از حمله روسیه به پایگاه ناتو تا نگرانی از جنگ جهانی سوم

  سرویس خارجی-

جنگ اوکراین امروز وارد روز نوزدهم شد و هر روز نیز ابعاد آن گسترده‌تر می‌شود. طرفین جنگ تلاش می‌کنند با انتشار گزارش‌هایی از میزان تلفات و خساراتی که به طرف مقابل وارد کرده‌اند، فضای روانی جنگ را نیز به دست بگیرند.
از آن سو، ارزیابی‌های وزارت دفاع انگلیس نیز نشان می‌دهد بخش عمده‌ای از نیروهای زمینی روسیه به فاصله 25 کیلومتری مرکز کیف پایتخت اوکراین، رسیده‌اند. برخی گزارش‌ها نیز به نقل از روس‌ها می‌گویند به 15 کیلومتری مرکز کیف رسیده‌اند.


درگیری‌ها در شمال‌غربی کیف نیز شدت گرفته و به گفته مشاور رئیس‌جمهوری اوکراین، «کیف در حال حاضر عملا در محاصره قرار گرفته است.» آمارهای ارائه شده از تعداد کشته‌ها و زخمی‌ها و تلفات و خسارات دو طرف نیز کماکان بسیار متفاوت است. ستاد نیروهای مسلح اوکراین دیروز اعلام کرد که ۱۲۲۶ خودروی جنگی، ۱۴۰ سامانه دفاعی، ۸۶ بالگرد، ۶۰ مخزن سوخت و ۶۰۰ خودروی نظامی روسیه منهدم شده است. در نقطه مقابل وزارت دفاع روسیه نیز اعلام کرد ۹۹ هواپیما، ۱۲۸ پهپاد، ۱۱۹۴‌تانک و خودروی زرهی، ۱۲۱ موشک‌انداز و ۴۴۳ گلوله خمپاره را منهدم کرده است. رئیس‌جمهوری اوکراین هم اعلام کرده که از آغاز جنگ تاکنون ۱۳۰۰ سرباز اوکراینی کشته شده‌اند. همزمان «میخائیل پودولیاک» مشاور رئیس‌دفتر ریاست‌جمهوری اوکراین به روزنامه کامرسانت گفته که مسکو و کیف در حال نزدیک شدن به مصالحه در مذاکرات هستند و طرفین مذاکرات اوکراین، تنظیم توافقات دو جانبه را آغاز کرده‌اند.
حمله به پایگاه آموزشی ناتو
اما در تحولی مهم دیروز اعلام شد که روسیه به یک پایگاه نظامی در 15کیلومتری مرز لهستان حمله موشکی انجام داده است. به گزارش ایسنا، به نوشته روزنامه گاردین، این مرکز یک پایگاه ارتشی بزرگ بود که شامل مرکز آموزشی برای سربازان و همین‌طور برای ماموریت‌های صلحبانی استفاده می‌شد. موشک‌ها صبح یکشنبه به‌سمت این مرکز و پایگاه نظامی اوکراین در شهر یافوروف واقع‌ در نزدیکی مرز لهستان شلیک شده است. بر اساس اطلاعات منتشر شده از اداره نظامی منطقه «لویو» و تاییدیه از سوی شهردار این شهر، نیروهای روسی دست کم 30موشک به این مرکز شلیک کرده‌اند.
 حمله به این پایگاه نظامی در پی هشدار از سوی سرگئی ریابکوف، معاون وزیر دفاع روسیه درباره اینکه «محموله‌های غربی اهدافی مشروع برای حملات هستند»، رخ داد.
«ریابکوف» گفته بود که «روسیه به آمریکا هشدار می‌دهد تامین سلاح از سوی برخی از کشورها فقط یک حرکت خطرناک نیست، بلکه اقدامی است که آن محموله‌ها را به اهداف مشروع تبدیل می‌کند.» حامیان اصلی اوکراین شامل انگلیس، آلمان و آمریکا هزاران موشک ضد‌تانک و موشک ضد هوایی را از طریق لهستان به کیف ارسال کرده‌اند و به نوشته رویترز، پنتاگون نیز از فروش سلاح به کشورهای اروپایی و اوکراین، به کارخانه‌های اسلحه ‌سازی آمریکا رونق زیادی داده است.
