روزنامه آرمان امروز
1401/05/03
کودکان تشنه، قربانی فقر آب و روزهای گرم
بار ديگر يک کودک در گودال‌هاي ذخيره آب (هوتک) در استان سيستان و بلوچستان جانش را از دست داد تا در 10 سال اخير 48 نفر جانشان را از دست بدهندآرمان امروز| گروه جامعه| بار ديگر کودکان استان سيستان و بلوچستان قرباني تشنگي شدند، با وجود اينکه در 10 سال گذشته کودکان اين استان در مناطق دور افتاده، قرباني هوتک‌ها (گودالي حفر شده براي ذخيره آب) يا گاندو‌ها مي‌شوند مشکل آب اين مناطق برطرف نمي‌شود و ايمن سازي هوتک‌ها و تکميل شبکه آبرساني منطقه بلوچستان برطرف نمي‌شود. «هوتک»؛ گودال آبي است با عمق حدود 6 متر که در مناطق محروم جنوب کشور براي ذخيره آب حفر مي شود تا مورد استفاده اهالي اين مناطق قرار گيرد. هوتک ها تنها دل خوشي و سرگرمي کودکان در مناطق محروم هستند که اين دل خوشي و سرگرمي منجر به غرق شدن برخي از اين کودکان که از کمترين امکانات رفاهي بهره‌مند هستند، مي شود. يک نمونه از اين حادثه مربوط به چهار روز پيش است. روز جمعه يک کودک شش ساله ديگر در هنگام بازي به داخل يک هوتگ در روستاي جادوزهي از توابع شهرستان دشتياري سيستان و بلوچستان سقوط کرد و غرق شد تا تعداد کودکاني که در 10 سال گذشته بر اثر سقوط به هوتک در اين شهرستان جان خود را از دست داده اند، به 48 نفر برسد. هويت اين کودک «سليمان باليده» گزارش شده و اين کودک 6 ساله، فرزند يونس و اهل روستاي جادوزهي بوده است. گفته مي شود سليمان هنگام بازي در کنار هوتگ به داخل آن سقوط کرده و غرق شده است.
از گذشته‌هاي دور پدرها به پسرها توصيه کرده‌اند براي ساختن خانه روي تپه‌ها براي در امان ماندن از سيل و سيلاب. چاله به جا مانده از گودبرداري هم مي‌شد هوتکي که سيراب مي‌کرد دام و زمين کشاورزي را. شست‌وشو و آب آشاميدني 6-5 خانه هم به‌عهده همين هوتک‌ها بود. چاله‌هايي که آب يک‌سال‌ونيم چند خانه را در خودش جاي مي‌داد. «باقي‌هو» برادر خانم معلمي که سال گذشته در هوتک غرق شد: «مي‌گويد آمار هوتک‌ها چند وقتي است بالا رفته و بي‌محابا هر گوشه و کناري که بيابند حفر مي‌شوند.
منابع طبيعي در «پُلان» دارد هوتک مي‌سازد! حداقل فکري هم براي ايمن‌سازي آن کند. اين هوتک‌سازي‌ها يعني کمک به ادامه قرباني گرفتن هوتک‌ها» «ساجده» که زندگي‌اش را تسليم سماجت هوتک کرد، جوانان روستاها به فکر پويش حيات براي کودک افتادند. پويشي که فرياد مي‌زنند تا مردم ايران به آن بپيوندند براي زندگي آرزوهايي که زود مي‌ميرند. «باقي‌هو» هم يکي از جواناني است که اين پويش را راه انداخته است. «چهارشنبه خودجوش مي‌رويم براي حصارکشي يکي از هوتک‌ها» بعضي از خيرين هم پاي کار آمده‌اند براي نجات زندگي کودکان سيستان‌وبلوچستان. آمده‌اند تا پايان بدهند به سريال مرگ‌هاي خاموشي که در ميانه هوتک‌ها رقم مي‌خورند. آرزوي «باقي‌هو» و اهالي تمام شدن داستان داغدار شدن مادرهاست. «هرسال در فصل گرم سال 30-20 کودک قرباني هوتک‌ها مي‌شوند. الان کسي براي آب پاي هوتک‌ها نمي‌رود. بچه‌ها براي فرار از گرما و بازي جذب هوتک‌ها مي‌شوند.»
هزينه ايمن سازي هر هوتک
علي عليجاني، مسئول ايمن سازي هوتک ها و نقاط پر خطر جنوب سيستان و بلوچستان در اين رابطه گفته است: در 4 شهرستان دشتياري، چابهار، کنارک و قصرقند بيشترين تعداد هوتک ها وجود دارد، فقط در چابهار، 1070 هوتک و گودال داريم که براي کشاورزي و آب دهي به احشام استفاده مي شود. تمام اين ها شناسنامه دارند و داراي صاحب هستند. هيچ وقت به صاحبان اين ها تذکري براي ايمن سازي داده نشده است و آن ها فکر مي کنند که دولت بايد اين کار را انجام دهد. وي با تاکيد بر اينکه براي حصارکشي هر هوتک، بايد مبلغي حدود 70 تا 100 ميليون تومان هزينه شود، مي افزايد: با اولويت، هوتک هايي که در محيط روستايي و کنار مدارس هستند، ايمن سازي و حصارکشي مي شوند. تا الان در اين 4 شهرستان، 150 هوتک حصارکشي شده است. همچنين براي دانش آموزان و خانواده ها کلاس هاي آموزشي برگزار کرده ايم که نزديک هوتک ها نشوند.
