مخالفان روابط دوستانه ایران و ترکمنستان

گزینش و تعقیب سیاست خارجه برمحور رویکرد همسایه محور و نگاه به شرق از سوی دو کشور ایران و ترکمنستان، از مزیت‌های استثنایی مشترک و ضمانتی برای گسترش و تعمیق روابط دو کشور در آینده است. سیاستی که کاملاً منطبق با منطق سیاسی درست و متناسب با ویژگی‌های جمعیتی و جغرافیایی دوکشور است. رویکردی سازنده و صیانت بخش گسترش روابط دو همسایه است که در گذشته به دلایلی از آن غفلت شده بود، اما با سفر متقابل مقامات دو کشور در دولت جدید دوباره به مسیر اصلی بازگشته است.
ضروری است روابط دو کشور از این تاریخ به بعد برهمین بنیاد پایه ریزی و استمرار یابد، چراکه گسترش و تعمیق روابط درهمین چارچوب، فرصت‌ها و ظرفیت‌های بسیاری برای تأمین منافع هر دو کشور ایجادخواهد کرد. البته در کنار فرصت‌ها و ظرفیت‌های موجود در روابط دو کشور، موانع و محدودیت‌هایی نیز وجود دارد که درسایه عزم و اراده آگاهانه طرفین قابل رفع است؛ به موازات این محدودیت‌ها و موانع، کارشکنی‌های برخی بازیگران منطقه‌ای و فرا منطقه‌ای مخالف گسترش و تعمیق روابط دو کشور همسایه و مسلمان نیز مسئله حائز اهمیت و توجه است که نباید از آن غفلت ورزید.
بازیگران و قدرت‌های منطقه و فرامنطقه با آگاهی از تأثیرات تعمیق روابط تهران - عشق آباد با توسل به افراط گرایی قومی، مذهبی و توسل به تکنیک ایران هراسی و شیعه هراسی، از یکسو و تکیه بر راهبرد گسترش ناتو به شرق و همچنین تغییرات ژئوپلتیکی درمسیر ترانزیت انرژی از سوی دیگر، با توسل به اصل هزینه و فایده همواره تلاش کرده اند، در روابط تاریخی دوکشور چالش ایجاد کنند.
این بازیگران مخرب ترکیبی از کشور‌های منطقه‌ای و بازیگران فرامنطقه‌ای هستند که منافع آن‌ها از خاورمیانه تا آسیای میانه به دلایل ایدئولوژیک و منافع اقتصادی و توافق موسوم به معامله قرن در دو دهه اخیر به هم گره خورده است. از این رو با تکیه بر عملیات روانی و رسانه‌ای و حتی انعقاد پیمان‌های نظامی ذیل پیمان ناتو و ترغیب کشور‌ها به پیوستن به ناتو و پروژه عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی، تلاش دارند روابط حسنه همسایگان در بخش آسیای میانه از جمله کشوردوست و برادر ترکمنستان، با قدرت مستقلی مانند ایران را تخریب کنند. دراین میان رژیم اشغالگر فلسطین نقش پنهان، اما بسیار مؤثر ایفا می‌کند.


برای عبور از سد کشور‌ها و قدرت‌های مخالف، هوشمندی و درایت در سطح سیاست خارجه و کمیسیون همکاری‌های مشترک میان دو کشور می‌بایست به‌صورت جدی، مخالف خوان‌ها را شناسایی کنند و با پیگیری مستمر، بدون توجه به سیگنال‌های عوامل اخلال گر، توافق‌ها میان دو کشور درحوزه‌های مختلف را به سرانجام برسانند.
با هوشمندی سیاسی و تعقیب دیپلماسی عمومی و دیپلماسی اقتصادی به موازات دیپلماسی رسمی درچارچوب کمیسیون‌های مشترک، عبور از سد نفوذ بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای مخل و مخرب دو کشور ممکن خواهد بود. لازمه این کار استمرار تعامل مقامات دو کشور و اهتمام درنهادینه‌سازی سازوکار‌های همکاری فی مابین است.
* کارشناس مسائل بین الملل و اقوام