به نوشته خبرگزاری «رویترز»، «اولکسی رِزنیکوف» وزیر دفاع اوکراین روز یکشنبه گفته پایگاه نظامی «یاووریف» واقع در 15 کیلومتری مرز لهستان که هدف حمله هوایی روس‌ها قرار گرفت، محل حضور نیروهای خارجی است. یک مقام وزارت دفاع اوکراین نیز در این‌باره به رویترز گفته، اینکه هنگام بمباران این پایگاه مربیان نظامی خارجی در آنجا حضور داشته‌اند یا خیر، همچنان در دست بررسی است. فرماندار «لویو» هم اعلام کرده در حمله هوایی روسیه به پایگاه نظامی این منطقه در غرب اوکراین، دست‌کم ۹ نفر کشته و ۵۷ نفر  زخمی شدند. این پایگاه نظامی تمرینی، بزرگ‌ترین در نوع خود در غرب اوکراین و تا پیش از شروع بحران اوکراین محل برگزاری رزمایش‌های ناتو بود. یورونیوز نیز درباره مشخصات پایگاه مزبور نوشته: «این پایگاه نظامی در شهر یافوروف و در استان لویو، در حدود ۲۰ کیلومتری مرز با لهستان واقع شده است. این مرکز در سال‌های اخیر به‌عنوان یک مرکز آموزشی برای نیروهای اوکراینی با نظارت مربیان آمریکایی و کانادایی بوده است.» به اعتقاد کارشناسان نظامی، نوع عملیات نظامی روسیه طی روزهای گذشته نشان می‌دهد، این کشور به دنبال اشغال اوکراین نیست بلکه قصد دارد زیر ساخت‌های نظامی این کشور را نابود و آن را فلج کند.
«جوزپ بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا دیروز درباره حمله روسیه به پایگاه آموزشی ناتو گفت: «ما از نقطه نظر نظامی تمام تلاش خود را به کار می‌گیریم تا اوکراینی با تجهیزات نظامی مقاومت کنند و مراقبیم که جنگ به کشورهای دیگر کشیده نشود و از تقابلی که می‌تواند به یک تقابل هسته‌ای تبدیل شود، جلوگیری کنیم».
مصادره اموال شرکت‌های غربی
خبر دیگر اینکه روزنامه روسی «ایزوستیا» گزارش داد، دولت و دفتر دادستان کل روسیه در حال بررسی پیشنهادی برای ملی کردن اموال کمپانی‌های خارجی هستند که به خاطر حمله روسیه به اوکراین فعالیت خود را در روسیه به حالت تعلیق درآورده و یا در حال خروج از این کشور هستند؛ اقدامی که هشدار کاخ سفید را به همراه داشته است. این گزارش شامل فهرستی از 60 کمپانی از جمله مک‌دونالد، اپل، ایکیا، ماکروسافت، آی بی‌ام و پورش است. «بی بی‌سی» نیز در این باره گزارش داده: «همه این کسب و کارها دفتر، ساختمان‌، کارخانه و فروشگاه در روسیه دارند که ممکن است با زور توسط دولت مسکو مصادره شوند.» جن ساکی، سخنگوی کاخ سفید نیز به کرملین هشدار داده، هرگونه تصمیم غیرقانونی روسیه برای مصادره اموال این کمپانی‌های خارجی نهایتا منجر به اعمال تحریم‌های بیشتر علیه روسیه خواهد شد: «ملی کردن اموال خارجی کل اعتمادی را که روسیه از زمان ترساندن تمامی سرمایه‌گذاران خارجی در انقلاب 1917 روسیه به دست آورده، بر باد می‌دهد.» روسیه اخیرا حکمی را صادر کرد که براساس آن حفاظت از حقوق انحصاری و امتیازها برای کسانی که به فهرست کشورهای «غیردوست» روسیه وابسته هستند، اجرا نمی‌شود. در همین حال انتظار می‌رود که جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا به همراه اتحادیه اروپا و کشورهای گروه هفت جایگاه تجاری ویژه روسیه را لغو کنند. این اقدام به آمریکا و متحدانش اجازه خواهد داد تا تعرفه‌هایی را بر هرگونه واردات روسیه اعمال کنند.
جنگ جهانی سوم!
دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری سابق آمریکا نیز طی سخنرانی در جمع حامیان خود در کارولینای جنوبی گفته که بحران اوکراین ممکن است به جنگ جهانی سوم تبدیل شود. به گزارش ایرنا از خبرگزاری تاس، ترامپ این را هم گفته که روسیه در دستیابی به اهداف خود «توقف نمی‌کند»، اما دولت آمریکا «کسی را ندارد که با مسکو، به‌ویژه با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه صحبت کند...به هر حال، این درگیری می‌تواند منجر به جنگ جهانی سوم شود، من می‌دانم که چه اتفاقی خواهد افتاد»
حمله به بیمارستان
خبر دیگر اینکه، کارکنان بیمارستانی در شهر «ولنوواخا» در منطقه دونتسک به خبرگزاری اسپوتنیک گفته‌اند، نظامیان کیف با استفاده از‌تانک و موشک‌انداز گراد به بیمارستانی با وجود زنان باردار حمله کردند.بر اساس گزارش اسپوتنیک «مقام‌های اوکراینی در ابتدا از این بیمارستان به‌‌جای سپر انسانی استفاده می‌کردند و از پشت دیوارهای بیمارستان به نیروهای دونتسک حمله می‌کردند و هنگام عقب‌نشینی، بیمارستان را هدف حملات خود قرار‌دادند.» درنقطه مقابل اوکراین نیز می‌گوید روس‌ها مراکز غیر نظامی را هدف حملات خود قرار می‌دهند.
مرشایمر: غرب مقصر است
نشریه انگلیسی «اکونومیست» نیز در تحلیلی با عنوان «چرا غرب مسئول اصلی بحران اوکراین است» به قلم «جان جوزف مرشایمر» دانشمند علوم سیاسی و روابط بین‌الملل آمریکایی و استاد دانشگاه شیکاگو به تحلیل آنچه وضعیت کنونی در اوکراین را رقم زده و نقش کشورهای غربی در ایجاد آن پرداخت.
در این تحلیل آمده: «جنگ در اوکراین خطرناک‌ترین درگیری بین‌المللی از زمان بحران موشکی کوبا در سال ۱۹۶۲ است که اگر بخواهیم از بدتر شدن آن جلوگیری و در عوض راهی برای پایان دادن به آن پیدا کنیم، درک علل اصلی آن ضروری است. شکی نیست که ولادیمیر پوتین جنگ را آغاز کرد و مسئول نحوه انجام آن است، اما اینکه چرا چنین کرد، بحث دیگری است.دیدگاه غالب در غرب این است که او یک متجاوز غیرمنطقی و نامطلع است که به دنبال ایجاد روسیه بزرگ در قالب اتحاد جماهیر شوروی سابق است؛ بنابراین، به تنهایی مسئولیت کامل بحران اوکراین را برعهده‌دارد. اما این داستان اشتباه است. غرب و به ویژه آمریکا، مسئول اصلی بحرانی است که در فوریه ۲۰۱۴ آغاز شد و اکنون به جنگی تبدیل شده که نه تنها اوکراین را تهدید به ویرانی می‌کند، بلکه این پتانسیل را دارد که به یک جنگ اتمی بین روسیه و ناتو تبدیل شود»
به باور دانشمند آمریکایی، «مشکل بر سر اوکراین در واقع در نشست بخارست ناتو در آوریل ۲۰۰۸ آغاز شد، زمانی که دولت جورج دابلیو بوش این ائتلاف را تحت فشار قرار‌داد تا اعلام کند که اوکراین و گرجستان عضو آن خواهند شد. مقام‌های روسیه بلافاصله با خشم پاسخ دادند و این تصمیم را یک تهدید وجودی برای روسیه توصیف کردند و قول دادند که آن را خنثی کنند. به گفته یک روزنامه‌نگار معتبر روسی، پوتین به خشم آمد و هشدار داد که اگر اوکراین به ناتو بپیوندد، بدون کریمه و مناطق شرقی این کار را خواهد کرد و به سادگی از هم فرو خواهد پاشید»در پایان این مطلب آمده است: آمریکا و متحدانش ممکن است بتوانند از پیروزی روسیه در اوکراین جلوگیری کنند، اما این کشور اگر تجزیه نشود، دست‌کم دچار آسیب جدی خواهد شد. علاوه‌بر این، خطر جدی تشدید تنش فراتر از اوکراین وجود دارد. اگر غرب مسکو را در میدان‌های نبرد اوکراین ناکام بگذارد و همچنین آسیب جدی و پایدار به اقتصاد روسیه وارد کند، در واقع یک قدرت بزرگ را به لبه پرتگاه هل می‌دهد و پس از آن پوتین ممکن است به سلاح‌های اتمی روی بیاورد. در حال حاضر نمی‌توان از شرایطی که بر اساس آن این درگیری حل و فصل می‌شود، آگاهی داشت، اما، اگر علت ریشه‌ای آن را درک نکنیم، نمی‌توانیم پیش از نابودی اوکراین و ختم شدن شرایط به جنگ ناتو با روسیه، به آن پایان دهیم.