روزنامه ابتکار
1401/01/16
برنده رقابت تلویزیون و شبکه نمایش خانگی در تولیدات عیدانه چه کسی بود؟
از سریال‌های بی‌ربط تا مسابقات کپیشدهگروه فرهنگ و هنر – هر سال با فرارسیدن ایام نوروز، صدا و سیما برنامه‌های گوناگون و سرگرم‌کننده‌ای را تدارک می‌بیند، برنامه‌هایی که گاهی مورد استقبال قرار می‌گیرند و گاهی هم بدون داشتن مخاطب چندانی از ذهن‌ها پاک می‌شوند. در بازار بدون رقابت، تلویزیون هر سال همان برنامه همیشگی را پیش می‌گیرد اما امسال شبکه نمایش خانگی و پلتفرم‌های گوناگون هم وارد این گردونه رقابت شدند. اما آیا این رقابت در نهایت به سود مخاطب تمام شد؟
شبکه‌های مختلف تلویزیونی همیشه با به صدا درآمدن توپ تحویل سال، وارد رقابتی سنگین با یکدیگر می‌شوند. هر شبکه تلاش می‌کنند تا با ساخت برنامه‌های سرگرم‌کننده و سریال‌های جذاب، مخاطب را به سمت خودش بکشاند که البته گاهی هم با شکست روبه‌رو می‌شوند. امسال هم به رسم هر سال این رقابت برگزار شد.
«زیرخاکی»، «نجلا» و با اختلاف سریال «خداداد» شبکه دو توانستند سریال‌هایی باشند که مخاطب بیشتر آنها را می‌بیند و درباره‌شان حرف می‌زند. سریال «زیرخاکی» در نوروز ۱۴۰۱ به فصل سوم رسید که کارگردانی‌اش را جلیل سامان بر عهده داشت و بازیگرانی از جمله پژمان جمشیدی، ژاله صامتی و گیتی قاسمی در این فصل از آن حضور داشتند. این سریال در فضایی مفرح و طنز جلو رفت و بیشتر از بقیه سریال‌ها توانست مخاطب را سرگرم کند.
سریال «نجلا» هم که در فصل اول اثر پربیننده‌ای شده بود، در ایام نوروز روی آنتن شبکه سه رفت. کارگردان این سریال خیرالله تقیانی‌پور و تهیه‌کننده‌اش سعید سعدی بود که روایتی ملودرام و عاشقانه را به تصویر کشید. حسام منظور نیز شاخص‌ترین بازیگر این فصل از سریال بود که البته پخش آن همچنان ادامه دارد و تا آخر ماه رمضان روی آنتن شبکه سه سیما خواهد رفت.
به نسبت دو سریال «خداداد» که در شبکه دو پخش شد و «دردسرهای شیرین» که از شبکه پنج پخش شد، «خداداد» بهتر توانست موقعیت‌های تازه‌ای را به تصویر بکشد. رضا ناجی، پیام دهکردی، علی صبوری و سوسن پرور از بازیگران این سریال بودند و تلاش داشت با نمایش برخی معضلات اجتماعی و طبقاتی وضعیت معیشتی جامعه امروز را در قالبی مفرح به تصویر بکشد. این سریال را علی غفاری کارگردانی کرد و تهیه کننده‌اش هم سعید سعدی بود و برای اولین بار یک تهیه کننده در نوروز دو سریال روی آنتن داشت.
با توجه به برند «زیرخاکی» و موفقیت آن در فصل‌های قبل چندان دور از ذهن نبود که این مجموعه بتواند پربیننده‌ترین سریال نوروزی شود. به ویژه که در ترکیب سریال‌های نوروزی و در رقابت با دیگر آثار، فضای کمدی آن باعث شد بیشتر با حال و هوای نوروز تناسب داشته باشد.
جلیل سامان کارگردان این سریال در این فصل هم با زوج بازیگر پژمان جمشیدی و ژاله صامتی پیش رفت که توانستند در این سریال بدرخشند و علاوه‌بر آنها هر یک از بازیگران فرعی‌تر سریال نیز با موفقیت از پس نقش‌های خود برآمدند.
