روزنامه ابتکار
1400/12/02
حفاظ‌هایی که دیگر استاندارد نیست درخواست پلیس برای حذف تدریجی گاردیل‌ها
«قطع دو پای جوان ۲۵ ساله در تصادف با گاردریل» یا «گاردریل وانت را به دو نیم کرد» و اخباری از این دست را به کرات دیده و از تصادفات دلخراش این چنینی آزرده خاطر شده‌ایم که چرا گاردریلی که باید منجر به کاهش تلفات جانی و مالی شود، در زمان وقوع تصادف برعکس عمل می‌کند.به گزارش ایرنا، بارها و بارها در اتوبان و بزرگراه‌ها چشمان‌مان به گاردریل‌ها افتاده و اگر آدم بد‌شانسی باشیم شاید شاهد مرگ‌های دلخراش با گاردریل‌ها بوده‌ایم، همان حفاظ‌های کنار جاده‌ای و میان جاده‌ای که از خارج شدن وسائل نقلیه و سقوط در پرتگاه و از بروز حوادث جاده‌ای و خسارت و تلفات جلوگیری می‌کند و کاربرد دیگرش جداکردن ترافیک جهت‌های مختلف یک بزرگراه است و انواع مختلفی از جمله گاردریل‌های دو موج و سه موج و حفاظ‌های بتنی یا همان نیوجرسی دارد.
طبق آیین‌نامه ایمنی راه‌ها، حفاظ‌های جاده‌ای یا همان گاردریل‌ها سه نوع هستند حفاظ‌های انعطاف‌پذیر، حفاظ‌های نیمه صلب و حفاظ‌های صلب که بسته به رفتار حفاظ، به هنگام برخورد و میزان تغییر شکل آن‌ها حفاظها به سه رده انعطاف‌پذیر، نیمه‌صلب و صلب نیز تقسیم می‌شوند.
آنچه در تصادف جاده‌ای دیده میشود، اختلاف ارتفاع بین سطح جاده و بستر اطراف جاده یا همان شانه خاکی و نامناسب بودن ایمنی گاردریل‌ها است که منجر به واژگونی خودروها میشود. یک گاردریل ایمن می‌تواند حتی انرژی جنبشی خودروهای بزرگی چون انواع کامیون یا اتوبوس را نیز خنثی کرده و با تغییر مسیر این وسایل نقلیه، از سقوط آن‌ها به دره یا پرتگاه و خروج از جاده جلوگیری کند اما در تصادفات، ناکارآمدی این گاردریل‌ها حتی در برابر ضربه خودروهای سبک و سواری دیده میشود.
عدم مقاومت گاردریل، جداشدن اتصالات قطعات و فرو رفتن گاردریل در بدنه خودروها، تصادفات دلخراشی را رقم زده است، گاردریل‌هایی که یارای مقاومت در برابر وزن خودروهای سواری را ندارند، طبیعتا در مقابل وزن عظیم خودروهای سنگین و تجاری هیچ کاربردی نخواهند داشت.
به هر حال در شرایطی که به نظر می‌رسد خودروها از ایمنی لازم برخوردار نیستند و عامل انسانی نیز نقش مهمی در بروز تصادفات دارد چرا که بیشتر تصادفات رانندگی در نتیجه بی‌دقتی، بی‌توجهی و سهل‌انگاری راننده صورت می‌گیرد و ضایعات جبران‌ناپذیری به بار می‌آورد، توجه به ایمنی راه‌ها و ایمن‌سازی جاده‌ها بیش از پیش مطرح میشود چرا که با اصلاح و بهبود عملکرد موانعی از جمله گاردریل‌ها و ایمن‌سازی شانه‌های جاده می‌توان سالانه از مرگ هزاران نفر در اثر تصادفات جاده‌ای جلوگیری کرد.
