عصر جدید فناوری های نوظهور در کشور

مصطفی عبدالهی-  سال 1401 برای شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور، شروع خوبی داشت و مسیرها برای حمایت از آن‌ها هموارتر شد. علاوه بر نگاه ویژه رهبر معظم انقلاب به حوزه دانش‌بنیان که در شعار سال جدید تجلی یافت، برخی تلاش‌های مجلس و دولت هم به ثمر رسید تا حمایت از دانش‌بنیان‌ها تقویت شود. با حمایت بهارستانی‌ها، قانون جهش تولید دانش‌بنیان پس از سه سال تلاش و پیگیری تصویب و ابلاغ شد و معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری نیز طرح تشکیل صندوق مالی ویژه حوزه فناوری‌های نوظهور دیجیتال را، که چهارسال برای آن تلاش شده بود، به ثمر رساند تا اتفاقی بزرگ رقم بخورد. با «سیدمحمد موسی‌زاده موسوی»، مدیرعامل صندوق پژوهش و فناوری غیردولتی فناوری‌های نوظهور دیجیتال، به گفت‌وگو نشسته‌ایم و او برایمان داستان شکل‌گیری این صندوق و ظرفیت‌های آن را شرح داده است. آن‌چه در ادامه می‌خوانید، ماحصل این گفت‌وگوست. داستان شکل گیری صندوق با توجه به ضرورت توسعه فناوری‌های نوظهور دیجیتال در کشور و نیاز شرکت‌های فعال در این حوزه به حمایت‌های مالی، از چهار سال قبل تشکیل یک صندوق تخصصی توسط معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری کلید خورد. پیش از این، صندوق‌هایی مانند صندوق نوآوری و شکوفایی و سایر صندوق‌های پژوهش و فناوری، حمایت‌هایی را از جمله از فعالان حوزه فناوری‌های نوظهور داشتند؛ اما با توجه به تعداد شرکت‌های فعال در این حوزه و همچنین ضرورت نگاه ویژه به آن، این نیاز وجود داشت که یک صندوق پژوهش و فناوری تخصصی در این حوزه تاسیس شود. به همین دلیل با پیگیری‌های معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری، پس از چهار سال تلاش و پیگیری، این صندوق تشکیل شده و به طور رسمی از اسفندماه سال 1400 کار خود را آغاز کرده است. رویکرد معاونت علمی: تسهیل گری به‌جای تصدی گری نکته مهم این‌که، از ابتدا تلاش برای سهم حداقلی دولت در این صندوق بوده است. برای مثال معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری 20 درصد از سهام این صندوق را در اختیار گرفته و در واقع سعی کرده است به جای تصدی‌گری و تولی‌گری دولت، بخش اصلی کار در دست بخش خصوصی باشد.  شرکت توسعه سرمایه‌گذاری دانشگاه تهران، گرین وب سامانه نوین، بانیان رویش سامانه‌های آینده (برسا)، توسعه تجارت الکترونیک خاورمیانه و شرکت پردازش اطلاعات مالی پارت، دیگر سهامداران این صندوق هستند که قرار است حامی فعالان عرصه فناوری‌های نوظهور باشند. چه حمایت هایی؟ به گفته مدیر عامل صندوق فناوری‌های نوظهور دیجیتال، حمایت‌هایی که این صندوق برای شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور دارد، شامل این موارد است: 1. سرمایه گذاری خطرپذیر  2. ارائه خدمات کامل صدور ضمانت‌نامه  3. ارائه تسهیلات به شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور  4. مشارکت و سرمایه‌گذاری  5. کارگزاری منابع و عاملیت مالی  6. خدمات توسعه بازار شامل تضمین خرید، لیزینگ ضمانت نامه هایی همتراز ضمانت نامه بانکی از او درباره صدور ضمانت‌نامه، به عنوان یکی از نیازهای مهم دانش‌بنیان‌ها و فناوران پرسیدیم و او پاسخ داد: ما در صندوق فناوری‌های نوظهور دیجیتال، دارایی‌های نامشهود و عملکرد شرکت‌ها را ملاک قرار داده و ضمانت‌نامه‌هایی همتراز ضمانت‌نامه‌های بانکی صادر می‌کنیم که به لطف قوانین خوب جدید مانند قانون جهش تولید دانش‌بنیان، این ضمانت‌نامه‌ها مورد تایید دستگاه‌های اجرایی دولتی و همچنین بخش‌های غیردولتی خواهد بود. ارائه همه خدمات در مشهد نکته دیگری که او اشاره می‌کند این است که، با توجه به این‌که شهر مشهد یکی از قطب‌های مهم حوزه دانش‌بنیان در کشور است، سعی شده تعامل نزدیکی با فعالان اکوسیستم دانش‌بنیان و فناور فعال در این شهر برقرار شود و بخش عمده‌ای از فرایندها بدون مراجعه حضوری به تهران قابل ارائه باشد. این رویکرد برای سایر استان‌ها و شهرهای کشور نیز لحاظ خواهد شد. 2 اولویت مهم صندوق فناوری‌های نوظهور دیجیتال، در آغاز راه، برای حمایت‌های خود اولویت‌هایی را هم تعیین کرده است که اولین آن، هم‌راستا با دغدغه رهبر معظم انقلاب، در حوزه دانش‌بنیان شدن کشاورزی است. موسی‌زاده می‌افزاید: اولویت دیگر ما، حوزه انرژی و طرح‌هایی در راستای هوشمندسازی مصرف و چرخه مدیریت انرژی است که در کشور ما اهمیت ویژه‌ای دارد. البته به گفته موسی‌زاده، در کنار این دو اولویت، عرصه‌های دیگری مانند سلامت و فناوری‌های مالی نیز مورد حمایت ویژه خواهد بود. تشکیل پرونده در حداقل زمان ممکن ما در صندوق فناوری‌های نوظهور دیجیتال این امکان را فراهم کرده‌ایم که متقاضیان، قبل از رسیدن به زمان‌های حیاتی، پرونده خود را تشکیل بدهند تا برایشان حد اعتباری مشخص شود، پس از آن در زمان نیاز ضروری برای دریافت تسهیلات و ضمانت‌نامه، صرفا با به‌روزرسانی اطلاعات، مسیر دریافت خدمت را سریع‌تر طی خواهند کرد. حمایت ویژه رسانه‌ای به گفته موسی زاده، صندوق فناوری‌های نوظهور دیجیتال در کنار تسهیلات مالی و ضمانت‌نامه‌ها، به موضوع فرهنگ‌سازی و ترویج گفتمان دانش‌بنیان و فناورانه در جامعه نیز توجه داشته است. شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور دریافت‌کننده خدمات این صندوق، می‌توانند از خدمات بنگاه رسانه‌ای سرمایه‌گذاری «آخرین خبر» استفاده کنند تا قدرت رسانه را در کنار خود داشته باشند و از حمایت‌های این رسانه در زمینه‌های اطلاع رسانی، تبلیغی و فرهنگ‌سازی بهره‌مند شوند.