روزنامه اعتماد
1401/03/11
تئاتر توييتري تل‌آويو
سارا معصوميسطح تنش ميان جمهوري اسلامي ايران و رژيم اسراييل وارد فاز جديدي شده است. درست در روزهايي كه مذاكرات براي احياي برجام بدون نتيجه ملموس و مشخص اما به گفته سخنگوي وزارت خارجه ايران به دور از فضاي عمومي و رسانه‌اي و با پيام‌رساني انريكه مورا، معاون مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا ادامه دارد، تل‌آويو از هيچ تلاشي براي تاثيرگذاري بر اين پرونده دريغ نمي‌كند. اگر تا ديروز سطح اصطكاك منافع تهران و تل‌آويو در فلسطين، لبنان يا سوريه بود امروز ايران شاهد عيان شدن دوستي كشورهاي همجوار و همسايه و البته مسلمان با اسراييل است و همزمان فاصله هدف قرار گرفتن تاسيسات هسته‌اي و نظامي و همچنين عمليات تروريستي رژيم اسراييل عليه دانشمندان هسته‌اي، چهره‌هاي مطرح امنيتي و البته اعضاي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي كم و كمتر شده است. از سوي ديگر تلاش‌هاي رژيم اسراييل براي به تاخير انداختن احياي برجام و در نتيجه كاهش بهره‌مندي تاثيرگذار ايران از رفع تحريم‌ها و عادي‌سازي رابطه بانكي -مالي، اقتصادي و تجاري با ايران هر روز ابعاد جديدي پيدا مي‌كند هرچند كه ابزار نفتالي بنت، نخست‌وزير كنوني رژيم اسراييل نيز در اين مسير تفاوتي با رويه بنيامين نتانياهو، نخست‌وزير سابق اين رژيم ندارد. تكرار سناريو امنيتي‌سازي دوباره پرونده ايران، غايتي است كه رژيم اسراييل هيچ‌گاه اميد خود را براي تحقق دوباره آن و منزوي ساختن سياسي و اقتصادي تهران در سايه آن از دست نداد.
پرونده‌سازي جديد اسراييل عليه ايران
«ايران درباره فعاليت‌هاي هسته‌اي خود به جهان دروغ مي‌گويد. » اين گزاره‌اي است كه سياستمداران اسراييلي در بيش از دو دهه اخير هيچ‌گاه از تكرار آن خسته نشدند. برنامه هسته‌اي ايران در گذشته، امروز و حتي نقشه‌هاي ايران براي توسعه اين برنامه در آينده همواره محور پرونده‌سازي تل‌آويو عليه تهران بوده و ناگفته پيداست كه در چند بازه زماني هم اسراييلي‌ها دست پر از اين جدال بيرون آمده و موفق شدند در سايه امنيتي‌سازي اين برنامه، تهران را تحت تحريم شوراي امنيت سازمان ملل و هدف چند قطعنامه سنگين تحريمي قرار دهند. موفقيتي كه در سايه مذاكره براي توافق هسته‌اي در جولاي سال 2015 و با تولد برجام به شكست تبديل شد اما نخست‌وزير وقت رژيم اسراييل با موفقيت در متقاعد كردن دونالد ترامپ، رييس‌جمهور پيشين ايالات متحده براي خروج از برجام و بازگرداندن تحريم‌هاي يكجانبه عليه ايران توانست زمينه را براي تحقق دوباره آن فراهم كند.
اكنون همزمان با كند شدن روند مذاكرات در وين براي احياي برجام، نفتالي بنت كه براساس گزارش رسانه‌هاي امريكايي موفق شده نظر مثبت جو بايدن براي حفظ نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامي در ليست به اصطلاح گروه‌هاي تروريستي امريكا را جلب كند به فضاسازي‌هاي رسانه‌اي عليه برنامه هسته‌اي ايران ادامه داده و تلاش مي‌كند با استناد به مداركي كه ادعا مي‌كند از ايران ربوده شده اثبات كند كه تهران در گذشته به آژانس بين‌المللي انرژي اتمي درباره كيفيت و كميت و البته اهداف برنامه هسته‌اي خود دروغ گفته است.
