جلوه‌هاي تازه خشونت

اعتماد|«جلوه تازه‌اي از خشونت بروز كرد.» اين عبارات مربوط به توييت يكي از جامعه‌شناسان كشور است كه بلافاصله پس از انتشار خبر حمله فردي در حرم رضوي منتشر شد. روز گذشته و حول و حوش ساعت 2بعدازظهر بود كه خبر رسيد فردي كه هويت او در دست بررسي است با سلاح سرد (چاقو) به 3 طلبه حوزه علميه در صحن پيامبر اعظم حرم مطهر رضوي حمله‌ور و آنها را مورد اصابت قرار داده است و سپس بازداشت شد. اخبار تكميلي نشان داد كه از ميان اين 3نفر 1 نفر فوت كرده و 2نفر نيز به‌شدت مجروح شده و به بيمارستان منتقل  شده‌اند.
 دقايقي پس از انتشار خبر، كاربران ايراني در شبكه‌هاي اجتماعي نسبت به ابعاد گوناگون اين موضوع واكنش نشان دادند، برخي از جامعه‌شناسان نيز تلاش كردند تفسيري از چرايي گسترش خشونت در جامعه ارايه كنند. از ميان مقامات مسوول نخستين چهره‌اي كه رسما در خصوص اين حادثه صحبت كرد، حسن داوري معاون استاندار و فرماندار مشهد بود كه اعلام كرد: اين موضوع در دست بررسي است و پس از روشن شدن نتيجه، اطلاع‌رساني در مورد آن صورت خواهد گرفت. 
ساعاتي بعد روابط عمومي آستان قدس رضوي نيز با انتشار بيانيه‌اي در اين خصوص اعلام كرد: «همزمان با سومين روز ماه مبارك رمضان، ساعتي پيش دو طلبه حاضر در صحن پيامبر اعظم(ص) با فردي كه هويت آن در دست بررسي است با ضربات چاقو مورد حمله قرار گرفتند. با هوشياري زايران و تلاش عوامل انتظامات و يگان حفاظت حرم مطهر ضارب بلافاصله بازداشت و تحويل مقامات انتظامي شد و مصدومان به سرعت به بيمارستان منتقل شدند.» در ادامه اين بيانيه تاكيد شد: «آستان قدس رضوي ضمن محكوميت اين تعرض به ساحت مقدس حضرت رضا عليه‌السلام و روحانيت معزز، موضوع را تا حصول نتيجه و شناسايي عوامل پيگيري خواهد كرد و گزارش آن را متعاقبا به اطلاع مردم عزيز خواهد رساند.»
براساس آخرين اخبار منتشرشده، ۳ طلبه‌اي كه مورد حمله فرد ضارب قرار گرفته‌اند از طلاب جهادي بودند كه سال‌هاست براي محروميت‌زدايي حاشيه شهر مشهد مشغول خدمت هستند. آنها در راه جلسه گروه‌هاي جهادي حاشيه شهر مشهد براي هماهنگي فعاليت‌هاي ماه رمضان بودند. يكي از طلاب با زبان روزه بعد از زيارت امام رضا(ع) در صحن جامع به شهادت رسيد و دو نفر ديگر در بيمارستان بستري هستند. بعد از اين حادثه اما برخي افراد در شبكه‌هاي اجتماعي اقدام به گمانه‌زني در خصوص هويت فرد ضارب كردند و او را مربوط به يكي از كشورهاي همسايه دانستند، موضوعي كه تا لحظه تنظيم اين گزارش به صورت رسمي از سوي هيچ مقام مسوولي تاييد نشده است. پيگيري‌هاي خبرنگار اعتماد حاكي از آن است كه هويت فردي كه توسط ضارب شهيد شده، يك روحاني با نام اصلاني است كه سال‌ها در مناطق محروم خراسان رضوي به خدمت‌رساني مشغول بوده است. بلافاصله پس از اين رخداد، خبرنگار «اعتماد» در جريان تماس با برخي جامعه‌شناسان و آسيب‌شناسان حوزه خشونت در كشور تلاش كرد تا ابعاد تحليلي موضوع را مورد ارزيابي قرار بدهد. يكي از جامعه‌شناسان با اشاره به اينكه بروز خشونت در جامعه دلايل مختلفي دارد كه يكي از موارد اصلي آن شكاف طبقاتي و گسترش فقر، مهاجرت به شهرهاي بزرگ، گسترش گفتمان‌هاي خشن در جامعه، ترويج خرافات و افكار منحط در جامعه و... است. گزاره‌هايي كه زيربناي خشونت در جامعه را در شوون مختلف شكل مي‌دهد و باعث افزايش رفتارهاي خشونت‌آميز در جامعه مي‌شود. موضوعي كه طي روزهاي آينده بايد از منظر تحليلي و  زيربنايي  مورد بررسي  قرار  بگيرد.