رابرت ماردینی قبلا در نشست خبری که در ساختمان صلح جمعیت هلال‌احمر ایران برگزار شده بود از افزایش دغدغه‌های بشردوستانه کمیته بین‌المللی صلیب‌سرخ، به دلیل شیوع جنگ‌ و مخاصمات گفته بود.

مدیرکل کمیته بین‌المللی صلیب‌سرخ که مدیریت نمایندگی‌های این کمیته در کشورهای عضو نهضت صلیب‌سرخ را بر عهده دارد، در این نشست از افزایش تنش‌های جهانی به دلیل تغییرات اقلیمی گفت و از تاثیر این تغییرات و به خصوص خشکسالی در افزایش مخاصمات در یمن،  سوریه و کشورهای آفریقایی اظهار نگرانی کرد.

رابرت ماردینی در مصاحبه اختصاصی با روزنامه شهروند درباره فعالیت‌های جمعیت هلال احمر ایران گفت :«ما برای فعالیت‌های داوطلبان و کارکنان جمعیت ارزش زیادی قائل هستیم. آن‌ها منبع الهام برای کمیته بین المللی صلیب سرخ و کارکنان آن، و حتی در نهضت بین المللی جمعیت‌های صلیب سرخ و هلال احمر هستند.»

همکاری کمیته بین‌المللی صلیب‌سرخ با جمعیت هلال‌احمر ایران قدمتی دیرینه دارد. همین دیرینگی است که از نظر رابرت ماردینی، زمینه شکل‌گیری فعالیت‌های گسترده‌ای را بین این دو نهاد آماده کرده است.

او می‌گوید: «ما برای همکاری راهبردی خودمان با جمعیت هلال‌احمر جمهوری اسلامی ایران ارزش زیادی قائل هستیم. ما با ایران به همکاری‌هایی در زمینه‌های مختلف پرداخته‌ایم که ازجمله این مسائل می‌توانم به همه‌گیری کووید- 19 اشاره کنم و همچنین کارهایی که برای رسیدگی به کارهای مهاجران افغانستانی در ایران انجام شده است، فعالیت‌های مشترک ما در رسیدگی به بحران‌ها در خاورمیانه و حتی فراتر از آن در آفریقا هم در حال اجرا بوده و هست.»

او تجربه جمعیت هلال‌احمر ایران در حوادث و سوانح مختلف را دلیل محکمی برای به وجود آمدن ظرفیت‌های بزرگ در این جمعیت می‌داند؛ خانواده بزرگی که این روزها حضور مویرگی‌ای در هر شهرستان و شهر و روستایی پیدا کرده و ماموریت‌های متعددی را برای ایجاد جامعه‌ای مطلوب‌تر برای مردم این کشور برای خود تعریف کرده است.

مدیرکل کمیته بین‌المللی صلیب‌سرخ می‌گوید: «جمعیت هلال‌احمر ایران از ظرفیت‌های زیادی برخوردار است و همچنین ابزار و وسایل و تجهیزات خوبی را در اختیار دارد. مهم‌تر از آن، دارای استعدادهای مختلفی است.

با توجه به تجربه‌ای که این جمعیت به دلیل سوانح و بلایایی که در سال‌های گذشته رخ داده و جمعیت به آنها رسیدگی کرده، این ظرفیت‌ها قابل ملاحظه هستند. همچنین ما برای فعالیت‌های داوطلبان و کارکنان جمعیت ارزش زیادی قائل هستیم. آنها منبع الهام برای کمیته بین‌المللی صلیب‌سرخ و کارکنان آن و حتی در نهضت بین‌المللی جمعیت‌های صلیب‌سرخ و هلال‌احمر هستند.»

فعالیت‌های کمیته بین‌المللی صلیب‌سرخ معطوف به کمک‌رسانی و حمایت از غیرنظامیان در زمان وقوع جنگ و مخاصمات است. همچنین افرادی که زندگی آنها پس از جنگ و مخاصمه تحت تاثیر قرار گرفته است.

