فصل جدید در دیپلماسی منطقه‌ای/ امضای 14 سند همکاری بین ایران و قطر

        تمیم بن‌حمد آل‌ثانی امیر قطر پای پلکان منتظر بود تا به گرمی به رئیس‌جمهوری همسایه شمالی و دوست روزهای سخت خوش آمد بگوید و استقبال رسمی  از آیت‌الله رئیسی از پای پلکان هواپیمای حامل رئیس‌جمهوری کشورمان شروع شد. از فرش قرمزی که از پای پلکان تا پاویون و محل پذیرایی اولیه هیئت ایرانی، کشیده شده بود، امیر قطر و ابراهیم رئیسی عبور کردند و لحظاتی بعد شیخ تمیم پیراهن پیراهن تیم ملی فوتبال کشورش را که به شکلی نمادین از میزبانی جام جهانی ۲۰۲۲ در این کشور است و شماره ۲۲ نیز بر روی آن حک شده بود، به رئیسی هدیه کرد.این پیراهن به امضای همه بازیکنان تیم ملی قطر رسیده است. تمیم بن‌حمد آل‌ثانی و ابراهیم رئیسی در ادامه پشت‌ تریبون کنفرانس خبری ایستادند؛ رئیس‌جمهوری کشورمان برای کمک به قطر جهت برگزاری هرچه بهتر مسابقات جام جهانی اعلام آمادگی کرد و از توانمندی‌های کشورمان در مبارزه با ‌تروریسم و مواد مخدر گفت، اما شاه‌بیت اظهارات رئیسی آنجا بود که تأکید کرد «همان‌طور که در روز تحلیف اعلام کردم، دست دوستی به سوی همه کشورهای منطقه علی‌الخصوص همسایگان در راستای منافع متقابل ملت‌ها و تعامل حداکثری دراز می‌کنم.» آغاز فصل جدید روابط با قطر رئیسی در نشست خبری مشترک با امیر قطر گفت: من با دو هدف در دوحه حضور یافتم؛ اول توسعه روابط دوجانبه بین دو کشور ایران و قطر و دوم شرکت در نشست مجمع کشورهای صادرکننده گاز. وی افزود: در دیداری که با شیخ تمیم داشتیم توافق کردیم که دو کشور از فرصت‌های موجود برای گسترش همکاری‌ها و تعمیق مناسبات در عرصه‌ها و حوزه‌های مختلف بهره‌مند شوند. رئیس‌جمهور تأکید کرد: طرفین با توجه به قرابت سرزمینی و همسایگی و مزیت‌های اقتصادی تصمیم گرفتند با افزایش روابط و تنوع بخشی به زمینه‌های همکاری گام‌های جدی و جدیدی برای تقویت روابط بردارند. رئیسی اظهار داشت: ما توافق کردیم در حوزه‌های اقتصادی، تجاری، سرمایه‌گذاری، امنیت غذایی، سلامت و فرهنگ همکاری‌های خود را به‌صورت جدی افزایش دهیم. وی تأکید کرد: ایران برای برگزاری هرچه بهتر بازی‌های جام جهانی فوتبال که قطر میزبان آن است، آمادگی کامل را دارد. رئیس‌جمهور اظهار داشت: مزیت‌های ایران و قطر در حوزه‌های مختلف از جمله زیست محیطی،‌ترانزیتی، اقتصادی، علمی و به خصوص نیروی انسانی جوان و تحصیلکرده، زمینه تبدیل شدن هرچه بیشتر روابط دوجانبه و امنیت منطقه‌ای را تضمین می‌کند. جمهوری اسلامی ایران به‌دنبال تحول و جهش در روابط منطقه‌ای است و این سفر در روابط ایران و قطر فصل جدیدی را آغاز خواهد کرد. رئیسی گفت: سطح همکاری‌های موجود بین کشورهای منطقه متناسب با ظرفیت‌های عظیم موجود نیست و جمهوری اسلامی ایران به‌دنبال آن است که در چارچوب سیاست همسایگی، به تقویت و ارتقای روابط منطقه‌ای کمک کند. ما به‌دنبال تحول روابط منطقه در جهت تعامل و همکاری و همگرایی هستیم. در دوران سختی دوستی خود را ثابت کردیم  وی با بیان اینکه ایران ثابت کرده است که در کنار منافع همه کشورهای مستقل ایستاده است، اظهار داشت: ما در در دوران سختی، دوستی خود را به همه کشورهای منطقه ثابت کردیم. بسیاری از کشورهای منطقه‌این حقیقت را درک کردند و در این زمینه تجربیات مشابهی دارند. رئیس‌جمهور افزود: جمهوری اسلامی ایران فاتح دو میدان جنگ علیه ‌تروریسم و کارزار فشار حداکثری اقتصادی بوده است. رئیسی همچنین با بیان اینکه آمریکا باید اراده خود را برای برداشتن تحریم‌های اصلی به اثبات برساند، تأکید کرد: برای رسیدن به توافق و تامین منافع ملت ایران «لغو تحریم‌ها»، «تضمین معتبر» و «بسته شدن پرونده‌های ادعایی سیاسی» ضروری است. وی تصریح کرد: اکنون واضح است که منطقه ما وارد مرحله جدیدی شده است و بعد از چند دهه حضور متجاوزانه نیروهای‌ اشغالگر و سلطه‌گر، منطقه در حال بازگشتن به دست ملت‌های منطقه است و این پیروزی نیست مگر با مقاومت؛ کشورهای منطقه باید با رایزنی بیشتر مدیریت بحران‌ها را به‌صورت درون‌منطقه‌ای عملیاتی کنند. رئیس‌جمهور گفت: تحولات چند دهه گذشته نشان