در تازه‌ترين اين تلاش‌ها، بعدازظهر روز سه‌شنبه، نفتالي بنت با انتشار سه توييت پاسخ سخنان وزير خارجه ايران در اجلاس داووس و در گفت‌وگو با فريد زكريا را داد. نفتالي بنت در يكي از اين توييت‌ها، ويديوي بخشي از پاسخ اميرعبداللهيان به زكريا درباره ادعاي اسراييل مبني بر سرقت اسناد آژانس بين‌المللي انرژي اتمي توسط ايران در گذشته و سندسازي را منتشر كرد. وزير خارجه ايران در پاسخ به اين پرسش گفت كه «متاسفانه صهيونيست‌ها دروغ‌هاي زيادي را منتشر مي‌كنند.» نفتالي بنت در پاسخ به وزير خارجه ايران، اسنادي را كه ادعا كرد مربوط به فعاليت هسته‌اي ايران در گذشته است، منتشر كرده و ايران را به «دروغ گفتن» به جهانيان متهم كرد. نفتالي بنت در اين ويديو، برگه‌هايي به زبان فارسي را در دست گرفته و به دوربين نشان مي‌دهد. برگه‌هايي كه همزمان در گوگل‌درايو در دسترس عموم هم قرار گرفته و مهر وزارت اطلاعات ايران بر برخي از آنها مشهود است. اما اساس سخنان نفتالي بنت برپايه گزارشي است كه روزنامه وال‌استريت ژورنال روز چهارم خرداد منتشر كرده و در آن ادعا كرد كه جمهوري اسلامي ايران در گذشته به اسناد محرمانه آژانس بين‌المللي انرژي اتمي دستيابي و از محتواي آنها براي مخفي كردن بخش‌هايي از برنامه هسته‌اي خود استفاده كرده است.
نفتالي بنت در بخش‌هايي از ويديوي منتشر شده ادعا مي‌كند كه «ايران پس از دزديدن اسناد طبقه‌بندي شده از آژانس اتمي سازمان ملل متحد از اين اطلاعات استفاده كرد تا بفهمد كه آژانس اتمي به دنبال يافتن چه اطلاعاتي است. ايران سپس يك داستان پوششي درست و شواهد را مخفي كرد تا از بازرسي هسته‌اي آژانس فرار كند. ما چند سال پيش طرح فريبكاري ايران را به دست آورديم و اين طرح همين جاست، در دست من، به زبان فارسي، شامل صدها صفحه و با مهر وزارت اطلاعات ايران. حتي برخي يادداشت‌هاي دست‌نويس مقامات ارشد ايراني نيز روي اين اسناد هست، از جمله يادداشت وزير دفاع وقت، [محسن] فخري‌زاده كه نوشته است: دير يا زود آژانس انرژي اتمي مراجعه مي‌كنند. از ما پرسش خواهند كرد و ما بايد يك داستان پوششي جامع براي آنها داشته باشيم.» نخست‌وزير رژيم اسراييل در پايان پيام خود با تكرار اين ادعا كه «ايران به جهان دروغ گفته و اكنون هم دوباره به دنيا دروغ مي‌گويد»، افزود: «جهان بايد كاري كند كه ايران قسر در نرود.»
