رکورد واردات کالاهای اساسی شکست

گروه اقتصادی : بی‌تدبیری‌ها در مدیریت و سیاست‌گذاری تولید بویژه تولید کالاهای اساسی مانند گندم و برنج، موجب کاهش تولید این کالاها در دو سال گذشته شد. دولت سیزدهم از زمان شروع به‌کار، تأمین کالاهای اساسی و نهاده‌های دامی را جزو اولویت‌های اقتصادی قرار داد. اکنون آمار تخلیه کالاهای اساسی از بنادر کشور نشان می‌دهد دولت این وعده مهم را محقق کرده است تا مشکلی در تأمین نیاز داخلی برای کالاهای اساسی نداشته باشیم. آن‌طور که عادل دریس، مدیرکل بنادر و دریانوردی خوزستان در گفت‌و‌گو با ایران اظهار داشت میزان تخلیه و بارگیری کالاهای اساسی در بندر امام در سال گذشته نسبت به 50 سال اخیر در بنادر کشور بی‌سابقه است.
رشد 26 درصدی واردات کالاهای اساسی
براساس آمار سازمان بنادرو دریانوردی سال گذشته 26 میلیون تن کالاهای اساسی در بنادر کشور تخلیه شد و کالاهای اساسی تخلیه شده در بنادر کشور طی سال ۱۴۰۰ نسبت به سال ۱۳۹۹ رشد ۲۶ درصدی داشته است. کالاهای اساسی وارد شده به کشور شامل 7 کالای گندم، جو، ذرت، سویا، برنج، شکر و روغن است که تخلیه این کالاها در بنادر کشورطی سال ۱۴۰۰ معادل ۲۶ میلیون و ۴۲۳ هزار و ۸۲۲ تن بوده که در قیاس با تخلیه ۲۱ میلیون و ۸۸۰ تنی کالاهای اساسی طی سال ۹۹، رشد ۲۶ درصدی را نشان می‌دهد.  
بیشترین واردات برای گندم


آمار واردات کالاهای اساسی در سال گذشته نشان می‌دهد بیشترین میزان واردات مربوط به گندم بوده که به علت کاهش تولید نیاز به واردات افزایش داشته است. میزان تخلیه گندم طی سال گذشته معادل ۶ میلیون و ۳۹۰ هزار و ۴۱۲ تن بوده که نسبت به تخلیه ۳ میلیون و ۵۵۵ هزار و ۱۸۰ تنی در سال ۹۹، رشد ۸۰ درصدی داشته است.
واردات نهاده‌های دامی
نهاده‌های دامی نیز سال گذشته رشد واردات را ثبت کرده است. بنابر آمار سازمان بنادر و دریانوردی میزان تخلیه جو معادل ۳ میلیون و ۸۷ هزار و ۴۶۸ تن بوده است که نسبت به تخلیه یک میلیون و ۷۳۰ هزار و ۲۸۹ تنی در سال ۹۹، رشد ۷۸ درصدی را نشان می‌دهد. همچنین میزان تخلیه ذرت نیز در سال ۱۴۰۰ معادل ۹ میلیون و ۶۷۷ هزار و ۷۹۳ تن بوده که نسبت به تخلیه ۹ میلیون و ۳۳۳ هزار و ۵ تنی در سال ۹۹، رشد ۴ درصدی داشته است. میزان تخلیه سویا طی سال گذشته معادل ۴ میلیون و ۳۲۷ هزار و ۳۷ تن بوده که نسبت به تخلیه ۳ میلیون و ۹۱۳ هزار و ۷۴۷ تنی در طول سال ۹۹، رشدی معادل ۱۱ درصد را تجربه می‌کند.
رشد واردات برنج
با توجه به خشکسالی و کاهش تولید برنج، واردات این کالای اساسی نیز سال گذشته رشد داشته است. تخلیه برنج در بنادر سال گذشته معادل ۳۱۵ هزار و ۶۰۱ تن بوده که نسبت به تخلیه ۲۱۴ هزار و ۴۴۷ تنی آن در سال ۹۹، رشدی برابر ۴۷ درصد داشته است.
