توپ در زمين آمريكاست

آرمان ملی: احیای برجام از هتل کوبورگ وین تا اجلاس امنیتی مونیخ و مذاکرات دو جانبه مقامات کشورهای مختلف را درگیر خود کرده است و همه به دنبال راهکار و راه‌حل‌‌هایی هستند تا در کمترین و سریع‌ترین زمان ممکن توافقی خوب و مطلوب طرفین حاصل شود. این در حالی است که هیأت‌های مذاکره کننده از زمان بازگشت از پایتخت‌ها به وین بسیار جدی و فشرده ادامه مذاکرات را پی گرفته‌اند و گویا همه بدین باور و نتیجه رسیده‌اند که باید در همین دور از مذاکرات توافق حاصل شود و پایان دور هشتم مذاکرات وین منجر به احیای برجام و برداشته شدن تحریم‌های هسته‌ای ایران گردد. همه طرف‌ها نیز بر این امر واقفند که اگر در این مقطع زمانی به هر دلیلی توافق صورت نگیرد؛ رسیدن به توافق در آینده اگر نگوییم غیر ممکن اما بسیار سخت خواهد بود. از همین‌رو است که از هیأت روسی و چینی گرفته تا تروئیکای اروپایی و حالا خود آمریکایی‌ها نیز به فراهم بودن شرایط برای رسیدن به توافق تاکید دارند. هیأت مذاکره کننده کشورمان نیز بارها به این مساله تاکید داشته که اگر طرف مقابل سریع‌تر به اتخاذ تصمیم سیاسی بپردازد توافق در دسترس خواهد بود و حتی زودتر از آنچه که فکرش می‌شده می‌توان اعلام توافق کرد. مهم این است که شروط 3گانه ایران مبنی بر برداشته شدن تحریم‌ها، راستی‌آزمایی و مهم‌تر از آن اخذ تضمین برای عدم خروج مجدد آمریکا از برجام تحقق یابد. چیزی که اخیرا امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه آن را به انتشار بیانیه‌ای سیاسی از سوی کنگره آمریکا تشبیه کرده و اخیرا نمایندگان مجلس نیز در نامه‌ای به رئیس‌جمهور خواستار ایستادگی بر اخذ تضمین شده‌اند. آنچه مسلم است همه چیز آماده و فراهم است و طرفین ایرانی، چینی و روسی منتظر تصمیم غربی‌ها یعنی اروپایی‌ها و آمریکا هستند تا هر چه زودتر تکلیف توافق روشن شود. چنانکه خطیب‌زاده سخنگوی وزارت امور خارجه گفته «اگر در مورد دو، سه موضوع باقی مانده، تعهد طرف‌های مقابل را ببینیم می‌توانیم وارد فاز نهایی شدن توافق شویم. گفت‌وگوهای جدی در این زمینه در جریان است. ما هنوز منتظر تصمیمات اروپا و آمریکا در این زمینه هستیم و متأسفانه هنوز آن اراده را در آن‌ها ندیده‌ایم که این تصمیمات از سوی آن‌ها گرفته شود.» حال باید دید که این تصمیمات چه زمانی اتخاذ خواهد شد تا بالاخره شاهد پایان ماراتن مذاکرات وین و اعلام توافق باشیم.   انتفاع توافق برای ایران  طی هفته‌های گذشته مذاکرات در سطوح و قالب‌های مختلف بین هیات‌های مذاکره‌کننده جریان داشته و تیم مذاکره‌کننده کشورمان بر اساس اصول و دستورالعمل‌ها، پیشنهادها و خواسته‌های روشن خود را روی میز مذاکرات قرار داده است و دستیابی به یک توافق خوب را دنبال می‌کند. اگرچه در روند مذاکرات نشانه‌هایی از پیشرفت مشاهده می‌شود، اما طرف‌های غربی باید دست از مقصرنمایی ایران در وضع فعلی در مذاکرات بردارند و با توجه به اینکه در توافقات گذشته به هیچ یک از تعهدات خود عمل نکردند، تعهدات خود در توافق احتمالی آتی را تضمین کنند. در همین راستا، موضوع تضامین از مسائل مد نظر ایران است؛ ایران با توجه به بدعهدی‌های آمریکا در موضوع برجام، تاکید دارد که اراده خود را به صورت جدی و قابل راستی آزمایی نشان دهد. آمریکا باید تضمین بدهد که در صورت هرگونه توافق احتمالی اجرای آن توسط ایالات متحده پایدار خواهد بود. در حوزه رفع تحریم‌ها نیز، جمهوری اسلامی ایران خواستار لغو تمامی تحریم‌هایی است که ترامپ پس از خروج از برجام علیه اشخاص و نهادهای جمهوری اسلامی ایران اعمال کرده، است. همچنین ایران تاکید دارد که تحریم‌هایی که مانع انتفاع اقتصادی ایران از برجام شده، است. در حالی که به اذعان طرف‌های مذاکره‌کننده، گفت‌وگوها به مراحل پایانی خود نزدیک شده است، برخی تلاش‌های رسانه‌های غربی با هدف تحریف روند گفت‌وگوها و روایت‌سازی در مورد نحوه نگارش متون همچنان ادامه دارد. چنانکه در همین راستا شاهد تحرکات صهیونیست‌ها در وین نیز بوده‌ایم و در این میان آنها نماینده‌ خود را به وین فرستاده‌اند. در واقع مهم‌ترین محور مشترک تل‌آویو و تروئیکای اروپا نگرانی از پررنگ شدن نقش ایران در قبال تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی است که موجب تضعیف حضور رژیم صهیونیستی از یک طرف و کاهش منافع اقتصادی این سه کشور اروپایی به لحاظ تجارت و فروش سلاح خواهد شد. این در حالی که خود غربی‌ها و صهیونیست‌ها نیز می‌دانند که توافق به نفع ایران خواهد بود چه اینکه اخیر یک رسانه صهیونیستی در این خصوص آورده است: اگر جدول زمانی به روز نشود برخی از بندهای توافق به زودی و در طول چند سال آینده منقضی خواهند شد و این امر ایران را قادر می‌سازد تا غنی سازی خود را بدون محدودیت تجدید کند و این بدین معنی است که ایران برنده واقعی مذاکرات خواهد بود. این ارزیابی که به‌ دور از واقعیت‌های مذاکرات وین نیست حاصل تلاش‌های شبانه روزی تیم زحمتکش مذاکره کننده ایران است که حفظ دستاوردهای اتمی کشور را مهم‌ترین تضمین پایداری توافق احتمالی می‌داند.   