داعش در باتلاق مرگ

آرمان: از همان جایی که به‌طور رسمی آغاز شده بود، حالا به پایان نزدیک و نزدیک‌تر می‌شود. تابستان سه سال پیش ابوبکر بغدادی از مسجد موصل خلافت خود را بر آنچه حکومت اسلامی عراق و شام نامید، اعلام کرد و حالا موصل به دست نیروهای دولت عراق از داعش پاک‌سازی شده است؛ یک پیروزی بزرگ برای مفهوم دولت- ملت که از طریق شبه‌نظامیان داعش به چالش کشیده شده بود. نیروهای عراقی وجب به وجب عراق را پس می‌گیرند؛ خاکی که داعش به‌سرعت آن را تصرف کرده بود. وقتی جرج بوش پسر سیاست دموکراسی از بالا را با اهرم جنگ به کار گرفت تا دیکتاتوری صدام را پایان دهد، گمان نمی‌کرد به فاصله یک دهه بزرگ‌ترین گروه تروریستی جهان از اقدام او متولد شود. عراق در مسیر مبارزه با تروریسم در سال‌های اخیر همراهی همسایگان و قدرت های جهانی را در اختیار دارد. پایان داعش در این کشور راه پر فراز و نشیبی را طی کرده و تا مرگ تدریجی داعش اندکی فاصله است. کسی نمی داند ابوبکر بغدادی زنده است که این سقوط را ببیند یا نه! نیروهای روس با حملاتی که به رقه، پایتخت خودخوانده داعش، داشتند خبر از کشته‌شدن سرکرده داعش با احتمالی بالا می‌دهند.
فتوحات استراتژیک
مهم‌ترین مناطق موصل که آخرین مامن تروریست‌ها بود، پنجشنبه فتح شد. فرماندهی عملیات «نینوا می‌آییم»، از تسلط نیروهای مبارزه با تروریسم بر منطقه السرج خانه، مسجد النوری و مناره الحدبا خبر داد. عبدالامیر رشید یارا...، فرمانده عملیات «نینوا می‌آییم» اظهار داشت: نیروهای ما همچنان در حال پیشروی هستند. او افزود: «پنج منطقه تنها در داخل منطقه قدیم موصل همچنان تحت کنترل داعش است که به این ترتیب هستند: محله الفاروق الثانیه، بخش‌هایی از منطقه المیدان، محله النبی جرجیس، القلیعات، راس الکور، باب جدید و باب طوب. این در حالی است که ارتش عراق بعد از آزادسازی موصل به سمت تلعفر و حویجه می‌رود.» برآوردها حاکی است، نفوذ داعش اکنون به یک کیلومتر مربع محدود شده و حدود ۳۵۰ تروریست در منطقه قدیم موصل هستند که از همه طرف در محاصره نیروهای عراقی است. حیدر العبادی نخست‌وزیر عراق اعلام کرد، با تسلط نیروهای عراقی بر مسجد النوری، جایی که ابوبکر بغدادی خلافت خود خوانده‌اش را اعلام کرد، کار داعش در موصل خاتمه یافت و یک‌سره شد. در همین زمینه سخنگوی ائتلاف ضدداعش با بیان اینکه به‌زودی موصل به‌طور کامل آزاد می‌شود، از انجام آخرین گام‌ برای شکست داعش خبرداد. او با اشاره به حضور غیرنظامیان و نیز وجود موانع و شبه‌نظامیان در تمامی بخش‌ها، گفت: «این امر پیشروی نیروهای عراقی در خیابان‌های باریک را بسیار دشوار کرده است. اما شجاعت و اراده این نیروها که از حمایت نیروهای ائتلاف نیز برخوردارند، به آزادی قریب‌الوقوع موصل منجر خواهد شد.» در همین حال سخنگوی ائتلاف افزود: «آنچه که داعش از آن به‌عنوان پایتخت خلافت خود یاد می‌کند یعنی شهر رقه در سوریه نیز همزمان با این که داعش برخی از مناطق تحت کنترلش را از دست می‌دهد و اعضای این گروه تروریستی روحیه خود را می‌بازند، از داخل و خارج در حال فروپاشی است». رایلن دیلون اظهار داشت: خلافت باطل داعش در موصل پایان یافت و ما آخرین داعشی‌ها را هم تحت تعقیب قرار می‌دهیم و تا آن لحظه آرام نمی‌نشینیم. اشاره وی به مقرهای دیگر داعش در عراق از جمله در حویجه و تلعفر است.
ایران و آینده عراق


در این میان نقش ایران را نباید نادیده گرفت. همان‌طور که دکتر روحانی نیز چندین بار اعلام کردند اگر کمک‌های ایران نبود، امروز بغداد نیز به دست داعش افتاده بود. پیشروی‌های جشمگیر نیروهای دولتی عراق با واکنش‌هایی در ایران نیز همراه شد. معاون سیاسی رئیس‌جمهور، حمید ابوطالبی در توئیتر خود نوشت: «فتح مسجد النوری، محل اعلام خلافت خشونت‌پرست ضدانسانیت داعش، نمایانگر ضرورت گرویدن به اسلام رحمانی و دیانت واقعی در مبارزه باتروریسم و افراط‌گرایی است». حسین امیرعبداللهیان، دستیار ویژه رئیس مجلس در امور بین‌الملل هم به اتفاقات موصل واکنش نشان داد. او در صفحه شخصی خود در توئیتر نوشت: «پایان داعش در موصل، تبریک و شادباش به دولت، ملت، نیروهای مسلح، مرجعیت و حشدالشعبی جمهوری عراق، تا تضمین امنیت کامل منطقه در کنار عراق می‌مانیم». ثبات در عراق می‌تواند فصلی جدید در روابط دو کشور مبتنی بر همکاری و دوستی را رقم بزند؛ ظرفیت‌هایی که با توجه به ژئوپولتیک پر‌اهمیت منطقه می‌تواند برای ایران و عراق موقعیت هایی بی‌بدیل رقم بزند. عراق همان مسیری است که بسیاری از تحلیلگران معتقدند نفوذ ایران در آن توانست توازن جدیدی در منطقه ایجاد کند و موقعیت ایران را در معادلات بین الملل ارتقا دهد. هرچند چنین آینده‌ای خوشایند آمریکا نخواهد بود. دونالد ترامپ بارها این امر که آنها میلیاردها دلار در عراق هزینه کردند اما ایران با عراق روابط استراتژیک ایجاد کرده را یک شکست بزرگ قلمداد کرده؛ موضوعی که موجب می‌شود آمریکا برنامه‌های بسیاری برای عراق بعد از داعش در سر بپروراند.