به تنش‌زدايي با تهران ادامه مي‌دهيم

شهاب  شهسواري
پس‌لرزه‌هاي حملات تلافي‌جويانه هفته گذشته انصارالله يمن به ابوظبي همچنان ادامه دارد. يمني‌ها هشدار داده‌اند كه اگر حملات عليه مناطق مسكوني و غيرنظامي اين كشور ادامه پيدا كند حملات بيشتري را به كشورهاي مهاجم انجام خواهند داد، در برابر امارات متحده عربي اعلام كرده است كه قصد دارد ظرفيت پدافند هوايي خود را با همكاري ايالات متحده امريكا گسترش دهد تا جلوي حملات بيشتر به اين كشور را بگيرد. ايالات متحده امريكا در طول هفته جاري مدعي شده كه چندين موشك شليك شده از سمت يمن به سوي امارات را رهگيري و منهدم كرده است. همزمان در حالي كه دبيركل سازمان ملل متحد حملات كور اخير ائتلاف تحت رهبري عربستان سعودي به يمن كه به بمباران يك زندان و كشته شدن ده‌ها شهروند غيرنظامي منجر شد را محكوم و خلاف قواعد بشردوستانه بين‌المللي توصيف كرده است، نماينده امارات در سازمان ملل متحد مي‌گويد كه همه كشورهاي عضو شوراي امنيت سازمان ملل متحد در جلسه بررسي حملات انصارالله به ابوظبي، اين حملات را محكوم  و آن را تروريستي توصيف كرده‌اند. اين ديپلمات اماراتي در عين حال مدعي شده است كه اقدامات دولتش براي نزديكي با ايران تحت تاثير تحولات جديد در جنگ يمن قرار نخواهد گرفت. همزمان با اين تحولات رسانه‌هاي نزديك به عربستان سعودي مدعي شده‌اند كه در پي حملات گسترده روزهاي اخير عربستان و متحدانش، نيروهاي وابسته به دولت مستعفي يمن در استان مارب توانسته‌اند نيروهاي انصارالله را از برخي مواضع خود در اين استان كليدي به عقب برانند.
درحالي كه مذاكرات براي توقف جنگ در يمن بدون نتيجه متوقف مانده است، بسياري از تحليلگران معتقدند كه حملات اخير انصارالله به خاك امارات متحده عربي به معناي ورود جنگ يمن به يك فصل تازه است كه مي‌تواند اين جنگ را به يك جنگ منطقه‌اي تبديل كند. گسترش حملات ائتلاف تحت رهبري سعودي به يمن و حملات موفق اخير انصارالله به خاك امارات، صلح را از هر زمان ديگري دور از دسترس‌تر مي‌كند. همزمان ايالات متحده امريكا هشدار داده است كه بار ديگر بازگرداندن انصارالله يمن به فهرست سازمان‌هاي تروريست خارجي را مورد بررسي قرار مي‌دهد. واشنگتن در اقدامي به محض انتخاب رييس‌جمهور جديد امريكا، جو بايدن، اين گروه را از فهرست تروريستي خارج كرده و فشارها به عربستان براي تعامل در گفت‌وگوهاي آتش‌بس را افزايش داده ‌بود. با اين حال مخالفان دولت بايدن معتقدند كه اين سياست دولت او با شكست مواجه شده است.
امارات: به تنش‌زدايي در منطقه 
ادامه مي‌دهيم
نماينده امارات متحده عربي در سازمان ملل متحد در گفت‌وگويي با شبكه خبري سي‌ان‌ان امريكا تاكيد كرد كه دولت امارات به تلاش‌هاي ديپلماتيك براي تنش‌زدايي در منطقه ادامه خواهد داد. او در پاسخ به سوالات مكرر خبرنگار سي‌ان‌ان در مورد اينكه آيا امارات ايران را در حملات اخير انصارالله يمن به خاك اين كشور مقصر مي‌داند، تصريح كرد كه دولت متبوع او مسووليت حملات مذكور را برعهده انصارالله مي‌داند و تلافي اين حملات را به شكل متناسب عليه آنان انجام خواهد داد. وي بدون اشاره به نام ايران تاكيد كرد كه در زمينه توسعه توانايي تسليحاتي يمن اگر با دور زدن تحريم‌ها كمكي به انصارالله شده ‌باشد، اين نهادها ناظر بر اجراي تحريم‌ها هستند كه بايد اظهارنظر كنند و پاسخگويي به مقصران احتمالي بر‌عهده جامعه جهاني خواهد بود.
