روزنامه آرمان امروز
1401/05/06
زمان توافق همین حالاست
جوزف بورل: تعويق در توافق اتمي به زيان همه طرف‌ها خواهد بودمسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا در مقاله‌اي با هشدار نسبت به خطرات عدم توافق اعلام کرده که پس از 15 ماه مذاکرات فشرده در وين و تعامل با طرفين برجام و آمريکا، ديگر فرصتي براي مصالحه‌هاي مهم نمانده و زمان سازش همين حالاست.
«جوزپ بورل» مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا و نماينده اين اتحاديه در مذاکرات هسته‌اي با ايران، مقاله‌اي در «فايننشال تايمز» نوشته که حاوي هشدار نسبت به نهايي نشدن توافق و خطر يک بحران هسته‌اي خطرناک است.
او مي‌گويد: «من اکنون متني روي ميز گذاشته‌ام که با جزييات دقيق به رفع تحريم‌ها و گام‌هاي هسته‌اي مورد نياز براي احياي برجام مي‌پردازد. اين متن بهترين معامله ممکن را نشان ميدهد و من به عنوان تسهيل‌کننده گفت‌وگوها آن را شدني مي‌دانم.»
به گزارش دويچه وله، بورل ادامه ميدهد که اين يک توافق کامل نيست اما به همه نکات اساسي توجه کرده و سازش‌هايي را شامل مي‌شود که با دشواري از سوي طرفين حاصل شده است: «حال بايد تصميماتي گرفت تا از اين فرصت منحصر به فرد استفاده شود و پتانسيل بزرگ يک معامله از دست نرود.» او تاکيد مي‌کند که هيچ بديل موثر يا فراگير ديگري را در دسترس نمي‌بيند.
اين مقاله يک روز پس از مصاحبه مديرکل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي با شبکه خبري سي‌ان‌ان منتشر شده است. رافائل گروسي در اين مصاحبه گفته بود: «واقعا نمي‌دانيم پس از قطع دوربين‌هاي نظارتي و کاهش دسترسي بازرسان آژانس، چه اتفاقي دارد در برنامه اتمي ايران مي‌افتد.»
جوزپ بورل در فايننشيال تايمز هشدار داده که رد توافق به معناي ورطه يک بحران هسته‌اي خطرناک خواهد بود که چشم‌اندازي جز افزايش انزواي ايران و مردم آن ندارد. او مي‌نويسد: «اين مسئوليت مشترک ماست که توافق را نهايي کنيم.»
مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا يادآوري کرده که نگراني‌هايي فراتر از موضوع هسته‌اي مثل حقوق بشر و فعاليت‌هاي منطقه‌اي ايران وجود دارند که اروپا به طور مستمر در گفت‌وگوهاي دوجانبه به آنها مي‌پردازد.
او مي‌نويسد: گرچه برجام به اين موارد توجه ندارد اما حسن آن پايان دادن به برنامه هسته‌اي و باز کردن راه براي نظارت و بازرسي‌هاي آژانس بود: «هر يک روز بدون توافق، منافع ملموس اقتصادي براي مردم ايران و نيز مزاياي عدم اشاعه براي جهان را به عقب مي‌اندازد. توافق سود اقتصادي و مالي قابل توجهي خواهد داشت و امنيت منطقه‌اي و جهاني را تقويت مي‌کند. رد آن مايه زيان هر دو طرف خواهد بود.»
قدرت‌هاي غربي آخرين دور مذاکرات هسته‌اي در دوحه را نوميدکننده توصيف کرده‌اند. آمريکا مي‌گويد، ايران خواست‌هايي را مطرح کرده است که به برنامه هسته‌اي مربوط نمي‌شود و پيشرفت‌هاي نگران‌کننده‌اي در زمينه غني‌سازي اورانيوم داشته است.
بورل در يادداشت خود بر اين نظر است که دستيابي به توافق مي‌تواند به مزايايي چون محدوديت شديد ظرفيت غني‌سازي اورانيوم، نظارت دقيق آژانس، پويايي و همکاري امنيتي بيشتر در منطقه و اعتمادسازي کمک شاياني کند.