به گزارش رسانه‌هاي امريكايي، نفتالي بنت در بخش‌هايي از اين ويديو به اشتباه از محسن فخري‌زاده به عنوان وزير دفاع ياد مي‌كند اما اسناد منتشر شده حاوي يادداشتي با دستخط فخري‌زاده خطاب به جانشين وزير دفاع وقت ايران و با موضوعي است كه نفتالي بنت شرح مي‌دهد. دفتر نخست‌وزيري رژيم اسراييل در گوگل‌درايو هشت فولدر منتشر كرده كه (طبق ادعاي او) شامل عكسي از اتاق انفجار در سايت پارچين، اسنادي درباره سايت لويزان و همين طور پوشه‌اي حاوي اسناد وزارت دفاع و قوه قضاييه ايران مربوط به شركت كيميا معدن است. در سوابق ثبت شركت‌ها، اين شركت به نام «كيميا معدن» در دسامبر ۲۰۰۱ منحل شده است. با اين حال، در مدرك ديگري ديده مي‌شود كه مقامات ايراني دستور گرفته بودند كه تاريخ انحلال اين شركت را به ماه مه ۲۰۰۳ [از سال ۱۳۸۰ به ۸۲] تغيير دهند. تغيير اين تاريخ به ايران امكان مي‌داد كه در گزارش خود به آژانس بگويد شركت «كيميا معدن» تا سال ۲۰۰۳ در همكاري با سازمان انرژي اتمي ايران در حوزه معدن اورانيوم فعال بوده است و اين‌گونه جلوه دهد كه اين معدن غيرنظامي بوده و هيچ ارتباطي با فعاليت‌هاي نظامي اتمي نداشته است.
در گزارش وال‌استريت ژورنال ادعا شده كه اين اسناد كه جمهوري اسلامي نزديك به دو دهه پيش به آنها دست يافته، درباره سابقه فعاليت اتمي ايران بين سال‌هاي ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۶ ميلادي بوده و به عنوان اسناد محرمانه در آژانس نگهداري مي‌شده است.اين روزنامه به نقل از «منابع اطلاعاتي خاورميانه» نوشته است در حالي كه آژانس در حال بررسي فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران بود، اين اسناد طي دو سال يادشده «ميان مقام‌هاي ارشد نظامي، دولتي و هسته‌اي» جمهوري اسلامي دست به دست مي‌شد.
در بخش ديگري از گزارش وال‌استريت ژورنال ادعا شده كه ماموران اطلاعاتي ايران در ماه مه ۲۰۰۴ گزارش داخلي آژانس بين‌المللي انرژي اتمي را در اختيار مقام‌هاي ارشد قرار دادند تا آنها را براي يك بازرسي برنامه‌ريزي‌شده بازرسان آژانس آماده كنند. قرار بوده اين بازرسي سه روز بعد از كارخانه توليد آب سنگين در جنوب غرب تهران در نزديكي شهر اراك صورت بگيرد. ايران به آژانس گفته بود كه قصد دارد يك رآكتور آب سنگين براي استفاده پزشكي و تحقيقاتي در آنجا بسازد. چنين رآكتورهايي از آب سنگين به عنوان خنك‌كننده استفاده مي‌كنند و پلوتونيوم را كه قابل استفاده در تسليحاتي اتمي است، به عنوان يك محصول جانبي توليد مي‌كنند. سند آژانس شامل جزييات اطلاعات ماهواره‌اي و شواهد منابع باز از كار ايران در زمينه آب سنگين و فهرستي از ۱۸ سوالي بوده كه اين نهاد براي پرسيدن از ايران در مورد كار آن آماده كرده بود. اين روزنامه امريكايي نوشته است كه از جمله مقام‌هايي كه درباره سوابق آژانس هشدار داده بودند، علي شمخاني، وزير دفاع وقت و دبير فعلي شوراي عالي امنيت ملي بوده است. به آنها گفته شد كه آژانس بين‌المللي انرژي اتمي، تحقيقاتي در مورد كار آب سنگين ايران انجام داده است.
