تصمیم گیران اقتصاد کشور را بهتر بشناسید!

آفتاب یزد - گروه شبکه: به تازگی سید غنی نظری خانقاه، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس مهمان برنامه «تهران ۲۰» بوده و محمد دلاوری به عنوان مجری، گفتگوی چالش برانگیزی را با او در مورد میزان درآمد سرانه ایرانیان داشته است. گفتگویی که نشان می‌داد طی سالهایی میزان درآمد سرانه مردم محاسبه نشده اما با این وجود بودجه تصویب می‌کنند. جالب اینجاست که عضو کمیسیون اقتصادی با داشتن اطلاعاتی که عملا به درد نمی‌خورد، اعداد و ارقام عجیبی را در خصوص درآمد سرانه ارائه می‌دهد. مهم‌تر آنکه به نظر می‌آید ایشان به عنوان عضو کمیسیون اقتصادی کشور درک درستی از درآمد سرانه ندارد. گفتگوی دلاوری با سید غنی نظری خانقاه را در زیر می‌خوانید.
درآمد سرانه چقدر است؟
رشد درآمد سرانه طی سال های۹۲ تا ۹۹ عملا صفر بوده است. در واقع هرچه درآوردن هزینه شده است.
درآمد سرانه ایرانیان چقدر است؟


در رابطه با درآمد سرانه ایرانیان مشکل آمار داریم در حال حاضر بزرگترین مشکلی که داریم این است که درآمد سرانه‌ای در بین مردم نیست که ببینیم چقدر درآمد است.
پس چطور می‌دانید که بالا نرفته است؟
درآمد سرانه ۱۰ میلیون است ۲۰ میلیون است صد میلیون است.
اگر نمی‌دانید درآمد سرانه چقدر است پس چطور می‌دانید که تغییر نکرده؟
این بر اساس درآمد سرانه کلی است که اتفاق خاصی نیفتاده. اما اینکه الان درآمد سرانه چقدر است مشخص نیست اینجا جدول گویای درآمد است که مثلاً در سال ۹۲ درآمد سرانه چقدر بوده است و الان درآمد چقدر است. ۱۶۵ میلیون تومان درآمد سرانه در سال ۱۳۹۹ است.
اگر تغییری نکرده سال ۹۲ هم ۱۶۵ میلیون تومان بوده است؟
نه سال۹۲ متناسب با تورم حساب کردیم.
این۱۶۵ میلیون تومان، درآمد خانواده چند نفره است؟
در واقع درآمد سرانه کل افراد است.
یعنی هر نفر ایرانی سالی۱۶۵ میلیون تومان درآمد دارد؟
نه. درآمد سرپرست خانواده است. در واقع هرکسی که شاغل است که متناسب با وضعیت عمومی‌اش حساب شده است.
یعنی متوسط درآمد ۱۳ میلیون و ۷۵۰ هزار تومان است؟ باید ۱۶۵ میلیون را تقسیم بر ۱۲ کنیم؟
بله باید تقسیم بر ۱۲ کنیم.
الان متوسط درآمد ۱۳ میلیون و ۷۵۰ هزار تومان است؟
الان متاسفانه نیست. شما ببینید الان یک فردی۲۱۰ میلیون تومان حقوق می‌گیرد و فرد دیگری۳ میلیون تومان حقوق می‌گیرد که بر این مبنا و به طور کلی درآمد سرانه حساب شده است.
خب این عدد گویایی نیست؟
ببخشید اشتباه از من بود؛ متوسط در آمد سرانه ۷۹ میلیون تومان تا سال ۹۷ بوده است.
یعنی تا سال ۱۴۰۰ محاسبه نشده است؟
خیر. البته آمار بانک مرکزی با مرکز آمار متفاوت است. در واقع بانک مرکزی یک نوع آمار می‌دهد و مرکز آمار نوعی دیگر. این در حالی است که بر اساس قانون باید مرکز آمار، آمار دقیقی بدهد.
الان بانک مرکزی یا مرکز آمار، میزان درآمد سرانه برای سال ۹۹ را اعلام کرده‌اند؟
فعلاً بانک مرکزی اعلام کرده و مرکز آمار چیزی را اعلام نکرده است. در حال حاضر مشکل ما این است که مرکز آمار، آمار درستی را نمی‌دهد. ای کاش فردی را هم از مرکز آمار می‌آوردید تا در خصوص عملکرد حوزه‌های مختلف خودشان پاسخگوی ما بودند تا ما به عنوان نماینده‌های مجلس از آن‌ها گزارش می‌گرفتیم.
مگر شما خودتان در کمیسیون آن‌ها را صدا نمی‌زنید و بگویید به عنوان کمیسیون اقتصادی قرار است قانونگذاری کنیم یا آن را اصلاح کنیم؟ پس باید بدانیم در کشور چه خبر است. الان شما عملا هیچ اطلاعات مفید، مشخص و متقنی ندارید.
ما اطلاعات مشخصی داریم اما قابل استناد نیست.
یعنی این جداولی که آوردید به درد شما نمیخورد؟
جداول تا حدودی قابل قبول نیست اما ما هم بالاخره از سیستم رفاه ایرانیان درآوردیم و گزارشی است که دولت به ما داده است که در بعضی از سال‌ها میزان درآمد سرانه محاسبه نشده است. عملا اتفاق خاصی نیفتاده.
> واکنش کاربران
اما این قسمت از گفتگو دلاوری با عضو کمیسیون اقتصادی بسیار مورد توجه کاربران شبکه‌های اجتماعی قرار گرفته و واکنش آن‌ها را در پی داشته است.
