روزنامه شرق
1400/11/21
«مثلث وایمار» علیه مسکو
رايزني رهبران آلمان، فرانسه و لهستان براي حمايت از اوكراين «مثلث وایمار» علیه مسکو تور دیپلماتیك رئیس‌جمهوری فرانسه با هدف كاهش تنش میان روسیه و غرب بر سر اوكراین، با سفر امانوئل مكرون به آلمان به پایان رسید. مكرون در حالی در اظهارات مختلف دیدار خود با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه را «مثبت و احیاكننده اعتبار فرانسه» دانسته بود كه تصاویر مربوط به رفتارهای غیردیپلماتیك رئیس‌جمهوری روسیه در این دیدار همچنان با واكنش منفی رسانه‌ها در فرانسه روبه‌رو میشود. باوجود‌این مكرون كه هدف سفرش به روسیه را «تأکید بر لزوم کاهش تنش در اوکراین و گشودن چشم‌اندازهای جدید» عنوان کرده بود، گفته است كه این هدف از نظر او محقق شده است. رئیس‌جمهوری فرانسه كه پس از روسیه به اوكراین رفته بود، گفته است كه ولادیمیر پوتین در گفت‌وگوی پنج‌ساعته در کاخ کرملین به او قول داد که روسیه تنش در بحران اوکراین را تشدید نمی‌کند. به گفته مكرون، پوتین گفته است که نیروهای روسیه در خاک بلاروس پایگاه دائمی احداث نمی‌کنند و اعزام آنها به بلاروس دائمی نخواهد بود و همچنین مانور جدیدی در مرز با اوكراین انجام نخواهد داد. با‌این‌حال کرملین گزارش‌ها درباره دستیابی به یک توافق بین رهبران روسیه و فرانسه را تکذیب کرده و اعلام كرده كه «استقرار دائمی نیرو در خاک بلاروس پس از پایان مانور مشترک هیچ‌گاه جزء طرح‌های روسیه نبوده است». به گفته مکرون، مشاوران ارشد رؤسای‌جمهوری روسیه، اوکراین، آلمان و فرانسه برای مذاکره درمورد گام‌های بعدی امروز در برلین دیدار خواهند کرد تا براساس پیمان مینسك، گفت‌وگوهای خود را ادامه دهند. همچنین رسانه‌ها اعلام كرده‌اند كه قرار است به‌زودی نشستی با حضور رؤسای جمهوری روسیه، فرانسه و اوكراین و همچنین صدراعظم آلمان برگزار شود. هنوز زمان و مكان این نشست مشخص نشده است. با وجود تلاش‌های مكرون در روزهای اخیر، گذشت زمان نشان خواهد داد كه او در این قمار پیروز شده یا پوتین او را هم به بازی گرفته است.تمركز بر توافق نورماندی
سفر مكرون به آلمان در شرایطی انجام شد كه اولاف شولتس، صدراعظم آلمان، هم به‌تازگی از سفر به واشنگتن بازگشته است تا میزبان رؤسای جمهوری فرانسه و لهستان برای ایجاد یک جبهه متحد در حمایت از اوكراین باشد. اولاف شولتس در كنفرانس خبری مشترك با مكرون و آندژی دودا، رئیس‌جمهوری لهستان، ضمن هشدار مجدد به روسیه درمورد عواقب وخیم وقوع جنگ در اروپا، گفت: «ما بیش از همیشه به گفت‌وگو و یافتن یک راه‌حل نیاز داریم».