در میان تولیدات متنوع شبکه‌های مختلف تلویزیون برای ایام نوروز ۱۴۰۱ در حوزه سرگرمی «عصر جدید»، «خندوانه» و «دورهمی» سه برنامه شاخصی و به تعبیری «برند» تلویزیونی بودند که در ایام نوروز روی آنتن رفتند که هم قبل از پخش انتظار بالایی نسبت به آنها وجود داشت و هم هر یک از آنها توانست اقبال مخاطبانش را به دست آورد. عصر جدید با اجرای احسان علیخانی که در فصل جدید با تغییراتی در داوری هم همراه شده بود، از همان ابتدای پخش مورد توجه قرار گرفت و کنش‌ها و واکنش‌های منفی و مثبت طرفداران و حتی مخالفانش را در پی داشت.
اما امسال تلویزیون شاهد رقیب دیگری در تولید برنامه‌های عیدانه بود. پلتفرم‌های گوناگون شبکه نمایش خانگی هم مانند شبکه‌های تلویزیونی پخش برخی برنامه‌های خود را از آغاز سال نو شروع کردند تا به این ترتیب به نوعی کنداکتور عیدانه داشته باشند.
سریال‌های مهمونی، ساخت ایران ۳، راز بقا و سودا از پلتفرم‌های مختلف پخش شدند که در میان آثار پخش شده سریال راز بقا در گونه کمدی به کارگردانی سعید آقاخانی (با بازی بهرام افشاری و سعید آقاخانی، نیما شعبان‌نژاد و حسن معجونی) ساخته شده اما تا به امروز آنچنان که باید موفق نبوده و موقعیت کمدی جذابی برای مخاطب خلق نکرده است.
اما در این رقابت چه کسی توانست پیروز شود؟ جبار آذین، منتقد سینما و تلویزیون درخصوص ارزیابی تولیدات تلویزیون در ایام نوروز در گفت‌وگویی گفته است: هیچ کدام از این سریال‌ها قابلیت نقد را ندارند انقدر ضعیف هستند که به شعور مخاطب در این سریال‌ها اهانت می شود. در تولیدات تلویزیون در ایام نوروز هیچ نکته مثبتی نمی بینم که بخواهم به آن اشاره کنم و هر سال این تولیدات پسرفت می کنند. سال‌ها است که تلویزیون از سلیقه، خواست و نظر مردم فاصله گرفته است. به همین دلیل هم نه فقط در مناسبت‌های مختلف ملی و مذهبی بلکه در طول سال با کمتر اثری از منظر مضمون و محتوا و ساختار هنری می‌تواند قابل تحمل باشد و بشود از آن به عنوان یک اثر استاندارد ملی و شاخص و فاخر یاد کرد در تلویزیون مواجه می شویم.
او ادامه داد: نمونه آن ۵ سریالی است که در ایام نوروز از تلویزیون پخش میشود. سریال‌هایی که هیچ چگونه سنخیتی با مختصات و مولفه‌های نوروزی ندارند یعنی در هر زمان دیگری می‌توان این سریال‌ها را پخش کرد بدون اینکه ویژگی خاصی با یک مناسبت به ویژه ایام نوروز داشته باشد و در امتداد همین مسئله به دلیل مصادف شدن بخشی از فروردین یعنی نوروز و ماه مبارک رمضان، هیچ تدارکی هم برای مناسبت رمضان در تلویزیون دیده نشده است. تولیداتی که در ایام نوروز در تلویزیون پخش شد به دلیل ضعف‌های مفرط محتوایی و ساختاری اصلاً ارزش قابلیت نقد و بررسی را ندارند.
این منتقد درخصوص برنامه‌های ترکیبی گفت: در کنار سریال‌ها چند برنامه جا افتاده تلویزیونی هم داریم که به دلیل موفقیت‌هایی که در مقاطعی از زمان به دست آوردند، همچنان در ایام نوروز امسال هم پخش شدند. برنامه‌هایی که از روی برنامه‌ها و آثار ماهواره‌ای خارجی کپی‌برداری شده و سعی شده است تا ایرانیزه شوند. با آن که سازندگان سریال‌ها کوشیدند که در شکل و لااقل محتوای ظاهری آثار خود کارهای مخاطب‌پسندی ارائه کنند ولی در نهایت همان روندی را که برنامه‌های مشابه و اصل آنها در ماهواره‌ها دارند را ادامه می‌دهند. در خندوانه نوروزی همچنین دورهمی و عصر جدید شما همان مسائل را می‌بینید و شاید آدم‌هایی به نسبت جدیدتر بدون اینکه هیچکدام در فرهنگ‌سازی جامعه ما و در اشاعه فرهنگ و همچنین حفظ فرهنگ جامعه و غنا بخشیدن و اجرایی کردن سبک زندگی ایرانی و اسلامی و دانشگاه کردن تلویزیون نقش داشته باشند.
