دیپلماسی ترور در اجلاس قاره امریکا

اجلاس سران امریکا شامگاه چهار شنبه گذشته در شهر لس‌آنجلس امریکا برگزار شد، اما دعوت نکردن واشنگتن از رؤسای کشور‌های کوبا، ونزوئلا و نیکاراگوئه برای شرکت در این اجلاس باعث شده موفقیت جو بایدن، رئیس‌جمهور امریکا، در برگزاری این اجلاس و تشکیل ائتلافی از کشور‌های این قاره زیر پرچم امریکا به شدت مورد تردید قرار بگیرد. میگوئل دیاز-کانال، رئیس‌جمهور کوبا، در واکنش به این اتفاق و دعوت نشدن کشورش به سابقه امریکا در ایجاد کارزار‌های فراملی ترور مثل «عملیات کندور» اشاره کرد که واشنگتن به مدت چندین دهه از ریاست جمهوری لیندون جانسون تا رونالد ریگان، اجرا می‌کرد و از همه ابزار‌های خشونت‌آمیز از جمله کودتا، شکنجه و ترور برای سرکوب جنبش‌های چپ در امریکای مرکزی و جنوبی استفاده می‌کرد. حالا نیز باید برگزاری این اجلاس را در ادامه همین سیاست واشنگتن دانست که با دیپلماسی ترور پیش می‌رود.
در واقع، واشنگتن با حذف سه کشور کوبا، ونزوئلا و نیکاراگوئه از این اجلاس از یک سو می‌خواست انزوای این سه کشور را در قاره امریکا به نمایش بگذارد و از سوی دیگر، نشان دهد که کشور‌های قاره امریکا به استثنای این سه کشور حامی سیاست‌های امریکا هستند. این دو هدف امریکا در ابتدا و از سوی آندرس لوپز اوبرادو، رئیس‌جمهور مکزیک، به چالش کشیده شده که در حمایت از این سه کشور دعوت امریکا را رد کرد و گفت که به این اجلاس نمی‌رود. علاوه بر این، برنامه بایدن حتی در زمان برگزاری اجلاس و از سوی دیگر رؤسای کشور‌های قاره امریکا نیز به چالش کشیده شد و برای مثال، می‌توان به سخنان آلبرتو فرناندر، رئیس‌جمهور آرژانتین، اشاره کرد که در این اجلاس به عدم دعوت از آن سه کشور انتقاد کرد و تأکید داشت که «کشور میزبان (امریکا) قدرت تحمیل حق پذیرش به کنفرانس را ندارد.»
وجه مهم دیگر این اجلاس را باید در تقابل اساسی بین امریکا و چین دانست که به نظر بسیاری از تحلیلگران، امریکا با این اجلاس می‌خواست ائتلاف ضد چینی ایجاد کند تا از گسترش نفوذ چین در حیات خلوت تاریخی خود در امریکای مرکزی و جنوبی جلوگیری کند. با این حال، بلند شدن صدای اعتراض در بیرون و داخل این اجلاس باعث شد روزنامه چینی گلوبال‌تایمز این نتیجه را بگیرد که «امریکای لاتین دیگر حیات خلوت امریکا نیست.»‌گوئو کونهای، کارشناس مطالعات امریکای لاتین در آکادمی علوم اجتماعی چین، طی مصاحبه‌ای با این روزنامه با اشاره به قدرت‌گیری رهبران چپ‌گرا در بیشتر کشور‌های امریکای لاتین و کارائیب بر «تمایل این منطقه به ر‌هایی از کنترل امریکا» تأکید کرد و گفت که امریکا حمایت بیشتر کشور‌های امریکای لاتین را به دلیل سیاست‌های تحریم و اتهاماتش علیه روسیه بعد از شروع جنگ اوکراین از دست داده است. در واقع، نکته‌ای که این تحلیلگر به آن اشاره کرده قبل از این نیز بار‌ها توسط تحلیلگران امریکایی گفته شده بود و هشدار داده بودند افراط واشنگتن در اعمال سیاست‌های تحریمی خود علیه کشور‌های جهان باعث می‌شود نگرانی دیگر کشور‌ها از این سیاست و آینده روابط خود با امریکا تشدید شود و سعی کنند با فاصله گرفتن از امریکا خود را از تحریم‌های احتمالی امریکا در آینده حفظ کنند. حالا اجلاس سران امریکا در ایالت کالیفرنیا نشان داده که چنین نگرشی دیگر صرف یک گمانه‌زنی نیست بلکه در حال رخ دادن و جدای از آن سه کشور، کشور‌های امریکای لاتین و حوزه کارائیب سعی می‌کنند با آینده‌نگری یا دعوت رسمی شرکت در این اجلاس را رد کنند یا در صورت حضور در آن موضع نقادنه خود را در برابر واشنگتن به صراحت بیان کنند. این شکاف قابل‌توجهی است که بین امریکا و دیگر کشور‌های این قاره به وجود آمده و روشن است که واشنگتن با وجود این شکاف نمی‌تواند ائتلاف مورد نظرش را علیه چین به راه بیندازد، چنان که نتوانسته این کشور‌ها را برای مقابله با روسیه با خودش همسو کند. به این ترتیب، واشنگتن با حذف آن سه کشور و دیپلماسی ترور سعی داشت دست‌کم ائتلافی با دیگر کشور‌های قاره امریکا علیه چین به راه بیندازد، اما همچنان که شبکه تلویزیونی شنژن چین نتیجه گرفته، اجلاس سران قاره امریکا چنان در فضایی از اختلاف فرو رفته که نتیجه این دور از تلاش‌های دیپلماتیک دولت بایدن را در بوته تردید قرار می‌دهد.»