رکورد زنی بورسی‌ها در سودسازی

گروه اقتصادی/ در جریان معاملات روز دوشنبه، روند خروج پول حقیقی از معاملات سهام برای هجدهمین روز متوالی ادامه یافت تا با 670 میلیارد تومان خروج پول حقیقی در این روز، مجموع پول‌های خارج شده از ابتدای تیرماه به عدد 5 هزار و 121 میلیارد تومان برسد.
روند خروج پول حقیقی که از اواسط سال 1399 در بازار ادامه داشت در روز‌های گذشته درحالی تداوم می‌یابد که با انتشار گزارش‌های عملکرد شرکت‌های بورسی در فصل بهار و افزایش ارزش فروش و تولیدات آنها به نظر می‌رسد روند سودسازی شرکت‌ها در دوره‌های پیش رو بهبود یابد و سهام این شرکت‌ها بتواند بازدهی مناسبی را برای سهامداران به ارمغان آورد.
همچنین آمار سود‌سازی شرکت‌های بورسی نشان می‌دهد که ارزش سودهای خالص شناسایی شده در بورس به حدود 193 هزار میلیارد تومان رسیده که بالاترین رشد فصلی را در سال‌های اخیر به ثبت رسانده است. با وجود این در این مقطع سهامداران برای معاملات بیشتر سهام در بازار تمایلی از خود نشان نمی‌دهند و درحال خارج کردن سرمایه‌هایشان از این معاملات هستند.
مقصد پول‌های خارج شده از روند معاملات سهام کجاست؟


مشخصاً پول‌هایی که به انگیزه سرمایه‌گذاری به یک بازار ورود می‌کنند، در صورت تغییر شرایط سایر بازارها و بهبود نسبت‌های ریسک به بازدهی در بازارهای موازی، به آن بازارها انتقال می‌یابند تا بتوانند سودهای مناسب‌تری را از سرمایه‌گذاری‌های خود به دست آورند. بازار سهام نیز در ماه‌های گذشته از این قاعده مستثنا نبوده و سهامداران در مقاطعی که انتظار دارند از بازار سهام بازدهی بیشتری به دست آورند به این بازار ورود و در صورت کاهش جذابیت سهام، از این معاملات خارج می‌شوند. کارشناسان معمولاً برای پول‌های خارج شده از بازار 4مقصد (بازارهای سکه و ارز، سرمایه‌گذاری‌های با درآمد ثابت و سپرده‌های کالایی) متصور می‌شوند که در ادامه به بررسی اجمالی وضعیت این بازارها در روزهای گذشته می‌پردازیم.
بازار اولی که در این خصوص مورد بررسی قرار می‌گیرد، بازارهای سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت مانند سپرده بانکی و صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت است. آمارها نشان می‌دهد که سپرده‌های بانکی در ماه‌های اخیر به افزایش قابل توجهی رسیده است به نحوی که رشد مانده سپرده‌های بانکی در پایان اردیبهشت ماه 35 درصد افزایش داشته و به بالای 5700 هزار میلیارد تومان رسیده است. از طرفی آمار مربوط به صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت که سازوکاری مشابه سپرده‌گذاری در بانک دارد نیز ورود پول به این صندوق‌ها را نشان می‌دهد. این صندوق‌ها که واحدهای آنها در بازار سهام قابل معامله است، به عنوان یکی از گزینه‌های سهامداران برای حفظ بازدهی سرمایه‌گذاری‌هایشان در روزهای نزولی بازار شناخته می‌شود. آمار معاملاتی این صندوق‌ها نشان می‌دهد که حقیقی‌های بازار از ابتدای تیر ماه در حدود 812میلیارد تومان پول جدید به این صندوق‌ها وارد کرده‌اند و مجموع سرمایه‌گذاری‌های خود در این صندوق‌ها را افزایش داده‌اند.
دومین بازاری که در این روزها جایگزین معاملات سهام در بازار شده است، ابزارهای مبتنی بر کالا و صندوق‌های کالایی مانند صندوق‌های سرمایه‌گذاری در طلا یا انواع گواهی‌های سپرده کالایی است. این ابزار که این روزها توسط سرمایه‌گذاران مورد توجه قرار گرفته است به دلیل مزایای قابل توجهی که نسبت به انجام معاملات در بازارهای سنتی دارد درحال جایگزینی با معاملات فیزیکی است. آمار نشان می‌دهد از ابتدای سال‌جاری روند معاملات این اوراق در بازار همواره درحال افزایش بوده و در تیر ماه میانگین حجم معاملات این اوراق در حدود 25درصد نسبت به حجم معاملات 200روزه افزایش یافته است.
بازار سومی که می‌تواند مقصد پول‌های خارج شده از معاملات سهام باشد، بازار ارز و سکه است. این بازار سنتی که در ایران همواره حجم قابل توجهی از سرمایه‌های سرگردان را به خود جذب کرده است در روزهای گذشته نیز مورد توجه سرمایه‌گذاران قرار گرفته و بخشی از پول‌های خارج شده از دیگر بازارها را به خود جذب کرده است. این روند اما از نظر کارشناسان با توجه به آمار جدید بانک مرکزی در خصوص کاهش رشد پایه پولی و کاهش انتظارات تورمی در بازار ارز و روند روبه کاهش قیمت طلای جهانی در بازار طلا، تداوم نخواهد داشت و پول‌هایی که به انگیزه نوسان‌گیری از قیمت‌های مقطعی به این بازارها وارد شده‌اند این بازارها را به مقصد سایر بازارها ترک خواهند کرد.
افزایش نرخ بهره بین‌بانکی و تأثیرات آن بر بازار سهام
نرخ بهره بین‌بانکی که از ابتدای سال‌جاری یک روند رو به رشد را طی می‌کند در هفته گذشته، 0.1درصد دیگر افزایش یافت و بار دیگر به آستانه عدد 21 درصد رسید. در مفاهیم بازارهای مالی، افزایش «نرخ بهره بانکی» رابطه معکوسی با رشد بازار سرمایه دارد زیرا افزایش نرخ بهره منجر به افزایش هزینه فرصت، کاهش ارزندگی سهام به دلیل فزونی نرخ تنزیل و همچنین کاهش انگیزه سفته‌بازی در بازارهای مالی می‌‌شود، اما آیا افزایش نرخ بهره بین‌بانکی می‌تواند بر روند معاملات در بازار سهام نیز تأثیر‌گذار باشد؟
در این خصوص برخی از کارشناسان تبعات نرخ بهره بین‌بانکی و نرخ بهره بانکی را یکی می­‌دانند و بیان می‌دارند که افزایش نرخ بهره بین‌بانکی در نهایت بر نرخ بهره بانکی نیز تأثیر‌گذار خواهد بود و افزایش نرخ بهره بانکی در آینده می‌تواند اثر منفی بر بازار سرمایه داشته باشد از این‌رو این کارشناسان با نگاهی پیش‌نگرانه، افزایش نرخ بهره بین‌بانکی را برای بازار سرمایه مخرب می‌دانند، اما باید توجه داشت تا زمانی که نرخ بهره بین‌بانکی بر نرخ سپره‌‌گذاری و اعطای تسهیلات، اضافه برداشت بانک مرکزی و افزایش پایه پولی اثری نداشته باشد، اثر واقعی آن بر بازار سرمایه به صورت نامحسوس و کاملاً غیرمستقیم خواهد بود.