روزنامه آرمان ملی
1401/05/05
تئوری مزیت نسبی
هادی حق‌شناس اقتصاددان
براساس ديدگاه‌هاي برخي از اقتصاددانان، کشورها براي اينکه از ظرفيت کامل خود با پايين‌ترين هزينه ممکن استفاده کنند و ضمنا بتوانند با ساير کشورها هزينه مبادله را به حداقل ممکن برسانند، تلاش مي‌کنند که براساس مزيت نسبي خود کالا توليد کنند. بر اين اساس به عنوان مثال کشوري که مي‌تواند نفت يا گاز را با حداقل هزينه توليد کند، ساير کشورها از آن کشور نفت و گاز مي‌خرند و بالعکس کشوري که بتواند فولاد يا ساير عناصر طبيعت را با حداقل هزينه استخراج و فناوري کند، بقيه کشورها از آن کشور عناصر مورد نياز خود را مي‌خرند. همين موضوع در خصوص تکنولوژي‌هاي صنعتي هم مصداق دارد. به عنوان مثال کشوري که مي‌تواند خودروي ارزاني را توليد بکند يا يک وسيله يا ماشين ديگري- که در اينجا منظور از ماشين ابزار توليد است- را بتواند به توليد برساند. از نظر اقتصاد کشورها بايد از مزيت نسبي خود بهره بگيرند. اين موضوع درخصوص بخش کشاورزي بيشتر مصداق دارد. به دليل اينکه برخي از توليدات محصولات کشاورزي اصطلاحا قوت لايموت مردم است. ممکن است در دنيا مردماني بتوانند از خوردن ميوه يا حتي استفاده از خودرو يا برخي از لوازم صنعتي ديگر صرفنظر بکنند، اما نمي‌توانند از مصرف گندم، برنج يا ساير محصولات اساسي صرفنظر بکنند. لذا کشورها در سال‌هاي گذشته از مزيت نسبي خاک و آب خود استفاده کرده‌اند و مساله‌اي تحت عنوان کشت فراسرزميني امروز در ادبيات توسعه وجود دارد و اين موضوع در سنوات گذشته در ايران هم مورد توجه واقع شده است. در برخي از کشورهاي همسايه ما حتي به عنوان مثال در قزاقستان، ايراني‌هايي به سراغ کشت فراسرزميني رفته‌اند؛ چه در پرورش دام و چه در پرورش برخي از محصولات ديگر اما چون اين موضوع هنوز به معني واقعي در اولويت کشور نبوده است و از طرف ديگر به دليل اينکه با منابع حاصل از بخش نفت و گاز کشور به‌راحتي مي‌تواند گندم يا برنج يا روغن خام خود را از ساير کشورها تامين کند هنوز آن اجبار و ضرورت واقعي براي ايران در راستاي راهبرد کشت فراسرزميني اتفاق نيفتاده است. بنابراين در يک جمع بندي کلي به نظر مي‌رسد که در آينده با توجه به مشکلات آب و خاک که براي برخي از کشورهاي منطقه ايجاد خواهد شد و برخي از کشورها به شرايط بحراني خواهند رسيد و ايران هم به دليل استفاده نامطلوب از آب و خاک چنين مشکلي را هم پيدا خواهد کرد، بالاجبار به سراغ کشت فراسرزميني خواهد رفت. البته در اينجا ذکر يک نکته ضروري است؛ همچنان که امروز در برخي از استان‌هاي کشور کشت‌هاي گلخانه‌اي راه‌اندازي شده است و در برخي از موارد مساحت يک واحد کشت گلخانه‌اي معادل 10 واحد کشت شرايط عادي هست، شايد در آينده همچنان که امروز برخي از توليدات صيفي‌جات از گلخانه جايگزين کشت صيفي زمين‌هاي معمولي شده است، شايد با پيشرفت تکنولوژي اين موضوع در خصوص برخي از محصولات اساسي کشاورزي هم اتفاق بيفتد. اما تا آن روز برخي از کشورهاي شبيه ايران از اين فرصت کشت فراسرزميني مي‌توانند بخشي از نيازهاي خود را تامين نمايند.
سایر اخبار این روزنامه
دوگانه سازی مردم ناپسند است
وعــده درمـــانـــی آقای وزیــــــر
نقد برآیند فلسفیدن است
حاشیه‌ها قبل از انتخابات کمیته ملی المپیک
غربی‌ها عقلانی رفتار کنند، نتیجه دور از دسترس نیست
رئیس‌جمهور به موضوع حجاب ورود کند
جنس رسانه‌ملی و نماز جمعه به لحاظ ارتباطات اجتماعی یکی است
روزنامه‌های بلژیکی: اسدا... اسدی به آمریکا منتقل میشود؟
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا: تصمیم سیاسی‌مان را در زمینه احیای برجام گرفته‌ایم
تئوری مزیت نسبی
عدم بسترسازی فرهنگی
