اروپایی‌ها: احتمال توافق هست

گروه سیاسی: دور هشتم مذاکرات کمیسیون برجام با بازگشت روسای هیات‌های مذاکره‌کننده ایران و ۳ کشور اروپایی به وین و در شرایطی که مذاکره‌کنندگان ارشد ایران و تروئیکای اروپا از جمعه به مدت 2 روز برای مشورت و رایزنی با مراکز سیاسی به پایتخت‌های خود بازگشته بودند، عصر روز دوشنبه به وقت محلی از سر گرفته شد. به گزارش «وطن‌امروز»، مذاکرات رفع تحریم‌ها طی هفته گذشته با ارزیابی‌های مثبت همه هیات‌های مذاکراتی در رسانه‌ها بازتاب داشته است و اعضای ارشد ۱+4 حاضر در هتل کوبورگ از روند رو به جلو و پیشرفت‌های جاری سخن می‌گویند. بر این اساس گمانه‌زنی‌ها درباره نزدیک بودن وقوع توافق احتمالی افزایش پیدا کرده است. «انریکه مورا» هماهنگ‌کننده کمیسیون مشترک برجام و نماینده اتحادیه اروپایی در مذاکرات وین یکشنبه در توئیتی نوشت: «کارگروه رفع تحریم‌ها هم‌اکنون در هتل کوبورگ در حال برگزاری است، موفقیت گفت‌وگوهای وین درباره برجام هنوز نامشخص است؛ چیزی که فقط در چنین مذاکرات پیچیده‌ای منطقی است. اما به‌عنوان هماهنگ‌کننده، نمی‌توانم تعهد هیأت‌ها را به موفقیت ستایش نکنم». پیش از مورا، روز جمعه هم جوزپ بورل، مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی گفته بود: «امکان دستیابی به توافق با ایران در مذاکرات وین وجود دارد».   * خطیب‌زاده: بسیاری از جداول در وین آماده شده سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در نشست خبری هفتگی با اصحاب رسانه درباره روند مذاکرات وین گفت: آخرین وضعیت گفت‌وگوها در اینجا قرار دارد که بسیاری از جداول آماده شده و ستون‌های این جداول نیز آماده هستند، بخشی از پرانتزها پاکسازی شدند و توافقات درباره ایده‌ها تا حدود زیادی انجام شده و در حال تبدیل به کلمات و جملات هستند. البته آنچه باقی مانده موضوعات کلیدی است که به ‌طور ویژه تصمیمات خاص سیاسی را می‌طلبد و واشنگتن باید تصمیمات خود را درباره مسائل باقیمانده و رفع تحریم‌ها اعلام کند. اگر این اتفاقات در بازگشت از پایتخت‌ها بیفتد، می‌توان گفت با سرعت خوبی در حال حرکت به یک توافق قابل اتکا و پایدار هستیم. سعید خطیب‌زاده درباره درخواست 110 قانونگذار آمریکایی برای ترک مذاکرات وین هم گفت: سیاست داخلی آمریکا مربوط به خودشان است و در این باره اظهارنظر نمی‌کنیم. ما یک حاکمیت بیشتر در ایالات متحده نمی‌شناسیم و آن هم مسؤول قطعی عمل به تعهداتش در 2015 و قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد است. ایالات متحده تا امروز گردن‌کشانه از تعهداتش ذیل این قطعنامه سر باز ‌زده است. خطیب‌زاده درباره اظهارات چند روز قبل وزیر خارجه آمریکا، گفت: درباره برخی ضرب‌الاجل‌های ساختگی عرض کنم؛ رئیس‌جمهور فعلی ایالات متحده و تیم سیاست خارجی و مذاکره‌کنندگانش در وین می‌دانند اگر امروز برجام زنده است به‌ خاطر جمهوری اسلامی ایران است نه آمریکا که از برجام خارج شد و تمام تلاشش را کرد که برجام را همان موقع از بین ببرد، لذا اگر آنها دچار فراموشی هستند، نظام بین‌الملل دچار فراموشی نیست و بهتر است از مسیری که رفتند برگردند. ما امروز همچنان شاهد پیگیری همان مسیر اشتباه هستیم، مادامی که در رفتار آنها تغییر نبینیم نمی‌توانیم بگوییم به نقطه‌ای رسیده‌ایم که توافق پایدار و قابل اتکا در دسترس ما است.    * روزنامه انگلیسی: احتمال توافق وجود دارد روزنامه گاردین در گزارشی درباره پیشرفت در مذاکرات وین نوشت: شمارش معکوس برای پایان مذاکرات 6 ‌ماهه در وین درباره آینده توافق هسته‌ای آغاز شده است. هیچ ضرب‌الاجلی به صورت رسمی تعیین نشده است اما برخی طرف‌های برجام می‌گویند اگر هیچ پیشرفتی ظرف کمتر از ۲ هفته انجام نشود، روند مذاکرات به پایان خواهد رسید و خلأ خطرناکی از خود بر جا خواهد گذاشت. روزنامه گاردین در ادامه می‌نویسد، دولت آمریکا با اظهاراتی که اخیرا داشته و مرتبا از دولت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا برای خروج از توافق هسته‌ای انتقاد کرده و آن را «اشتباهی فاجعه‌بار» خوانده است، در حال زمینه‌سازی برای مقصر نشان دادن دولت قبل آمریکاست. با این حال، این روزنامه می‌افزاید: کسانی که از نزدیک در جریان مذاکرات هستند، می‌گویند از