گران فروشی روغن به بهانه ندادن سهمیه!

بهاره موفقی/ آن طور که عمده فروشان بازار مصلی می گویند روغن با قیمتی تقریبا دو برابر نرخ مصوب در بازار به فروش می رسد و بیش از دو ماه است که بازار با کمبود روغن مواجه شده طوری که از ابتدای سال تاکنون روغن از سوی اکثر کارخانه ها و شرکت های پخش توزیع نشده است. یکی از عمده فروشان روغن در این باره ادعا می کند:« روغنی که 40 هزار تومان می فروشیم به دلیل کمبود با قیمت  80 هزار تومان به دست مصرف کننده می رسد. دو ماه است که این اتفاق افتاده و روز به روز هم انبارها خالی تر و اوضاع بدتر می شود. البته بعضی کارخانه ها در ایام تعطیلی نوروز فعال بودند و تاریخ تولید روی کالای شان دقیقا مربوط به 6 فروردین بوده، اما متاسفانه محصول با قیمت آزاد وارد بازار شده، نه قیمت دولتی». موضعی که مسئولان جهاد کشاورزی درباره آن اظهار می کنند هر چند برای روغن در بخش مصارف صنفی و صنعتی امکان و ظرفیت تولید را نداریم، اما علت کمبود فعلی به دلیل توزیع نشدن سهمیه فروردین ماه روغن استان از سوی کارخانجات است، کارخانجاتی که بخشی از آن ها در خارج از استان هستند. کمبود روغن و فروش آن بیش از نرخ مصوب یکی از عمده فروشان بنام روغن در بازار مصلی درباره وضعیت روغن در بازار می گوید: قبلا روزی 10 تا15 کامیون روغن برای ما می آمد، اما هم اکنون یک تا دو ماشین بار می آورد. قبلا مکانی نداشتیم که حتی روغن ها را جا بدهیم، اما الان از صبح همه ساعت ها در صف منتظر می مانند تا یک ماشین روغن برسد. کارخانه های تولید روغن درباره کمبود روغن می گویند ارز به ما نداده اند یا مواد خام به دست ما نرسیده است. قبلا ما روغن را 10 تا 12 درصد زیر قیمت مصرف کننده می خریدیم، اما الان قیمت خرید ما 5 درصد شده است. روغن 5 کیلویی را 87 هزار و 500 تومان می دهیم، اما در بازار 120 هزار تومان است. یکی دیگر از فروشندگان در این باره می افزاید: وضعیت روغن خیلی اسفناک است. اولا روغن نیست و همه بارهایشان را احتکار کرده اند. ثانیا اگر بفروشند آن قدر با قیمت بالا می دهند که نمی توانیم بفروشیم، طوری که دوبرابر قیمت مصرف کننده به ما می فروشند. برای همین ما هیچ موقع نمی توانیم قیمت را با قیمت مصرف کننده ای که روی کالا درج شده به فروش برسانیم.  فروشنده دیگری می گوید: از اول بهمن ماه کمبود روغن بود، اما از اسفند کلا روغن نیست و نابود شده است. در صورت عضویت در سامانه هم دو تا سه شل می دهند.یکی از فروشندگان دیگر نیز می افزاید: اولا بار روغن نیست، ثانیا آن هایی هم که بار می دهند در کنارش اجناس دیگر مثل کنسروها، کرم و...می دهند. ضمن این که همان را هم کم می دهند مثلا در حد 20 کارتن که برای بازار این جا هیچ چیزی نیست. روغن 16 کیلویی هم که اصلا در بازار نیست. وی ادامه می دهد: ما روغن 5 کیلویی را 87 هزار و 500 تومان می خریم. بر اساس قیمت مصوب هم باید 91 هزار تومان بفروشیم، اما با این قیمت نمی فروشیم. کاهش توزیع روغن از ابتدای سال یکی از فروشندگان درباره وضعیت روغن می گوید: در بازار کمبود روغن داریم و شرکت ها هم کم توزیع می کنند. یکی از شرکت ها از این طرف سال اصلا به ما بار نداده است.یکی دیگر از فروشندگان در این باره می افزاید: توزیع روغن توسط شرکت های بزرگ انجام می شود که از این طرف سال باری توزیع نکرده اند. روی همین حساب بار کم است البته کارخانجات هم عرضه نکرده اند.کارخانه ها عرضه ندارند و فقط به عده خاصی می دهند. روغن هم هست اما توزیع نمی کنند. سال گذشته این موقع اگر به مشهد 100 تن روغن دولتی وارد می شد، از این طرف سال 50 تن هم وارد نشده است و قیمت کاذب آن هم افزایش می یابد به طوری که از بهمن ماه روغن 5 کیلویی با قیمت 90 هزار تومان در بازار 120 هزار تومان خرید و فروش می شود. قاچاق و پای دلالان در میان است یکی دیگر از فروشندگان درباره وضعیت روغن در بازار می گوید: دلالان شب عید روغن ها را با قیمت 87 هزار و 500 تومان از بازار جمع کردند و الان با قیمت 140 هزار تومان می فروشند. از اول بهمن کمبود روغن بود، اما از اسفند روغن نیست و نابود شده و در صورت عضویت در سامانه هم دو تا سه شل می دهند. فروشنده دیگری در این باره می گوید: الان کارخانه ها عرضه ندارند و فقط به عده خاصی می دهند. روغن هم دارند، اما توزیع نمی کنند.