او اشاره کرده که با نزديک شدن انتخابات ميان‌دوره‌اي آمريکا، برجام در واشنگتن از نظر سياسي قطبي خواهد شد و هم‌زمان يادآور شده که در تهران هم پس از تجربه منفي سال‌هاي اخير، دغدغه‌هاي جدي نسبت به اجراي کامل توافق وجود دارد: «با اين حال، توافق روي ميز نشان‌گر عزم همه طرفين برجام براي تضمين پايداري آن از جمله تعهد پرزيدنت بايدن و ضمانت‌هاي ايالات متحده است تا از اقدام بالقوه يکجانبه محافظت شود.»
مذاکرات احياي برجام در وين، از فروردين تا اسفند 1400 ادامه داشت و سپس متوقف شد. ايران و آمريکا، هر يک ديگري را مسئول معوق ماندن گفت‌وگوها و نهايي شدن امر مي‌دانند. يکي از شروط تهران براي توافق، حدف سپاه پاسداران از فهرست گروه‌هاي تروريستي آمريکا بوده اما جو بايدن در سفر خاورميانه‌اي خود صراحتا گفت، سپاه پاسداران را از فهرست گروه‌هاي تروريستي خارج نخواهد کرد حتي اگر مذاکرات برجام شکست بخورد.
از سوي ديگر «حسين امير عبداللهيان» وزير امور خارجه ايران نيز سه‌شنبه (پريروز) در جريان گفت‌وگوي تلفني با همتاي کويتي خود خواستار واقع‌بيني آمريکا براي حل مسئله هسته‌اي ايران کشورش شد.
امير عبداللهيان در اين خصوص تصريح کرد: طرف آمريکايي بايد رويکردي واقع‌بينانه در پيش بگيرد تا مذاکرات به مرحله نهايي خود برسد.
دونالد ترامپ، رئيس‌جمهور سابق آمريکا در سال 2018 به طور يکجانبه از برجام خارج شد. پس از آن آمريکا تحريم‌هاي جديدي عليه ايران وضع کرد و تهران نيز در پاسخ تعهدات هسته‌اي خود را گام به گام زيرپا گذاشت.
شنبه گذشته (يکم مرداد) نيز «امانوئل ماکرون» رئيس جمهوري فرانسه يک تماس تلفني دو ساعته با حجت الاسلام «ابراهيم رئيسي» رئيس جمهوري داشت و در خصوص برجام با هم گفت‌و‌گو کردند.
پيش‌تر نيز فرانسه براي حل بحران انرژي بوجود آمده بعد از حمله روسيه به اوکراين پيشنهاد کرده بود که تحريم‌هاي نفتي ايران و ونزوئلا لغو شود تا کشورهاي اروپايي توانند نياز انرژي خود را در شرايطي که روسيه هر روز حجم گاز صادراتي خود به اروپا را کاهش ميدهد برطرف کنند.
برخي از ناظران سياسي معتقدند؛ اينک اروپا بيش از هميشه براي حفظ منافع خود تلاش مي‌کند تا برجام را به يک نقطه قابل قبول براي همه طرف هاي آن برساند و زيان‌هاي اقتصادي خود را از اين بابت کاهش دهد.
سایر اخبار این روزنامه
«رفتار پدرانه با همه»
حسين عليزاده: موسيقي ايراني زنانه - مردانه ندارد
بازار قراردادهاي صوري مسکن داغ مي شود
زمان توافق همین حالاست
درخشش سکه و طلا با عقب نشيني دلار
«منافع ملی» تحت الشعاع منافع جناحی
مردم تيزي به‌دست، جامعه بي‌اعتماد
حبیب الله صادقی درگذشت
پیدا و پنهان تعلل واشنگتن و تهران در احیای برجام
آرامش از جامعه سلب شده
جايگزين حبس تاثير گذار است؟
همکاری های امنیتی ایران و روسیه پایاپای خواهدبود
رد صلاحیت 3 کاندیدای ریاست فوتبال
اعلام وضعیت نارنجی برای وقوع سیل در تهران