نفتالي بنت در توييت دوم خود ادعا مي‌كند كه اسراييل به اين اسناد دست پيدا كرده اما درباره نحوه اين دسترسي توضيح بيشتري نمي‌دهد. بنت در حالي ايران را به سرقت اطلاعات آژانس بين‌المللي انرژي اتمي متهم مي‌كند كه اسراييلي‌ها ادعا مي‌كنند اين اسناد مجموعه‌اي از بيش از ۱۰۰ هزار سند و پرونده‌اي بوده كه از انباري در نزديكي تهران ربوده‌اند و به داخل اسراييل انتقال داده‌اند. سازمان اطلاعات خارجي اسراييل (موساد) در ژانويه ۲۰۱۸ رسما اعلام كرد كه نيم تن از اسناد هسته‌اي بايگاني شده ايران را در يك شب ربوده است. در همان مقطع زماني، بنيامين نتانياهو نخست‌وزير وقت رژيم اسراييل در اجلاس مجمع عمومي سازمان ملل گفت كه بعضي از اين اسناد از سوي تل‌آويو در اختيار آژانس بين‌المللي انرژي اتمي قرار داده شده است.جمهوري اسلامي ايران همواره سرقت اين اسناد را تكذيب كرده و تاكيد دارد كه اسراييلي‌ها در حال سندسازي هستند. با اين وجود پرونده اختلافي جديدي كه پس از انتقال اين اسناد ادعايي به آژانس بين‌المللي انرژي اتمي ميان ايران و اين نهاد فني باز شد براساس همين اسنادي است كه اسراييل در اختيار آژانس قرار داد. نفتالي بنت، نخست‌وزير رژيم اسراييل هفته گذشته نيز در واكنش به انتشار گزارش وال استريت ژورنال از آژانس بين‌المللي انرژي اتمي خواست كه در نشست پيش روي شوراي حكام پيام قاطعي به تهران بابت آنچه مخفي كاري در برنامه هسته‌اي در گذشته خواند، بدهد.
تلاش براي تاثيرگذاري بر شوراي حكام
به گزارش «اعتماد» به نظر مي‌رسد كه نخست‌وزير اسراييل در حال محك زدن شانس خود براي صدور قطعنامه يا بيانيه‌اي شديد‌اللحن عليه ايران در نشست پيش روي شوراي حكام است كه هفته آينده برگزار خواهد شد. ساعاتي پيش از اين نمايش توييتري نفتالي بنت، بخش‌هايي از گزارش فصلي جديد آژانس بين‌المللي انرژي اتمي نيز در اختيار رسانه‌هاي غربي قرار گرفت. براساس ترجمه خبرگزاري فارس، آژانس در اين گزارش ادعا كرده كه ايران در ارايه پاسخ‌هاي «معتبر فني» به سوال‌هاي اين نهاد درباره پيدا شدن مواد هسته‌اي در ايران طي سه سال گذشته ناكام بوده است. در بخش ديگري از اين گزارش هم اشاره شده كه ذخاير اورانيوم غني‌سازي شده ايران به 18 برابر حد مجاز در برجام رسيده است.
خبرنگار وال‌استريت ژورنال نيز در صفحه توييتر خود نوشت كه آژانس در گزارش خود اعلام كرده: «از زماني كه آژانس ذرات اورانيوم با منشا انساني (anthropogenic origin) در سه سايت پيدا كرده، به ايران چند فرصت داده تا درباره وجود اين مواد توضيح دهد اما ايران توضيحاتي كه از نظر فني در ارتباط با آن چيزي كه آژانس در اين مكان‌ها پيدا كرده، معتبر باشد، ارايه نكرده است.»