لانا نسيبه، سفير امارات در سازمان ملل متحد به سي‌ان‌ان گفت: «ما در طول يكي، دو سال گذشته از هيچ تلاشي براي تنش‌زدايي در منطقه خودداري نكرده‌ايم. ما دست‌مان را براي همه دراز كرده‌ايم و راه‌هايي براي همكاري در زمينه‌هاي بي‌شمار پيدا مي‌كنيم، ما روي پافشاري در تلاش‌هاي سرمايه‌گذاري و همكاري اقتصادي تمركز مي‌كنيم، چراكه فكر مي‌كنيم اين براي كشور ما خوب است، براي منطقه ما خوب است و يك مسير مسالمت‌آميز در شرايط پيچيده كنوني است. ما به پافشاري بر اين مدل ادامه مي‌دهيم.» وي ادامه داد: «اما در عين حال جريان سلاح‌ها و حمايت‌هاي تجهيزاتي و مستشاري، هر آنچه باشد در گزارش‌هاي مختلف تحقيقي در مورد تحريم‌ها برملا خواهد شد. اين مسووليت جامعه بين‌المللي است كه به اين گزارش‌ها واكنش نشان دهد و فكر مي‌كنم كه اين كار را بكنند.»
او در پاسخ به اين سوال كه به‌‌رغم حمايت ايران از انصارالله يمن و اينكه جمهوري اسلامي ايران حاضر به محكوم كردن حملات به امارات نشده است، آيا امارات به مسير گفت‌وگوها با ايران ادامه خواهد داد، گفت: «خيلي كارها در حوزه ديپلماسي را مي‌توان همزمان پيش برد. مي‌شود مسيرها و كانال‌هاي مختلفي براي بحث و مذاكره با شركاي منطقه‌اي از جمله ايران داشت و همزمان اختلاف‌نظرهاي بنيادين هم داشت. ما به مسير تنش‌زدايي و ديپلماسي ادامه مي‌دهيم. اما همزمان حق دفاع از خودمان در منطقه را چه از طريق دفاعي و چه از طريق تهاجمي محفوظ مي‌دانيم.» وي ادامه داد: «ما به ارزش‌هاي منشور ملل متحد پايبند هستيم. هر كشوري هم كه به اين ارزش‌هاي منشور ملل متحد كه مورد قبول همه كشورهاي جهان به عنوان جامعه بين‌الملل است، پايبند باشد، مي‌تواند شريك ما و ديگر كشورهاي منطقه باشد. هر رفتار متفاوتي به معناي حذف و نهايتا فشار بين‌المللي و انزوا خواهد بود. اينها گزينه‌هايي هستند كه كشورهاي مختلف در انتخاب اهداف سياست خارجي‌شان انتخاب مي‌كنند.»
اين ديپلمات اماراتي تصريح كرد: «ديپلماسي هميشه استمرار داشته و استمرار خواهد داشت، حتي در شرايط سخت، با اين وجود مسير صحيح براي ارزيابي اينكه حوثي‌ها حمايت مي‌شوند، سلاح‌هاي‌شان از كجا مي‌آيد، توانايي مالي‌شان چگونه حفظ مي‌شود و چه مشاوره‌هاي راهبردي و نظامي دريافت مي‌كنند يا نمي‌كنند، استفاده از نهادهاي ناظر بر اجراي تحريم‌ها در سازمان ملل است. نهادهاي نظارت بر تحريم سازمان ملل در حال بررسي اين مسائل هستند و به زودي گزارشي منتشر خواهند كرد، ما با دقت اين گزارش را مطالعه مي‌كنيم و ما تمام تلاش خود را به كار خواهيم برد تا اگر كانالي [براي دور زدن تحريم‌ها] وجود دارد، بسته شود. اين اقدام اساسي براي تنش‌زدايي و كاهش درگيري‌ها در منطقه است.»


سازمان ملل: 
ركورد پرتلفات‌ترين ماه جنگ يمن
هانس گروندبرگ، فرستاده ويژه سازمان ملل متحد در امور يمن و ديويد گرسلي، هماهنگ‌كننده كمك‌هاي بشردوستانه سازمان ملل در امور يمن روز سه‌شنبه با صدور بيانيه‌اي مشترك تاكيد كردند كه هنوز به پايان ماه ژانويه نرسيده مي‌توان «تقريبا با قطعيت گفت كه ماه ژانويه ركورد تلفات ماهانه در طول جنگ يمن را شكسته است.» اين دو نماينده سازمان ملل متحد در امور يمن محكوميت دبيركل سازمان ملل متحد را در مورد حمله جمعه گذشته توسط ائتلاف تحت رهبري عربستان سعودي به يك زندان در استان صعده، بار ديگر مورد تاكيد قرار دادند. بر اساس اين بيانيه در طول هفته‌هاي گذشته حملات هوايي و موشكي ائتلاف بيمارستان‌ها، زيرساخت‌هاي مخابراتي، فرودگاه‌ها، تاسيسات آبرساني و يك مدرسه را هدف قرار داده‌اند. 
