سیل غافلگیری

بارش تند باران‌های فصلی در شهرستان استهبان استان فارس منجر به جاری شدن سیل شد که در پی این حادثه متاسفانه ۲۱ نفر از هموطنان جان باختند و 2 نفر مفقود شدند. عصر روز جمعه در پی بارش باران‌های فصلی سیل‌آسا در شهرستان استهبان استان فارس، رودخانه «رودبال» طغیان کرد و موجب جاری شدن سیل شد. تصاویر لحظه جاری شدن سیل، به نوعی یادآور سیل فروردین ۹۸ در دروازه قرآن شیراز بود که خودروها در آب غوطه‌ور بودند. این سیل که متأسفانه خسارات جانی و مالی داشت، موجب شد استاندار فارس و فرمانده سپاه استان خود را به منطقه رسانده و از نزدیک در جریان امور و نحوه مدیریت و امدادرسانی قرار گیرند. تصاویر منتشرشده از حادثه در فضای مجازی نشان از غافلگیری مردم دارد. هر چند نمی‌توان نسبت به بی‌توجهی مردم به دلیل توقف در حاشیه رودخانه‌ بی‌تفاوت بود اما موضوع مهم‌تر این است که باید دید آیا هشدار هواشناسی به موقع داده شده است؟ از همان ابتدای وقوع سیل جست‌و‌جوی نیروهای امدادی نیز در محدوده 10 کیلومتری مسیر رودخانه آغاز شد و نیروهای امدادرسان هلال‌احمر، همچنین نیروهای سپاه، نظامی و انتظامی، بسیج، آتش‌نشانی و نیروهای مردمی همچنان در حال کمک‌رسانی به سیل‌زدگان هستند. احمد وحیدی، وزیر کشور نیز در تماس با محمد هادی‌ایمانیه، استاندار فارس خواستار رسیدگی فوری و بسیج امکانات برای نجات مصدومان حادثه شد و مراتب تسلیت خود را به خانواده‌های مصیبت‌دیده در این سیلاب ابراز کرد. وزیر کشور همچنین از استاندار فارس خواست با بسیج ظرفیت‌های لازم، به روند امدادرسانی، شناسایی و یافتن مفقودان سرعت بخشند. همچنین معاون اول رئیس‌جمهور از استاندار فارس خواست با تشکیل کمیته‌ای متشکل از مسؤولان مربوط، ضمن بررسی دقیق حادثه و تشخیص قصورات احتمالی، خسارات مالی و جانی وارده به مردم در اسرع وقت جبران شود. محمد مخبر در این تماس تلفنی بر ضرورت بسیج تمام امکانات و ظرفیت‌ها جهت یافتن مفقودان و تسکین آلام داغ‌دیدگان تاکید کرد. وی همچنین از محمد هادی‌ایمانیه، استاندار فارس خواست زمینه‌های شکل‌گیری این حادثه با دقت بررسی شود و ضمن ارسال گزارش کارشناسی دقیق، اقدامات لازم برای پیشگیری از تکرار چنین حوادثی انجام شود.    * به‌کارگیری امکانات سپاه برای کمک به آسیب‌دیدگان سیل ‌سردار یدالله بوعلی، فرمانده سپاه فجر استان فارس روز گذشته با حضور در مناطق سیل‌زده ضمن بررسی آخرین وضعیت فرآیند جست‌وجو و امدادرسانی، اظهار داشت: از روز گذشته (جمعه) و در پی وقوع ناگهانی حادثه سیل، تیم‌های جست‌وجو و امدادرسانی بسیج به صورت فعال در کنار مردم و سایر نهادها در فرآیند جست‌وجو و امدادرسانی حضور داشته‌اند. وی با بیان اینکه بلافاصله پس از وقوع این حادثه قرارگاهی با حضور سپاه و سایر نهادها در منطقه تشکیل شد، گفت: شب گذشته (جمعه)، تیم‌های بسیج در ۴ شهرستان استهبان، نی‌ریز، داراب و فسا در این زمینه فعال شدند. تیپ نیروی زمینی سپاه در فسا نیز با امکانات خود به فرآیند جست‌وجو در مسیر 15 کیلومتری پیوست و در مجموع تمام امکانات سپاه فارس برای کمک به آسیب‌دیدگان و فرآیند جست‌وجو به‌کارگیری شده است.    * تعداد فوتی‌ها به 21 نفر رسید مدیرعامل جمعیت هلال‌احمر استان فارس با اشاره به آخرین آمار قربانیان سیل در استهبان گفت: تعداد فوتی‌ها این حادثه تاکنون به 21 نفر رسیده است. حسین درویشی روز گذشته در گفت‌وگو با تسنیم اظهار داشت: تا این لحظه تعداد مفقودی‌ها ۲ نفر است و نیروهای امدادی در حال جست‌‌و‌جو هستند. وی ادامه داد: 8 نفر از فوتی‌ها خردسال هستند و 18 جسد نیز شناسایی شده است.  مدیرعامل جمعیت هلال‌احمر فارس گفت: منطقه‌ای که مردم در آن حضور داشتند آفتابی بوده اما جای دیگری با فاصله بارش زیادی اتفاق افتاده و باعث ایجاد سیلاب شده است. درویشی افزود: بارش زیادی که در منطقه وقوع سیل اتفاق افتاد به همراه کم‌‌عمق بودن رودخانه باعث جاری شدن سیل و وقوع این واقعه شد. وی در پاسخ به اینکه آیا هشدارهای لازم و اخطار از سوی سازمان هواشناسی نسبت به وقع سیل یا بارش‌های سیل‌آسا طی این روزها صادر شده بود، گفت: سازمان هواشناسی در اخبار تلویزیونی اعلام کرده بود که بارش‌ها به صورت پراکنده رخ می‌دهد اما اعلام نشد شدت بارش‌ها در چه نقطه‌ای بیشتر است.   * آماده‌باش تیم‌های مدیریت بحران پزشکی قانونی استان در پی وقوع سیل در شهرستان استهبان در عصر روز 31 تیرماه و فوت و مصدومیت تعدادی از هموطنان، خدائیان، رئیس سازمان بازرسی کل کشور ضمن تسلیت به خانواده جان‌باختگان و آرزوی سلامتی برای مصدومان، با صدور دستوری به کاظم اکرمی، بازرس کل استان فارس، به وی مأموریت داد با حضور در مناطق سیل‌زده، ابعاد و زوایای مختلف حادثه و روند امدادرسانی به سیل‌زدگان را مورد نظارت جدی و دقیق قرار دهد و در صورت وجود قصور یا تقصیر احتمالی از سوی هر یک از دستگاه‌ها، مراتب را جهت رسیدگی‌های بعدی گزارش کند. همچنین به منظور بررسی شرایط و نیز تعیین هویت پیکرهای کشف شده در این حادثه، ۲ تیم مدیریت بحران متشکل از مدیرکل استان، معاونان، پزشک و کاردان تالار تشریح، در ساعات ابتدایی حادثه به محل اعزام شده‌اند. با توجه به شدت حادثه و احتمال افزایش تعداد قربانیان، تیم‌های مدیریت بحران پزشکی قانونی استان در حالت آماده‌باش قرار دارند.  استاندار فارس نیز در پی جاری شدن سیل در 3 شهرستان شرقی استان فارس و درگذشت و مفقود شدن تعدادی از هموطنان، با بیان اینکه خبر درگذشت و مفقود شدن تعدادی از هم‌استانی‌های عزیز موجب تاسف و تألم اینجانب شد، تاکید کرد: اینجانب با تسلیت این حادثه تأسف‌بار به خانواده‌های این عزیزان و همدردی با ایشان، برای درگذشتگان از درگاه الهی آرزوی مغفرت و رحمت و برای بازماندگان صبر و اجر ‌طلب می‌نمایم. بی‌تردید مسؤولان و نیروهای امدادی و خدمات‌رسان با بهره‌گیری از تمام ظرفیت‌ها همچون گذشته نهایت تلاش خود را در کمک به آسیب‌دیدگان به‌کار خواهند گرفت تا هرچه سریع‌تر وضعیت به حالت عادی بازگشته و بخشی از آلام خانواده‌های سیل‌زده کاهش پیدا کند.    * 51 خانوار درگیر سیلاب شدند مدیرعامل هلال‌احمر فارس اعلام کرد منطقه پهنابه- سد استهبان تحت تأثیر سیل و آبگرفتگی قرار گرفت که در این حادثه 51 خانوار درگیر سیلاب شدند. حسین درویشی ادامه داد: 22 تیم امدادی به ‌همراه 125 نیروی امدادی به محل وقوع حادثه اعزام شده‌اند. در این حادثه 74 نفر که دچار آبگرفتگی شده بودند توسط نیروهای جمعیت هلال‌احمر فارس نجات یافتند. مدیرعامل جمعیت هلال‌احمر فارس روستاهای درگیر حادثه را امام‌زاده سلطان شهباز، باغ شاد، دهویه، بخنو، درب قلعه، انجیرک علیا و سفلی، آب‌بند، بردنو و مهدی‌آباد اعلام و تصریح کرد: بسته‌های غذایی 72 ساعته برای حادثه‌دیدگان ارسال و بین آنها توزیع شده است. درویشی بیان کرد: امدادرسانی در حال انجام است و تمام شعب هلال‌احمر استان به حالت آماده‌باش 100درصدی درآمدند.   * احتمال بارش‌های سیل‌آسا در روزهای آتی اواخر هفته جاری بارندگی‌های سیل‌آسا استان فارس را فرا می‌گیرد. کارشناس اداره کل هواشناسی فارس با اعلام این خبر گفت: بر اساس نقشه پیش‌بینی، از روز سه‌شنبه چهارم مرداد، شاهد بارندگی در بیشتر نقاط بویژه شرق استان خواهیم بود. هنرپیشه با بیان اینکه بارندگی‌ها تا اوایل هفته آینده ادامه دارد، افزود: بعدازظهرها رشد ابر سبب بارش‌های نقطه‌ای رگباری می‌شود که احتمال ایجاد سیلاب و تخریب وجود دارد. وی بیان کرد: به دلیل بارندگی زیاد در ارتفاعات، احتمال طغیان لحظه‌ای رودخانه‌ها وجود دارد، بنابراین همه مردم بویژه ساکنان جنوب و جنوب شرق استان از نشستن در کنار معابر آب، رودخانه‌های خشک، تماشای سیلاب و ایستادن در کنار تابلو‌ها و درختان خودداری کنند تا از بروز خسارت جلوگیری شود. کارشناس اداره کل هواشناسی فارس تاکید کرد: دامداران نیز از رفتن به ارتفاعات و نقاط سیل‌خیز و چرای دام در این مناطق پرهیز کنند. در همین ارتباط مدیرکل مدیریت بحران استانداری فارس گفت: وقوع سیل در حالی جان 21 نفر از هموطنان‌مان را گرفت که سازمان هواشناسی ۲۱ تیرماه نسبت به بروز باران‌های سیل‌آسا هشدار داده و مردم را از نشستن و رفت و آمد در کنار رودخانه‌ها برحذر کرده بود. خلیل عبداللهی افزود: طی این عملیات ۱۳ خودرو از سیل بیرون کشیده شد، ۵ مصدوم در بیمارستان هستند، همچنین ۵۵ نفر از مرگ حتمی نجات یافته‌اند و حدود ۳ هزار نفر از محوطه سیل‌زده به مکان‌های امن منتقل شده‌اند. فرماندار شهرستان استهبان نیز با بیان اینکه ۳ نفر از سیل‌زدگان هنوز شناسایی نشده‌اند، عنوان کرد: از ساعت ابتدایی این رخداد (حدود ۱۸ و ۳۰ دقیقه ۳۱ تیرماه) عملیات جست‌وجو توسط ۵۵ گروه امدادی با تجهیزات کامل در حال انجام است. وی افزود: بارندگی در عرض ۳۰ دقیقه در نی‌ریز و لایزنگان داراب رخ داد و تبدیل به سیل شد؛ شدت بارش به این میزان پیش‌بینی نشده بود.    * آیا هواشناسی درباره سیل استهبان هشدار داده بود؟ وقوع سیل در استهبان فارس که عصر جمعه منجر به جان باختن شماری از هموطنان شد، پرسش‌هایی را برای افکار عمومی به همراه داشت، از جمله اینکه آیا هواشناسی درباره احتمال رخداد سیل هشدار داده بود؟ و آیا بستر رودخانه‌، حتی در فصل تابستان،‌ محلی ایمن و مناسب برای تفریح و گذران اوقات فراغت است؟ پرسش‌ها درباره صادر شدن یا نشدن اعلان هشدار سیل استهبان توسط هواشناسی به طرح دیدگاه‌های مختلف منجر شده است. در این باره، یوسف کارگر، فرماندار شهرستان استهبان به ایرنا گفت: متأسفانه سازمان هواشناسی آنطور که باید هشداری برای وقوع سیل نداده بود. از سوی دیگر، مدیرکل هواشناسی فارس گفت: هشدارهای لازم به رنگ موسوم به زرد مبنی بر وقوع بارش‌های رگباری و بالا آمدن سطح آب رودخانه‌های فصلی در شهرستان‌های شرقی فارس از روز چهارشنبه ۲۹ تیر اعلام شده بود. مسعود حقیقت اضافه کرد: بارش باران در این منطقه حدود نیم ساعت به طول انجامید و این بارندگی منجر به طغیان رودخانه رودبال شد. وی با بیان اینکه هشدارهای لازم برای بالا آمدن سطح آب رودخانه‌های فصلی از روز چهارشنبه داده شده بود، گفت: روز چهارشنبه در سازمان هواشناسی کشور هشدار سطح زرد مبنی بر وقوع بارندگی و بارش‌های رگباری در بسیاری از مناطق جنوب کشور و همچنین منطقه جنوب شرق فارس مانند زرین‌دشت، استهبان و نی‌ریز و داراب صادر شد. حقیقت اضافه کرد: در اطلاعیه شماره ۷۰۵ که هشدار زرد است و با همکاری اداره کل هواشناسی فارس و سازمان هواشناسی کشور صادر شده، اعلام شده از روز چهارشنبه ۲۹ تیر تا روز یکشنبه دوم مرداد در بسیاری از مناطق جنوب شرق از جمله جنوب شرق فارس احتمال صاعقه، آبگرفتگی معابر، بالا آمدن ناگهانی سطح آب رودخانه‌های فصلی، جاری شدن آب و شکستن درختان کهنسال به شکل محلی و محدود وجود دارد. همچنین وزیر کشور عصر روز گذشته برای رسیدگی به وضعیت حادثه سیل روز جمعه استهبان به استان فارس سفر و از منطقه حادثه‌دیده بازدید کرد. احمد وحیدی برای بررسی ابعاد حادثه وقوع سیل در بستر رودخانه رودبال به استهبان سفر کرد و بلافاصله از منطقه بازدید هوایی داشت. همچنین استاندار فارس تعداد جان‌باختگان و مفقودان این حادثه را ۲۳ نفر برشمرد و به همین مناسبت روز یکشنبه را در سراسر استان فارس، عزای عمومی اعلام کرد. محمدحسن نامی، رئیس سازمان مدیریت بحران کشور نیز درباره جاری شدن سیل اظهار کرد: حدود ۲ هزار نفر در داخل رودخانه و اطراف در حال شنا کردن بوده‌اند که به یکباره سیل در این منطقه جاری می‌شود و جان برخی شهروندان را می‌گیرد و برخی را هم مفقود می‌کند. وی درباره احتمال قصور در این حادثه گفت: اصلا قصوری در این حادثه نبوده است. هم ما و هم وزیر بررسی کرده‌ایم، علت این بوده که موضوع سیل برای مردم باور‌پذیر نبوده است و حتی هشدار هم داده شده که قبول نیز نکرده‌اند. ***     مقصران حادثه استهبان تحت تعقیب قرار می‌گیرند    رئیس کل دادگستری استان فارس گفت: مقصران احتمالی حادثه استهبان مورد تعقیب و مجازات عبرت‌آموز قرار خواهند گرفت و ترتیبی اتخاذ خواهد شد تا از تکرار چنین حوادث دردناکی جلوگیری شود. با دستور رئیس کل دادگستری استان فارس کارگروه ویژه مرکب از دستگاه‌های اجرایی و اداره کل بازرسی استان جهت بررسی ابعاد مختلف حادثه سیل استهبان تشکیل شد. حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدکاظم موسوی از مناطق سیل‌زده شهرستان استهبان بازدید کرد. وی در حاشیه این بازدید گفت: امیدواریم با خدمت‌رسانی دستگاه‌های متولی ضمن تسریع در روند جبران خسارات وارده، از آلام و دردهای افراد آسیب‌دیده و بازماندگان این حادثه تلخ کاسته شود. وی با اشاره به تشکیل کارگروهی ویژه از نمایندگان دستگاه‌های اجرایی و اداره کل بازرسی استان جهت بررسی ابعاد مختلف حادثه عنوان کرد: در این کارگروه، پیگیری‌های لازم برای جبران خسارت زیان‌دیدگان و کاهش تألمات روحی آنان انجام می‌شود همچنین وضعیت تکالیف دستگاه‌ها و نهادهای مرتبط و میزان قصور احتمالی که منجر به فوت و‌ مصدومیت تعدادی از هموطنان شده، پیگیری می‌شود.