شولتس با اشاره به تلاش‌های جداگانه خود در واشنگتن، مکرون در مسکو و کی‌یف و وزیر خارجه آلمان در اوکراین تأکید کرد که هر سه عضو مثلث وایمار در روزهای گذشته گفت‌وگوهای سازنده‌ای داشته‌اند و این گفت‌وگوها در روزهای آینده نیز ادامه خواهند یافت. مکرون هم اعلام کرد که در روزها و هفته‌های آینده گفت‌وگوها در چارچوب توافق نورماندی ادامه خواهد یافت. امانوئل مکرون همچنین اعلام كرد که هفته گذشته آلمان، فرانسه و لهستان سیاست خود را در زمینه ادامه گفت‌وگوها به هم نزدیک کرده‌اند و این امر در هفته‌های آینده نیز ادامه خواهد یافت. رئیس‌جمهوری فرانسه از صلح و ثبات قاره اروپا به‌عنوان «بزرگ‌ترین دستاورد و دارایی» این قاره نام برد و افزود که برای حفظ آن باید هر کاری کرد. پیش از برگزاری این کنفرانس خبری در برلین، رسانه‌های آلمانی به نقل از رئیس‌جمهوری فرانسه نوشته بودند که گفت‌وگوها برای حل بحران اوکراین از مسیرهای مختلف، از‌جمله در چارچوب توافق نورماندی هفته‌ها و ماه‌ها طول خواهد کشید. گفت‌وگوهای نورماندی به مذاکراتی میان رهبران اوکراین، روسیه، فرانسه و آلمان اشاره دارد که در سال‌های اخیر برای پیشبرد فرایند صلح در شرق اوکراین برگزار شده بود.
«مثلث وایمار» هم كه مورد اشاره اولاف شولتس قرار گرفت، نام مجمعی است که در اواخر آگوست ١٩٩١ برای نخستین بار با مشارکت آلمان، فرانسه و لهستان در شهر وایمار در شرق آلمان تشکیل شد و اکنون بیش از 30 سال از عمر آن می‌گذرد.
هدف این مجمع براساس قطع‌نامه‌ای که عنوان «توضیح مشترک درباره آینده اروپا» را شامل میشود، از آغاز هموار‌کردن راه جذب کشورهای استقلال‌یافته از اتحاد جماهیر شوروی سابق در شرق اروپا و کمک به یکپارچگی اروپا بوده است.
با اینكه مثلث وایمار بیشتر برای رایزنی ایجاد شده است و در آن معمولا تصمیم‌های مهمی اتخاذ نمی‌شود؛ اما رایزنی‌های سران فرانسه، لهستان و آلمان در شرایط بحرانی فعلی در پیشبرد اهداف این مجمع كه از سوی روسیه مورد تهدید قرار گرفته، از اهمیت برخوردار است. در نشست خبری روز گذشته، آندژی دودا، رئیس‌جمهوری لهستان، خلاف رهبران آلمان و فرانسه، موضعی تندتر در برابر تحرکات نظامی روسیه داشت. او حضور 130 هزار سرباز و تجهیزات نظامی پرتعداد روسیه در مرزهای بلاروس و اوکراین را یک «حرکت نظامی بی‌سابقه» خواند و خواستار برخورد مصمم در برابر مسکو شد: «اکنون این پرسش مطرح است که نتیجه این حرکت نظامی چه می‌تواند باشد؟ جهان در دوران پس از جنگ جهانی دوم آرایش نظامی چنین بزرگی را ندیده است. در این شرایط باید از حاکمیت ملی کشورهایی که عضو اتحادیه اروپا یا ناتو نیستند، مثل اوکراین نیز دفاع شود. ما باید راه‌حلی برای جلوگیری از جنگ بیابیم. ما باید ضمن مصمم‌بودن نشان بدهیم که قدمی عقب نخواهیم نشست و هم‌صدا هستیم».
چالش هسته‌ای میان فرانسه و آلمان
در سفر مكرون به آلمان تنها موضوع اوكراین نبود كه مورد توجه رهبران دو كشور و رسانه‌ها قرار گرفت. فرانسه در‌حال‌حاضر ریاست دوره‌ای اتحادیه اروپا را بر‌عهده دارد و مكرون تلاش می‌كند در این دوره كه تا پایان ماه ژوئن 2022 ادامه دارد، برنامه‌های مد‌نظر خود را به تصویب برساند. در‌این‌میان یكی از مهم‌ترین موضوعات مورد اختلاف فرانسه و آلمان بر سر پیشنهاد بسیار بحث‌برانگیز اعطای برچسب سرمایه‌گذاری سبز به انرژی هسته‌ای و گاز طبیعی تحت طبقه‌بندی اتحادیه اروپا در قوانین مالی پایدار است. جزئیات این پیشنهاد فرانسه با وجود اختلاف‌ها میان چند كشور تنها با ویرایش‌های جزئی منتشر شد.
