روزنامه آفتاب یزد
1400/10/05
لطف کنید صادرات نکنید
یکی از ارکان تقویت بنیه تجاری واحدهای تولیدی کشور حمایت عملی و قانونی از صادرات میباشد. درسفری که به یکی از گمرکات مرزی کشور داشتم در فرصتی کوتاه به صحبت با تجارونمایندگان آن‌ها پرداختم که واقعا خدارو شکر کردم که تولید‌کننده و تاجر نیستم. آنگونه که این عزیزان از سختی‌ها و مشکلاتشان حرف میزدند با اندک مطالعه جانبی در اطراف موضوع صادرات متوجه شدم که در این زمینه نیز دلسوز و مدیر عملگرا وجود نداشتهو همه فلش‌ها به سمت حرف و شعار نشانه رفته اند.
در اینجا به چند نکته از مصایب موجود در راه صادرات اشاره میکنم. هرچند که امیدی به حل یا کاهش آن‌ها ندارم اما براساس تکلیف شرعی و ملی عرض میکنم.
الف: دشواری رقابت با رقبا در بازارهای مقصد: بعضی از کشورها که رقیب ما به حساب می‌آیند از حمایتهای قدرتمند بانک‌ها و سازمانهای مرتبط از جمله مشوقهای چشمگیر دولتی برای صادرکنندگان مثل معافیتهای مالیاتی و سوبسیدهای تشویقی و تسهیلات قابل توجه در وارد کردن مواد اولیه، حمایتهای مالی در بیمه‌های کارگری و امثال آن‌ها برخوردار هستند.
ب: تسریع در اجرای ضوابط بازرسی و اعمال استانداردهای ضروری در صدور گواهینامه‌های استاندارد بین‌المللی مورد قبول خریداران.
ج: ارائه تسهیلات مالی و اجرایی در حمل و نقل ریلی یا جاده ای، مثل اولویت در حمل کالای فاسد شدنی و مراقبت در حمل کالای حساس و شکستنی.
د: سختگیریهای اداری در ترخیص کالا از گمرک مثل دشواریهای نمونه‌برداری و
طولانی شدن تشریفات اجرایی آن‌ها، با افزایش بازرسان و اضافه نمودن تعداد آن‌ها.
متاسفانه معلوم نیست بنا بر کدامین علت‌ها و دلایل بیش از صدها تن از محصولات کشاورزی مثل پیاز و سیب زمینی و اقلام مشابه از کشورهای همسایه ویا ممالک آسیای میانه مثل ترکمنستان و تاجیکستان وحتی عراق به کشورمان عودت داده شده و مرجوع شده اند. در بازارهای مقصد با عودت یکیا دو محصول از یک کشور نام و اعتبار تجارتی کشور در آن کشور لطمه خورده و دیگر بازار از دست تجار ما خارج میشود. کدام سازمان یا نهاد مسئول نظارت به کیفیت اقلام صادراتی و کنترل استانداردهای لازم در این زمینه‌ها است. نکته تاسف بارتر اینکه بعضی از صادرکنندگان که در این محورها سابقه و سررشته ارزشمندی نداشتند با ادغام نمودن محصولات تقلبی و بی‌ارزش موجب ضربات هولناک بر شخصیت کالای تولید ایران گشته واز این رهگذر نیز ضربات جبران ناپذیری به اقتصاد و حیثیت تولیدی وارد کرده اند. با کمال تاسف اکثر سوپرها و مغازه‌ها در کشورهای عراق، پاکستان و حتی اقلیم کردستان مملو از محصولات سایر کشورها بوده وتنها چند قلم انگشت شمار کالای ایرانی را میشود در اینگونه مغازه‌ها پیدا کرد. علاقه و تعصب مردم کشورهای یاد شده به محصولات ایرانی غیر قابل انکار میباشد اما متاسفانه به سختی میتوانند به اینگونه اقلام دست یابند. در همین کشور همسایه ما آذربایجان که علقه‌های دینی و فرهنگی بین ایران و کشور آن‌ها بطور شگفت‌انگیز درهم تنیده شده‌اند به دشواری می‌توان محصولات ایرانی پیدا کرد. تا چشم کار میکند انواع محصولات تولید ترکیه از پوشاک تا خوراک و مبلمان و تجهیزات اداری وخانگی موج میزند و دریغ از رویت محصولات ما. فقدان مدیریت دلسوز و متمرکز در زمینه صادرات و مبادلات مرزی باعث رشد چشمگیر قاچاق انواع کالا از خوراک و دارو تا سوخت و... گردیده است. آشفتگی‌های اداری و اجرایی در بازارچه‌های مرزی موجب گسترش کولبری در شهرها و روستاهای مرزی شده و علاوه بر مشکلات انسانی و انتظامی گاه شاهد وقوع حوادث دشوار و تلخی در این نواحی میگردیم. با این حال قواعد دست وپاگیر در صادرات و عدم توجه به توصیه‌های دلسوزان و کارشناسان موجب تحمیل زیانهای شگفت‌انگیز و تلخ به دولت و مردم گردیده و میگردد. دولت باید یک گروه کارشناسی متخصص و دلسوز را مامور رسیدگی و شناسایی و ریشه یابی علل کاهش صادرات بنماید. اولین قدم در این مسیر علت‌یابی مرجوع شدن ده‌ها تن محصولات کشاورزی (پیاز و سیب زمینی) ممتاز به کشور که زیانهای مضاعف بجای گذاشت، خواهد بود. از مجریان و دست اندرکاران اینگونه صادرات در خواست میکنم به خاطر جلوگیری از لطمه بیشتر به حیثیت اقتصادی کشور و زیان سنگین‌تر به کشاورزان زحمتکش از هرگونه فعالیت در زمینه صادرات خودداری نمایند.
