روزنامه آفتاب یزد
1400/11/27
کمبود 190 قلم دارو در کشور!
دو نماینده مجلس به آفتاب یزد گفته‌اند به دلیل سیاست‌های اشتباه احتمال کمبود بیشتر دارو وجود دارد.آنان معتقدند حالا که دولت معتقد استفروش نفت تسهیل شده چرا برای اختصاص ارز مناسب جهت واردات دارو اقدام نمی‌شود؟
آفتاب یزد _ یگانه شوق الشعراء:در مدت اخیر درباره کمبودهای دارویی واکنش‌های زیادی در شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی دیده شده است.همچنین مسئولین مختلفی نیز در این باره اظهار نظر کردند.عده‌ای نیز به این موضوع اشاره کرده‌اند که بسیاری از داروهای ساده نیز در داروخانه‌ها موجود نیست و مردم برای تهیه آنها نیز با مشکلات متعددی مواجه شده اند.سوال این است که چه اتفاقی در حال رخ دادن در صنعت دارویی کشور است که مردم برای تهیه داروهای بسیار ساده نیز با مشکل مواجه می‌شوند؟در حال حاضر وضعیت دارویی کشور به چه شکل است که مردم در این باره معترض هستند؟
>کمبود ۱۹۰ قلم دارو در ۳ ماه آینده
رئیس سازمان غذا و دارو در این باره گفته است: کمبودهای دارویی برای یک ماه آینده۵٠ قلم دارو و برای ٣ ماه آینده ١٩٠ قلم دارو است.بهرام دارایی افزود: از سه ماه قبل که مسئولیت سازمان غذا و دارو را به عهده گرفتم، پیش‌بینی‌ها برای کمبود داروهای اولویت دار در یک ماه پیش رو انجام گرفت که یک و نیم میلیارد دلار ارز بود، چون مجلس سال گذشته برای تامین کل دارو و تجهیزات پزشکی در سال ١۴٠٠، دو میلیارد دلار در نظر گرفته بود.وی ادامه داد: این مبلغ در سال ٩٧ رقمی برابر ۳.۹ میلیارد دلار بود و مشخص بود که این شرایط باعث کمبود خواهد شد چراکه در همان ۵ ماه اول سال، ٢ میلیارد دلار ارز مصرف شده بود.دارایی گفت: ما برای نیمه دوم سال هیچ ارزی نداشتیم و تامین ارز برای نهاده و مواد اولیه دارویی کاری سخت و حساس است که ٢ تا ۴ ماه تامین و تولید آن زمان می‌برد.رئیس سازمان غذا و دارو اظهار کرد: بالاخره با دستور مستقیم رئیس جمهور ما در نیمه دوم سال توانستیم پوشش ارزی ٧٠٠ میلیون دلار را بگیریم که از ماه گذشته شروع شد و با اولویت‌بندی مناسب کمبودهای تامین داروهای خاص و مهم برطرف شده است.دارایی ادامه داد: اما آنقدر ارز در اختیار نداشتیم که برای کمبودهای سه ماه بعد برنامه ریزی کنیم.وی با بیان اینکه با تخصیص ارز مورد نیاز بتوانیم کمبودهای تا پایان سال را مرتفع کنیم، افزود: این کمبودها وجود دارد و به تخصیص ارز نیاز دارد، در حال حاضر برای یک ماه ۵٠ قلم دارو و برای سه ماه ١٩٠ قلم دارو کمبود داریم.دارایی تاکید کرد: ما به دارویی که مشابه داخلی دارد یا دارویی که منجر به توقف چند تولید‌کننده شود، کمبود نمی‌گوییم. برخی کمبودها هم به علت بروز موج کرونا رخ می‌دهد که کمبود محسوب نمی‌شود بالاخره با تامین ارز امیدواریم تا پایان سال و ابتدای سال آینده این کمبودها رفع شود.