گاردریل استاندارد و ایمن نه تنها در برابر ضربات سهمگین از هم گسیخته نمی‌شود و اجازه عبور اتومبیل‌ها را نمی‌دهد، بلکه حتی در تصادفات؛ وارد بدنه خودرو نمی‌شود و جان سرنشینان را به خطر نمی‌اندازد، این در حالی است که در تصادفات جاده‌ای به کرات دیده شده، اتصالات گاردریل از یکدیگر جدا شده و به درون بدنه خودرو و سرنشینان آن فرو رفته است.
پر واضح است که از نظر مهندسی، جنس و بافت آلیاژی این گاردریل‌ها، اتصالات قطعات گاردریل به یکدیگر، تعداد لایه‌های محافظ در بخش‌های مختلف جاده و اتصالات و استحکام پایه‌های نگهدارنده در کنار سایز و ارتفاع نصب گاردریل از اهمیت ویژه‌ای برخودارند و می‌توانند تفاوت بین مرگ و زندگی مردمان این سرزمین را رقم بزنند.
بیش از نیمی از جاده‌های ایران در وضعیت نامناسبی قرار دارد و تصادف‌های جاده‌ای، هزینه‌های اقتصادی و اجتماعی به بار می‌آورد. استاندارد نبودن، پیچ در پیچ و شیب‌دار بودن جاده‌ها از مهم‌ترین علل بروز تصادف است چرا که برخی از جاده‌های بین‌راهی ایران از استاندارد لازم برخوردار نیستند. همچنین اکثر جاده‌های ایرانی دوبانده هستند و کوچکترین انحراف موجب برخورد خودروها خواهد شد و در بسیاری از مواقع در شرایط جوی نامساعد و مه آلود، شاهد تصادفات زنجیره‌ای هستیم.
غیر استاندارد بودن جاده‌ها و وضعیت هندسی جاده‌ها یکی از اصلی‌ترین عوامل تصادفات جاده‌ای است و رسیدگی به این موضوع خارج از کنترل پلیس و در حوزه اختیارات و فعالیت‌های وزارت راه و شهرسازی است. کمبود یا نبود علایم رانندگی و شب‌نما نبودن بسیاری از آن‌ها، نبود یا وجود اشکال در گاردریل و استفاده نکردن از گاردریل فنری، نبود امکانات جداکننده مسیرهای رفت و برگشت در تعدادی از جاده‌های کشور و مشکلات آسفالت و آب‌گرفتگی از دیگر مشکلاتی است که موجب ناامن شدن جاده‌های کشور میشود.
همان طور که گفته شد، برخی از مکان‌های حساس از جمله جاده‌های نزدیک به دره، گاردریل یا ریل‌گارد وجود ندارد و وسیله نقلیه به دره سقوط می‌کند و موجب مرگ تمامی سرنشینان میشود.
حذف گاردریل و نصب نیوجرسی
همان طور که گفته شد هدف اصلی از نصب گاردریل‌ها در بزرگراه‌ها گرفتن قدرت و انرژی خودروهایی است که به دلایل مختلفی چون خواب‌آلودگی راننده‌ها، کاهش دید، سرعت زیاد و ناتوانی در کنترل وسیله نقلیه از مسیر اصلی خارج می‌شوند و احتمال دارد با خودروهای عبوری لاین مخالف برخورد کنند و حادثه بیافرینند. در واقع، گاردریل‌ها نقش بازدارندگی دارند.
به گفته کارشناسان امر، نیوجرسی، جایگزین مناسبی برای گاردریل و مانع خوبی برای جلوگیری از تردد عرضی و غیرمجاز عابران پیاده، خیرگی چشم راننده‌ها به علت تابش نور چراغ وسایل نقلیه در مسیر مقابل در اوقات شبانگاهی است و هزینه تعمیر و نگهداری آن نسبت به گاردریل به مراتب کمتر است و از همه مهم‌تر مانع سوانح و تصادف‌ها و مرگ‌های دلخراش میشود.
