مبادا يک درجــــه تغيير كنيد؛ -٣٦٠درجه، اما با عادل آمد

آرمان ملي- شايد اگر از خوشبين‌ترين مخاطبان صدا وسيما در قامت رسانه‌ملي پرسيده مي‌شد که با تغيير مديران چه تحول مثبتي در روند امور انجام خواهد شد؛ بسياري اين نکته را متذکر مي‌شدند که به احتمال فراوان شاهد بازگشت بسياري از چهره‌هاي محبوب به قاب تلويزيون و باز توليد برنامه‌هاي مورد پسند جامعه خواهيم بود. اما با گذشت ماه‌ها اين نتيجه حاصل شد که اساسا قرار نيست رويکردها و سياست‌ها تغيير کند و روند امور به همان روال سابق پيش خواهد رفت. چه اينکه برخي چهره‌ها و برنامه‌ها نيز با تعديلاتي مواجه شوند که در برخي برنامه‌ها اتفاق افتاد. لذا به نظر مي‌رسد که گويا دايره صدا وسيما محدود ومحدود‌تر مي‌شود و مخاطباني هم که اين رسانه را دنبال مي‌کنند به سوي ساير پلتفرم‌ها کشيده خواهند شد. بايد ديد که مسئولان صداو سيما تغييري در رويکرد خود خواهند داشت يا رويه به همين صورت پيش خواهد رفت.
تغيير رويکرد
پس از تغييرات در راس هرم مديريتي صدا و سيما و بعد از آنکه مشخص شد که پيمان جبلي بر کرسي رياست ساختمان شيشه‌اي جام‌جم خواهد نشست اميدواري‌ها در خصوص تغيير رويکرد در اين سازمان و احتمالا بازگشت چهره‌هاي محبوب به تلويزيون بيشتر شد. چه اينکه بارها و بارها مطرح شد که برنامه‌هاي پر مخاطب احيا مي‌شوند و باز هم صدا وسيمايي که به اذعان مديران خود با ريزش مخاطب روبه‌رو بود را دوباره پر مخاطب کنند. اما چند ماهي بيشتر طول نکشيد تا مشخص شود که نه تنها رويکرد کلي در صداو سيما تغيير نکرده بلکه قرار نيست تغيير يا اتفاق خاصي هم رخ دهد و رئيس جديد نيز صرفا با برنامه‌‌هاي در دستور کار وارد خواهد شد. چه اينکه خود جبلي اخيرا نيز اعلام کرده که سند تحول در صداو سيما در خردادماه ارائه خواهد شد. اما نکته جالب اينجاست که با وجود اصرارهاي فراوان به رئيس جديد مبني بر بازگشت عادل فردوسي‌پور تهيه کننده و مجري مشهور و محبوب به تلويزيون و تاييد‌هاي جبلي مبني بر عدم وجود مشکل در راه عادل براي بازگشت به تلويزيون اما مشخص شد نه تنها عادل بلکه زين پس احتمالا بايد چهره‌هاي ديگري را نيز در جاي ديگري مثل شبکه نمايش خانگي رؤيت کنيم. چنانکه جبلي رئيس صداو سيما نيز چيزي قريب به همان پاسخي که علي فروغي مدير شبکه 3 سيما در خصوص بازگشت فردوسي‌پور داده بود را ارائه کرد. جايي که اخيرا در صحبت‌هايي به نحوي که نه سيخ بسوزد نه کباب! در خصوص بازگشت فردوسي‌پور گفت: «موضوع فردوسي‌پور اگر در دوره من بود همه تلاشم را مي‌کردم که اين اتفاق نيفتد. از آن داستان سه سال گذشته و من الان مسئوليت را گرفته‌ام. الان ميراث‌دار وضعيتي هستم و همه مي‌خواهند درستش کنم. فکر مي‌کنند با يک امضاي طلايي جبلي درست مي‌شود اما اينگونه نبايد ديد. بحث دو طرفه است. او هم بايد بازي تيمي را بپذيرد. قواعد دو طرفه را بپذيرد. در اين مساله خاص هم فردوسي‌پور نظرات خاص خود را دارد فارغ از اشخاص مي‌گويم بايد اصول مديريتي را ديد.» البته اين صحبت واکنش‌هايي هم داشت که شايد مهم‌ترين آن پست اينستاگرامي پرويز پرستويي بود که خطاب به رئيس صداو سيما نوشت: «بنده به عنوان يک شهروند عملکرد شما را به عنوان مسئول صدا و سيما دنبال کردم و مي‌کنم. يادم نمي‌رود از همان ابتدا در فرودگاه اهواز در حضور چند جانباز قول داديد و فرموديد که آقاي عادل فردوسي‌پور مشکلي براي بازگشت به صداوسيما نخواهد داشت که تاکنون اين مشکل حل نشده.» اينگونه بود که همه تلاش‌ها براي بازگشت عادل به تلويزيون به بن‌بست خورد و خود عادل نيز صلاح را در اين ديد که بر بستر فضاي اينترنت برنامه ديگري همچون 90 با اسم و قالب ديگري ساخته و به نمايش در آورد. البته اين تنها عادل فردوسي‌پور نيست که اين رويکرد را اتخاذ کرده و برخي هنرمنداني همچون مرضيه برومند و حتي ايرج طهماسب نيز رويکردشان اين‌است که به سمت شبکه نمايش خانگي بروند. مجموع اين مسائل باعث شده تا بيشتر انتقادات به سمت جبلي رئيس اين سازمان برود.
