می‌خواهم تو این گرما زنده بمانم!

افزایش دمای هوا، همه را کلافه کرده است. البته هنوز تابستان شروع نشده و انگار این روزها فقط در حال گرفتن زهر چشم از ماست! سازمان هواشناسی هم از فوران گرما از اواخر هفته خبر داده و اعلام کرده: «اولین موج گرمای شدید و سراسری از روزهای پایانی این هفته و روزهای ابتدایی هفته آینده در منطقه محسوس خواهد بود به طوری که دمای هوا بین ۴ تا ۸ درجه گرم‌تر می‌شود. هفته آینده یکی از گرم‌ترین هفته‌های سال خواهد بود و درنقاط  گرمسیر کشور دمای هوا به بیش از ۴۵ درجه خواهد رسید». به همین بهانه و در پرونده امروز زندگی ‌سلام از گرما و راهکارهای کاهش تاثیراتش بر جسم و روان‌مان گفتیم و همچنین از راهکارهای ساده کاهش مصرف برق تا تحمل گرما با قطع شدن برق و کولرها، سخت ‌تر نشود.
در روزهای گرم چه کنیم؟
یک متخصص تغذیه به رایج‌ترین سوالات درباره راه‌های پیشگیری از گرمازدگی پاسخ می‌دهد

دکتر شهاب اولیایی | متخصص تغذیه
گرمازدگی یک موقعیت غیرعادی و بحرانی برای بدن است. علایم گرمازدگی، شامل این موارد است؛ پوست داغ و خشک، عرق نکردن، نبض سریع و ضعیف، تنفس کوتاه، افزایش دمای بدن، گرفتگی عضلات و گشادی مردمک چشم. در موارد شدیدتر نشانه‌هایی مثل هذیان‌، استفراغ، تهوع، بی‌حسی و سرگیجه هم دیده می‌شود. دمای بدن فرد گرمازده را با دستمال آغشته به آب سرد، کم کنید و پاهایش بالاتر از سطح بدن قرار بگیرند. اما برای پیشگیری از این وضعیت چه کنیم؟
چی بنوشیم؟  بهترین نوشیدنی، آب است؛ وقتی بدن ما هیدراته [آب‌رسانی کافی به سلول‌های بدن] باشد، کمتر دچار گرمازدگی می‌شویم. شربت خاکشیر، شربت چهارتخم، ‌آب ‌زرشک، شربت آب لیمو، شربت به ‌لیمو، آب‌ طالبی خنک، شربت سکنجبین و شربت گلاب نوشیدنی‌هایی هستند که در این فصل توصیه می‌شود.
چی بخوریم؟  خیار، کاهو، اسفناج و نعناع کمک می‌کنند که آب رسانی کافی به بدن انجام شود. توت ‌فرنگی، لیموترش، هندوانه و طالبی هم از میوه‌های مفید در تابستان هستند. یکی از غذاهای ‌خوب در تابستان، آب ‌دوغ ‌خیار است؛ این غذا به ‌خوبی به بدن آب می‌رساند، رفع گرمازدگی می‌کند و آرام‌بخش است.
چی نخوریم؟  فست‌ فودها، غذاهای ‌چرب، سالادهای پُرسس، غذاهای خیلی شیرین، سنگین و پرکالری گرمازدگی را تشدید می‌کنند. این ‌جا باید اضافه کنم که به افراد گرمازده شربت‌های شیرین ندهید. نوشیدنی مناسب برای افراد گرمازده باید خیلی ملایم باشد. دوغ ترش هم برای گرمازدگی مناسب است.
آب‌ یخ بنوشیم؟  آب ‌یخ برای افراد دارای سینوزیت، میگرن و مبتلایان به بیماری‌های گوارشی مشکل‌زاست. اگر دچار این بیماری‌ها نیستید، نوشیدن آب ‌یخ منعی برای شما ندارد ولی از یخ زیاد استفاده نکنید. بعضی‌ها می‌گویند نوشیدن آب‌ یخ باعث کبد چرب می‌شود اما این مسئله از نظر علمی مورد تأیید نیست.
دوش آب سرد بگیریم؟  دوش آب سرد برای افراد مبتلا به مشکلات قلبی- عروقی و بیماری‌های خاص، مشکل‌زاست چون شوک ایجاد می‌کند. اگر دچار این بیماری‌ها نیستید، بهتر است آب را کم‌ کم سرد کنید و به ‌طور ناگهانی زیر آب سرد نروید.
 


