مخالفان دولت علیه منافع ملت

گروه سیاسی/ «راب مالی» نماینده ویژه امریکا در امور ایران در مصاحبه با «رادیو عمومی ملی» (ان پی آر) تصریح کرد که هنوز برای بازگشت به توافق هسته‌ای زمان وجود دارد. با وجود این نماینده امریکا در مذاکرات رفع تحریم در این مصاحبه به یک عملیات روانی علیه کشورمان نیز رو آورده است. مالی با ارائه روایتی مخدوش از مذاکرات دوحه گفت: «اتحادیه اروپا به عنوان هماهنگ‌کننده مذاکرات خواهان یک تلاش دیگر (برای ازسرگیری مذاکرات) بود و از هر دو هیأت (ایران و امریکا) برای برگزاری نشست در دوحه دعوت کرد به این امید که طرف ایرانی تمایل داشته باشد چیزی را به ما عرضه کند و اراده خود را نشان دهد اما متأسفانه در این دور نتوانست پاسخی به ما بدهد و به نوعی این دور از مذاکرات اتلاف وقت بود.» وی در ادامه صحبت‌های خود چرایی تفسیر اتلاف وقت از مذاکرات را این گونه بیان کرد: «اتحادیه اروپا به عنوان هماهنگ‌کننده مذاکرات، بار دیگر طرح بسیار مفصلی از آنچه گمان می‌کرد برآیند منصفانه‌ای خواهد بود روی میز قرار داد و ما گفتیم برای آن توافق آمادگی داریم، طرفی که پاسخ مثبت نداد، ایران بود.» 
عصبانیت امریکا از پافشاری بر منافع مردم
این ادعا به فرض صحت نیز دارای مشکلات جدی است. رابرت مالی می‌گوید امریکا طرح پیشنهادی اتحادیه اروپا را برای توافق کردن پذیرفته است اما ایران به همه آن پاسخی مثبت نداده است. روشن است که کشورهای اروپایی نزدیکی و هماهنگی بیشتری با ایالات متحده امریکا داشته و دارند؛ پیروی بی‌چون و چرای اروپا از تحریم‌های یکجانبه امریکا پس از خروج این کشور از توافق نیز بیان‌کننده همین مسأله است. بنابراین انتقاد داشتن به قسمتی از طراحی صورت گرفته توسط شرکای امریکا که منافع ایران را به‌صورت مؤثر تأمین نکند امری بدیهی و تابع رویکردهای دیپلماتیک و مرسوم است. اینکه تیم امریکایی تصور کرده است که می‌تواند با دیکته‌گویی در مذاکرات و عدم اعمال خواسته‌های قانونی تهران به توافق دست یابد یک توهم است. نماینده امریکا همچنین بار دیگر توپ را در زمین ایران انداخته و عدم تصمیم‌گیری کشورمان را علت به نتیجه نرسیدن مذاکرات عنوان می‌کند.
اعتراف به پیشرفت‌های ایران


وی با بیان این جمله که «ایران باید با خودش به این نتیجه برسد که آمادگی پایبندی به برجام را دارد یا خیر» تلاش کرد با ایجاد جنگ روانی در تصمیم کشورمان درخصوص دستیابی به توافق خوب تشکیک کند. مالی مدعی شد خواسته‌های تهران در مذاکرات ارتباطی به توافق هسته‌ای ندارد. این درحالی است که ایران و بسیاری از کشورهای عضو توافق نیز این ادعا را قبول ندارند. نماینده ویژه امریکا در امور ایران با اشاره به پیشرفت‌های هسته‌ای کشورمان گفت: «ایران در مقایسه با قبل مواد شکافت‌پذیر کافی برای ساخت یک بمب و دانش آن را نیز در اختیار دارد. آنها برنامه تسلیحات (اتمی) را از سر نگرفته‌اند اما مواد کافی برای ساخت بمب را در اختیار دارند و می‌‌توانند ظرف چند هفته این کار را انجام دهند اما دولت بایدن آمادگی دارد در صورت آمادگی ایران، به توافق بازگردد. هنوز زمان برای بازگشت به برجام وجود دارد.»
حقوق طبیعی ایران شرط و شروط نیست!
