غرق در غبار

اسدالله خسروی: هجوم ریزگردها از مرزهای جنوب و غرب کشور دیروز هوای اغلب استان‌ها را غبارآلود کرد به شکلی که در چند استان کار به تعطیلی مدارس و ادارات کشید تا  عملکرد نهاد‌های مربوط را در قبال رفع معضل آلودگی هوا زیر سوال ببرد. به گزارش «وطن‌امروز»، گرد و غبار شدید بویژه در استان‌های مرزی غرب و جنوب کشور شعاع دید را تا چند متر کاهش داد و موجب شد خیلی‌ها برای حفظ سلامت خود خانه‌نشین شوند. دامنه ریزگردها به استان‌های جنوبی و غربی محدود نماند و اغلب استان‌های کشور را در برگرفت به‌ طوری که میانگین کیفیت هوای پایتخت دیروز در ساعات ابتدایی با عبور از عدد 400 تهران را در شرایط قرمز آلودگی قرار داد. به دنبال ورود گرد و غبار به پایتخت، شرایط آلودگی هوا عصر روز دوشنبه نمایان شد، از این رو کمیته اضطرار آلودگی هوای تهران با تشکیل جلسه‌ای شبانه و با توجه به اینکه شاخص کیفیت هوا عدد ۲۶۳ را نشان می‌داد و در شرایط بسیار ناسالم قرار داشت، سه‌شنبه ۲۷ اردیبهشت‌ ادارات، دانشگاه‌ها و مدارس استان تهران در همه مقاطع را تعطیل اعلام کرد. هر چند اواسط دیروز از شدت آلودگی‌ تا حدودی کاسته شد اما 25 منطقه تهران در وضعیت قرمز آلودگی هوا قرار گرفت و طبق پیش‌بینی‌ها احتمال غبارآلود بودن هوا در این کلانشهر طی روز چهارشنبه (امروز) نیز دور از انتظار نیست. بر اساس بررسی داده‌ها و نقشه‌های پیش‌یابی هواشناسی، وضعیت جوی استان تهران طی 5 روز آینده آسمانی صاف تا قسمتی ابری همراه با وزش باد نسبتا شدید تا شدید و احتمال خیزش موقتی گرد و خاک پیش‌بینی می‌شود با این وجود چهارشنبه ۲۸ اردیبهشت‌ با نفوذ و گسترش گرد و غبار انتقالی غربی، گاهی کاهش دید و کاهش کیفیت هوا مورد انتظار است. طبق توصیه کارشناسان، در چنین شرایط آب و هوایی افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی یا ریوی، سالمندان و کودکان باید از فعالیت‌های طولانی یا سنگین خارج از منزل خودداری کنند و سایر افراد نیز باید فعالیت‌های طولانی یا سنگین خارج از منزل را کاهش دهند. رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت تاکید کرد: گروه‌های حساس در این شرایط از خروج از منزل خودداری کنند. دکتر عباس شاهسونی با اشاره به شرایط خطرناک آلودگی هوا در برخی استان‌ها -از جمله پایتخت- گفت: به علت ورود توفان گرد و غبار به تهران و شهرهای غرب و جنوب کشور، افرادی شامل سالمندان،‌ بیماران قلبی- عروقی، کودکان، زنان باردار و... جزو گروه‌های حساس به شمار می‌روند و باید شرایط احتیاط را رعایت کنند. وی تاکید کرد: در صورت لزوم به حضور در فضای باز حتما از ماسک مناسب استفاده کنند. شاهسونی بیان کرد: وجود چنین شرایط جوی سبب افزایش بیماری‌های قلبی، ریوی و مرگ زودرس در بیماران قلبی و سالمندان می‌شود و همچنین افزایش علائم تنفسی در کل جمعیت نیز اتفاق خواهد افتاد. وی تاکید کرد: کیفیت هوا به گونه‌ای است که اخطاری جدی برای سلامت انسان‌هاست. باید بدانیم که تمام افراد جامعه تحت تاثیر آثار این آلودگی هوا خواهند بود.  گفتنی است شاخص کیفیت هوا (AQI) به ۵ دسته اصلی تقسیم‌بندی می‌شود. بر اساس این تقسیم‌بندی از عدد صفر تا ۵۰ هوا «پاک»، از ۵۱ تا ۱۰۰ «قابل قبول(سالم) یا متوسط»، از ۱۰۱ تا ۱۵۰ «ناسالم برای گروه‌های حساس»، از ۱۵۱ تا ۲۰۰ «ناسالم برای همه گروه‌ها»، از ۲۰۱ تا ۳۰۰ «بسیار ناسالم» و از ۳۰۱ تا ۵۰۰ شرایط کیفی هوا «خطرناک» است. بنا بر این گزارش، از ابتدای سال جاری تاکنون تهران 41 روز هوای قابل قبول، 11 روز هوای ناسالم برای گروه‌های حساس، 2 روز هوای ناسالم برای همه گروه‌ها، یک روز هوای خطرناک و تنها 2 روز هوای پاک داشته است.    * کم‌کاری دستگاه‌های اجرایی برای حل معضل آلودگی هوا رئیس فراکسیون محیط‌زیست مجلس با انتقاد از عملکرد دستگاه‌ها و نهادهای مرتبط برای حل مشکل آلودگی هوا بویژه چاره‌اندیشی در مهار ریزگرها گفت: نهادهای مرتبط و دستگاه‌های متولی متاسفانه برنامه‌ریزی کارشناسانه و تدبیر لازم را برای حل این پدیده ندارند و به جای اقدامات جدی و راهکارهای اصولی هر کدام توپ ناکارآمدی‌های خود را به زمین دیگری می‌اندازند.  