حافظ قرآن در دیگر کشور‌های مسلمان جایگاه ممتازی دارد

هاشم سلطانی‌نژاد، معلم جوان اهل کرمان است که در مراسم تجلیل از خادمان برگزیده قرآن از سوی رئیس‌جمهور تقدیر شد؛ معلمی که به گفته برخی خادمان پیشکسوت بین‌المللی قرآن در این مراسم او را باید افتخاری بین‌المللی برای جامعه قرآنی دانست که کمتر از نبوغش گفته شده است. وی از جمله قاریان و حافظانی است که محضر مقام معظم رهبری هم مشرف شده است و خودش آن را بهترین لحظات زندگی‌اش می‌داند. «جوان» با این خادم قرآنی گفتگو کرده است. چرا با وجود اهمیت موضوع، تعداد حافظان کل قرآن در کشور قابل توجه نیست وکم است؟
ما حافظان کل قرآن داریم، اما یکی از دلایل زیاد نبودن آنها، اولاً سخت بودن حفظ تمام قرآن است که نیاز به پشتکار، نظم و برنامه‌ریزی مداوم دارد و ثانیاً اقبال به حفظ کل قرآن خیلی زیاد نیست، چون هنوز فرهنگ و جامعه آن جایگاه لازم را پیدا نکرده است تا متوجه این اهمیت شود، یعنی اگر احساس تشنگی به حفظ قرآن در کشور زیاد شود، کار بیشتری هم می‌شود.
روش‌های حفظ کل چگونه است؟
برای حفظ کل قرآن شیوه خاصی وجود ندارد تا برای همه آن را توصیه کنم، هرکس باید ببیند با چه شیوه‌هایی موفق‌تر است. عمدتاً روش‌های آموزشی برای طیف متوسطی است که تا حدودی با قرآن آشنایی دارند، ولی باید هدفمند باشند و به صورت منظم شیوه‌ها را دنبال کنند، چون برای حفظ، تمرین و تکرار مداوم لازم است و مهم آن است که با علاقه و اشتیاق قرآن را خواند و حفظ کرد. حفظ کل قرآن کار سخت و سنگینی است که در کنار برنامه و تمرین، نیاز به اقبال و لطف خدا دارد.


خود شما چقدر طول کشید تا حافظ کل قرآن شوید؟
من در خانواده‌ای مذهبی بزرگ شده‌ام، پدرومادرم ما را به حفظ قرآن تشویق می‌کردند، برای همین از سنین قبل از دبستان اقدام به حفظ سوره‌های کوچک قرآن کردم، ولی زیاد وقت نمی‌گذاشتم و کارم پیوسته نبود، برای همین آن زمان پنج جزء بیشتر حفظ نکردم. در سن ۱۶ سالگی وقتی فهمیدم حفظ قرآن چه کار بزرگی است، خدا به من توفیق داد با جدیت بیشتری کار کنم. هر روز صبح ساعت ۴:۳۰ بیدار می‌شدم و به انگیزه حفظ قرآن می‌خواندم و در طول روز مدام تمرین می‌کردم تا موفق به حفظ کل قرآن در پنج ماه شدم.
حفظ قرآن در زندگی شما هم تأثیری داشته است؟
بسیار زیاد، چون همه قرآن برکت است و من در همه جوانب زندگی خودم برکات و تأثیرات قرآن را به وضوح دیده‌ام. قرآن باعث شده است سختی‌ها و موانع زندگی برایم آسان و قابل تحمل شود، چون در قرآن همه نکات و آموزه‌های زندگی آورده شده و انس با قرآن در مراحل زندگی برای من خیلی راهگشا بوده است و خدا را شاکرم قرآن به من آرامش روحی و روانی می‌دهد.
جایگاه قرآن و حافظان قرآنی در خارج از کشور چگونه است؟
هر چند هنوز در کشورمان این مسئله جایگاه خود را پیدا نکرده است، اما در کشور‌های اسلامی حفظ قرآن یک امتیاز محسوب می‌شود. حافظان قرآنی جایگاه ویژه‌ای دارند و تا وقتی که فردی حافظ نباشد، شاید به قدر کافی شناخته‌شده نباشد، حتی اگر در سایر بخش‌های قرآنی فعالیت کرده باشد.