در همین خصوص، یک مقام ایرانی درباره مذاکرات غیرمستقیم اخیر میان تهران و واشنگتن گفت که امریکا باید یک ابتکار واقعی ارائه دهد نه آنکه از ابتکار طرف‌های دیگر انتقاد کند. این مقام ایرانی که با شبکه الجزیره مصاحبه می‌کرد، اضافه کرد: «در جریان مذاکرات دوحه هیچ گونه تغییری از سوی امریکا درخصوص منافع ایران در توافق هسته‌ای احساس نشد.» خبرگزاری فارس خبر داد این مقام ایرانی که الجزیره اشاره‌ای به نام وی نکرده، افزود: «برخی تغییرات اندک در موضع واشنگتن ناکافی و غیرقابل اعتماد بوده و تضمینی برای اجرای آنها وجود ندارد.» مقام ایرانی اضافه کرد: «آماده انعقاد توافقی قوی بوده و این مشروط به یک دولت جدی در امریکاست.» وی گفت: «اکثر موضوعات فنی در وین حل شده و موضوعات باقی مانده درخصوص تحریم‌ها و ارائه ضمانت می‌باشد.» این مقام ایرانی گفت: «آنچه واشنگتن شرط و شروط ایران می‌نامد، حق طبیعی ما بوده و اگر تصمیم‌گیری به اروپایی‌ها بستگی داشت تاکنون توافق امضا شده بود.» 
سه سناریو و سه شکست واشنگتن
نگاهی به سناریوهای امریکا طی سال‌های پس از خروج امریکا از توافق نشان می‌دهد این کشور در سه طراحی مختلف یعنی جنگ اقتصادی، فشار سیاسی و تهاجم رسانه‌ای طی این سال‌ها شکست خورده است.
ایالات متحده ابتدا تلاش کرد تا با فشار حداکثری و محاصره اقتصادی کشورمان به تغییر رفتار و تحمیل عقب‌نشینی در حوزه‌های هسته‌ای، موشکی و منطقه‌ای تن بدهد و پیش‌شرط‌های مایک پمپئو برای مذاکرات جدید را بپذیرد. اما نتیجه ندادن این رویه منجر به آن شد تا امریکا به میز مذاکرات غیرمستقیم درخصوص پایبندی این کشور به توافق تن دهد. هرچند در طول مذاکرات شیطنت‌ها برای گنجاندن مفاهیم مبهم و تعهد گرفتن از تهران برای مذاکرات بعدی را پیگیری می‌کرد اما نتوانست به نتیجه برسد. به همین دلیل کاخ سفید تلاش کرد تا با کاهش منافع تهران و عدم پذیرش تضمین همچنان توافق احتمالی را دارای ظرفیت برای شکل‌گیری بحران و بدعهدی این کشور قرار دهد. ناکام ماندن این کشور منجر به آن شد تا سناریوی فشار سیاسی و اجماع سازی علیه کشورمان پیگیری گردد که با قطعنامه اخیر شورای حکام و رأی منفی چین و روسیه و آرای ممتنع چند کشور دیگر نتوانست به نتیجه برسد. شکست این سناریو با حضور مجدد این کشور پای میز مذاکرات دوحه و پذیرش گفت‌وگو بر اساس آخرین بسته پیشنهادی تهران خود را نشان داد. اما دیپلماسی منطقی ایران در پافشاری بر رفع مؤثر تحریم‌ها و تضامین لازم برای عدم بدعهدی مجدد این کشور باعث شده است تا سناریوی جنگ روانی و رسانه‌ای را پیگیری کنند. به نظر می رسد این سناریو که با زمینه سازی داخلی اصلاح طلبان در رسانه ها و در هفته های اخیر کلید خورده است، اکنون با ورود مستقیم مذاکره کننده ارشد امریکا وارد فاز جدید شده تا توپ تعیین تکلیف توافق از زمین امریکا به ایران پرتاب شود. البته از پیش مشخص است که این جنگ ادراکی که با هدف مقصرنمایی ایران انجام می‌شود نیز مانند دیگر سناریوها شکست خواهد خورد.