> توضیح وزارت بهداشت
سرپرست مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز توضیحاتی در خصوص خبر کمبود ۱۹۰ قلم دارو در سه ماه آینده که به نقل از معاون وزیر و رئیس سازمان غذا و دارو منتشر شده، ارائه کرد.به گزارش ایرنا، محمد هاشمی اظهار کرد: همواره در اکثر کشورهای دنیا، برخی اقلام دارویی به دلایل مختلف از جمله کمبودهای جهانی، افزایش تقاضا در برخی شرایط از جمله پاندمی کرونا، تجویزهای بی‌رویه،مشکلات تولید و توزیع و حوادث و بحرانهای طبیعی و غیرطبیعی وجود دارد.در خیلی از کشورها، همواره کمبود دارو تا ۵۰ قلم دارو حتی برای داروهای بیمارستانی و داروهایی که کمتر مورد استفاده قرار گیرند، برای یک ماه وجود دارد و کمبودهایی که برای۳ ماه اعلام میشود به این معنی است که موجودی آنها تا ۳ ماه کافی است و باید برای تجدید ذخایر آنها برنامه ریزی شود.سال گذشته کمبودهای دارویی زیاد بود و حتی به بیش از ۲۲۰ قلم هم رسیده بود اما خوشبختانه در حال حاضر، کمبودهای یک ماهه و سه ماهه کاهش قابل توجه یافته و به ۵۰ قلم کمبود یک ماهه و ۱۹۰ قلم کمبود سه ماهه رسیده که البته دولت اهتمال ویژه برای تامین این داروها دارد.برنامه ریزی سازمان غذا و دارو برای تامین دارو در سال آینده است و در صورت تامین منابع ارزی، مشکلی برای این حوزه بوجود
نمی‌آید.
> مشکلی نداریم
در همین حال، مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو هم در این ارتباط با بیان اینکه مشکلی در تامین اکسپکتورانت، دیفن هیدرامین و سایر داروهای عمومی نداریم، گفت: با افزایش ابتلا در پیک ششم کرونا، ممکن است به صورت مقطعی درخواست‌هایی باشد که به سرعت توسط شرکت‌های پخش توزیع میشود.به گزارش ایسنا، دکتر حمیدرضا اینانلو، درخصوص تولید و توزیع سرم‌های تزریقی نیز افزود: در زمینه سرم‌های تزریقی نیز به میزان مورد نیاز توسط تولیدکنندگان تولید شده و در برخی از مراکز درمانی که به علت افزایش چند برابری مراجعین با کاهش موجودی مواجه هستند، به سرعت توزیع میشود.
> کاهش ۳۰ درصدی تخصیص ارز به دارو
این در حالیست که نایب رئیس اتحادیه واردکنندگان دارو در این مورد که گفته میشود در بازار کمبود دارو وجود دارد، اظهار کرد: در حال حاضر کمبود داروی ساخته شده در کشور وجود دارد؛ دارو از دو طریق تامین میشود،یا کالای ساخته شده وارد می‌کنیم و یا در داخل کشور تولید میشود. کمبودهایی که امروز در بازار وجود دارد از هر دو مسیر است. وی افزود: طولانی شدن مسیر تامین مواد اولیه باعث شده که تولید با مشکل مواجه شود. واردات نیز در سال ۱۴۰۰ به شدت تحت کنترل وزارت بهداشت بوده و روند کاهشی داشته است. بنابراین به محض اینکه که مشکلی در روند تولید به وجود می‌آید نبود واردات خود را نشان می‌دهد و کمبود در بازار ایجاد میشود.بوربور تصریح کرد: سیاست‌های بیش از حد سختگیرانه وزارت بهداشت باعث ایجاد مشکلات فعلی و کمبود شده، طوری که در حوزه پخش نیز وزارت بهداشت امور را به دست خود گرفته است. در گذشته به این صورت بود که اگر صد کالا به شرکت‌های پخش و توزیع داده می‌شد حالا وزارت بهداشت می‌گوید باید مکان‌هایی که این وزارتخانه تعیین می‌کند داده شود. یعنی وزارت بهداشت نامه‌‌ای ارسال و برنامه پخش را هم مشخص می‌کند. چنین رویکردی باعث به هم خوردن تعادل عرضه و تقاضا شده و مشکل دسترسی به وجود می‌آید.