روزنامه ایران
1400/10/07
فصل رویش
نیلوفر ساسانیخبرنگار
تکلیف فیلم‌های راه یافته به چهلمین جشنواره فیلم فجر در دقایق پایانی یکشنبه 5 دی‌ماه مشخص شد و فهرست ۲۲ فیلم حاضر در بخش سودای سیمرغ این دوره از جشنواره معرفی شدند؛ فهرستی که با وجود غیبت بزرگان سینما می‌توان در آن شاهد رقابت سه نسل از فیلمسازان بود؛ از مسعود کیمیایی تا آرین وزیر دفتری و یوسف حاتمی‌کیا.
رقابت چند نسل از فیلمسازان
مسعود کیمیایی تنها نماینده نسل اول فیلمسازان در فجر چهلم است. فارغ از فیلم «خون شد» که به خاطر کناره‌گیری فیلمساز از داوری حضوری نیم بند در جشنواره سی‌وهشتم داشت، کیمیایی پس از پنج سال دوری با «خائن‌کشی» به جشنواره امسال آمده است. ابراهیم حاتمی‌کیا نه در قامت کارگردان بلکه در کسوت تهیه‌کننده در همراهی با پسرش یوسف، «شب طلایی» را به جشنواره آورده است. در پیگیری نام‌های آشنا از نسل دوم فیلمسازان با رضا میرکریمی (نگهبان شب)، از میان کارگردان‌های آزمون‌پس داده با بهروز شعیبی (بدون قرار قبلی) و منیره قیدی (دسته دختران) روبه‌رو هستیم. محمد حسین مهدویان که حضوری مستمر در ادوار مختلف جشنواره داشته همین ماه قبل «مرد بازنده» را جلوی دوربین برد تا همچنان فیلمساز فعال جشنواره بماند. به این فهرست می‌توان اسامی فیلمسازانی چون کیوان علیمحمدی و علی‌اکبر حیدری (2888)، داوود بیدل (نمور)، امیرحسین عسگری (برف آخر)، علی حضرتی (شهرک)، حمید شاه‌حاتمی (ماهان)، سید هادی محقق (درب)، حسین دارابی (صورت فلکی)، امیرعباس ربیعی (ضد)، علی عباس میرزایی (بیرو/ با محور زندگی علیرضا بیرانوند) و حسین نمازی (شادروان) را اضافه کرد که با دومین یا سومین تجربه کارگردانی‌شان به جشنواره آمده‌اند.
تازه‌نفس‌های کنجکاوی‌برانگیز
درست است که ویترین این دوره از نام‌های سرشناس قدیمی خالی نیست ولی کنجکاوی در اطراف فیلم‌هایی است که جوان‌ترها ساخته‌اند. امسال را باید سال تازه‌نفس‌ها دانست. در چند سال گذشته جشنواره در قرق فیلمسازان جوان بوده و خیلی از نام‌های ناآشنا در عرض برگزاری جشنواره به امضاهای معتبر تبدیل شده‌اند. هفت فیلم از 22 فیلم حاضر در جشنواره برای فیلم اولی‌هاست. در این فهرست هادی حجازی‌فر آشناترین نام است. این بازیگر سینما پس از تجربه حضور چند ساله در کسوت بازیگری امسال در قامت کارگردان به جشنواره آمده و نسخه‌ای سینمایی از سریالش را با عنوان «موقعیت مهدی» با محوریت زندگی شهید مهدی باکری به جشنواره آورده است. در میان فهرست فیلم اولی‌ها بدون شک اولین فیلم بلند آرین وزیردفتری
- کارگردانی نام‌آشنا در عرصه فیلم کوتاه - با عنوان «بی‌رؤیا» را می‌توان در صدر کنجکاوی‌برانگیزهای جشنواره قرار داد. «ملاقات خصوصی» ساخته امید شمس از دیگر آثاری است که وسوسه برای تماشای آن بالاست. سید مرتضی فاطمی (بی‌مادر)، یوسف حاتمی‌کیا (شب طلایی)، کاظم دانشی (علف‌زار) و رامین سهراب (لایه‌های دروغ) دیگر کارگردانان فیلم اولی این دوره هستند که در مرکز توجه قرار دارند.