کاهش واردات شکر
در میان کالاهای اساسی وارد شده به کشور میزان واردات شکر در سال گذشته نسبت به سال 99 کاهش داشته است. تخلیه شکر در بنادر کشور در سال ۱۴۰۰ حدود ۱ میلیون و ۳۸ هزار و ۸۶ تن بوده که نسبت به تخلیه یک میلیون و ۱۵۳ هزار و ۵۳۴ تنی آن در سال ۹۹، کاهش ۱۰ درصدی را نشان می‌دهد. در این میان میزان تخلیه روغن در بنادر کشور طی مدت یاد شده معادل یک میلیون و ۵۹۷ هزار و ۴۲۵ تن بوده که نسبت به تخلیه یک میلیون و ۱۰۰ هزار و ۶۷۸ تنی این کالای اساسی در سال ۹۹، حاکی از رشد ۴۵ درصدی است.
واردات 70 درصد کالاهای اساسی از بندرامام
بیشترین میزان واردات و تخلیه کالاهای اساسی از بندر امام به عنوان مهم‌ترین بندر استراتژیک کشور انجام می‌شود. مدیرکل بنادرو دریانوردی خوزستان در این خصوص گفت: 70 درصد کالاهای اساسی در سال گذشته وارد بندر امام شد.
او افزود: در سال گذشته 17میلیون و 700 هزارتن کالای اساسی وارد بندر امام خمینی شد و 18 میلیون و 500 هزار تن کالا از این بندر به مقاصد کشورهای دیگر ارسال شد. مجموع تخلیه و ارسال کالا از بندر امام سال گذشته 36 میلیون تن بود که بالاترین تخلیه و بارگیری کالا از بنادرکشور در 50 سال گذشته است. به گفته دریس، ظرفیت تخلیه کالا در بندر امام 22 تا 24 میلیون تن است یعنی در حال حاضر 20 تا 30 درصد ظرفیت بندر خالی است.
رشد 20 درصدی تخلیه کالا
وی با اشاره به واردات کالا از ابتدای امسال گفت: از ابتدای سال تاکنون 500 هزارتن بار از بندر امام تخلیه شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد 20 درصدی دارد.
مدیرکل بنادر خوزستان در خصوص پیش‌بینی واردات کالاهای اساسی به کشور در سال جدید گفت: واردات کالاهای اساسی به چند عامل وابسته است. خشکسالی و ارز 4200 تومانی بسیار بر میزان واردات تأثیرگذار است. اینکه ارز 4200 تومانی واردات کالاهای اساسی برای امسال به چه صورتی تخصیص می‌یابد، آیا پرداخت ارز به‌صورت فعلی ادامه دارد یا خیر؟ بر میزان واردات اثرگذار است. همچنین بیشترین تأثیر خشکسالی بر واردات گندم است. سال گذشته به‌خاطر خشکسالی حدود 6،5 میلیون تن گندم وارد شد. با توجه به روند واردات کالاهای اساسی، پیش‌بینی می‌کنیم امسال 25 تا 26 میلیون تن واردات کالاهای اساسی را داشته باشیم.
واردات از روسیه
با توجه به اینکه دو کشور روسیه و اوکراین بخش زیادی از غلات مورد نیاز دنیا را تأمین می‌کنند، جنگ دو کشور صادرات کالا از این دو کشور را تحت تأثیر قرارداده است. در خصوص میزان واردات غلات ایران از اوکراین و روسیه، مدیرکل بنادر خوزستان گفت: طبق آمار حدود 16 درصد غلات دنیا از اوکراین تأمین می‌شود. 17 درصد واردات کالاهای اساسی ایران نیز از اوکراین تأمین می‌شود.