وی ادامه داد: فرض کنید داروی الف را ۳ شرکت تامین می‌کنند که یک شرکت واردکننده و دو شرکت دیگر تولید‌کننده هستند. وقتی جلوی واردات گرفته میشود در اولین سطح کمبود یک برند در بازار ایجاد میشود. در سطوح بعدی اگر دو شرکت دیگر در تامین مواد اولیه یا موارد دیگرمربوط به تولید به مشکل بر بخورند، کل تامین دارو دچار چالش و کمبود میشود.سیاست توزیع وزارت بهداشت بر مبنای سابقه مصرف، ماهیت دارو و جمعیت است. مثلا؛ بر اساس این فاکتورها یک هشتم از یک دارو به تهران تخصیص داده میشود، در کل شاخص‌ها موارد مناسبی هستند اما عرضه و تقاضا را به هم می‌زند. ممکن است در یک شهر دارو زود و در شهر دیگر دیرتر تمام شود بنابراین این مداخلات باعث ایجاد کمبود در نقاطی میشود.ممکن است در مواردی کمبود نسبت به انتظار مردم وجود داشته باشد. برای مثال یک فرد در گذشته به قدری که خودش احساس نیاز می‌کرد انسولین خریداری می‌کرد اما با پروتکل‌های وزارت بهداشت برای خرید انسولین محدودیت ایجاد شده است. بنابراین در چنین مواردی بیشتر از کمبود موضوع دسترسی مطرح است. گرچه تلاش برای توزیع عادلانه دارو وجود دارد اما بازهم احتمال کمبود در مناطق حاشیه‌ای بیشتر است.بوربور در پاسخ به سوالی پیرامون میزان کاهش عرضه نسبت به مدت مشابه سال گذشته گفت: قبلا وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو آمارهایی در مورد میزان عرضه ارائه می‌کرد اما اخیرا این موضوع متوقف و شفافیت کاهش پیدا کرده است. بنابراین ما جز یک سری قوانین و کلیات چیزدیگری نمی‌دانیم برای مثال می‌دانیم که واردات دارویی که تولید مشابه داخلی دارد ممنوع است و می‌دانیم که تاثیر این قانون باعث محدود شدن عرضه است اما آمار دقیقی منتشر نمی‌شود.تخصیص ارز در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال ۹۹ برای حوزه دارو حدود ۳۰ درصد کاهش یافت. با این حال در بودجه ۱۴۰۱ به دنبال جبران این کسری هستند.
> کمبود 650 قلم دارو در کشور را کاهش داده‌ایم
رئیس هیئت مدیره سندیکای تولیدکنندگان مواد دارویی، شیمیایی و بسته‌بندی دارویی هم در این خصوص گفت: همین چند وقت پیش بود که در کشور حدود 650 قلم کمبود دارو وجود داشت؛ به آن شدتی که الان شایعه کمبود دارو وجود دارد را نمی‌پذیرم.فرامرز اختراعی در گفت‌وگو با برنا درباره اظهاراتی مبنی بر کمبود دارو در کشور گفت: روش‌هایی وجود دارد که کمبود و نبود دارو را با آن در سازمان غذا و دارو اندازه‌گیری می‌کنند.وی با بیان اینکه در حال حاضر میزان کمبود دارو بر اساس آخرین اخباری که منتشر شده حدود پنجاه و چند قلم دارو است که بسیار متعارف است، افزود: این میزان کمبود دارو در همه جای دنیا همیشه وجود دارد.اختراعی گفت: همین چند وقت پیش بود که در کشور حدود 650 قلم کمبود دارو وجود داشت؛ اما در حال حاضر به آن شدتی که شایعه کمبود دارو وجود دارد را، من نمی‌پذیرم.رئیس هیئت مدیره سندیکای تولیدکنندگان مواد دارویی، شیمیایی و بسته‌بندی دارویی ادامه داد: نقایصی در سامانه نظام دارویی ایران وجود دارد که کمبودهای تصنعی دارو را ایجاد می‌کند.وی با اشاره به اینکه ما وصل به قانون ژنریک هستیم و اولین کشوری هستیم که این قانون جدید را اجرا کردیم و الان همه دنیا این کار را می‌کنند، تصریح کرد: اطبا ما اجازه ندارند دارو را با نام برند و نام تجاری تجویز کنند و این امر در برنامه پنجم و ششم ما تصویب شده است همچنین در ابلاغیه نظام سلامت توسط مقام معظم رهبری در بند پنجم آن تاکید شده که تجویز دارو صرفا با نام ژنریک یعنی نام علمی امکان پذیر است.