زمزمه‌های رفع تبعیض برای جامعه معلولان

شادان کریمی‪-‬ پس از کش و قوس‌های فراوان در نهایت بودجه ۱۴۰۱ توسط دولت سیزدهم در مجلس شورای اسلامی تصویب شد. در این بین بسیاری از اقتصاددانان و برخی از نمایندگان مجلس یازدهم پیش‌بینی کرده بودند که در ۱۴۰۱ با کسری بودجه شدیدی مواجه خواهیم بود اما اکنون اکثرا بر این اعتقادند که این لایحه در خصوص بخش‌ها و دستگاه‌های مختلف تاحدودی منطقی بسته شده و کسری بودجه‌ای را در سال آینده نخواهیم داشت.
در این بین سهم سازمان بهزیستی در بودجه ۱۴۰۱ نسبت به سال‌های گذشته رشد چشمگیری داشته و اعتبار پیشنهادی دولت سیزدهم برای این سازمان پرمخاطب بیش از ۱۷ هزار و ۸۷۰ میلیارد تومان در نظر گرفته شده که از این مقدار ۲ هزار و ۸۷۰ میلیارد تومان برای اجرای قانون حمایت از حقوق افراد دارای معلولیت اختصاص دارد.
این در حالی است که بنابر آمارهای منتشره از سوی سازمان بهزیستی حدود ۱۰ درصد جمعیت ایران را جامعه معلولان تشکیل می‌دهند و اغلب آنان از امکانات و شرایط لازم برای امرار معاش محروم هستند. در واقع بنابر گفته مسئولان و نهادهای مربوطه به فعالیت‌های معلولان بودجه تخصیص یافته به گونه‌ای نیست که پاسخگوی نیازهای گسترده این جمعیت باشد. گرچه به گفته بسیاری از مسئولان بودجه در نظر گرفته شده برای بهزیستی در سال آینده چشمگیر است اما مقداری که قرار است به معلولان اختصاص یابد، نگرانی‌هایی را برای آنان فراهم کرده است. با این همه باز هم جای امیدواری دارد که نگاه شایسته‌ای به جایگاه معلولان در کشور صورت گرفته چرا که رفع تبعیض‌های ناروا و ایجاد امکانات عادلانه در تمام زمینه‌های مادی و معنوی از جمله موارد مهمی به شمار می‌رود که در بند ۹ ماده ۳ قانون اساسی کشور بر آن تاکید فراوانی شده است و این مهم شامل جامعه معلولان نیز می‌شود. اما خاصه در ماده ۲۷ قانون حمایت از معلولان دولت مکلف شده تا کمک هزینه معیشت افراد دارای معلولیت فاقد درآمد را به میزان حداقل دستمزد سالیانه تعیین و اعتبارات لازم را در قوانین بودجه سنواتی کشور منظور کند. گرچه براین موضوع در قانون اساسی تاکید فراوانی شده اما از آن‌دسته قانون‌های به حاشیه رانده‌ای به شمار می‌رود که تاکنون به سختی اجرا شده است. با این حال به نظر می‌رسد افزایش چشمگیر بودجه سازمان بهزیستی در لایحه بودجه ۱۴۰۱ می‌تواند تا حد زیادی از تبعیض‌های موجود در جامعه را به نفع جامعه معلولان بهبود ببخشد.