بعضی ها هم روغن را قاچاق می کنند.ناصر شعربافیان، مدیر نظارت و بازرسی محصولات کشاورزی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی درباره وضعیت روغن در استان می گوید: سهمیه استان تغییر چندانی نکرده و سهمیه آن  در اسفند برای خانوار 5 هزار و 620 تن بوده است، اما آن چه مشکل ایجاد کرده این است که 70 درصد روغن خام را بخش دولتی وارد می کند. نکته مهم این جاست که سهمیه روغن خام کارخانجات را انجمن های تخصصی مربوط توزیع می کنند و توسط دولت بین کارخانجات سهمیه بندی و توزیع می شود. ما در استان چهار کارخانه تصفیه روغن داریم که سهمیه روغن استان ما فقط به این چهار کارخانه حواله داده نمی شود،  بلکه گاهی حواله کارخانه های خارج استان می شود که ما باید از کارخانجات خارج از استان بیاوریم.وی می افزاید: ما ظرفیت تولید روغن برابر با نیازمان را در بخش مصرف خانوار در داخل استان داریم، اما در بخش مصارف صنفی و صنعتی این امکان و ظرفیت تولید را نداریم. لذا تمام نیاز روغن صنفی و صنعتی ما از کارخانجات خارج از استان تخصیص پیدا می کند. در خصوص روغن مصرف خانوار هم بخشی از سهمیه ما را به کارخانجات داخل استان و بخشی را هم به کارخانجات خارج استان حواله می دهند. سهمیه فروردین ماه روغن در استان توزیع نشده است شعربافیان درباره علت اصلی کمبود روغن در این بازه زمانی می گوید: مشکل از این جا شروع می شود که کارخانجات سهمیه های استان را با کندی و بدون برنامه منظم تحویل می دهند و همین باعث کمبود در مقطعی از زمان می شود. به علاوه این که ما هنوز داریم سهمیه اسفند ماه را دریافت می کنیم و سهمیه فروردین استان توسط کارخانجات شروع به توزیع نشده است. وی درباره رایزنی درخصوص حل این موضوع می گوید: گزارش کاملی را برای مراجع ذی ربط فرستادیم و منتظر نتیجه آن هستیم. در سفری هم که وزیر جهاد کشاورزی به استان داشتند این موضوع را مطرح کردیم. در برنامه ریزی جهاد کشاورزی است که تا حدامکان از داخل استان یا نزدیک ترین استان ها این سهمیه بندی ها انجام شود.وی می افزاید : ظرفیت تولید روغن در حوزه صنف و صنعت در حجم های بالا را ما در استان طی سال های گذشته آماده نکردیم و الان یکی از برنامه های جدی وزارت جهاد کشاورزی ایجاد این زیرساخت ها در داخل هر استان است.شعربافیان درباره کارخانه های تولید روغن می گوید: برای دانه های روغنی حدود 30 کارخانه در داخل استان داریم که متاسفانه فقط پنج مورد آن فعال است که البته این پنج مورد بیش از ظرفیت استان است.  وی در پاسخ به این سوال که سهمیه فروردین از چه زمان توزیع خواهد شد، می گوید: به زودی سهمیه فروردین را اعلام می کنند، اما تاکنون اعلام نشده و این کمبود وجود دارد. البته کمبود برای بخش خانوار جدی نیست و این کمبود در بخش صنف و صنعت بوده است. به علاوه این که متاسفانه قاچاق روغن نباتی خصوصا از مرزهای شرقی کشور به کشور پاکستان و گاهی از پاکستان به سمت افغانستان وجود دارد، به طوری که دو محموله 20 تا 25 تن در بردسکن در همین روزهای اخیر توقیف شده است.محمد رضا اورانی، مدیر جهاد کشاورزی درباره کمبود روغن می گوید: سهمیه فروردین هنوز ابلاغ نشده است. البته کلا در کشور به هیچ استانی سهمیه فروردین را نداده اند. سهمیه روغن در اسفند هم دیر ابلاغ شد، یعنی 25 و 26 اسفند درحالی که اواخر بهمن باید ابلاغ می شد. بعد از آن با تعطیلات مواجه شدیم. تهران به ما گفتند به دلیل مسائل ارزی چنین اتفاقی افتاده است.  وی می افزاید: روغن خانوار را ما به جد پیگیری کردیم و بخش زیادی از آن وارد استان شده، اما بخشی از روغن صنف و صنعت را هنوز دریافت نکردیم. ما باید از کارخانجات پیگیری کنیم که آن ها هم به ما اعلام کرده اند تا پایان فروردین ماه تمام سهمیه صنف و صنعت را تحویل می دهند. استان به  رغم این که ظرفیت تصفیه 12 هزار تن روغن را دارد باید برای تصفیه روغن به هشت استان دیگر مراجعه کند. ما در این خصوص مکاتبات زیادی داشتیم.