اکنون طرح جمع‌آوری گاردریل‌ها و نصب نیوجرسی‌ها با اولویت معابر بزرگراهی که حالت کمربندی در شهر تهران دارند در حال اجراست. از جمله در بزرگراه‌های آزادگان، شهید یاسینی، امام رضا(ع)، شهید زین‌الدین، شهید فهمیده که حجم بالایی از تردد خودروهای سبک و سنگین در این محورها وجود دارد. مثلاً در جاده امام رضا(ع) یا بزرگراه آزادگان که حالت ترانزیتی دارند، نیوجرسی‌ها در محل‌هایی که اختلاف ارتفاع دارد، نصب میشود تا مانع سقوط وسایل نقلیه به پایین معبر شود. در نقاطی که سابقه خروج و انحراف وسایل نقلیه در مسیر مقابل دارد هم این کار انجام میشود.
به گفته کارشناسان حذف گاردریل و نصب نیوجرسی سبب شده تا آمار تصادفات رانندگی و همچنین خسارت‌های مالی و جانی کاهش یابد. از این پس در معابر و بزرگراه‌هایی که به تازگی ساخته خواهند شد دیگر شاهد نصب گاردریل‌های فلزی نخواهیم بود. در معابر بزرگراهی جدید از جمله بزرگراه شهید نجفی رستگار که به تازگی به بهره‌برداری رسیده از همان ابتدا نیوجرسی به جای گاردریل در میانه معبر نصب شده است.
نیوجرسی‌هایی که اکنون در شبکه بزرگراهی به کار برده میشود از نوع مفصلی است که طبق آخرین استانداردها و شاخص‌های وزارت راه ساخته میشود. این نیوجرسی‌ها ۶متر طول و یک‌متر ارتفاع دارد.
تعیین سهم مقصران در صورت نقص گاردریل
اگر در تصادفات رانندگی کارشناسان راهور به این نتیجه برسند که نقصی در گاردریل‌ها وجود دارد، بر اساس تبصره ۳ ماده ۱۴ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی، مصوب اسفند سال ۱۳۸۹ نسبت به تعیین سهم تقصیر مسببان حادثه اقدام میشود.
همکاری وزارت راه در حذف تدریجی گاردریل ها
سیدتیمور حسینی، جانشین رئیس پلیس راهور ناجا، از مسئولان وزارت راه و شهرسازی خواست تا ایمنی جاده‌ها را در اولویت کاری خود قرار دهد چرا که ۹۰ درصد حمل و نقل در کشور زمین پایه است بر این اساس اولویت جدی این وزارتخانه ارتقای ایمنی تردد جاده‌ای است تا تعداد تصادفات جاده‌ای که ۷۰ درصد کشته‌های جاده‌ای را اختصاص می‌دهد، کاهش دهیم.
به گفته وی، برای پیشگیری از این دست تصادفات که خسارات جانی و مالی سنگینی به دنبال دارد، نیازمند چاره‌اندیشی هستیم.
وی اضافه کرد: فلسفه وجودی گاردریل این است که وقتی وسیله نقلیه به آن برخورد می‌کند، در اثر برخورد انحراف به راست یا چپ می‌یابد، اگر به راست انحراف یابد که منجر به خروج از جاده و واژگونی میشود.
سردار حسینی با اشاره به حادثه‌ای که حدود هفت سال پیش در اتوبان تهران- قم اتفاق افتاد، افزود: در این تصادف اتوبوسی که از قم در حال آمدن به سمت تهران بود در اثر تغییر مسیر ناگهانی و برخورد با یک دستگاه سواری به چپ منحرف شده و گاردریل را پاره کرد و آتش گرفت و در این آتش‌سوزی ۳۵ نفر از مسافران در آتش سوختند، در بررسی‌های به عمل آمده مشخص شد که گاردریل‌ها به لحاظ استاندارد، امکان نگه داشتن خودرو و برگرداندن آن به مسیر اصلی را نداشتند در حالی که شمار اینگونه تصادفات که خودرو به سمت چپ منحرف شود، بسیار است.
