونی ریخته و حرکتی انجام داده ایم. بنابراین شرکت برق باید جدیت بیشتری به خرج دهد. وی  تصریح می کند: شرکت برق درخصوص سیستم فیلتراسیون گاهی روش هایی را مطرح می کند که قدیمی است. مازوت هم اظهر من الشمس  است و همه می دانند در نیروگاه از مازوت استفاده می کنند. حتما به طور میانگین روزانه  بیش از یک میلیون لیتر مازوت می سوزانند. آلودگی مازوت باید بین کلان شهرها توزیع شود عرفانی درخصوص اقدامات محیط زیست خاطر نشان می کند: ما پیگیری ها و مکاتبات زیادی انجام داده ایم. به مقامات ملی و استانی هم این موضوع اعلام شده است. با توجه به این که مشهد متعلق به تمام ایران است و سالیانه 30 میلیون زائر دارد، از دغدغه های امروز ما این است که اگر قرار است مازوتی در کلان شهرها مصرف شود باید تناسبی بین کلان شهرها وجود داشته باشد. اگر قرار است ما مازوت بسوزانیم، اصفهان، تهران و دیگر کلان شهرها هم بسوزانند. نمی شود که بار به یک سمت آورده شود بلکه باید میزان این آلودگی بین  دیگر کلان شهرها هم توزیع شود. از شرکت برق و شرکت گاز سوال کنید چقدر مازوت به اصفهان و تهران می دهند؟ قرار نیست همه سکوت کنند به هر حال باید صحبت شود تا چاره اندیشی شود چرا که  با همین شرایط هم می توان تمهیداتی را در نظر گرفت. نیروگاه های مشهد  بیش از 5 برابر نیروگاه ها و پالایشگاه های تهران آلودگی تولید می کنند وی خاطر نشان می کند: بر اساس مطالعات دانشگاه صنعتی شریف نیروگاه های حوزه مشهد بیش از پنج برابر نیروگاه ها و پالایشگاه های تهران آلودگی  تولید می کنند. همچنین طبق آمار بر اساس مقایسه نتایج شش ماه اول سال گذشته و امسال میزان مصرف مازوت رشد بسیار بالایی داشته است. نتیجه این که در شش ماه اول سال 1399 ما 33 روز هوای پاک، 144 روز هوای قابل قبول، 9 روز هوای ناسالم برای گروه های حساس و هوای ناسالم برای تمام گروه ها داشتیم. اما در شش ماه اول سال 1400 ما پنج روز هوای پاک، 154 روز هوای قابل قبول، 25 روز هوای ناسالم برای گروه های حساس و دو روز هوای ناسالم برای تمام گروه ها داشتیم.  شرکت برق: چانه زنی ما میزان مازوت را کاهش داد مریم ستوان، معاون فنی مهندسی شرکت تولید نیروی برق خراسان رضوی بیان می کند: ما در تهران گروهی متشکل از دیسپاچینگ گاز و برق داریم که با توجه به  وضعیت شبکه برق تصمیم می گیرند که یک واحد نیروگاهی تا چه مقدار در مدار بیاید و تولید کند و بر اساس میزان تولید چقدر نیاز به مصرف سوخت دارد. بنابراین هیچ نیروگاهی اختیاری در این حیطه ندارد و بر اساس همان سهمیه باید مصرف   و مطابق دستور میزان خاصی هم باید تولید کند. همان مرکزی که به ما دستور می دهد وارده بیاور، به استان های دیگر هم دستور می دهد که برق بیشتری تولید کنند تا به خراسان ارسال شود. آن ها هم کلان کشور را در نظر می گیرند، اما از این طرف هم ما چانه زنی های خودمان را انجام می دهیم که در نتیجه همین چانه زنی ها میزان سوخت مازوت را کاهش دادند و سوخت گاز به نیروگاه می دهند،یعنی علاوه بر مازوت ما از گاز هم استفاده می کنیم. وی می افزاید: نیروگاه توس روز دوشنبه 2 هزار و 261 لیتر مازوت و هزار و 219 متر مکعب گاز مصرف کرده اند که به ازای آن 13 هزار و 322 مگاوات ساعت برق تولید کرده اند.  نیروگاه توس: اجازه مصاحبه نداریم میزان دقیق مصرف روزانه گاز و مازوت در نیروگاه توس و دیگر نیروگاه های مشهد، از جمله سوالات اصلی این گزارش بود، اما مسئولان از پاسخ شفاف به آن طفره رفتند و عدد دقیقی را اعلام نکردند، سوال دیگر این بود که مسئولان نیروگاه توس چه اقداماتی برای کاهش مصرف مازوت انجام داده اند، برای پاسخ به این سوالات سعی کردیم با مدیر عامل این نیروگاه مصاحبه کنیم ولی مدیر روابط عمومی نیروگاه در اظهارات عجیبی گفت: ما مجاز به مصاحبه نیستیم، شما گزارش را چاپ کنید، ما جوابیه می دهیم!     خبر مرتبط حداکثر مازوت مصرفی نیروگاه توس یک میلیون و ۹۰۰ هزار متر مکعب است نشست کارگروه آلودگی هوا نیز روز گذشته در استانداری خراسان رضوی برگزار شد. جواد خدایی، معاون امور عمرانی استانداری اظهار کرد: نیروگاه توس به دلیل برخوردار نبودن از گاز، ناگزیر به مصرف مازوت است که این  موضوع بر افزایش آلودگی هوای شهر مشهد موثر است. به گزارش ایرنا، وی تصریح کرد: نیروگاه های خراسان رضوی در فصل تابستان هزار مگاوات برق به شبکه سراسری عرضه می کنند بنابراین باید بتوان با چانه‌زنی نیمی از این میزان برق را در زمستان برای خراسان رضوی از شبکه سراسری گرفت. حسن افتخاری، مدیر عامل شرکت گاز خراسان رضوی نیز در این نشست گفت: چانه زنی های استان برای دریافت سهم بیشتر از گاز نتیجه داده و از دیروز یک میلیون متر مکعب گاز برای مصرف در نیروگاه توس اختصاص یافته و حداکثر مازوتی که باید در این نیروگاه مصرف شود، یک میلیون و ۹۰۰ هزار متر مکعب است که باید به حداقل ممکن برسد. مهدی اله پور، سرپرست اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی نیز با اشاره به اهم اقدامات انجام شده برای کاهش آلایندگی در مشهد گفت: اتصال کلیه ایستگاه های سنجش کیفیت هوا (۲۳ ایستگاه) به سامانه پایش ملی کیفیت هوای کشور، رصد نظارت ها و پایش ها در حوزه صنایع آلاینده هوا و واحدهای خدماتی از جمله مراکز معاینه فنی سبک و سنگین، نمونه برداری و آنالیز فصلی سوخت توزیع شده در شهر مشهد و استان، عرضه سوخت استاندارد یورو ۴ در سطح شهر مشهد و محورهای مواصلاتی استان، توسعه و نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی سبک و سنگین و اعمال قانون خودروهای فاقد معاینه فنی از ۲۵ مرداد ۹۹ تاکنون در مشهد از جمله این اقدامات بوده است.