غایبان جشنواره و امیدهای اکران
جشنواره فیلم فجر ضیافت سینماست اما تمام بضاعت یک‌ساله سینمای ایران نیست. نه بودن فیلم در جشنواره اثبات بهتر بودن آن است و نه راه نیافتنش دلیل بر ضعف آن. در فهرست غایبان این دوره از جشنواره به لیستی از نام‌های سرشناس می‌رسیم که گرچه عدم حضورشان از تب و تاب جشنواره کم کرده اما همین فهرست بخش زیادی از امید رونق اکران سینما در سال آینده است. بعد از سعید روستایی و مانی حقیقی که طی روزهای گذشته غیبت‌شان در جشنواره فجر را به دلیل آماده نبودن فیلم‌هایشان اعلام کردند حالا نام وحید جلیلوند در میان غایبان این دوره از جشنواره دیده میشود. تکلیف «برادران لیلا» و «تفریق» پیش از اعلام اسامی فیلم‌های راه یافته به جشنواره مشخص شده بود اما غیبت وحید جلیلوند سؤال‌برانگیز است و هنوز مشخص نیست که سازندگان فیلم متقاضی حضور در جشنواره نبودند یا این فیلم به دلایل دیگری به جشنواره راه نیافته است. بر این اساس هیچ یک از سه فیلم کنجکاوی‌برانگیز نوید محمدزاده در بخش مسابقه نیست و این بازیگر خود یکی از غایبان بزرگ این دوره است. در این لیست جای خالی «جنگ جهانی سوم» هومن سیدی هم با واکنش‌های مختلفی همراه بود که گویا فیلم فرم حضور در جشنواره را پر نکرده است. همچنین بجز «قاتل و وحشی» حمید نعمت‌الله که برگزارکنندگان جشنواره یا قوانینش مانع حضورش در جشنواره شد، با غیبت «پیر پسر» اکتای براهنی، حامد بهداد و لیلا حاتمی به جمع بازیگران غایب جشنواره چهلم اضافه شدند.
در انتظار غافلگیری نام‌های تازه وارد
با انتشار اسامی فیلم‌های راه یافته به جشنواره چهلم دوباره بازار حرف و حدیث‌ها و مرثیه‌سرایی و اظهار یأس و امید داغ شد. برخی مثل همیشه معتقدند از تنور امسال جشنواره آبی‌گرم نمی‌شود و گروهی هم امیدوارند همین وضعیت مقدمه‌ای برای غافلگیری‌های بزرگ باشد که لذت سینما به همین غافلگیری‌هاست. همیشه ممکن است در فیلمی پرستاره برخی چیزها دست به دست هم ندهد و اتفاقی که منتظر بودیم نیفتد و همچون دوره‌های گذشته نام‌های ناآشنا شگفتی‌سازان جشنواره باشند. مصطفی جلالی‌فخر از منتقدان شناخته شده یکی از چهره‌هایی است که روز گذشته در پاسخ به این دست واکنش‌ها نوشت: «به عنوان منتقد فیلم عرض می‌کنم که آنچه مبنای ارزیابی کیفیت فیلم است، فقط و فقط خود فیلم است، نه نام‌هایی که در تیتراژ نوشته شده است. تا وقتی فیلم‌ها را ندیده‌ایم، هر‌گونه پیشداوری عجولانه، ناکارآمد و کم‌ارزش است. شاید همان نام‌های تازه‌وارد، همه را غافلگیر کنند و چه بسا آدم معروف‌ها، فیلم‌هایی بسازند که باعث شگفتی معکوس شوند. من خودم همواره در 30 دوره جشنواره‌ای که تجربه کرده‌ام، خوش‌بینانه، در انتظار تماشای فیلم‌های خوب، خیلی‌خوب و حتی شاهکار هستم.»
سایر اخبار این روزنامه
دولت برنامه‌ای برای افزایش قیمت بنزین ندارد
ملاقات با ایران خانم ارومیه
ایران چگونه از اُمیکرون می گریزد؟
فصل رویش
عبور از وین 6
خبرسازی علیه توسعه صادرات ایران به ترکمنستان و روسیه
4 میلیارد دلار سرمایه ایرانی در جیب همسایه
31 استان،31 بودجه
معترضان عراقی در انتظار تصمیم بزرگان
شهر ناموزون!
سنندج پایتخت کتاب کشور
بحران فردگرایی!
گزینه‌های پیش روی امریکا در مذاکرات وین
خصوصی‌سازی؛ سیاستی با ظرفیت‌های مغفول
پیام «سیاست همسایگی» به منطقه رسید
