ايران و قطر گاز اروپا را تامين مي كنند؟

آرمان ملي: با تداوم جنگ روسيه و اوکراين و اعمال تحريم‌هاي کشورهاي اروپايي و آمريکا، روسيه که به عنوان تامين کننده اصلي گاز منطقه يورو شناخته مي‌شد از اين گزينه براي فشار حداکثري به اروپا استفاده کرده تا اثرات تحريمي را در اقتصاد خود به حداقل رساند اين موضوع اخيرا و با توقف صادرات گاز روسيه به فنلاند وارد فاز جديدي شده که نشان دهنده سياست روس‌ها در بازار گازي اروپا دارد. از سوي ديگر با افزايش تنش‌هاي گازي بحث استفاده حداکثري از فرصت ايجاد شده براي ورود ايران به عنوان دارنده دومين ذخاير گازي جهان به بازار گازي اروپا مورد توجه قرار گرفت و به‌رغم عدم حصول نتيجه در مذاکرات برجامي و استقبالي که کشورهاي اروپايي براي واردات گاز از ايران نشان مي‌دادند، اما نبود زير ساخت‌هاي صادراتي به همراه عدم سرمايه‌گذاري مناسب در طول سال‌هاي گذشته باعث شده تا نه تنها امکان استفاده از ذخاير گازي فراهم نشود بلکه تامين مصرف داخلي نيز با اما و اگرهاي زيادي همراه شد تا جاييکه قطع گاز صنايع براي جبران ناترازي گازي به سياست اول دولت تبديل شد. اين در حاليست که از فرصت سوزي ايجاد شده قطر که داراي ذخاير مشترک گازي با ايران است قصد دارد تا بهره گيري حداکثري از ذخاير گازي خود جايگاه خود را در بازار جهاني تثبيت کند موضوعي که کارشناسان معتقند اگرچه روسيه تمايل ندارد ايران رقيب آنها در بازار نفت و گاز باشد و روابط ايران با اين کشور محدوديت‌هايي را ايجاد کرده است اما در صورت مشارکت با قطر اين فرصت ايجاد خواهد شد تا ضمن سرمايه‌گذاري در توسعه توليد گاز امکان ورود ايران به بازار گازي اروپا نيز فراهم شود. حال بايد منتظر شد و ديد آيا ديپلماسي انرژي کشور قادر خواهد بود از فرصت کنوني براي حفظ و ارتقاي جايگاه نفتي و گازي ايران در منطقه يورو بهره گيري کند؟
عزم قطر براي افزايش ظرفيت توليد
در اين رابطه سيدمهدي حسيني کارشناس ارشد انرژي مي‌گويد: قطر حداکثر توان خود را به‌کار گرفته که از ذخاير گازي خودش بهره‌برداري مطلوب داشته باشد و تا 2026 قرار است ظرفيت توليد را افزايش دهد، امروز قطر بزرگ‌ترين صادرکننده ال‌ان‌جي دنياست و تقريبا بازارهاي مهم دنيا را در دست دارد.وي افزود: اکنون قطر به کويت گاز صادرات مي‌کند و به امارات نيز خط لوله دلفين را دارد اما از آمريکا نيز ال‌ان‌جي وارد مي‌کند و اين نکته جالبي است. در هر حال قطر بسيار فول‌فرس و با تمام توان و عاقلانه از ميادين خود بهره‌برداري مي‌کند. اما در مورد بازار اروپا بايد در نظر داشته باشيم که روس‌ها اين بازار را در دست دارند ولي در عين حال اکنون اين فرصت براي کشورهايي مثل قطر که صاحب ال‌ان‌جي هستند، وجود دارد که به اين بازار ورود کنند. اين کارشناس ارشد انرژي در ادامه تصريح کرد: اگر ما بخواهيم به تنهايي وارد بازار اروپا شويم چند مشکل داريم ابتدا اينکه تمام توليد را داخل کشور مي‌سوزانيم و مصرف از توليد پيشي گرفته، بنابراين ابتدا بايد کمبود را جبران کنيم تا بتوانيم مازاد را صادر کنيم و لازمه آن نيز توسعه است، هرچند ذخاير گازي ما حداقل دومين در دنياست. چندين مخزن در حد پارس جنوبي داريم و اين در حالي است که قطر فقط گنبد شمالي را دارد، بنابراين اگر ما بخواهيم کاري براي گاز کشور انجام دهيم بايد ابتدا از توسعه شروع کنيم و توسعه هم منتظر چند فاکتور است، يکي اينکه در پارس جنوبي فشارافزايي کنيم ديگر اينکه پروژه‌هاي ديگر مثل ميدان فردوسي، کيش، بلال و... را توسعه دهيم که البته گرفتار نبود سرمايه هستيم.
تحريم بهانه است از قطر عقبيم


وي گفت: اکنون و در اين شرايط کساني که انتقاد مي‌کردند نبايد سرمايه‌گذاري خارجي داشته باشيم بايد پاسخ دهند که چرا اينقدر از قطر عقبيم؟ تحريم بهانه‌اي است براي اينکه اشتباهات‌مان را بپوشانيم ولي واقعيت اينکه زماني که تحريم هم نبوديم باز مانع داشتيم، ما به سختي توانستيم قراردادهاي پارس جنوبي را راه‌اندازي کنيم، علاوه بر اينکه تحريم آمريکا بوديم، از داخل هم خودتحريمي داشتيم، بنابراين امروز گاز براي صادرات کم داريم. حسيني بيان داشت: اگر قطر از آمريکا مجوز بگيرد و در سرمايه‌گذاري‌ها به کمک ما بيايند، اين امکان وجود دارد که وارد بازار شويم، اما طبيعتا سهم بيشتر از آنِ کشوري است که سرمايه‌گذاري مي‌کند، ما براي ورود به اروپا فقط مي‌توانيم خط لوله داشته باشيم چون ال‌ان‌جي نداريم، يک کارخانه نيمه‌تمام داريم که چند ميليارد هم خرج کرديم و رهايش کرديم، اگر آن را راه بيندازيم، شايد بتوانيم در حد ظرفيت وارد بازار شويم.وي خاطرنشان کرد: براي ورود به بازار اروپا ملاحظاتي ما داريم که ممکن است قطر نداشته باشد و آن امکان ملاحظات در رابطه با بازار روسيه است، روس‌ها علاقه ندارند ما در بازار نفت و گاز رقيب‌شان باشيم، هرچند کشورهايي که نفت و گاز دارند به طور اتوماتيک رقيب هم هستند اما اينکه به طور خاص ما بخواهيم بازار روسيه را بگيريم ممکن است منافات سياسي داشته باشد.اين کارشناس ارشد حوزه انرژي تاکيد کرد: اينکه ايران با همکاري قطر نسبت به توليد اقدام کرده و پارس‌ جنوبي و گنبد شمالي را افزايش داده و فشارافزايي داشته باشيم، شدني است. وي در ادامه خاطرنشان کرد: منافع اقتصادي ما نبايد به اين بسته باشد که چون کشور بزرگي هستيم و قطر کوچک است، همکاري در‌شان جايگاه گازي ايران نيست، همکاري منطقه‌اي يک فاکتور مثبت در ديپلماسي انرژي است، هميشه معتقدم که ما بايد گاز را زياد توليد کنيم و به کشورهاي همسايه خصوصا کشورهاي جنوب خليج‌فارس مثل امارات، عمان و کويت صادر کنيم، اين همکاري‌ها ضرايب امنيتي و اقتصادي ما را بالا مي‌برد و درآمدهاي کلان خواهيم داشت.