گفت‌وگوی تلفنی جوزپ بورل و امیرعبداللهیان
با وجود این تحرکات دیپلماتیک برای به نتیجه رسیدن گفت وگوهای رفع تحریم از ایران تا اروپا دیده می شود. در همین خصوص مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در توئیتی از گفت‌وگوی تلفنی مجدد خود با وزیر خارجه کشورمان در رابطه با احیای برجام خبر داد. جوزپ بورل، در توئیتی نوشت: بار دیگر با حسین امیر عبداللهیان، وزیر خارجه ایران گفت‌وگو کردم. اگر می‌خواهیم توافق را به نتیجه برسانیم، تصمیماتی باید همین حالا گرفته شود. این همچنان امکان‌پذیر است، اما فضای سیاسی برای احیای برجام ممکن است بزودی محدود شود.
مکرون رئیس جمهور فرانسه نیز اعلام کرده است مایل به دستیابی به توافق با ایران در سریع ترین زمان ممکن است. امیرعبداللهیان هم در گفت وگو با بدر البوسعیدی وزیر امور خارجه عمان بر جدی بودن جمهوری اسلامی ایران برای حصول توافقی پایدار و قوی تأکید کرد.

بــــرش
آقای صالحی از «دبه های امریکا» چه خبر؟
​​​​​​​علی‌اکبر صالحی در گفت‌وگو با «شرق» درخصوص آینده برجام گفته است: «اگر خدای ناکرده در این زمینه تعلل کنیم، دوباره وارد کلاف سردرگمی می‌شویم که باز کردنش با خدا است و ملت باز باید سختی و مشقت بسیار تحمل کنند.» رئیس سازمان انرژی اتمی دولت سابق البته توضیحی درخصوص چیستی تعلل در این خصوص نگفته است. اما رسانه‌ها و تحلیلگران اصلاح‌طلب و حامی دولت قبل در روزهای اخیر در تلاش هستند همچون گذشته، با انداختن توپ در زمین ایران و شکل‌گیری یک دوقطبی سیاسی در افکارعمومی، فشارها برای تحمیل یک توافق بد به کشور را افزایش دهند و به دروغ بر «فوریت رسیدن به هر توافقی» سخن بگویند. فضاسازی این جریان رسانه‌ای و سیاسی داخلی حتی باعث شده است که راب مالی در سخنان اخیر خود نسبت به صداهایی که ایران را مقصر عدم توافق می‌دانند، ابراز امیدواری کند. نماینده ویژه امریکا در امور ایران گفته است: «در حال حاضر مذاکرات بین ما و ایران نیست بلکه بین ایران با خودش است تا به این نتیجه برسد که آیا برای بازگشت به پایبندی و توافق هسته‌ای آمادگی دارد یا خیر.» امریکا در حالی تلاش دارد تا یک توافق بد را به ایران تحمیل کند که سابقه این کشور بخوبی مانع از پذیرش توافق بدون رفع مؤثر تحریم و تضمین شده است. پیش از این و در زمان روزهای پایانی مذاکرات برجامی در دولت یازدهم نیز علی‌اکبر صالحی از «دبه کردن امریکا» خبر داده بود. وی که خود در تیم مذاکره‌کننده فعالیت داشت، چند ماه پس از انعقاد برجام نیز در سخنانی گفت: «یک بار هم گفتم امریکایی‌ها دارند دبه درمی‌آورند و آن زمان هنوز برجام توافق نشده بود و در مذاکرات بودیم، الان به‌وضوح می‌بینیم که یک دبه نه بلکه دبه‌های زیادی درآورده‌اند.» به نظر می‌رسد فشارهای رسانه‌ای غربگرایان در ایران و عملیات روانی اخیر امریکایی‌ها به عنوان دو لبه قیچی برای تحمیل گفتمان شکست خورده سابق که معتقد بود «هر توافقی بهتر از بی‌توافقی است» برای تحمیل توافق بد به کشور تلاش می‌کنند؛ هرچند این موضوع با هوشمندی تیم مذاکره‌کننده کشورمان هیچ‌گاه محقق نخواهد شد.
دولت مصمم است برای عدم تکرار تجربه «دبه کردن امریکا» مذاکرات را همراه با خطوط قرمز از جمله دریافت تضامین لازم به نتیجه برساند.