دنبال سازگاری باشیم نه پیشرفت
یک روان‌ شناس برای آسان‌تر گذراندن روزهای گرم تابستان پیشنهاد می‌کند

شرمین‌ روبن‌زاده | روان ‌شناس
در ابتدا می‌خواهم درباره دو مفهوم «انطباق» و «رضایت‌مندی» صحبت کنم. انطباق یعنی توانایی سازگاری با شرایط سخت و رضایت‌مندی به ‌معنی احساس خرسندی از زندگی است. در وضعیت فعلی که به‌ دلایل مختلف اقتصادی و گرمای هوا روزهای سختی را می‌گذرانیم، باید دنبال انطباق باشیم نه رضایت‌مندی.
*امکانات‌مان را بسنجیم و بر اساس آن‌ها برای ایجاد تغییرات کوچک اقدام کنیم. آیا می‌توانیم یک استخر بادی کوچک برای بچه‌ها بگیریم که در خانه آب ‌بازی کنند؟ آیا می‌توانیم یک ‌سری بازی فکری بخریم و در خانه با هم وقت بگذرانیم؟ با توجه به شرایط اقتصادی چه کارهایی می‌توانیم در خانه انجام بدهیم که وضعیت را تغییر بدهد؟
*گرما باعث کلافگی می شود و بی ‌حوصلگی، به ‌تعویق انداختن کارها باعث استرس می‌شود. دلیل این پشت ‌گوش انداختن را پیدا کنیم. گاهی ممکن است به ‌دلیل ترس از نتیجه‌ باشد؛ در این ‌صورت بهترین راه این است که نتیجه مثبت و منفی کارها را در نظر نگیریم. همه ما گاهی در زندگی دنبال پیشرفت هستیم اما مسئله همیشه پیشرفت نیست؛ در روزهای دشوار، بهترین خود بودن، اساسی‎ترین کاری است که می‌توانیم انجام بدهیم.
*یک‌ سری فعالیت‌ مشترک را به‌ صورت برنامه روتین دربیاوریم؛ سریال مناسبی برای همه اعضای خانواده پیدا کنیم و مثلا هفته‌ای یک ‌شب آن را ببینیم و شب‌های دیدن سریال‌ مان  را با تشریفات ساده‌ای مثل خرید تنقلات همراه کنیم.
 
کهیر خورشیدی چیست؟
آشنایی با عارضه‌ای که یک واکنش آلرژیک نادر به ‌قرار گرفتن در معرض نور خورشید است و این روزها در کمین همه ماست

مهسا کسنوی |  روزنامه ‌نگار
 کهیر خورشیدی باعث ایجاد بثورات خارش‌دار یا کهیر روی هر پوستی می شود که در معرض آفتاب قرار گرفته است.  هر چه پوست بیشتر در معرض نور خورشید باشد، واکنش جدی‌تر خواهد بود. به ‌گزارش Web MD هیچ درمانی برای کهیر خورشیدی وجود ندارد. این عارضه، یک بیماری مزمن و مادام‌العمر است که نیاز به مدیریت روزانه دارد. پیشگیری از قرار گرفتن در معرض نور خورشید تنها راه درمان است البته برای برخی افراد لباس محافظ برای مبتلا نشدن به این عارضه  وجود دارد اما پیشنهاد می‌شود تا حد امکان از تماس مستقیم با نور خورشید  جلوگیری کنید.
   علایم، از تاول تا آنافیلاکسی
علامت اولیه کهیر خورشیدی، شروع ناگهانی درماتیت خورشیدی است. علایم درماتیت خورشیدی عبارتند از: تاول یا کهیر، برجستگی‌های ریز روی پوست، درد یا خارش پوست، سرخی پوست و پوسته‌ پوسته شدن و خون ریزی. ممکن است تنها چند لحظه قرار گرفتن در معرض نور خورشید کافی باشد تا واکنش ایجاد شود. واکنش معمولاً محدود به پوستی است که در معرض نور خورشید قرار می‌گیرد. علاوه‌ بر علایم پوستی، برخی از افراد علایم دیگری مانند سردرد، خستگی، حالت تهوع، تغییرات ضربان قلب و تنفس را گزارش می‌کنند. اگر نواحی وسیعی از پوست در معرض نور خورشید باشد، علایم می‌توانند بدتر شوند. در موارد نادر، کهیر خورشیدی می‌تواند منجر به آنافیلاکسی(یک واکنش آلرژیک تهدید ‌کننده زندگی) شود. علایم کهیر خورشیدی معمولاً پس از قطع قرار گرفتن در معرض آفتاب شروع به محو شدن می‌کند. بثورات معمولاً در عرض ۲۴ ساعت از بین می‌رود، البته تا زمانی که در معرض آفتاب قرار نگیرید. مشخص نیست که چه چیزی منجر به کهیر خورشیدی می‌شود. کارشناسان معتقدند که این عارضه، یک واکنش ایمنی است. سیستم ایمنی بدن شما به اشتباه سلول‌های تحت‌ تاثیر خورشید را به ‌عنوان سلول‌های خارجی شناسایی و به آن حمله می‌کند که این امر منجر به قرمزی، التهاب، خارش و سایر علایم می‌شود.
   نکاتی برای پیشگیری از ابتلا
علاوه بر استفاده از کلاه‌های لبه پهن، عینک آفتابی و کرم ضد آفتاب که می‌توانند از صورت شما محافظت کنند، از آن جایی که کهیر خورشیدی یک آلرژی است، داروهای ضد آلرژی می‌تواند در کنترل بیماری مفید باشد. پزشک شما ممکن است استفاده از فتوتراپی(قرار گرفتن کوتاه‌ مدت در معرض نور) را برای ایجاد تحمل در برابر نور خورشید پیشنهاد دهد. این درمان از همان روش واکسن‌های آلرژی استفاده می‌کند که در آن دوزهای کوچکی از آلرژن‌ها را دریافت می‌کنید تا به مرور زمان در برابر آن ها حساسیت‌زدایی کنید. اگر درمان‌های استاندارد اثر مطلوب را نداشته باشند، ممکن است برای توقف واکنش‌های هیستامین به داروهای سرکوب ‌کننده سیستم ایمنی نیاز داشته باشید. تحقیقات نشان می‌دهد که تزریق ایمونوگلوبولین‌ها یا تبادل پلاسما هم زیر نظر پزشک برای کنترل کهیر خورشیدی مفید است.
 