محمدرضا غائبي، سرپرست نمايندگي دايم جمهوري اسلامي ايران در سازمان‌هاي بين‌المللي در وين و آژانس در واكنش به اين گزارش با اشاره به اينكه گزارش مديركل آژانس منعكس‌كننده همكاري‌هاي گسترده ايران با آژانس نيست، گفت: جمع‌بندي گزارش عينا همان مطالبي است كه مديركل حتي پيش از پايان مراحل پيش‌بيني شده در بيانيه مشترك، در پارلمان اروپا قبل از برگزاري دور سوم مذاكرات فني ارايه كرد. اين گزارش متاسفانه با كنار گذاشتن استدلالات مبسوط، مستدل و فني مطرح شده از سوي طرف ايراني و نامعتبر خواندن غير منصفانه آنها، همچنان بر مفروضات از پيش تعيين شده آژانس تكيه كرده و بر اين اساس جمع‌بندي يك‌طرفه خود را ارايه مي‌دهد. ايران اين رويكرد را غيرسازنده و مخرب نسبت به روابط و همكاري‌هاي جاري و نزديك ايران و آژانس ارزيابي كرده و معتقد است آژانس بايد متوجه عواقب مخرب انتشار چنين گزارش‌هاي يك سويه‌اي كه مي‌تواند بهانه لازم را در دست مخالفان روابط ايران و آژانس و مخالفان قسم خورده احياي برجام قرار بدهد، باشد.
پس از رسانه‌اي شدن بخش‌هايي از گزارش فصلي جديد رافائل گروسي، مديركل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي واكنش‌ها به محتواي آن آغاز شد. ميخاييل اوليانوف، نماينده روسيه در سازمان‌هاي بين‌المللي مستقر در وين از درز مجدد گزارش آژانس اتمي درباره ايران به رسانه‌ها انتقاد كرده و آن را موجب گمانه‌زني‌هاي غيرضروري پيش از نشست شوراي حكام خواند.
وزارت امور خارجه فرانسه از ايران خواست فورا به سوالات آژانس بين‌المللي انرژي اتمي درباره فعاليت‌هاي هسته‌اي گذشته خود پاسخ دهد. «ژائو ليجيان»، سخنگوي وزارت امور خارجه چين در نشست خبري روز سه‌شنبه خود گفت كه پكن از آژانس بين‌المللي انرژي اتمي و ايران براي حل همه مسائل پادماني باقيمانده از طريق گفت‌وگو و رايزني حمايت مي‌كند. در حالي كه مذاكرات براي احياي برجام بسيار كند پيش مي‌رود، رايزني‌هاي موازي ايران با آژانس بين‌المللي انرژي اتمي نيز درباره اختلاف‌ها در حوزه پادماني به نتيجه مذاكرات وين گره خورده و به نظر مي‌رسد كه دو طرف هم به نحوي سرعت پيشروي اين مذاكرات را با هم هماهنگ كرده‌اند.
تنش فزاينده ميان تهران - تل‌آويو
تئاتر توييتري نفتالي بنت عليه برنامه هسته‌اي ايران تنها يك تكه از مجموعه‌اي از تنش فزاينده ميان ايران و رژيم اسراييل است . در حالي كه اسراييل مسووليت ترور سرهنگ شهيد صياد خدايي در تهران در روز يك خرداد‌ماه را نپذيرفته اما رسانه امريكايي نيويورك‌تايمز هفته گذشته در گزارشي اختصاصي افشا كرد كه مقام‌هاي اسراييلي در گفت‌وگو با همتاهاي امريكايي، مسووليت ترور شهيد خدايي را پذيرفته‌اند. افشاي اين خبر از سوي يك رسانه امريكايي با انتقاد شديد مقامات اسراييلي روبه رو شد. پس از اين گزارش نيويورك تايمز، روز يكشنبه هفته جاري در گزارشي از پنج كارشناس اطلاعاتي و فناوري اسراييل به عنوان اهداف بالقوه انتقام‌گيري ايران از رژيم اسراييل نام برد.
خبرگزاري فارس در مقاله‌اي تحت عنوان «صهيونيست‌هايي كه بايد مخفيانه زندگي كنند» نوشت كه اين افراد عليه كشورهاي اسلامي اقدامات خرابكارانه انجام مي‌دهند و «علاوه بر خودشان، خانواده‌ها، همكاران و تمام اقدامات‌شان، شبانه‌روز تحت رصد دقيق اطلاعاتي و امنيتي» گروه‌هاي نيابتي ايران هستند. در اين گزارش از سرلشكر «عاموس مالكا» از افسران ارشد ارتش اسراييل، «امير لوينتال»، از جمله كارشناسان برجسته امنيت سايبري در بخش ترابري ريلي اسراييل، «گال گنوت»، فعال در يگان سايبري ۸۲۰۰ اسراييل، خانم «اينبال آريلي»، از كارآفرينان اسراييلي و «عاميت ملتسر» اوانجليست سرشناس نام برده شده است.