کمیسیون اروپا در آخرین روز سال ۲۰۲۱ از یک پروژه رونمایی کرد که هدف آن تسهیل تأمین مالی تأسیساتی است که در مبارزه با تغییرات آب‌و‌هوایی مشارکت دارند. به همین منظور نیروگاه‌های هسته‌ای و گازی در ردیف تأسیسات مولد انرژی پایدار و سبز قرار می‌گیرند. فرانسه به‌عنوان بزرگ‌ترین تولیدكننده برق هسته‌ای اروپا كه برای نوسازی صنعت هسته‌ای خود شامل بهسازی نیروگاه‌های فرسوده و ساخت نسل جدید نیروگاه نیازمند سرمایه‌گذاری گسترده است، از پیشنهاد‌دهندگان اصلی این طرح است؛ چرا‌که این طرح ارائه تسهیلات مالی سبز را برای تأسیسات هسته‌ای به‌عنوان اقدامی در راستای کاهش گازهای گلخانه‌ای تسهیل می‌کند.
پاریس با رایزنی‌های گسترده توانسته این طرح را پیش ببرد و برای تصویب نهایی آن باید ۲۶ کشور دیگر عضو اتحادیه اروپا را با خود همراه کند. تاکنون کشورهای شرق اروپا که آنها نیز برای کاهش گازهای گلخانه‌ای نیازمند تسهیلات مالی سبز برای استفاده بیشتر از انرژی هسته‌ای هستند، به پاریس چراغ سبز نشان داده‌اند؛ اما مخالف بزرگ این پروژه آلمان است. مقام‌های محیط زیست دولت ائتلافی شولتس تأكید می‌كنند كه انرژی هسته‌ای نه پایدار است و نه اقتصادی. این اظهارات ادامه موضعی است که از همان ابتدای مطرح‌شدن طرح کمیسیون اروپا، از برلین شنیده می‌شد. از همان ابتدا تعدادی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا به رهبری آلمان تلاش کرده بودند تا انرژی هسته‌ای را از این طرح حذف کنند. در کنار آلمان، اتریش و لوکزامبورگ هم از مخالفان جدی طرح محسوب می‌شوند. آنها انرژی هسته‌ای را بسیار کُند و زمان‌بر برای مقابله با تغییرات اقلیمی می‌دانند و حتی فرانسه را به شکایت حقوقی از این طرح تهدید کرده‌اند. چالش هسته‌ای میان برلین و پاریس به اندازه‌ای پیچیده است و با مخالفت‌های جدی در كابینه شولتس روبه‌رو شده كه چشم‌انداز حل بحران روسیه و اوكراین روشن‌تر از یافتن راه‌حلی برای این تنش است.
سایر اخبار این روزنامه
تبصره بورل به وعده اولیانوف
لایحه «مرحله آخر»
توافق با در‌نظر‌گرفتن الزامات قانونی خواهد بود
«مثلث وایمار» علیه مسکو
حکمرانی از نگاه علی لاریجانی
کدام گروه‌های عربی با انقلاب‌اسلامی همراهی کردند
جلیلی در عزلت
گلایه امیرعبداللهیان از تیم جلیلی تکذیب شد
سرمربی بعدی تیم ملی ایران کیست؟
ابطال دستور وزیر از سوی دیوان عدالت اداری درباره نظام مهندسی
افراد یا سیاست‌ها
ضرورت مدیریت واحد منابع طبیعی و محیط زیست
بيژن و منيژه (۱۰)
دو سالگی یک زندگی جدید