چطور از گرما جان سالم به ‌در ببریم؟

مهم‌ترین توصیه برای مراقبت از خود در برابر گرما همانی است که صبح‌های تابستان از پدر و مادر می‌شنیدیم: «بیرون نری‌ها تو زل آفتاب» ولی اگر کار واجبی دارید که نمی‌توانید انجام دادنش را به زمان خنکی هوا موکول کنید، این پیشنهادها را جدی بگیرید.

 بی ‌خیال شلوار جین و تی‌شرت‌های تنگ و مانتوهای چین‌دار و سنگین شوید و لباس‌های گشاد، سبک، دارای رنگ‌های روشن و از جنس کتان، پنبه و لنین را جایگزین کنید.
 هنگام انتخاب کفش برای تابستان، اولین گزینه خیلی‌های‌مان صندل است اما در خرید صندل، معمولا آن‌ قدر درگیر زیبایی و رنگ می‌شویم که یادمان می‌رود صندلِ غیراستاندارد و غیرطبی، می‌تواند به پا آسیب برساند؛ پیچ خوردن پا، احساس درد در ساق و آسیب به آشیل از عوارض مسحور قشنگی شدن است!
 ضدآفتاب را جدی بگیرید. برای نور خورشید فرقی ندارد پوستی که به آن می‌تابد، زنانه است یا مردانه؛ پس کرم زدن را جنسیتی نکنید. نوع پوست‌تان را بشناسید و ضدآفتابی متناسب با آن و با SPF مناسب تهیه کنید. SPF می‌گوید تا کی می‌توانید بدون آفتاب ‌سوخته شدن زیر نور خورشید بمانید. بدون ضدآفتاب، این زمان حدود 10دقیقه است؛ وقتی کرم می‌زنید، این زمان ضرب‌ در میزان SPF می‌شود.
درست است که برخی عینک‌ های آفتابی‌ توی بازار خیلی جذاب اند اما گول ظاهرشان را نخورید؛ عینک‌آفتابی برای خوشگلی نیست. عینک استاندارد باید به ‌اندازه کافی بزرگ باشد تا نور از طرفین به چشم نرسد، تیرگی‌اش به ‌حدی باشد که چشم را خیره نکند، تشخیص رنگ اشیا را مختل نکند و وقتی مقابل یک صفحه طرح‌دار تکانش می‌دهید، صفحه، موج‌دار و تار و کج ‌و معوج دیده نشود.
 بچه‌ها به مراقبت خیلی بیشتری نیاز دارند؛ لباس روشن و سبک (نه لزوما تی‌شرت و شلوارک که پوست‌شان را در معرض آفتاب‌ سوختگی قرار می‌دهد)، عینک آفتابی (ترجیحا با مشورت پزشک)، کلاه لبه‌دار و کفش مناسبی که جریان هوا را ممکن کند و جلوی ضربه را هم بگیرد، از واجبات تابستانی بچه‌هاست؛ البته وقتی شرایط آن ‌قدر ضروری است که حتما باید در گرما بیرون برده شوند. نوزادها و نوباوه‌ها را هم که با آن پوست حساس و بدن ضعیف اصلا توی گرما بیرون نبرید.
 