سمیه رفیعی در گفت‌وگو با «وطن‌امروز» اظهار داشت: مجلس بویژه فراکسیون بهداشت با برگزاری جلسات متعدد و ارائه راهکارهای اصولی و کارشناسانه، سفت و سخت پیگیر رفع مشکل آلودگی هوا نه فقط در تهران بلکه در کشور است اما دستگاه‌های اجرایی نسبت به حل این موضوع تعلل می‌کنند و نسبت به ارائه راهکارهای کارشناسانه در این زمینه توجه خاصی ندارند. وی با بیان اینکه واقعیت این است که در بحث مدیریت آلودگی هوا و رفع چالش ریزگردها مدیریت کارا، منسجم و واحدی وجود ندارد، گفت: بنده به عنوان نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی و کارشناس محیط‌زیست اعلام آمادگی کرده‌ام که در صداوسیما با مدیران اجرایی در زمینه چگونگی رفع آلودگی هوا مناظره کنم، چرا که بارها با مدیران دستگاه‌های دولتی و نهادهای مرتبط راجع به حل معضل آلودگی هوا صحبت شده اما در عمل هیچ اقدام اجرایی موثری انجام نشده است.  رفیعی خاطرنشان کرد: رفع معضل آلودگی هوا به عنوان پدیده‌ای بحران‌زا نیازمند فرماندهی قوی است اما متاسفانه حتی در بحث تامین تجهیزات زیرساختی و بودجه مورد نیاز برای رفع این معضل با مشکلات جدی مواجهیم به طوری که حتی در موضوع اطلاع‌رسانی نسبت به اقدامات پیشگیرانه و آموزش‌های لازم در این زمینه بسیار ضعیف هستیم.  رئیس فراکسیون محیط‌زیست مجلس افزود: اخیرا با جلسه‌ای که با سازمان‌ها و دستگاه‌های مرتبط با آلودگی هوا برگزار شد، قرار بر این بود که هر کدام از آنها راهکارهای لازم را برای حل این مشکل به مجلس ارائه دهند اما کم‌توجهی این دستگاه‌ها به این موضوع طوری بود که گزارش عملکردی که به مجلس ارائه دادند همان راهکارهایی بود که مجلس بر آن تاکید کرده بود؛ بدون اینکه این دستگاه‌ها از خود ابتکار عملی و اقدام کارشناسانه موثری داشته باشند.  رفیعی به شرایط نامساعد آلودگی هوا در پی ورود ریزگردها به پایتخت و اغلب استان‌های مرزی جنوب و غرب کشور اشاره کرد و اظهار داشت: اکنون که در اردیبهشت با این معضل مواجهیم معلوم نیست در تیر و مرداد وضعیت هوا در کشور به دلیل هجوم ریزگردها چطور باشد. ریزگردهایی که نفس مردم را به شماره انداخته و طبق گفته کارشناسان بهداشت آغشته به انواع ویروس و باکتری و امراض است که با خود بیماری می‌آورند.  ***     هشدار هواشناسی نسبت به وزش باد شدید، گردوخا و کاهش کیفیت هوا    سازمان هواشناسی کشور نسبت به وزش باد شدید، گردوخاک همراه با کاهش کیفیت هوا در برخی استان‌های کشور هشدار داد. این سازمان با صدور هشدار نارنجی، نسبت به وزش باد شدید، گردوخاک همراه با کاهش کیفیت هوا طی امروز 28 شهریور هشدار داد. بنا بر اعلام سازمان هواشناسی کشور، تداوم شاخص آلودگی در حد ناسالم (در استان‌های مرزی در حد بسیار ناسالم)، کاهش شعاع دید، اختلال در تردد، شکستن درختان فرسوده، آسیب به سازه‌های موقت و احتمال تاخیر در پرواز اثرات این مخاطره است و در همین راستا اجتناب از قرار گرفتن در فضای باز برای تمام گروه‌ها، استحکام سازه‌های موقت مانند تابلوهای تبلیغاتی و...، عدم پارک خودرو در کنار درختان فرسوده و ساختمان‌های نیمه‌کاره توصیه می‌شود. در هشدار نارنجی ‌رنگ سازمان هواشناسی پیش‌بینی می‌شود پدیده‌ای جوی اثرات منفی به دنبال داشته باشد و خسارت‌های احتمالی را سبب شود. هشدار نارنجی برای آماده‌باش دستگاه‌های مسؤول برای مقابله با یک پدیده خسارت‌زا صادر می‌شود. سازمان هواشناسی همچنین مجدد با صدور هشدار زرد رنگ از تداوم وزش باد و گردوخاک، افزایش شاخص آلودگی هوا و وزش باد شدید تا پنجشنبه ۲۹ اردیبهشت خبر داد. این مخاطره با کاهش کیفیت هوا، کاهش شعاع دید، احتمال آسیب به صنایع حساس به گردوخاک، احتمال اختلال در تردد، احتمال آسیب به سازه‌های موقت، احتمال شکستن درختان فرسوده و سقوط اشیا از ارتفاعات همراه است و سازمان هواشناسی برای کاهش آسیب‌های احتمالی اجتناب از قرار گرفتن در فضای باز بویژه برای افراد آسیب‌پذیر، احتیاط در تردد برون‌شهری بویژه در جاده‌های کویری، استحکام سازه‌های موقت، عدم تردد و پارک خودرو در اطراف درختان فرسوده و ساختمان‌های‌ نیمه‌کاره و عدم سمپاشی باغات و مزارع را توصیه کرد.