اختراعی گفت: بنابراین وقتی دارویی را با نام تجاری تجویز می‌کنند؛ بسیاری از کمبودها تصنعی به وجود می‌آید؛یعنی بیمار به داروخانه مراجعه می‌کند و با نام تجاری خاص ممکن است دارو وجود نداشته باشد اما به دلیل اصرار بیهوده و غیر علمی پزشک متاسفانه این اتفاق میافتد.وی با اشاره به اینکه سازمان غذا و دارو می‌گوید ما مواد اولیه بی‌کیفیتی داریم و برای اینکه دچار معضل دارو نشویم اجازه می‌دهیم تولید داخلی انجام نشود و مواد اولیه وارد شود اصلا پایه عمومی ندارد و حرف بسیار نامربوطی است، تصریح کرد: ما متاسفانه این حرف را از سران نظام دارویی و جامعه پزشکی مکرر می‌شنویم که جای تاسف دارد و باید به آن رسیدگی شود چراکه تشویش اذهان عمومی است.اختراعی افزود: از آن جایی که مواد موثر دارویی و دارو در داخل تولید میشود، بر این اساس نظام قانون‌گذاری دارو باید منطبق با قانون و سایر ضوابط دارویی باشد اما چراکه اگر نباشد اصلا اجازه تولید و فروش وجود ندارند.رئیس سازمان غذا و دارو سال‌ها رئیس آزمایشگاه‌های سازمان غذا ودارو بودند چطور چنین اشتباه فاحشی را می‌کنند و چنین حرفی را می‌گویند؛ من نمی‌دانم.وی با اشاره به اینکه این گونه اتفاقات نتیجه‌اش کمبود تصنعی دارویی است، ادامه داد: این امر به نوعی نفوذ در تجارت جریان سلسله تولید دارو از زنجیره‌های ابتدایی و اتحادیه است و متاسفانه حمایت از جریان واردات دارو و تخریب زنجیره‌های تولید دارو صورت می‌گیرد.اختراعی ادامه داد: این‌ها گرفتاری‌های اساسی است که ما به عنوان کمبود دارو می‌بینیم. اما بله؛ کمبود هم در برخی اقلام وجود دارد و دلیلش هم متفاوت است.وی با بیان اینکه متاسفانه سامانه ارزی که باید کمیته‌ای باشد و بر اساس برنامه ریزی و نیازهای واقعی جریان تولید دارو، عرضه دارو و ارز درست به آن تخصیص داده شود متاسفانه ضعیف است، گفت: در چنین اموری سلیقه و نفوذ بیشتر از نیاز مردم مورد توجه است؛ بنابراین تا این مباحث را حل نکنیم نمی‌توانیم شاهد تمام شدن معضل نگرانی مردم از کمبود دارو باشیم.وی با بیان اینکه به دلیل رفتارهای غیرقانونی و سلیقه محور در سازمان غذا و دارو بیش از یکسال است که اقلام زیادی را از ارز حمایتی وترجیحی به ارز نیمایی تغییر دادند، اظهار کرد: این موضوع باعث افزایش شدید بسیاری از اقلام دارویی، بخصوص داروهای دارای نسخه شده است که مصرفش هم خیلی زیاد است.اختراعی گفت: زمانی که رقم دارو بالا می‌رود؛ این امر فقط برای مردم نیست که البته مخرب ترینش هم این است که مردم دچار بحران می‌شوند اما در زنجیره تامین دارو هم آن سلسه‌ای که با هم ارتباطاتی دارند منابع مالی بیشتری می‌خواهد که کالا به گردش در بیاید ولی منابع وجود ندارد.وی با اشاره به اینکه دلیل ثانویه و کمبود بیشتر دارو این است که تا این چرخه بتواند خودش را تطبیق دهند و اعتبارات بانکی را بیشتر کنند خلا مالی ایجاد میشود، بیان کرد: بنابراین هر گونه رفتاری که غیرمنصفانه و شوک‌آلود باشد( مانند افزایش یکدفعه ارز 4200 تومانی به سی هزار تومان) طبیعتا هزاران گرفتاری در پیش دارد و هیچ کاری در تغییر وتحولات شدید و شوک‌آور پاسخ مثبتی نخواهد داشت.اختراعی گفت: اگر تغییری هم در سال 1401 ایجاد شود باید زیرساختش دیده شود و بسیار سطحی و آرام انجام میشود. متاسفانه بدون اینکه سازمان غذا و دارو مجوزی از مجلس و یا دولت داشته باشد به شکل فراقانونی نرخ ارز بسیاری از اقلام را بالا برد. الان هم شنیدم مقام ریاست جمهوری نسبت به این قضیه حساس شدند ودستور دادند قیمت‌ها برگردد.
