چرا تزریق دوز دوم و سوم واکسن ضرورت دارد؟

سجاد اسماعیلی
مشاور رئیس سازمان غذا و دارو
دولت دکتر رئیسی نشان داده است اهتمام جدی به تهیه و تأمین واکسن‌های مورد نیاز کشور دارد این در حالی است که ایران پنج پیک شیوع کرونا را پشت سر گذاشته و در پیک پنجم بیماری که به‌دلیل شیوع سویه غالب دلتا شدیدتر از بقیه بود، نه تنها تخت‌های بیمارستانی به‌طور کامل اشباع شدند، بلکه شاهد بودیم کمبودهای مقطعی در تأمین دارو و تجهیزات پزشکی مورد نیاز بیماران نیز به‌وجود آمد.به هر حال با وجود آنکه قبل از روی کار آمدن دولت فعلی تنها 19 میلیون دوز واکسن وارد شده بود و دولت سیزدهم در طول پنج ماه تا پایان آذرماه، حدود 131 میلیون دوز واکسن برای کشور از طریق واردات تأمین کرد. علاوه بر این حدود 25 میلیون دوز واکسن نیز توسط تولیدکننده‌های داخلی تأمین شده است. اهتمام جدی دولت سیزدهم موجب شد از وضعیت مرگ روزانه که در برهه‌ای به 700 بیمار در روز رسیده و نقشه کرونایی کشور یکپارچه قرمز شده بود، امروز آمارمرگ و میر روزانه به زیر 20 نفر برسد و نقشه کرونایی کشور به رنگ آبی دربیاید. علاوه بر این، از حدود 7 هزار بیمار بستری در بخش‌های مراقبت ویژه به حدود 2700 بیمار رسیده‌ایم. طبیعتاً، همه این دستاوردها مرهون اثربخشی واکسیناسیون است که در کنار تأمین جهادی واکسن، مردم نیز از واکسیناسیون علیه کووید19 استقبال کردند و میزان قابل توجهی دوز اول و دوم واکسن در جمعیت هدف تزریق شد. گرچه عدم تزریق واکسن از سوی عده‌ای از اقشار جامعه بحث مهمی است که متخصصان مربوطه در حوزه‌های علوم اجتماعی و علوم پزشکی درباره آن باید به بحث و تبادل نظر بنشینند.در شرایط فعلی، هم‌افزایی همه دستگاه‌های متولی حاکمیتی و مردمی باید برای تشویق و فرهنگ‌سازی افرادی صرف شود که دوز اول یا دوم را دریافت کرده و الان بخش عمده‌شان باید دوز سوم یا یادآور و بخشی دیگر دوز دوم را تزریق کنند. چنین دغدغه‌ای در جلسه کمیته اطلاع‌رسانی و مدیریت عملیات روانی ستاد ملی مقابله با کرونا نیز مطرح شده است؛ به این معنا که برای اینکه گرفتار پیک ششم بیماری ناشی از گردش بالای سویه امیکرون نشویم، بهتر است با تمام توان و اطلاع‌رسانی مناسب و بهنگام، مردم را برای تزریق دوز دوم و سوم تشویق کنیم.
بدیهی است به خاطر همت دولت سیزدهم، مردم نگران تأمین واکسن نباشند. محوریت ستاد ملی مقابله با کرونا، تأمین واکسن (از منابع وارداتی و تولیدات داخلی) است. ستاد ملی مقابله با کرونا، تأمین ارز مورد نیاز برای تأمین مواد اولیه و جانبی واکسن‌های داخلی را تصویب کرده است و هر اندازه شرکت‌های تولیدکننده داخلی واکسن تولید کنند، آنها را خریداری و یا حتی پیش‌خرید می‌کند؛ لیکن همان‌طور که گفته شد محوریت تأمین واکسن است.اگر بخواهیم اثربخشی واکسن‌های موجود در سبد واکسیناسیون را برای سویه امیکرون ارزیابی کنیم، با توجه به اینکه بر اساس مطالعات انجام شده امیکرون کمتر از سویه دلتا باعث بستری و بیماری‌زایی می‌شود؛ بنابراین همچنان بهترین واکسن، در دسترس‌ترین واکسن جهت تزریق است. علاوه بر این، وزارت بهداشت نیز دستورالعمل تزریق دوز سوم واکسن‌ها را اعلام کرده است و به میزان کافی، واکسن برای تزریق دوز دوم و سوم وجود داشته و در صورت نیاز بیشتر، تأمین خواهد شد.برای جلوگیری از وقوع پیک ششم کرونا در کشور بر اساس شیوع واریانت امیکرون، همکاری مردم و اطلاع‌رسانی لازم برای تکمیل زنجیره واکسیناسیون ضرورت دارد؛ چرا که وقوع پیک مجدد، کشور را به سمت تعطیلی‌های گسترده و محدودیت‌ها پیش برده و همه اینها با توجه به شرایط اقتصادی و اجتماعی به ضرر جامعه بوده و باعث به‌هم‌ریختگی در برنامه‌ریزی‌های لازم می‌شود.