جانشین رئیس پلیس راهور ناجا اضافه کرد: با پیگیری‌های انجام شده و کار کارشناسی، تصمیم بر این گرفته شد که به جای گاردریل در وسط راه از نیجرسی مفصل‌دار استفاده شود تا از خروج خودرو خودداری شود. به نظر می‌رسد نصب این نیوجرسی‌ها موفقیت‌آمیز بوده و بهتر است در همه آزادراه‌ها برای نصب جداکننده وسط، به جای گاردریل از نیوجرسی مفصل‌دار استفاده شود چرا که توان نگه داشتن خودروها در زمان بروز حوادث را دارد.
سردار حسینی افزود: اکنون در آزادراه تهران - قم، کرج - قزوین، قزوین - زنجان، زنجان - تبریز، قم - کاشان و کاشان - اصفهان از این وسیله نگهدارنده استفاده میشود، این نگهدارنده باید توانایی نگهداشتن یک وسیله با حجم، و وزن، نیرو و سرعت بالا را داشته باشد تا از تصادفات بویژه تصادفات دلخراش جلوگیری و از سوی دیگر ایمنی را تا حدودی ایجاد کند. اکنون بحث استفاده از نیوجرسی در تهران مطرح است و در آزاد راه غدیر در آب یک به سمت کلان شهرها اجرا شده است.
به گفته سردار حسینی در کشورهای توسعه یافته استفاده از گاردریل مورد تایید است، گاردریل‌های غلطکی که ارتجاعی است و کمترین آسیب را در وقوع تصادفات ایجاد می‌کند، این گاردریل‌ها انرژی را جذب کرده و خودرو را با کمترین آسیب به مسیر اصلی بر می‌گرداند اما امکان استفاده از آن استاندارد با کیفیت بالا وجود ندارد بر این اساس باید ساز‌و‌کاری اندیشیده شود تا از وسیله‌ای استفاده شود تا از بهره وروی و اثربخشی بیشتری نسبت به وضعیت فعلی برخوردار باشد.
سایر اخبار این روزنامه
پیش‌بینی کارشناسان از کف قیمتی دلار پس از حصول توافق وین
ارز در فاز ریزش
علیرضا صدقی
لزوم «دگردیسی در باورها» به مثابه یک «راهبرد»!
حفاظ‌هایی که دیگر استاندارد نیست
درخواست پلیس برای حذف تدریجی گاردیل‌ها
آیا «اسفند دیوانه » حقیقت دارد؟
سرمای شدید اسفندماه از پیش‌بینی تا گمانه‌زنی
تاثیر جنگ احتمالی روسیه و اوکراین بر بازارها
از نفت ۱۵۰ دلاری تا تورم دوبرابری
ایران هشدار داد
بازی دوگانه غرب بر سر «متن» و «زمان» در وین
« ابتکار» اما و اگر های طرح تهاتر نفت با ساخت مسکن را بررسی کرد
نفت به جای مسکن
در بیانیه‌ای با امضای بیش از ۲۵۰ نماینده
ایران بدون اخذ تضامین لازم، متعهد به هیچ توافقی نشود
امیرعبداللهیان:
مذاکرات به نقطه تصمیم سیاسی غرب برای حصول توافق رسیده است
حمله غافلگیرکننده و اهداف اصلی؛ پیش‌بینی سناریوی حمله روسیه به اوکراین
افشای اختلالات روانی ولیعهد عربستان
جلسه دادگاه رسیدگی به پرونده کلاهبرداری شبکه‌ای فروش خودرو
کلاهبرداری ۸۶۵ میلیارد ریالی از ۶۷۰ شاکی با وعده تحویل خودروی صفر کیلومتر
در جلسه غیر علنی مجلس مطرح شد
هشدار رئیس کل بانک مرکزی در مورد کاهش ارزش پول ملی
