« ابتکار» همزمان با انتشار گزارش جدید آژانس انرژی اتمی بررسی می‌کند کارشکنی جدید در مسیر برجام

گروه بین‌‌المللی - از شامگاه دوشنبه تا عصر روز گذشته تحولات مهمی در خصوص برجام و توافق هسته ای صورت گرفته است. در مهمترین تحول، آژانس بین المللی انرژی اتمی در حالی که قرار است هفته آینده نشست این سازمان برگزار شود در گزارش فصلی خود مدعی شد که ایران همچنان به سئوالات در خصوص منشا ذرات اورانیوم یافت‌شده در سه سایت هسته‌ای اعلام‌ نشده پاسخ نداده است.
در این گزارش همچنین آمده است که ایران همچنان نتوانسته توضیحاتی که اعتبار فنی داشته باشند درخصوص یافته‌ها در این سایت‌های هسته‌ای ارائه دهد. طبق ادعای جدید آژانس، مطرح شده که ذخایر اورانیوم با غنای ۶۰ درصد ایران با رشد تقریبی ۹.۹ کیلوگرم به میزان ۴۳.۱ کیلوگرم رسیده است و 18 برابر حدود تعیین شده در توافق هسته ای سال 2015 است.
این گزارش در حالی منتشر شده که روز گذشته نیز نفتالی بنت، نخست وزیر اسرائیل در صفحه توئیترش مدعی شد که ایران اسناد محرمانه را از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ربوده است تا از این اطلاعات برای دور زدن سیستماتیک تحقیقات هسته‌ایآژانس در ایران استفاده کند!
به گزارش ایسنا، شبکه آی‌۲۴ رژیم صهیونیستی در گزارشی دراین‌باره نوشت، بنت با قرار دادن یک آدرس اینترنتی گوگل درایو در متن این پیام توئیتری مدعی شد اسناد موجود در این آدرس اتهامات علیه ایران مبنی بر جاسوسی آن از آژانس را برای «دور زدن تحقیقات هسته‌ای» اثبات می‌کند.


در این گزارش آمده است: هفته پیش، روزنامه وال استریت ژورنال در گزارشی مدعی شده بود که ایران اسنادی محرمانه را از این نهاد بین‌المللی «ربوده» و از آنها برای دور زدن و فریب دادن آژانس در حدود ۲۰ سال پیش استفاده کرده است.
ادعای نخست وزیر اسرائیل در شرایطی مطرح شد که برایان هوک نماینده پیشین آمریکا در امور ایران نیز انتقاد از مذاکرات دولت بایدن برای احیای توافق هسته‌ای 2015 و بازگشت آمریکا به آن، تاکید کرد که رئیس جمهور بایدن باید مرگ مذاکرات هسته‌ای با ایران را اعلام کند.
نماینده دولت آمریکا در امور ایران در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ در گفت‌وگوی با روزنامه ایندیپندنت عربی با اشاره به مذاکرات رفع تحریم‌های ایران و بازگشت آمریکا به برجام در وین گفت: آن‌چه دولت بایدن می‌تواند در مقطع کنونی انجام دهد این است که مرگ مذاکرات هسته‌ای را اعلام و سیاستی در عرصه خارجی اتخاذ کند . برایان هوک همچنین مدعی شد که از نظر او، مذاکرات هسته‌ای به بن بست رسیده و توافق هسته‌ای مرده است، شرایطی که ممکن است دولت بایدن را مجبور کند به دنبال یک جایگزین باشد و به نظر می‌رسد که آن‌ها نیز بر اساس آنچه او مشاهده کرده است، چنین طرحی ندارند.
هیچ گاه نگفتیم برجام را قبول نداریم
در همین رابطه و همزمان با ایجاد فشارهای مضاعف برای به شکست کشیده شدن مذاکرات وین، سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه اعلام کرده است که مواضع آمریکا مانع از احیای برجام است. از سوی دیگر علی باقری کنی رئیس تیم مذاکره کننده ایران نیز روز گذشته به نروژ سفر کرده است که هدف از آن رایزنی در خصوص لغو تحریم ها عنوان شده است.
از سوی دیگر روز گذشته نیز حسین امیرعبدالهیان وزیر خارجه کشورمان در نشست هم اندیشی سالانه مرکز مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت خارجه اعلام کرد: من بعد از جنگ اوکراین در سفری که به مسکو داشتم به دلیل ابهامی‌ که در روند مذاکرات وین ایجاد شده بود و از سوی طرف های اروپایی گفته شده بود روسیه حتی در صورت رسیدن به توافق به خاطر تحولات اوکراین از توافق هسته ای حمایت نمی‌کند؛ من در آن سفر به صراحت مواضع کشور را گفتم که در سیاست خارجی مان بر اساس مصالح و منافع خود عمل‌می‌کنیم و توقع داریم در هرزمان که به توافق رسیدیم همان طور که روسیه تا الان نقش سازنده داشته است، از روند حمایت کند.