توصیه‌ای به جوانان برای انس با قرآن دارید؟
از قرآن در زندگی غافل نشوند و با قرآن مأنوس شوند، اگر هم می‌خواهند حافظ قرآن شوند به غیر از کلمات، به معنا و مفاهیم قرآن هم توجه کنند و همیشه با برنامه‌ریزی و مداوم قرآن بخوانند.
ظاهراً شما بر لحن‌ها و قرائت‌های مختلفی مسلط هستید؟
از جمله ویژگی‌های شمس‌الدین محمد شیرازی ملقب به حافظ این است که قرآن را به ۱۴ روایت از بر داشت. او در مصرعی به این موضوع اشاره می‌کند و می‌گوید: «قرآن ز بر بخوانم در چهارده روایت.» قرآن هفت قرائت دارد، هر قرائت به دو شیوه تلاوت می‌شود و حافظ شاعری بود که تمام روایت‌های قرآن را در حافظه داشت و خداوند متعال به من لطف کرد تا به ۲۰ روایت قرآن را بخوانم.
این قضیه چگونه است در حالی که قرآن هفت قرائت دارد؟
قرآن یکی است و همه مسلمانان دنیا به همین یک کتاب آسمانی قرآن اعتقاد دارند، منتها وقتی اسلام به سرعت گسترش پیدا کرد و به نقاط مختلف با فرهنگ‌ها و لهجه‌های مختلف نفوذ کرد، افراد با لهجه‌های مختلف خودشان قرآن را خواندند، البته غلط هم نیست، همه قرآن را می‌خوانند، برای جلوگیری از تشتت و تفرق روایت‌ها مشخص شده، چون ممکن است هر کس روایت متفاوتی داشته باشد، برای همین سعی کردم با این روایت‌های متفاوت آشنا شوم تا شناختم نسبت به آن‌ها بیشتر شود.
سخت نیست؟
خیلی کار سختی است ولی سعی کردم شناخت پیدا کنم و بهتر بتوانم لهجه‌های قرآن‌خوانی را بدانم، البته این را بگویم درباره خواندن نماز این قضیه فرق دارد، باید هر کس بر اساس دستور مرجع تقلید خودش عمل کند.
از بین آیات قرآن کدام یک بیشترین تأثیرگذاری را روی شما داشته است؟
آیه‌ای که خدا می‌فرماید: «و آیا کسی که مرده بود (به مرگ کفر و بی‌ایمانی) پس ما او را (به وسیله هدایت به دین) زنده کردیم و برای او نوری (از ایمانش) قرار دادیم که با آن در میان مردم راه می‌رود (زندگی می‌کند) همانند کسی است که در تاریکی‌ها (انحراف اعتقادی و عملی) است و از آن بیرون‌شدنی نیست؟! این گونه برای کافران آنچه به جا می‌آورند، آراسته جلوه داده شده است.» خیلی برایم جالب و تأثیرگذار بود که خداوند افراد هدایت‌شده به اسلام را زنده‌شده تعریف کرده که با فرد گرفتار شده در تاریکی او را یکی نمی‌داند.
با شهید سلیمانی در کرمان هم مرتبط بودید؟
یکی از توفیقات من همشهری بودن با سردار سلیمانی و استفاده از برخی برنامه‌های ایشان است. هر سال در خانه پدری خود که آن را حسینیه بیت الزهرا کرده بود ایام فاطمیه برنامه داشت و قاریان و حافظان دعوت می‌شدند که خود سردار هم حضور داشت. یک بار سردار حرفی زد که از تواضع و بزرگواری ایشان بود، گفت: اگر از من درباره امور نظامی و سیاسی بخواهید حرف می‌زنم، اما درباره قرآن چیزی نمی‌گویم، این کار شماست، بدانید کاری که شما قرآنی‌ها در خارج از کشور انجام می‌دهید، از کاری که ما در پنج یا ۱۰ سال انجام می‌دهیم ارزشش بیشتر است. این صحبت سردار برای خود من انگیزه‌بخش بود و وظیفه‌ام را سنگین‌تر کرد.