این روزها کمیته بین‌المللی صلیب‌سرخ در کشورهای متعددی ازجمله یمن، سوریه، لبنان، افغانستان، اوکراین، کشورهای شمال آفریقا، ساحل عاج و … فعالیت می‌کند. ماردینی درباره چالش‌های پیچیده‌ای می‌گوید که پیش روی نهادهای بین‌المللی ازجمله نهضت ملی صلیب‌‌سرخ قرار دارد؛

چالش‌هایی که هرکدام به تنهایی می‌توانند زمینه‌های بروز مخاصمه و درگیری در جهان را تحت تاثیر خود قرار دهند: «چالش‌های پیش روی ما چالش‌هایی چندگانه هستند و جوامع مختلف ازجمله جمعیت‌های هلال‌احمر و صلیب‌سرخ با آنها مواجه هستند. این چالش‌ها به دلیل وجود درگیری‌ها و همچنین مخاصمات خشونت‌آمیز یا حتی شرایط دیگری ازجمله تغییرات اقلیمی، خشکسالی، مشکلاتی مانند سیل و همچنین کووید- 19 به وجود آمده‌اند. البته مشکل جهانی کووید- 19 در حال کمرنگ‌تر شدن است، اما کماکان در برخی از مناطقی که ما در آن عملیات انجام می‌دهیم حضور این فاکتور پررنگ است و همین موضوع دشواری‌های زیادی را برای جوامع در پی خواهد داشت. با توجه به اینکه در بسیاری از موارد مشکلات سیاسی مخاصمات حل نشده، هنوز کمیته بین‌المللی صلیب‌سرخ حتی بعد از 35 سال هم به واسطه پیامدهای ناشی از مخاصمات حضور دارد. اینها نشان می‌دهد که بحران‌ها در حال وخیم‌تر شدن هستند و ما باید درنظر بگیریم که نیازهای بشردوستانه ناشی از آنها هم روزبه‌روز بیشتر می‌شوند.»

افزایش تنش‌ها و مخاصمات در کشورهای مختلف، همکاری‌های جمعی و بین‌المللی را کم‌رنگ‌تر از گذشته کرده است.

این روزها با اهمیت پیدا کردن منافع شخصی کشورها به دلیل بحران‌های مختلف، همبستگی‌های عمومی و همکاری‌های جمعی هم کاهش چشمگیری پیدا کرده است؛ در حالی که به گفته ماردینی میلیون‌ها نفر متاثر از این مخاصمات در سراسر دنیا تحت تاثیر قرار گرفته‌اند و زندگی و شهر خود را از دست داده یا مجبور به ترک آن هستند.

ماردینی می‌گوید: «از فوریه گذشته ما مخاصمه کاملی را بین کشور روسیه و اوکراین داشتیم و مردم بسیار زیادی از این مخاصمه متاثر شدند و آسیب دیدند. شهرهای بسیار زیادی در پی این مخاصمه تخریب شده و همه آنها نیازمند پاسخ بشردوستانه هستند. پیامدهای این بحران‌ها در کشورهای همسایه آنها هم دیده می‌شود و مردم آسیب‌دیده از این بحران‌ها درصدد هستند که مناطق امنی را پیدا کنند یا دنبال دریافت خدمات مناسبی هستند. همه این مشکلات در حالی است که ما شاهد کم شدن مشارکت‌های گروهی در جهان برای کمک به دیگران هستیم.»

افزایش بی‌رویه هزینه سوخت، غذا و موارد ضروری برای زندگی به واسطه این درگیری‌ها و مخاصمات جهان را تحت تاثیر خود قرار داده است. مردم زیادی در کشورهای یمن، سوریه و لبنان، حتی در کشورهای شمال آفریقا مثل سومالی و اتیوپی و کشورهای دیگر مانند ساحل عاج و چاد شاهد افزایش بی‌رویه و روزانه موادغذایی هستند؛ بحرانی که نگرانی‌های زیادی برای شهروندان در سراسر جهان به وجود آورده است.

مدیرکل کمیته بین‌المللی صلیب‌سرخ جدیدترین و یکی از جدی‌ترین چالش‌های پیش روی این کمیته در سراسر جهان را مسلحانه و بروز آنها در فضای مجازی یا همان حملات سایبری می‌داند.

ماردینی می‌گوید: «حملات سایبری امروزه همه جای جهان دیده می‌شود و تنها در مناطق مورد مخاصمه وجود ندارد. این مسأله در کشورهای مختلفی ازجمله ایالات متحده، اروپا و کشورهای دیگر هم رخ می‌دهد و بسیار شایع است. این حملات باعث شده که خدمات ضروری برای مردم غیرنظامی متوقف شوند. ازجمله خدمات بیمارستان‌ها، نیروگاه‌ها و زیرساخت‌های دیگری که مورد حمله قرار می‌گیرند و مردم را در شرایط سختی می‌گذارند.»