می‌دهد که تجاوزگری محکوم به شکست است و مقاومت هم جواب می‌دهد، ضمن آنکه هیچ یک از مسائل منطقه راه‌حل نظامی ندارد. رئیسی گفت: ما در مورد مسائل منطقه‌ای، ‌تروریسم، مسائل افغانستان و قاچاق مواد مخدر نیز تبادل‌نظر کردیم و توافق داریم که مبارزه با ‌تروریسم و ‌اشکال مختلف آن یکی از اولویت‌های ما محسوب می‌شود. توانمندی‌های ایران در مبارزه موفق با ‌تروریسم در سوریه و عراق یک قدرت امنیت‌ساز نه‌تنها برای منطقه که برای کل جهان بود. وی با ضروری دانستن کمک کشورهای منطقه به مردم افغانستان، گفت: همسایگان افغانستان و کشورهای منطقه باید به گروه‌های قومی و مردمی افغان کمک کنند تا یک حکومت فراگیر مردمی در افغانستان مستقر شود، در غیراین صورت ناامنی به این کشور مظلوم باز خواهد گشت. رئیس‌جمهور با بیان اینکه ما در مورد ملت مظلوم یمن نیز صحبت کردیم و رفع حصر از این ملت مظلوم یک الزام است، اظهار داشت: تنها راه‌حل بحران یمن توقف تجاوز و گفت‌و‌گوهای «یمنی- یمنی» است. رئیسی تأکید کرد: همان‌طور که در مراسم تحلیف اعلام کردم، ما دست دوستی به همه کشورهای منطقه علی‌الخصوص همسایگان در راستای منافع متقابل ملت‌ها و تعامل حداکثری دراز می‌کنیم و بار دیگر لازم می‌دانم از مهمان‌نوازی امیر محترم و دولت قطر تقدیر و تشکر کنم. وی در پایان گفت: امیدوارم این گفت‌وگوها به ثمر بنشیند و نشست مجمع کشورهای صادرکننده گاز، منشأ آثار و برکات برای این کشورها باشد. شرط رسیدن به توافق در وین از منظر رئیسی رئیس‌جمهور کشورمان همچنین در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران فاتح دو میدان مبارزه با ‌تروریسم و کارزار فشار حداکثری اقتصادی بوده است، اظهار داشت: آمریکا باید اراده خود را برای برداشتن تحریم‌های اصلی به اثبات برساند. رئیسی خاطرنشان کرد که برای رسیدن به توافق در مذاکره با غربی‌ها، تأمین منافع ملت ایران به‌خصوص لغو تحریم‌ها، تضمین معتبر و بسته شدن پرونده‌های ادعاهای سیاسی ضروری است.  امضای ۱۴ سند همکاری بین ایران و قطر  پیش از نشست خبری، با حضور آیت‌الله رئیسی رئیس‌جمهور کشورمان و تمیم بن‌حمد آل‌ثانی امیر قطر ۱۴ سند همکاری بین دو کشور به امضا رسید. وزیران امور خارجه، نفت، راه و شهرسازی، میراث فرهنگی و نیروی ایران با همتایان قطری خود در حضور رئیس‌جمهور ایران و امیر قطر اسناد همکاری دو کشور را امضا کردند. ۱۴ سند همکاری امضا شده در زمینه هواپیمایی، تجاری، کشتی‌رانی، رادیو تلویزیون، سیاست خارجی (لغو روادید)، برق، استاندارد و فرهنگی و آموزشی است. اهمیت سفر رئیسی به قطر  مذاکرات گازی اَبَرصادر‌کنندگان گاز جهان همان‌طور که پیشتر هم‌ اشاره شده، رئیس‌جمهور کشورمان در سفر به دوحه با تجار قطری و ایرانی دیدار خواهد کرد و انتظار می‌رود گامی برای تقویت روابط دوحه و تهران در این زمینه برداشته شود. از طرف دیگر به‌نظر می‌رسد رئیسی در دیدار با مقامات قطری درباره پرونده میدان گازی مشترک در پارس جنوبی گفت‌وگوهایی داشته باشد. فاز یازدهم این میدان که مرزی‌ترین فاز ما با قطر است، حدود 10 سال است که توسعه مطلوب پیدا نکرده و به گفته کارشناسان، عدم‌النفع توسعه آن در این سال‌ها، بیش از 10 میلیارد دلار تخمین زده می‌شود. در همین زمینه پیش‌بینی می‌شود که این مسئله در سفر رئیس‌جمهور به دوحه مورد بررسی قرار بگیرد و در صورت رسیدن به یک توافق مشترک، امکان بهره‌برداری از فاز یازدهم به نفع هر دو طرف فراهم گردد. بنابراین، سفر آیت‌الله رئیسی به قطر و شرکت در اجلاس اپک گازی فرصت خوبی است که تهران مواضع و دیدگاه‌های خود را در عرصه بین‌الملل بیان کرده و زمینه را برای گسترش همکاری‌های اقتصادی با کشورهای عضو این اجلاس فراهم نماید. در این سفر دوروزه همچنین مذاکرات و انعقاد قرارداد با قطر به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین صادرکنندگان گاز طبیعی مایع در جهان از یک‌سو می‌تواند حجم صادرات را افزایش دهد و از سوی دیگر صادرات گاز قطر به کشورهای همسایه را از طریق خط لوله سراسری ایران رقم بزند تا بدین ‌ترتیب کشورمان در ‌ترانزیت منطقه‌ای گاز نقش محوری داشته باشد.