نظر آنها رسیدن به یک توافق محتمل است اما مساله این است که از دیدگاه غرب، احتمالا گستره این توافق محدود خواهد بود. در گزارش گاردین به مواردی به عنوان مسائل کلیدی باقیمانده در مذاکرات وین اشاره شده و آمده است، در زمینه لغو تحریم‌ها، بر سر دسته‌بندی اینکه کدام تحریم مرتبط با توافق هسته‌ای است و باید لغو شود یا مرتبط با مسائل دیگر است، اختلافات هنوز باقی‌اند. گاردین سپس درباره خواست ایران برای ارائه تضمین از سوی آمریکا برای عدم تکرار خروج یک‌جانبه از توافق هسته‌ای توسط‌ دولت‌های آتی آن می‌نویسد: مساله دوم در زمینه تضمین‌هایی است که ایران می‌خواهد تا آمریکا خروج ترامپ از توافق در مه ۲۰۱۸ را تکرار نکند. ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در این باره گفته است: چیزی تحت عنوان ضمانت در دیپلماسی و امور بین‌المللی وجود ندارد. ما از طرف این دولت می‌توانیم حرف بزنیم اما این دولت همیشه با صراحت گفته است که ما آماده بازگشت به پایبندی کامل به برجام و پایبند ماندن کامل به آن هستیم، مادامی که ایران هم همین کار را بکند. در این گزارش درباره موضوع تضمین مطرح شده است: ممکن است قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل حداقل آسودگی را برای ایران به همراه بیاورد اما تقریبا برای طرفین الزام‌آور نیست. تهران به دنبال تعهداتی الزام‌آور است که اگر آمریکا از توافق خارج شود، اتحادیه اروپایی اقدامات بیشتری برای مقابله با تحریم‌های واشنگتن انجام دهد. گاردین در ادامه آورده است: مساله سوم راستی‌آزمایی است. ایران با کدام معیارها می‌تواند راستی‌آزمایی کند که تحریم‌ها واقعا و نه صرفا روی کاغذ لغو شده‌اند و به دنبال آن باید غنی‌سازی اورانیوم در سطوحی را که در توافق هسته‌ای مجاز نیست، متوقف کند؟ گفته می‌شود، از نظر آمریکا لغو تحریم‌ها می‌تواند ظرف ۴۸ ساعت راستی‌آزمایی شود اما خواسته‌ ایران روندی طولانی‌تر با معیارهایی مشخص است.    * واشنگتن همچنان مشغول نکوهش ترامپ  «جیک سالیوان» مشاور امنیت ملی آمریکا روز یکشنبه در گفت‌وگو با برنامه «Face The Nation» شبکه سی‌بی‌اس در پاسخ به سوال ادعایی خبرنگار این شبکه که ایران در حال بازی با زمان بوده و به توانایی تولید سلاح هسته‌ای بسیار نزدیک شده، گفت: «خب! در مقدمه ۲ چیز را می‌گویم؛ اول اینکه، سیاست ما صریح بوده و ما مصمم هستیم تا مانع از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای شویم». سالیوان اضافه کرد: «دوم اینکه، ما معتقدیم که دیپلماسی بهترین راه برای آن (هدف) است اما همانطور که شما گفتید و وزیر خارجه نیز گفته، زمان کوتاه بوده و من در پایان ماه گذشته در اسرائیل بودم و هماهنگی‌ها را درباره احتمال عدم موفقیت دیپلماسی انجام دادیم». وی ادامه داد: «ما به صورت تنگاتنگ با متحدان اروپایی خود و همچنین شرکای خود در حال کار بوده و راهی به جلو خواهیم یافت». مشاور امنیت ملی آمریکا اضافه کرد: «دلیل اینکه در شرایطی هستیم که در حال حاضر قرار داریم این است که دولت قبلی (آمریکا) از توافق هسته‌ای ایران خارج شده و ما بهای آن اشتباه فاجعه‌بار را می‌پردازیم». آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا هم پنجشنبه گذشته در گفت‌وگو با رادیو ملی آمریکا «ان‌پی‌آر» درباره تداوم پیشرفت‌های هسته‌ای صلح‌آمیز ایران در چارچوب برجام در پی نقض این توافق بین‌المللی افزود: ما آنها را متوقف کرده بودیم. توافق هسته‌ای که چند سال پیش در دولت اوباما حاصل شد برنامه هسته‌ای ایران را محدود ‌کرد. یکی از بدترین تصمیمات در سیاست خارجی اخیر آمریکا خروج از آن توافق بود که در نتیجه آن ما اکنون در موقعیت پرچالشی قرار داریم که به جای به دست آمدن توافقی جدید و به اصطلاح بهتر، ایران برنامه هسته‌ای خودش را به شکلی خطرناک پیش برده است. برخی کارشناسان معتقدند با توجه به نزدیکی انتخابات آتی کنگره، حملات دامنه‌دار اعضای دولت بایدن علیه ترامپ به خاطر خروج از برجام با هدف زمینه‌سازی و آماده‌سازی افکار عمومی در آمریکا بویژه در میان جناح دموکرات و مخالفان قدرتمند جمهوری‌خواه در هیات حاکمه این کشور در صورت ناکامی مذاکرات یا رقم خوردن توافقی که مختصات مورد نظر واشنگتن را در پی نداشته باشد، صورت می‌پذیرد.