وی افزود: 90 درصد گندم وارداتی سال گذشته از روسیه بود. ولی از زمان شروع جنگ روسیه و اوکراین، تا الان هیچ مشکلی برای واردات گندم از روسیه نداشتیم و در حال حاضر 2 کشتی گندم در حال تخلیه و 8 کشتی هم در لنگرگاه در انتظار تخلیه است. ما هیچ مشکلی در خصوص واردات از روسیه نداریم.
دریس در خصوص واردات از اوکراین گفت: به‌خاطر اینکه بنادر این کشور درگیر جنگ است مشکلاتی در واردات پیش آمده است که این مشکلات فقط برای ایران نیست و تمام وارد کننده های کالا از اوکراین با تأخیر یا کاهش واردات مواجه هستند. حدود 35 درصد ذرت دامی مورد نیاز کشور از اوکراین وارد می‌شود که مقداری کاهش یافته است چون بخشی از بنادر اوکراین نیمه تعطیل شده است. اما این کاهش با واردات ذرت از برزیل و کشورهای دیگر جایگزین می‌شود.
ترخیص کالا سرعت گرفت
در سال 99 و ابتدای سال 1400 با وجود واردات کالا، اما به‌خاطر ناهماهنگی میان دستگاه‌ها ترخیص کالا با تأخیر بود. تأخیر در ترخیص نهاده‌های دامی به معضل تبدیل شد و با اینکه منابع زیادی به واردات نهاده با ارز 4200 تومانی اختصاص یافت به‌خاطر کند بودن سرعت ترخیص، نهاده بموقع به دست تولیدکنندگان نمی‌رسید. اما مدیرکل بنادر خوزستان از حل مشکلات و افزایش سرعت ترخیص کالاها در بنادر خبر داد.
او گفت: هیچ مشکلی در تخلیه و بارگیری کالا نداریم. سرعت ترخیص بسیار بالا است و اکنون 50 درصد ظرفیت انبارها خالی است و کالاهای آنها ترخیص شده است. موجودی کالا هم در حال حاضر 2 میلیون و 100 هزار تن است.
وی افزود: مصرف روزانه کشور در نهاده‌های دامی بیشتر از یک میلیون تن در ماه است و برای ذخایر استراتژیک باید 3 ماه ذخیره داشته باشیم بنابراین الان کندی سرعت ترخیص نداریم و روزانه 50 تا 60 هزار تن کالا از بنادر ارسال می‌شود و دپو نداریم. میانگین ماندگاری کالا سال گذشته در بندر امام حدود 50 روز بود که با توجه به فرایند تخلیه اتلاف وقت نداریم و آمار ترخیص آمار خوبی است.
کسری روغن نداریم
مدیرکل بنادر خوزستان گفت: در‌خصوص گندم به‌خاطر اهمیت این کالا ماندگاری آن در بندر کمتر از یک ماه است. فرایند ورود و خروج کالا در بنادر بدون مشکل در حال انجام است. روغن نیز بیش از یک میلیون تن در سال وارد می‌شود و واردات آن امسال منظم بوده و کسری در واردات روغن نداریم.مشکل دیگری که در دو سال گذشته برای تأمین کالاهای اساسی در کشور وجود داشت، کمبود کامیون برای ارسال کالا از بنادر به سمت نقاط مختلف کشور بود. اما به گفته مدیرکل بنادر خوزستان با تلاش دولت این مشکل رفع شده است. وی در این خصوص گفت: مشوق‌های سازمان راهداری به کامیون‌داران اختصاص داده شده و در بندر نیز تسهیلاتی برای رانندگان در نظر گرفته شده است. تاکنون مشکلی در حمل کالابا کامیون از بندر نبوده است. معمولاً از اردیبهشت تا مرداد به‌خاطر شروع فصل برداشت در کشور، با کمبود کامیون در بنادر مواجه هستیم ولی تا الان مشکلی نبوده و کامیون به اندازه کافی وجود دارد و حمل کالا بدون مشکل است.