روز دوشنبه، نهم خرداد نيز حسين سلامي، فرمانده كل سپاه پاسداران، اسراييل را مسوول حمله به حسن صيادخدايي معرفي كرد و وعده «انتقام» داد. پس از اين تحولات، اسراييل روز دوشنبه درباره سفر به تركيه هشدار داد. شوراي امنيت ملي اين رژيم در بيانيه‌اي اعلام كرد: در چند هفته گذشته نگراني‌هاي روزافزوني در تشكيلات دفاعي كشور نسبت به تلاش‌هاي ايران براي آسيب زدن به اهداف اسراييلي در سراسر جهان مشاهده مي‌شود.شوراي امنيت ملي هشدار در مورد سفر [شهروندان اسراييل] به تركيه را «تشديد» مي‌كند و تاكيد دارد كه اين كشور و ساير كشورهاي هم‌مرز با ايران، «اين روزها خطر بالايي براي اسراييلي‌ها در بر دارند.» همزمان روز گذشته بي‌بي‌سي با انتشار گزارشي نوشت صدها چترباز ارتش اسراييل به قبرس رفته‌اند تا در رزمايشي مشترك به نام «فراتر از افق » شرايط و وضعيت جنگي عليه جنبش حزب‌الله لبنان را تمرين كنند. براساس اين گزارش، اين مانور بخشي از رزمايش بزرگ «ارابه‌هاي آتش » است كه در آن نيروي هوايي اسراييل حمله به اهداف هسته‌اي در ايران را شبيه‌سازي مي‌كند.
مجموعه اين تحولات نشان مي‌دهد كه پرونده هسته‌اي ايران درست مانند دو دهه گذشته به ابزاري از سوي اسراييل براي جلب اجماع عليه ايران در سطح بين‌المللي تبديل شده و در چنين شرايطي ايران كه تجربه صدور قطعنامه عليه خود در شوراي حكام و انتقال پرونده به شوراي امنيت را در قالب يك توطئه سياسي از سوي غرب و البته با همراهي چين و روسيه دارد بايد ابتكار عمل و تدبير بيشتري در مذاكره براي احياي برجام و با آژانس بين‌المللي انرژي اتمي براي حل و فصل اختلاف‌هاي باقيمانده به خرج بدهد. هرچند كه سعيد خطيب زاده، سخنگوي وزارت خارجه ايران روز سه‌شنبه در نشست خبري با خبرنگاران داخلي و خارجي از مشخص كردن ضرب‌الاجل زماني براي پايان مذاكرات احياي برجام به درستي پرهيز كرد اما هزينه‌هاي طولاني و فرسايشي شدن اين روند هم با توجه به مجموعه تحولات بين‌المللي به نفع ايران نيست.
سایر اخبار این روزنامه
قانون مطبوعات بايد تغيير كند
اجماع اروپايي عليه نفت روسيه
تئاتر توييتري تل‌آويو
اصلي‌ترين مساله زنان اين سرزمين تامين امنيت است
تكرار يك تجربه شكست خورده
اعتبار 2000 ميلياردتوماني صندوق براي جهش توليد در 10 ميليون هكتار ديمزار
دفاع جاهلانه از ارزش‌ها
فاجعه متروپل فساد و زمينه‌هاي آن
تعداد جانباختگان متروپل به 36 نفر رسيد
وعده‌اي به نام «قانون»
در ۴۴ سالگي جمهوري اسلامي
يكه‌تازي روس‌ها در بازار نفت تحريمي
رسانه‌هاي نوين و بازتوليد اعتماد در مخاطبان
متروپل از زاويه ديگر