رقابت با تلويزيون با فوتبال 360


عادل فردوسي‌پور به عنوان چهره موثر رسانه‌اي با برنامه جريان ساز و پرمخاطب نود توانست اعتبار و سرمايه اجتماعي بالايي براي خود دست و پا کند. اما شايد عده‌اي از مديران در صداو سيما تمامي اين اعتبار فردوسي‌پور را به جهت حضور در قاب تلويزيون مي‌ديدند که خارج از اين مجموعه کارکردي نخواهد داشت. اما دو سال پيش اتفاقي رخ داد که باورها نسبت به جايگاه فردوسي‌پور در جامعه اصلاح شد جايي که وي فينال ليگ قهرمانان آسيا را براي پيج اينستاگرامي کنفدراسيون فوتبال آسيا گزارش کرد و مخاطبان تا فهميدند قرار است عادل فردوسي‌پور فينال جام باشگاه‌هاي آسيا را از اينستاگرام گزارش کند، آن صفحه را دنبال کردند و در عرض چند ساعت مخاطبان يک پيج معمولي از 3 ميليون نفر هم عبور کرد و تلاش‌هاي صداو سيما براي رقابت يا نپرداختن به اين اتفاق نيز جواب نداد. آن زمان بود که مشخص شد اعتبار عادل فردوسي‌پور نه از صدا وسيما بلکه از سرمايه اجتماعي است که به دست آورده است. لذا وقتي هم که مشخص شد راهي براي بازگشت وي حداقل فعلا به تلويزيون وجود ندارد وي با پلتفرم جديدي تحت عنوان فوتبال 360 به ميدان آمد و پخش تيزر نخستين قسمت از اين برنامه در صفحه اينستاگرام وي در عرض چند ساعت باعث شد تا چند صد هزار مخاطب به فالوورهاي خود بيفزايد. برنامه‌اي که با ساير برنامه‌هاي تلويزيوني تفاوت‌‌‌هايي دارد و از همه مهم‌تر اينکه با اجراي عادل فردوسي‌پور همراه است و مهماناني دارد که جملگي ارتباط مطلوبي با صدا و سيما ندارند و مدت‌هاست در قاب تلويزيون نبوده‌اند. در همين راستا نخستين نفر علي دايي است که مهمان برنامه عادل بوده و به نظر مي‌رسد چهره‌‌هاي جذابي که کمتر مصاحبه چالشي از آنها ديده‌ايم مهمانان بعدي عادل باشند. در نهايت مي‌توان اينگونه نتيجه گرفت که با توجه به قابليت فردوسي‌پور براي توليد برنامه‌هاي پر مخاطب و خلأ اين مساله در تلويزيون؛ عادل مي‌تواند به رقابت با برنامه‌هاي تلويزيوني بپردازد و قدر مسلم مخاطب‌هاي خاص خود را نيز همراه بياورد. اين رويه اين نکته را نيز برجسته مي‌کند که صداو سيما با نگاه خود به برخي چهره‌ها و برنامه‌ها عملا راه را براي ساير پلتفرم‌ها باز گذاشته تا مخاطبان اين رسانه کم‌کم به سمت ساير پلتفرم‌ها بروند.