زمان توافق وابسته به انعطاف غرب وزیر امور خارجه کشورمان مواضع ایران را راجع به مذاکرات وین و دیگر موضوعات تشریح کرد. حسین امیرعبداللهیان، در گفت‌وگو با شبکه یورو نیوز با تاکید به نزدیک شدن جمهوری اسلامی و طرف‌های غربی به حصول توافق در مذاکرات وین، نهایی شدن آن را منوط به انعطاف‌پذیری بیشتر آمریکا و اروپا دانست. رئیس دستگاه دیپلماسی در این گفت گو با اشاره به اینکه جمهوری اسلامی در جریان مذاکرات وین که با هدف احیای برجام و رفع تحریم‌های آمریکا در جریان است، ابتکار عمل بالایی از خود به نمایش گذاشته و با انعطاف‌پذیری زیادی بر سر میز مذاکره حاضر شده، گفت: با وجود اینکه طرف غربی در طول این مذاکرات دشوار بارها احتمال ترک میز مذاکره را مطرح کرده ولی ما همواره تاکید کرده‌ایم که با جدیت بر سر میز مذاکره خواهیم ماند. امیرعبداللهیان تصریح کرد: در حال حاضر نیز اگر می‌گوییم که بیش از هر زمان دیگری به حصول توافق نزدیک هستیم، به همین جهت است که به آمریکایی‌ها از طریق واسطه‌ها اطلاع داده‌ایم و به ۳ کشور اروپایی هم از سوی همکارانم در وین یا خودم گفته‌ایم که دیگر کاملا واضح است که نوبت شما فرا رسیده و زمان مشاهده ابتکار عمل و انعطاف‌پذیری طرف غربی است. وزیر امور خارجه ایران ادامه داد: ما در حال نزدیک شدن به حصول توافق هستیم اما هنوز برخی از مسائل باقی مانده که خطوط قرمز ما هستند. وی افزود: ما فکر می‌کنیم اگر طرف غربی امروز واقع‌بینانه‌ با آنچه در میز مذاکرات وین می‌گذرد برخورد کند، ما می‌توانیم در کمتر از چند ساعت به توافق نهایی برسیم. وزیر خارجه ایران خاطرنشان کرد: بنابراین، تعیین زمان دقیق توافق وابسته به انعطاف و ابتکار طرف غربی است.    تحولات برجامی  تحولات حول محور احیای برجام واکنش‌های مختلفی را نیز با خود به همراه داشته است. از مذاکرات و دیدارهای دو جانبه روز‌های گذشته در حاشیه اجلاس امنیتی مونیخ گرفته تا گفت‌وگو‌های دو جانبه تلفنی سران و مقامات کشورها و توئیت‌های مختلفی که از ناحیه مقامات مختلف کشورها و یا هیأت‌های مذاکره کننده انتشار یافته مجموع تحولات و رویدادهای است که بیرون از محل مذاکرات حول محور احیای برجام رقم می‌خورد. هر چند که به نظر می‌رسد همه این تحرکات صرفا یک هدف را دنبال می‌کند و آن هم تلاش برای احیای برجام و برداشته شدن تحریم‌های ایران. در همین راستا نیز روز گذشته وزیر امورخارجه عربستان و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا درباره مذاکرات احیای برجام و توافق با ایران گفت‌وگو کردند. فیصل بن فرحان و جوزپ بورل همچنین در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ با یکدیگر دیدار و درباره آخرین تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی و همچنین راه‌های تقویت صلح و امنیت بین‌الملل بحث و تبادل نظر کردند. علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان نیز در خصوص احتمال مذاکره دو جانیه میان ایران و آمریکا در توییتی نوشت: مذاکرات وین از ابتدا میان ایران و 1+4 و نماینده اتحادیه اروپایی در جریان بوده و این مسیر بدون تغییر تا حصول نتیجه ادامه خواهد داشت. مذاکره با آمریکا به‌دلیل آنکه منشاء هیچ گشایشی نخواهد بود در دستور کار هیات مذاکره کننده ایران نیست. همچنین نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین در پیامی توئیتری برخی گمانه‌زنی‌ها را مبنی بر اینکه توافق حاصل از مذاکرات وین ضعیف‌تر از توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ خواهد بود را رد کرد. میخائیل اولیانوف در صفحه توئیترش نوشت: برخی تحلیلگران در انتظار برای احیای توافق هسته‌ای، ادعا می‌کنند توافق «ضعیف‌تر» خواهد بود. این صحت ندارد. ما شاهد برجام به شکل اصلی آن خواهیم بود که طبیعتا ضعیف‌تر از سال ۲۰۱۵زمانی که توافق انجام شد نخواهد بود.