 
ترفندهای ساده اما کمتر شنیده ‌‌شده کاهش مصرف‌ برق
در این روزها، میزان رشد مصرف‌ برق در کشور به دلایل مختلف از جمله گرمای بی‌سابقه با افزایش قابل ‌توجهی مواجه شده است و قطعی احتمالی زندگی خیلی ها را مختل و دسترسی شان به وسایل گرمایشی را قطع می کند؛ بنابراین ضرورت مدیریت مصرف‌ برق به خصوص در این روزها بیشتر از گذشته احساس می‌شود و به گفته کارشناسان با چند ترفند ساده می‌توان مصرف برق را تا حد قابل توجهی کاهش داد.
 چند توصیه تکراری اما مهم| خاموش کردن لامپ‌‌های اضافی، استفاده از لامپ‌های کم‌ مصرف با نشان استاندارد ملی، استفاده از نور موضعی هنگام مطالعه، پرهیز از استفاده کردن وسایل برقی پر مصرف در ساعت ‌های اوج مصرف (19 تا 23 شب)، استفاده از سنسورهای حرکتی وسایل روشنایی در راه‌پله‌ها و ...  از اصلی ترین راهکارهای کاهش مصرف برق است که حتما بارها از رسانه‌ها  شنیده‌اید اما باز هم ضرورت توجه به آن‌ها احساس می‌شود.
 پر نکردن بیش از حد یخچال| نکته بعدی این‌ که یخچال و فریزر خود را در حد استاندارد پر کنید. قرار گرفتن مواد غذایی در کنار یکدیگر همانند یک عایق برای ذخیره انرژی عمل می‌کند و یخچال و فریزر نیاز به برق بیشتر در تولید سرما نخواهد داشت.
 از پریز کشیدن وسایل‌ برقی خاموش| باور نکردنی است ولی 75 درصد برق مصرفی در خانه زمانی صرف می شود که وسایل برقی در حالت خاموش هستند. لوازمی مثل تلویزیون، رایانه و وسایل موجود در آشپزخانه دارای بارهای فانتوم هستند. برای رفع این مشکل و کاهش هزینه برق مصرفی در زمانی که وسیله برقی شما خاموش است بهترین کار کشیدن سیم دوشاخه آن ها از پریز برق است.
 کمک گرفتن از فن هوا| به این روش با به حرکت درآمدن هوای خانه درجه هوا کاهش می‌یابد و نیاز شما به استفاده از کولر کمتر خواهد بود. همچنین یکی از ساده ‌ترین راه‌ها برای خنک نگه داشتن خانه و کاهش مصرف انرژی برق در روزهای گرم نصب پرده هایی است که مانع از ورود نور خورشید به داخل خانه شود.
 
 
از کولر خودرو تا کولر خانه!
توصیه‌هایی برای استفاده بهینه‌تر از سرمایش کولر، چه در خانه باشد چه کولر خودرو

یکی از اولین راهکارهای ما برای تحمل گرما، روشن کردن کولر است. چه زمانی که در خانه با بقیه اعضای خانواده دور هم نشستیم و چه زمانی که با خودرو، در مسیر رفتن به جایی یا برای انجام کاری هستیم. در ادامه، چند توصیه برای استفاده بهینه‌تر از سرمایش کولر خواهیم داشت.
  کولرهای آبی و گازی خانگی
بستن در و پنجره‌ها هنگام استفاده از کولر و گذاشتن سایبان روی کولرهای آبی  ، هم باعث می‌شود که خنکی محیط بیشتر شود و هم در کاهش مصرف برق تاثیرگذار خواهد بود. همچنین استفاده از دور کند کولر آبی و تنظیم دمای کولر گازی روی 24 درجه در راستای کاهش مصرف برق ضروری است. سرویس کردن کولرها، تعویض پوشال‌های کولر آبی در صورت نیاز، روشن کردن پمپ آب قبل از موتور، بررسی شیلنگ‌ها و تنظیم بودن شناور کولر و ... باعث خنک‌تر شدن باد آن خواهد شد.
  کولر خودرو
زمانی که پس از مدت طولانی وارد خودرو می‌شوید، ابتدا شیشه‌ها را باز کنید تا هوا به مدت 2 دقیقه در خودرو جریان پیدا کند و سپس کولر خودرو را روشن کنید، چرا که هوای گرم محبوس شده در خودرو غالبا دارای بخارات مضر متصاعد شده از قطعات پلاستیکی است. کودکان به گرما حساس هستند پس در صورت همراه داشتن کودک در خودرو حتما از کولر استفاده کنید. همچنین زمانی که خودرو در حرکت است با بستن شیشه‌ها و استفاده از کولر به دلیل افزایش آیرودینامیک، مصرف بنزین بر خلاف باور رایج، کاهش می‌یابد. زمانی که در شهرهای بزرگ و آلوده تردد می‌کنید به دلیل آلودگی هوا بهتر است که کولر در حالت گردش داخلی قرار بگیرد.
منابع بخش‌هایی از پرونده: باشگاه خبرنگاران ‌جوان، العربیه، دوویچه ‌وله، دنیای خودرو و ... .