وی در بخش دیگری از سخنان خود افزود: چند ماه قبل وقتی در مونیخ بودم، مقامات ارشد آمریکا که در انجا حضور داشتند علاقه مند بودند گفتگویی را با وزیر خارجه ایران داشته باشند و هدفشان این بود که فضای مذاکرات را جلو ببرند. برای اینکه پاسخی به آنها دهیم اولین نکته این بود که انها باید در عمل نشان دهند که می خواهند فضا را باز کنند و در عمل نشان دهند نمی خواهند بنایی که دولت ترامپ گذاشته است را ادامه دهند. ما باید چشم اندازی از تفاوت رویکرد و عملکرد بین بایدن و ترامپ ببینیم.
وزیر خارجه کشورمان گفت: از وزیر خارجه ای که پیگیر مذاکره بود خواستم این مطلب را به مقامات ارشد آمریکا خانم هریس و آقای بیلینکن که هر دو در مونیخ هم بودند انتقال دهد که چرا در مذاکرات مکرر تکرار می کنید انچه با شما توافق می کنیم را تعهد نمی دهیم که دولت بعدی آن را اجرا کند! من به آن وزیر خارجه گفتم به آنها بگویید اگر قرار است بعد از شما یک گروه شورشی در کاخ سفید حاکم شود به ما بگویید که حتی اگر اینچنین هم باشد ان گروه شورشی هم باید به تعهدات بین المللی پایبند باشد. این جمله قابل قبول نیست که دولت مستقری به توافقی برگردد ولی قبل از بازگشت بگوید تعهدی برای دولت بعد ندارم.
وی‌ گفت: دولت قبلی ایران تعهد برجام را پذیرفت و در حالی که دولت جدید ایران با وجود اینکه منتقدین جدی نسبت به برخی از مفاد برجام دارد اما هیچ کجا نگفتیم برجام را قبول نداریم یا آن را بگذاریم کنار. از این رو همه گفتگوهای ما در بهترین حالت به برجام برمی گردد و این هم از نکاتی است که برخی منتقدان ما ایراد می گیرند که چرا دارید به برجام باز می گردید. بالاخره تعهد بین المللی بوده که ایران تا اخرین لحظه پای ان است و وقتی مجلس دولت را ملزم کرد اتفاقات جدید افتاد. از این رو این سیره حضرت امام که همواره تاکید داشتند به توافقات پایبند باشید برای ما وجود دارد.
آمریکا مسئول توقف مذاکرات
علاوه بر این روز گذشته سخنگوی وزارت خارجه نیز نسبت به تحولات و صحبت های مطرح شده در خصوص برجام واکنش نشان داده و در نشست خبری خود در ارتباط با گزارش اخیر مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ارتباط با فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای ایران و طرح برخی از ادعاها علیه ایران در این گزارش تصریح کرد:‌ متاسفانه این گزارش بازتاب‌دهنده واقعیت گفت‌وگوهای ایران و آژانس نیست. بعد از توافقی که بین ایران و آژانس در تهران انجام شد به صورت مکتوب ایران پاسخ‌هایی را به آژانس ارائه کرد و چند دور نشست‌های مفصل به صورت حضوری برگزار شد که پاسخ‌های فنی و ارائه مستندات از سوی ایران صورت بگیرد.
خطیب‌زاده با بیان اینکه این گزارش همانی است که آقای گروسی در پارلمان اروپا پیش از دور سوم گفت‌وگوهای ایران و آژانس به صورت شتابزده اعلام کرد، گفت:‌ این گزارش از همان موقع و حتی قبل از نشست ایران و آژانس جمع‌بندی شده بود و به نظر می‌رسد که شتابزدگی در این جمع‌بندی وجود دارد.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سوال دیگری در ارتباط با اظهارات اخیر رابرت مالی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران مبنی بر اینکه شانس رسیدن به توافق با ایران در حد پایینی قرار گرفته و همچنین اظهارات مقامات فرانسه در این خصوص و اینکه آیا ترور اخیر صورت گرفته در تهران به معنای به بن‌بست رسیدن توافق احیای برجام است، گفت: اظهاراتی که برخی مقامات آمریکایی با طراحی و یا پاسخ به تحولات داخلی خود مطرح می‌کنند ملاک ما برای اظهار نظر نیست. اصولا در حوزه مذاکراتی وین کنش ما کاملا روشن است و واکنشی به اظهاراتی که برای مصرف داخلی بیان می‌شود، نداریم. آنچه که برای ما مهم است پیام‌هایی است که از مجاری مرسوم بین ما و آمریکا در حال رفت و برگشت است. ایران در آن مسیر ابتکارات خود را ارائه کرده است. رفت و برگشت هایی بوده البته متاسفانه تاکنون آمریکا پاسخ‌های لازم و مورد انتظار را نداده است. اگر آمریکا از تذبذب در رفتار فاصله بگیرد و تصمیم سیاسی خود را بگیرد و اعلام کند قطعا نه تنها بن‌بستی وجود ندارد بلکه می‌توان درصد باقی مانده از توافق را نهایی کرد.