> کمبود دارویی بیشتر خواهد شد
اما همایون سامه یح نجف آبادی عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در این باره به آفتاب یزد گفت:«گلایه مردم در این شرایط به حق است.کمبود دارایی به وضوح در حال نمودار شدن است و این کمبود هم به نظر من بیشتر خواهد شد. مشکل ما این است که متاسفانه قبل از این که مسئله‌ای اتفاق افتد با رسانه‌ای کردن آن توسط مسئولین اوضاع بدتر میشود.در مورد حذف ارز ترجیحی بالتبع وقتی که این ارز حذف شود قیمت دارو چند برابر میشود و کسانی هستند از وارد کننده، تولید کننده، توزیع‌کننده و فروشنده که از شرایط سوء استفاده می‌کنند و همیشه این نوع از افراد وجود دارند. این مسئله باعث احتکار داروها میشود که بعد از گرانی دارو بتوانند آنها را در سال آینده بفروشند.»
> احتکار و کمبود ارز
وی ادامه داد:« لذا یکی از دلایل کمبود دارو در کشور احتکاری است که توسط همه گروه‌های ذینفع اتفاق میافتد. از طرف دیگر کمبود ارز به وضوح مشخص است.ما در نیمه اول سال 2 میلیارد دلار ارز برای واردات دارو داشتیم اما در نیمه دوم این رقم به 700 میلیون دلار رسید. مشخص است که این موضوع باعث کمبود شدید دارو خواهد شد.در حال حاضر کمبود حدود 190 قلم دارو وجود دارد و این موضوع غیر قابل انکار است. به نظر من سیاست گذاری‌های دولت در این باره تا حدی قابل نقد است و امیدواریم تمام مسئولین همه مسائل را در نظر بگیرند و درباره حذف ارز ترجیحی باید حتما به نظر من تجدید نظر کنند. الان خداروشکر و به گفته خود دولت فروش نفت ما زیاد و درآمد حاصل از نفت و واردات ارز به کشور نسبت به دولت آقای روحانی بیشتر شده است. در این شرایط باید دست دولت برای خرج کردن برای مردم هم بیشتر باز شود.»