مردم هوتک ها را مقدس مي دانند
مسئول ايمن سازي هوتک ها و نقاط پر خطر جنوب سيستان و بلوچستان در بخش ديگري از صحبت هايش مي گويد: اگر صاحبان اجازه دهند، گودال هاي بلا استفاده را پر کنيم. در کنار کار هم وزارت جهاد کشاورزي آمده است و گودال هاي بزرگي مي سازد که خودشان کار ايمن سازي را نيز انجام مي دهند. تا هم آب براي کشاورزي، ماهيگيري و بوم گردي استفاده و جمع آوري شود. با اين وجود صاحبان اين ها بايد پاي کار بيايند و با ما همکاري کنند. البته اين نياز به فرهنگ سازي دارد چراکه مردم هوتک ها را مقدس مي دانند، در حالي که اين ها آب لوله کشي دارند باز هم تمايل به استفاده از هوتک ها در مردم وجود دارد.
او مي گويد که در تمام شهرستان هايي که افراد غرق مي شوند، لوله کشي آب پايدار داريم با اين وجود اين اتفاقات ناگوار رخ مي دهد و تاکيد مي کند: اين بچه ها اکثرا براي شنا به اين هوتک ها مراجعه مي کنند و اين اتفاقات براي تامين آب شرب نيست. همچنين بايد توجه داشت که شهرستان کنارک هوتک درون روستايي ندارد و بيشترين آمار غرق شدگي براي دو شهرستان چابهار و دشتياري است، البته دشتياري تا سال گذشته، جزء چابهار بوده، اکثر اتفاقات براي چابهار است.
فلسفه ساخت هوتک
منصور کريمدادي، دهيار يکي از مناطق سيستان و بلوچستان در خصوص فلسفه ايجاد هوتک مي‌گويد: «مردم سيستان وبلوچستان از قديم الايام کشاورز و دامدار بودند. حدود سيصد الي چهارصد سال پيش با توجه به زمين هاي حاصلخيز کشاورزي در دشت دشتياري مردم زندگي شان را با اين شرايط شروع کردند. وقتي که باران مي باريد آب رودخانه جاري مي شد و به خانه هاي اين روستاييان خسارت وارد مي کرد و به عبارتي خانه ها را نابود مي کرد. چاره اي که آن زمان براي حل اين مشکل در نظر گرفتند کندن يک سري گودال هاي دست ساز بود که از خاک آن تپه درست کردند. در واقع ساختن هوتک دو نفع داشت يکي اينکه با کندن اين گودال ها خاک هايي به صورت تپه ايجاد مي شد و ساکنان بالاي اين تپه ها خانه هاي شان را بنا کردند. منفعت ديگر همين هوتک بود که آب در آن ذخيره مي شد و آنها براي مصارف روزمره شان استفاده مي کردند.» کريمدادي درباره اين اتفاق مي گويد: «غرق شدن در هوتک ها به دليل نبود امکانات زيرساختي از جمله محل بازي و سرگرمي است. وقتي کودکان اين مناطق محل بازي ندارند مجبور مي شوند براي بازي و سرگرمي به کنار اين هوتک ها بروند. مخصوصا با شروع فصل گرما اين کودکان براي شنا و آب بازي به کنار هوتک ها مي روند. مساله ديگر که مي تواند از اين حوادث پيشگيري کند حصارکشي اطراف اين هوتک ها است که کودکان نتوانند به راحتي براي بازي و سرگرمي کنار اين هوتک ها بروند.»
سایر اخبار این روزنامه
خط قرمز نزاکت برخی در «بهارستان» کجاست؟
فرصت یک‌ماهه به لاکچری ها
سبقت چیپس ازگوشت؛ تنقلات کودکان و رنگ زرد والدین
فعالیت تشکل‌های صنفی زیر ذره‌بین نهادهای امنیتی
کودکان تشنه، قربانی فقر آب و روزهای گرم
تورم یا گرانی؟ انتخاب سخت برای تأمین سفره‌های مردم
زنگ خطر در اردوی قرمزها
اما و اگرهاي موازنه در سياست خارجي
مصالحه و معامله حاصل پختگی سیاسی است
چالشي مهم در بحران سوريه
تاکید رییس‌جمهوری بر تسهیل ازدواج
سخنگوی فراجا: اختلاف شخصی انگیزه قتل برادر مالک متروپل بود
مشکلات و چالش‌های صنعت دارو در کمیسیون صنایع مجلس بررسی شد