خطیب‌زاده تاکید کرد: در حال حاضر توقف گفت‌وگوها یا به عبارتی مکث صورت گرفته در گفت‌وگوها به دلیل بی‌پاسخ گذاشتن ابتکاراتی است که ایران و اروپا ارائه کرده‌اند و باید ببینیم چه زمانی آمریکا می‌خواهد تصمیم خود را اعلام کند.
سخنگوی وزارت خارجه در همین ارتباط در پاسخ به سوالی گفت: هم ما و هم اروپا و هم آمریکایی‌ها می‌دانیم که پنجره فرصت تا ابد باز نمی‌ماند.
خطیب‌زاده همچنین درمورد سفر باقری معاون وزیر خارجه به نروژ گفت: سفر آقای باقری از قبل برنامه‌ریزی شده بود و این سفر در چارچوب روابط دوجانبه است و در آن در ارتباط با موضوعات دوجانبه منطقه‌ای و بین‌المللی صحبت می‌شود. موضوع مرتبط با مذاکرات وین نیز یکی از محورهای گفت‌وگو است.
خطیب‌زاده در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه برخی می‌گویند که گزارش اخیر آقای گروسی در مورد فعالیت‌های هسته‌ای ایران زمینه‌سازی برای احتمال صدور قطعنامه در شورای حکام آژانس بوده و همچنین تلاش‌های رژیم صهیونیستی برای تحت الشعاع قرار دادن روابط ایران و آژانس گفت:‌ آژانس به عنوان یک نهاد تخصصی و فنی باید حداکثر دقت را می‌کرد که از مسیر اعتدال، رویکرد فنی و آنچه که در اساسنامه‌اش به عنوان ماموریت ذکر شده خارج نشود. متاسفانه عناصری مثل رژیم صهیونیستی همواره تلاش کرده‌اند که هر گاه ابتکاری بوده و یا به تحولی نزدیک شده‌ایم اقداماتی انجام دهند. ما شاهد رفتارها و مداخلات آن‌ها، سوءاستفاده‌ها و جاسوسی‌های آن‌ها از آژانس بوده‌ایم، شاهد خرابکاری و دست بردن آن‌ها در اسناد آژانس بوده‌ایم و این چیز جدیدی نیست و این آژانس است که باید دقت کند که مسیری که آمده‌ایم را به راحتی تخریب نکند.
وی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه رسانه‌های آمریکایی هفته گذشته اعلام کردند که جو بایدن رئیس جمهور آمریکا تصمیم خود را در مورد حفظ نام سپاه در لیست FTO گرفته و نام سپاه را در این لیست حفظ خواهد کرد و آیا این موضوع از سوی آمریکایی‌ها به اطلاع جمهوری اسلامی ایران رسیده است و آیا موضع ایران در ابتکارهایی که ارائه کرده همچنان تلاش برای حذف نام سپاه از لیست فوق است و یا اگر به قول وزیر خارجه در جریان مذاکرات بهره‌مندی اقتصادی ایران از احیای برجام حاصل شود ما حاضر به عبور از این موضوع به نفع توافق هستیم، تصریح کرد:‌ آنچه که در رسانه‌های آمریکایی و غربی بعضا با طراحی گفته می‌شود تاکتیکی است قدیمی و جدید نیست. برجسته‌سازی موضوع در فضا، زمان و مکان خاص برای رسیدن و القای مفهوم خاص چیز جدیدی نیست و ما در حوزه رسانه با موضوع برجسته‌سازی‌های نمادین و بعضا تصنعی آشنا هستیم.
وی در ادامه گفت: اساسا آنچه که میان ایران و آمریکا در حال مذاکره است موضوعاتی است که با چرخه انتفاع اقتصادی ایران و باز کردن تمام اجزای فشار حداکثری آمریکا مرتبط است. در خصوص موضوع FTO که از روز اول از سوی رژیم صهیونیستی و برخی رسانه‌های آمریکایی انجام گرفت همه چیز از همان روز اول روشن بوده است و موضع جمهوری اسلامی ایران فرو کاستن مسائل به این موضوع نیست.
خطیب‌زاده ادامه داد:‌ آنچه که برای ما باید از این توافق حاصل شود انتفاع اقتصادی مردم ایران از احیای برجام است و اگر در این انتفاع اقتصادی مردم ایران، برخی موضوعات گنجانده شود یا نشود فقط و فقط در میز مذاکره و فقط و فقط در تصویر نهایی که از آن توافق در ذهن خودمان داریم و حداقل‌ها و حداکثرهایی که در آن توافق تعریف کرده‌ایم و خطوط قرمزی که برای طرف مقابل اعلام کرده‌ایم روشن می‌شود. طرف مقابل نیز این را می‌داند و به همین دلیل است که این رفت و برگشت‌ها انجام می‌شود.
سخنگوی وزارت خارجه گفت: همان طور که آقای امیرعبداللهیان در اجلاس داووس مطرح کردند موضوعاتی که بین ما و آمریکا باقی مانده، در خصوص تضمین‌ها، در خصوص افراد و در خصوص چرخه انتفاع قطعی اقتصادی ایران باید تماما حل شود و اینکه کدام بند با چه حالتی ادامه پیدا کند باید در میز مذاکره به آن پرداخت.