این روزها کمیته بین‌المللی صلیب‌سرخ به دنبال تعریف حقوق بین‌المللی بشر دوستانه برای مخاصمات و حملات سایبری است تا این حمله‌کنندگان در فضای مجازی هم مجبور به رعایت قوانین جنگ باشند.

ماردینی می‌گوید: «رعایت قوانین جنگ در حملات سایبری به این معناست که طرف‌های مخاصمه غیرنظامیان و زیرساخت‌های غیرنظامی را مورد هدف خود قرار ندهند. ما سعی می‌کنیم در معاهدات مختلف و در چند فضای جانبه‌گرایی، یا در قطعنامه‌های سازمان ملل متحد این مسأله را پیش ببریم و آنها را هم در شمول این قوانین بیاوریم. ما در مخاصمات مسلحانه دیده‌ایم که بیمارستان‌ها تخریب می‌شوند یا مورد هدف قرار می‌گیرند. همین اتفاق‌هایی که در جنگ‌های متعارف اتفاق می‌افتد در حملات سایبری هم شکل می‌گیرد. یعنی در حقیقت به زیرساخت‌های یک مرکز عمومی و غیرنظامی مثل بیمارستان حمله می‌شود.»

البته پیگیری رعایت قوانین جنگ در حملات سایبری پیچیده‌تر از مخاصمات مسلحانه است؛ به دلیل اینکه شناسایی فرد یا شخصی که اقدام به حمله می‌کند دشوارتر است و حمله‌کننده‌ها از فناوری‌های پیچیده‌تری استفاده می‌کنند.

ماردینی می‌گوید: «باید درنظر بگیریم که روش‌های جدید جنگ‌افروزی هم موردتوجه ماست. ازجمله سلاح‌های خودکار که بعضا از هوش مصنوعی استفاده می‌کنند. این بدان معناست که در این سلاح‌ها تصمیم‌گیری درخصوص مرگ و زندگی توسط یک ماشین انجام می‌شود.

این برای کمیته بین‌المللی صلیب‌سرخ مسأله قابل‌قبولی نیست. از نظر ما باید افرادی که به قوانین جنگ آگاهی دارند و ضرورت نظامی را تشخیص می‌دهند و در عین حال پیامدهای ناشی از مخاصمات را هم می‌شناسند بتوانند با برقراری یک تعادل میان این دو تصمیم بگیرند و از این طریق بتوانند آسیب‌ها و پیامدهای غیرنظامیان و آسیب‌های ناشی از جنگ را کاهش دهند.»

اطلاع‌رسانی نادرست یا پررنگ‌کردن اخباری غیرضروری و کم‌اهمیت از طریق قدرت شبکه‌های اجتماعی از دیگر چالش‌هایی است که این کمیته با آن دست و پنجه نرم می‌کند؛ موضوعی که حتی ممکن است شرایط میدانی مخاصمه را هم تغییر دهد.

ماردینی مثال‌هایی از این حملات سایبری را اینگونه مطرح می‌کند‌: «در زمان کووید- 19 به بیمارستان‌های زیادی حملات سایبری انجام شد و این حملات در کشورهای متعددی اتفاق افتاد، اما نتیجه همه آنها یکی بود و آن مختل شدن ارایه خدمات درمانی بود.

ما در کمیته بین‌المللی صلیب‌سرخ دنبال ایجاد یک نشان دیجیتال هستیم تا در زمانی که ممکن است حملات سایبری اتفاق بیفتد از آن استفاده کنیم؛ درست مثل نمادهایی که روی پشت‌بام بیمارستان‌هایی که در زمان مخاصمات در آن فعال هستیم از آن استفاده می‌کنیم.

این نمادها طرفین مخاصمه را مطلع می‌کند که اینجا مکانی امدادی یا بیمارستانی است. نشانه‌گذاری دیجیتال هم برای ما همین کاربرد را دارد و به حمله‌کنندگان سایبری هشدار می‌دهد که نباید به این زیرساخت‌ها آسیبی زد.»

رئیس کمیته بین‌المللی صلیب‌سرخ: افغانستان در آستانه فروپاشی است