یکی از کاربران در این باره نوشته است: «نماینده مجلس، اونم عضو کمیسیون اقتصادی، نه معنای درآمد سرانه رو می‌دونه، نه آمار می‌فهمه، نه حتی درکی از «عدد» داره، هیچ! خدایا حق ما این نبود».
دیگری نوشت: «از ۹۲ تا ۹۹ رشد درآمد سرانه صفر بوده. خب درآمد سرانه چقدر هست!؟»
یکی دیگر از کاربران اینطور می‌نویسد: «همون اول می‌گه رشد درآمد سرانه از سال ۹۲ تا ۹۸ صفر بوده، بعد ازش می‌پرسه درآمد سرانه چقدره، می‌گه مشکل آمار داریم نمی‌دونیم
چقدره».
کاربران دیگر نوشته اند: «میگه آمار نداریم ولی طبق همون آمار نداشته! درآمد سرانه ۸ساله قبل صفر است»، «ایشون عضو کمیسیون اقتصادی مجلس است. هیچ ایده‌ای در مورد اعداد و ارقام درآمد سرانه نداره؛ تعریف این شاخص رو هم نمی‌دونه حتی!»، «پیشنهاد میکنم با بودجه کشور کلاسی جهت آموزش مفاهیم پایه مانند متوسط و سرانه درآمد و .... برای نمایندگان برگزار شود. هر چی در آوردن هزینه شده=رشدی نکرده!»، «‎اولش میگه درآمد سرانه چندساله هیچ تغییری نکرده بعد ازش میپرسه سال مثلا ۹۹ چقدر بوده اون میگه سه چهارساله درآمد سالیانه مشخص نیس چقدره»، «میگه درآمد سرانه تغییری نکرده. میگه خب مگه الان سرانه چنده میگه نمیدونم. میگه سال ۹۲ چند بوده میگه جدول خالیه خب چطوری حساب کردی»، «موضوع این که وقتی بسیاری از مسئولین در بحث‌ها به چالش کشیده میشوند عملا حرفی برای گفتن ندارند».
ضربه‌های مهلک به رفاه ایرانیان در دهه ۱۳۹۰
دکتر عباس علوی راد- این روزها ملاحظه می‌شود افرادی به بهانه داشتن مسئولیت در تشکیلات اقتصادی بدون اینکه با مبانی حسابداری ملی، روندهای جمعیتی، قیمت‌های اسمی و واقعی، مفاهیم سرانه‌ها در اقتصاد و محدودیت‌های آن آشنا باشند به تحلیل رفاه ایرانیان می‌پردازند. سقوط نرخ رشد اقتصادی از میانگین بلندمدت، نوسانی بودن رشد و نامناسب‌تر شدن توزیع درآمدها برخی از مشخصه‌های رشد اقتصادی در دهه ۱۳۹۰ بوده که رفاه ایرانیان را به شدت کاهش داده است. متوسط نرخ رشد اقتصادی در سال های
۹۰-۷۱ معادل ۳/۹ درصد بوده است. متوسط نرخ رشد اقتصادی در دوره ۹۸-۹۲
نزدیک صفر (۰/۸ درصد) است. لذا انحراف شدید از روند بلند مدت نرخ رشد اقتصادی، ضربه اول به رفاه ایرانیان در این دوره است. شکل گیری مخرب‌ترین روندهای رشد اقتصادی، ضربه دوم به رفاه ایرانیان در دهه ۱۳۹۰ است. نرخ‌های رشد اقتصادی منفی، مثبت و بروز پدیده W (نشان دهنده بی‌ثباتی شدید نرخ‌های رشد اقتصادی) در روند نرخ‌های رشد اجازه بهبود رفاه ایرانیان را سلب نمود. نرخ رشد اقتصادی در سال های۹۷ و ۹۸ به ترتیب منفی۵/۴ و ۶/۵ درصد بوده است. در واقع شکل گیری پدیده خطرناک L شکل در روند رشد اقتصادی کشور از سال ۱۳۹۶ به بعد و انفعال سیاست گذار اقتصادی در مقابل آن نیز ضربه بزرگی به رفاه ایرانیان وارد نمود. با در نظر گرفتن متوسط نرخ رشد جمعیت (۱/۲۴ درصد) در دهه ۱۳۹۰ از یکسو و میانگین رشد اقتصادی نزدیک صفر در این دهه از سوی دیگر، درآمد سرانه ایرانیان به طور قابل ملاحظه‌ای کاهش یافت. در همین حال، مجموع سیاست‌های اقتصادی در دهه ۱۳۹۰، توزیع درآمد را در جامعه ایران نامناسب‌تر نمود. بررسی‌ها نشان می‌دهد ضریب جینی (یکی از معیارهای تعیین فاصله طبقاتی) از سال ۱۳۹۲ تا سال ۱۳۹۹ عمدتاً افزایش یافته است. درواقع در دهه۱۳۹۰ از یکسو درآمد سرانه
ایرانیان کاهش یافته و از سوی دیگر فاصله طبقاتی در میان آن‌ها به شدت افزایش یافته است. لذا اینجا است که اوج نگرانی‌ها و شکل گیری نارضایتی شدید ایرانیان از کاهش رفاه شکل واقعی و برگشت ناپذیر به خود می‌گیرد. بهبود رفاه ایرانیان نیازمند بازگشت و استمرار رشد اقتصادی در محدوده نرخ رشد میانگین بلند مدت اقتصاد ایران (حدود ۴ درصد) و توزیع متعادل‌تر منافع حاصل از آن در چهار سال آینده خواهد بود. این یکی از اولویت‌های اصلی اقتصاد ایران است که دولت دکتر رئیسی لازم است دقیق و شفاف مسیر و چگونگی دستیابی به آن را ارائه نماید.