او خاطرنشان کرد: پس درنتیجه آنچه با عنوان میلیارد‌ها پول مردم صرف تولید این برنامه‌ها میشود هیچ ثمری برای مردم ما ندارد. گرچه ممکن است بعضی به دلیل نداشتن برنامه‌های سرگرم‌کننده و تفریحی بخشی از اوقات فراغت خود را با تلویزیون بگذرانند اما این به دلیل خوب و با محتوا بودن این آثار تلویزیونی نیست و از همین منظر تولیدات تلویزیون متاسفانه روز به روز از همه نظر چه محتوا و ساختار عقب‌گرد کرده و بیشتر از مردم فاصله می‌گیرد و ماحصل آن فرهنگ‌سوزی جامعه خواهد بود.
آذین درباره دو نوبت شدن پخش پلتفرم‌ها و شبکه نمایش خانگی در ایام نوروز هم تصریح کرد: شبکه خانگی و پلتفرم‌ها هم بیش از هر چیز در پی کسب سود بیشتر است. گرچه به هر حال به ظاهر رقابت‌های بین تولیدات شبکه خانگی و پلتفرم‌ها و تلویزیون وجود دارد اما این فقط ظاهر قضیه است و شبکه خانگی هم مانند سیمافیلم جزو زیرمجموعه‌های تلویزیون است که در همان چارچوب فعالیت می‌کند، اما به دلیل نوع تولیدات دو شبکه یا رسانه، برخی ترجیح می‌دهند که از تولیدات شبکه خانگی بیشتر از تلویزیون تکراری و کلیشه‌ای استفاده کنند و باز هم این مسئله نتیجه خوب بودن تولیدات شبکه خانگی نیست، این دلیل اصلی نبود آثار قوی و غنی نمایشی است.
او در پایان گفت: در همین ایام هم مانند شبکه‌های مختلف تلویزیون که در نوبت‌های مختلف برنامه‌ها و آثار خود را پخش می‌کردند، در پلتفرم‌ها و شبکه خانگی هم این اتفاق رخ داد اما این به دلیل استقبال مخاطبان نیست به دلیل این است که سازندگان و ارائه‌کنندگان این آثار که گمان می‌کنند در این ایام در دست‌های مردم مقداری عیدی مانده و برای خارج کردن آن از جیب مردم این ترفند نمایشی و تبلیغی را ایجاد کردند و اگر در صد نوبت هم پخش شود اما حرفی برای گفتن نداشته باشد و خدمتی به جامعه نکند نمی‌توانند برای مردم بزرگ ایران سودبخش و فرهنگ‌ساز باشد.
سایر اخبار این روزنامه
شش اشتباهی که آمریکا را به جان عمران خان انداخت
توطئه علیه عمران خان
جلال خوش‌چهره
فقر روسیه در قدرت نرم
وزیر بهداشت اعلام کرد
نمره قبولی ایران در مهار کرونا
برنده رقابت تلویزیون و شبکه نمایش خانگی در تولیدات عیدانه چه کسی بود؟
اوکراین کشتار عمدی غیرنظامیان در بوچا توسط ارتش روسیه خبر داد مسکو تکذیب کرد
ماجرای بوچا از اتهام تا واقعیت
سرانجام «واردات خودروی سواری»در بودجه 1401 چه شد؟
معمای مبهم واردات خودرو
« ابتکار» وضعیت بازار سرمایه در سال جدید را بررسی کرد
خروج بورس از کما ؟
رئیس قوه قضائیه:
شعار سال فقط در گوشه کاغذ نوشته نشود
سخنگوی وزارت امور خارجه با بیان اینکه از خطوط قرمز خود عبور نمی کنیم:
هنوز جواب آخر را از آمریکا دریافت نکرده‌ایم
عراق بر سر دوراهی شکست بن بست تشکیل دولت یا انتخابات زودهنگام پارلمانی؟
اختلاف در اردوگاه غرب بر سر تحریم روسیه
عراق درباره حمله موشکی به اربیل شکایتی علیه ایران مطرح نمی‌کند