به گفته فرستاده ويژه و هماهنگ‌كننده سازمان ملل متحد، مقياس تشديد تنش‌ها به تصاعد بر بحران بشري جاري در يمن مي‌افزايد، تلاش‌ها براي رساندن كمك‌ها را پيچيده‌تر ، امنيت منطقه را تهديد و تلاش‌ها براي پايان دادن به درگيري را مختل مي‌كند. 
برنامه جهاني غذا هشدار داده است كه منابع اين نهاد بين‌المللي جهت ارسال مواد غذايي براي۱۳ ميليون شهروند يمني در حال پايان يافتن است. از ابتداي سال جاري ميلادي، نزديك به ۸ ميليون شهروند يمني ميزان كمك‌هاي بشردوستانه كمتري نسبت به سال گذشته دريافت كرده‌اند. دو نماينده ارشد سازمان ملل متحد در بيانيه خود تاكيد كرده‌اند: «به همه طرف‌هاي درگيري يادآوري مي‌كنيم كه در جنگ بودن باعث نمي‌شود كه تعهدات آنها به قوانين بشردوستانه بين‌المللي از بين برود، اين قوانين به صراحت حملات غيرمتناسب را منع  و طرف‌ها را ملزم مي‌كند كه تمامي اقدامات پيشگيرانه ممكن را براي اجتناب از تلفات غيرنظامي درنظر بگيرند.»
انصارالله: پاسخ به حملات عليه يمن
 مشروع است
حميد عبدالقادر عنتر، مشاور نخست وزير دولت نجات ملي يمن در صنعاء هشدار داد كه اگر امارات از ائتلاف متجاوز عليه يمن خارج نشود، حملات بيشتري از سوي يمني‌ها دريافت خواهد كرد. به گزارش فارس، عبدالقادر در اظهاراتي گفت: «يمن حق مشروع پاسخ دادن به هرگونه تجاوزي را دارد و اين بخشي از سيستم بازدارندگي استراتژيك است.» او افزود: «ادعاهايي مبني بر استفاده از سلاح ايراني، ادعاي مكرر دشمن سعودي- امريكايي است كه مي‌خواهد به اشغال يمن، جزاير و سواحل آن مشروعيت بخشد.» اين مقام يمني تصريح كرد: «سعودي‌ها و اماراتي‌ها در حال اجراي پروژه‌هاي امريكايي در منطقه هستند... اگر تجاوز به يمن متوقف شود و نيروهاي متجاوز از هر وجب از خاك يمن عقب‌نشيني كنند، در اين صورت بين طرف‌هاي سياسي بر سر يك راه‌حل سياسي جامع توافق مي‌شود.» عبدالقادر گفت: «درگيري در يمن ربطي به پرونده هسته‌اي ايران ندارد و هيچ رابطه‌اي بين جنگ يمن و پرونده ايران وجود ندارد.» او تاكيد كرد: «امارات اگر از تجاوز عقب‌نشيني نكند، ضربه‌هاي بزرگ‌تري از يمني‌ها خواهد خورد، چشم در برابر چشم و دندان در مقابل دندان، خون يمني‌ها ارزان نيست و خون سعودي‌ها و اماراتي‌ها گرانبهاتر از خون يمني‌ها نيست.»
همچنين هشام شرف، وزير خارجه دولت نجات ملي يمن تاكيد كرد كه با وجود اينكه عمليات توفان با محكوميت‌هايي همراه بوده است؛ اما دنيا مي‌داند كه اين يك پاسخ قانوني و برحق بود. او تاكيد كرد: «كشورهايي كه عمليات نظامي يمني‌ها عليه متجاوزان اماراتي و سعودي را محكوم مي‌كنند، خودشان مي‌دانند كه اين موضع را از سر رودربايستي با اين دو كشور و مرتبط بودن منافع‌شان به آنها انجام دادند.» شرف تصريح كرد: «مردم يمن ديگر به اندازه‌اي كه اقدامات واقعي در پاسخ به تجاوزات براي‌شان اهميت دارد، به محكوميت برخي‌ها اهميت نمي‌دهند.» اين مقام يمني تصريح كرد: «اگر كشورهاي متجاوز از ما مي‌خواهند كه از پاسخ خودداري كنيم، بايد تجاوز را متوقف كنند و به دنبال صلح باشند و خطاب به همه كساني كه ما را با گذاشتن در فهرست تروريسم تهديد مي‌كنند، مي‌گوييم كه تروريست كسي است كه از هفت سال پيش مردم يمن را مي‌كشد و محاصره مي‌كند.»