> ما نمی‌توانیم سلب مسئولیت کنیم
ملک فاضلی عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس نیز در این باره به آفتاب یزد گفت:«طبعا وقتی که تغییراتی در سیاست‌گذاری اقتصادی جامعه پیش می‌آید بخش‌های مختلف تحت تاثیر قرار می‌گیرند. از جمله بحث کالاهای اساسی است که شامل مواد غذایی و دارو میشود. بحثی که پیش می‌آید بحث تخصیص ارز 4200 تومانی برای تامین کالاهای اساسی به خصوص دارو و تجهیزات پزشکی بود.با توجه به توان اقتصادی جامعه و آن چیزی که جامعه ما نیازمند دسترسی به آن است بحث و تبادل نظر‌هایی صورت گرفت، گروهی موافق و گروهی نیز مخالف بودند. خود من به عنوان عضو کمیسیون بهداشت و درمان به این تشخیص رسیدم که اگر قرار بر این است که ما نتوانیم بر ارز 4200 تومانی برای توزیع خرید نظارت داشته باشیم این کار را با دادن یارانه گسترده در جامعه مطالبه کنیم ممکن نیست. پس ما باید اولا ارز 4200 تومانی را به خرید دارو و کالاهای اساسی تخصیص دهیم مانند سایر کشورها که این یارانه را پرداخت می‌کنند. اگر کالا از خارج وارد کشور میشود نظارت بر خرید داشته باشیم که ارزی که از کشور خارج میشود با هدفمندی در قالب خرید آن جنس باشد. نظارت باید در اینجا متمرکز شود.اگر قرار باشد ما جامعه را از موهبت هرچیزی که نمی‌توانیم بر آن نظارت داشته باشیم محروم کنیم نهایتا فلسفه وجودی ما به عنوان مجلس که امر نظارت را به عهده داریم و خود دولت که مجری قانون است زیر سوال خواهد رفت. پس در نهایت ما نمی‌توانیم سلب مسئولیت کنیم بلکه باید احساس مسئولیت داشته باشیم.لذا باید هم نظارت و هم اجرا وجود داشته باشد تا جامعه به این شکل دچار بحران نشود. »
> داروها در انبارها وجود دارند
وی ادامه داد:«آن چه که این روزها در خصوص مشکلات معیشتی جامعه وجود دارد یک روزی برای ما قابل تصور نبود برای مثال در عرض یک هفته در خصوص کالاهای مختلف گرانی به وجود می‌آید. درباره دارو چرا کمبود است؟ برای اینکه دارو وجود دارد به انبارها رفته است و تا وقتی که ارز تخصیص یافته به آن حذف شد و قیمت چند برابر پیدا کرد از انبارها به بازارها بیاید. ما همیشه از اول انقلاب تا به امروز به دارو یارانه می‌دادیم و لذا باید سیستم نظارتی ما قوی باشد تا اجازه ندهیم فسادی رخ دهد. نه اینکه دسترسی جامعه را با گران کردن دارو محدود کنیم. اگر جامعه توان خرید نداشته باشد این بدان معناست که دسترسی به کالا نیز وجود ندارد. متاسفانه امروز بسیاری از کالا‌ها در انبارها موجود است اما توزیع نمی‌شود.اگر این روال ادامه پیدا کند قیمت حبابی به یک قیمت واقعی تبدیل میشود که بعدا بر اساس همین قیمت حبابی تمام ساختار‌های اقتصادی و سیاسی مملکت تحت تاثیر قرار می‌دهد.اگر قیمت کالا دو برابر شود باید درآمد عام جامعه نیز دو برابر شود تا تعادل به وجود آید.متاسفانه این مشکلات را خودمان به وجود آورده‌ایم و آنچه که در طول دو سال گذشته رخ داد یک بی‌سیاستی محض در جهت افزایش توان جامعه بود و همه این مشکلات از آن جهت بود که ارزش پول ملی ما یکدفعه بدون مبنا پایین آمد. اگر دارو با کیفیت، به اندازه نیاز و عادلانه در جامعه توزیع نشود سلامت جامعه به خطر میافتد. امیدوارم که همه ما این را در نظر بگیریم که سلامت و تامین دارو مانند سایر کالا‌ها نیست زیرا این جا بحث مرگ و زندگی انسان‌ها است.»
سایر اخبار این روزنامه
یخچال و لوازم خانگی هم ثبت نامی شد؟
تخت‌های بیمارستان‌های ما پر شده‌اند
کمبود 190 قلم دارو در کشور!
تئاتر به شکل تعمدانه‌ای در حال نادیده گرفته شدن است
رستوران تهرانی، غذا لبنانی، قیمت دلاری
ورزش و دیپلماسی
قتل زن اهوازی، آخرین قتل خانوادگی خواهد بود؟
اختلال خلق ادواری چیست؟
بردگی مدرن؛ بردگی کودکان
مجالی برای گفتگو
ای شب از رویای تو رنگین شده!
موارد اختلافی کدام است؟
«اوکراینیزه» کردن اروپا به سبک پوتین و بایدن!
دشواری‌های یک مذاکره
