وداع با «حبیب» هنر انقلاب


حبیب‌الله صادقی، سال ۱۳۳۶ در یک خانواده پرجمعیت در تهران دیده به جهان گشود. پدربزرگش روحانی بود و پدر و برادرش نیز در عرصه مطبوعات فعالیت داشتند. وی از کودکی با کتاب و ادبیات آشنا شد و در هنرستان، نقاشی را از اساتیدی مانند محمود فرشچیان آموخت. صادقی در سال ۵۵ با پایان تحصیلات در هنرستان وارد دانشگاه شد و در همین سال اولین نقاشی خود را با موضوع نهضت انقلاب اسلامی ترسیم کرد. موضوع این نقاشی، فاجعه حمله به فیضیه و کشتار طلاب انقلابی بود. صادقی با همراهی چند تن از همکلاسی‌هایش انجمن اسلامی دانشکده را راه‌اندازی و در نخستین ماه‌های پیروزی انقلاب اسلامی، نمایشگاهی از آثار تجسمی را در حسینیه ارشاد برپا کرد. وی از بنیانگذاران حوزه هنری و همچنین از بنیانگذاران انجمن هنر‌های تجسمی انقلاب و دفاع مقدس به‌شمار می‌رود و در طول حیاتش برپایی چندین نمایشگاه و برگزاری چند جشنواره مهم تجسمی از جمله جشنواره تجسمی هنر مقاومت را برعهده داشت. مرحوم صادقی از جمله پرکارترین نقاشان انقلاب اسلامی به شمار می‌رفت و مجموعه آثارش نگاه وسیع وی به موضوعات مهم سیاسی، اجتماعی و اعتقادی را نشان می‌دهد. او در سال‌های پایانی عمر در حال تکمیل یک مجموعه نقاشی با محوریت اتفاقات مهم تاریخی از صدر اسلام تا دفاع مقدس و مبارزه با جریانات تکفیری بود که متأسفانه برخی از تابلو‌های این مجموعه ناتمام باقی ماند. راه روشن حبیب هنر انقلاب
در روز‌های منتهی به ماه محرم و عزاداری سید و سالار شهیدان، هنرمند متعهد و انقلابی کشورمان استاد حبیب‌الله صادقی دارفانی را وداع گفتند. هنرمندی که به‌واقع از عناصر اصلی پایه‌گذاری هنر انقلاب از دوران پیش از انقلاب اسلامی مردم ایران بود. او بود که در سال ۱۳۵۵ کشتار خونین فیضیه را بر بوم نقاشی تصویر کرد که این خود در کنار دیگر نقاشان برجسته کشورمان جریانی را آغاز کرد که با استقبال مردم از تماشای آثار این هنرمندان تا به امروز ادامه پیدا کرده و آن اندک هنرمندان نهالی را کاشتند که امروز درختی تنومند گشته است.
استاد صادقی بدون شک با آثارشان تا همیشه در عرصه هنر مقاومت جهان باقی خواهند ماند و چه درست باور خود را اذعان کردند، ایشان معتقد بودند: «همان‌طور که قرآن، اندیشه و معرفت جهانی است، ما نیز باید بتوانیم برای جهان و رنج‌های بشری کاری کنیم. رنج بشری، جزو رنج‌هایی است که من را پشت سه‌پایه‌ام به وجدان و کار دعوت می‌کند.» با همین نگاه جامع و اندیشه‌ورزانه بود که آثار ایشان همواره روحی امیدبخش و آرمان‌خواهانه داشت.


از طرف دیگر نگاه منحصربه‌فرد استاد صادقی به مسئله عاشورا به نحوی هنر نقاشی را در خدمت بیان مسئله قرار می‌داد که باعث می‌شد تصویری که از امام حسین (ع) و یارانش بر بوم نقاشی ایشان نقش می‌بندد تصویری از موضع بزرگی، برتری و عزت باشد که مصداق بارز پیروزی خون بر شمشیر بود.
در پایان باید گفت که ضایعه درگذشت استاد حبیب‌الله صادقی هیچ‌گاه قابل جبران نیست و آن اندیشه ژرف که بر کالبد آثار ایشان می‌نشست برای سالیان سال سهم بزرگی در نماد فرهنگ تصویری انقلاب اسلامی داشته و دارد. حبیب صادقی مجاهد عرصه هنر انقلاب بود
زندگی صحنه یکتای هنرمندی ماست/ هر کسی نغمه خود خواند و از صحنه رود/ صحنه پیوسته بجاست/ خرم آن نغمه که مردم بسپارند به یاد
جامعه هنری ایران با شنیدن خبر درگذشت استاد متعهد و پیشکسوت ارزشمند حوزه هنر‌های تجسمی انقلاب و دفاع مقدس روان‌شاد حبیب‌الله صادقی در بهت فرو رفته است. حضور متعهدانه و سرشار از شور و امید این فقید فرزانه در خلق آثار هنری فاخر و گرانسنگ و نیز تربیت خیل عظیمی از نقاشان و طراحان متعهد به آرمان‌های انقلاب اسلامی به عنوان نقاط برجسته حیات طیبه این چهره باورمند به هنر متعالی بود. استاد صادقی سال‌ها عضو هیئت مدیره انجمن هنر‌های تجسمی انقلاب و دفاع مقدس بود و در آنجا دغدغه تربیت و معرفی هنرمندان انقلابی و متعهد را داشت. وی همچنین دبیری ادوار دوم، سوم و چهارم جشنواره جهانی هنر مقاومت را برعهده داشت و به خوبی توانست هنر مقاومت را در عرصه هنر‌های تجسمی به تبلور برساند. دکتر صادقی نمونه‌ای بی‌نظیر از یک هنرمند ساعی و روشن‌بین بود که تا آخرین روز‌های حیات دست از مجاهدت در عرصه هنر انقلاب برنداشت. درگذشت این هنرمند بزرگ ضایعه‌ای غم‌انگیز برای هنر انقلاب اسلامی است و جا دارد از طرف انجمن تجسمی انقلاب و دفاع مقدس بنیاد فرهنگی روایت فتح، این ضایعه را به خانواده ایشان، دانشجویان و علاقه‌مندان وی و جامعه هنری کشور تسلیت عرض کنم و از خداوند متعال برای آن مرحوم آرامش را در جوار قرب الهی مسئلت کنم. هنرمند پیشرو و روشنگر
اولین دیدار من با مرحوم زنده‌یاد دکتر حبیب‌الله صادقی به هفته‌های ابتدایی پیروزی انقلاب اسلامی بازمی‌گردد که نمایشگاهی از سوی بچه‌مســلمان‌ها در حسینیه ارشاد برپا شده بود. این نمایشگاه به دلیل مضموم آثار که درباره انقلاب اسلامی و ارادت به امام خمینی (ره) بود، با استقبال خارق‌العاده‌ای از سوی مردم مواجه شد، به‌طوری‌که جلوی حسینیه ارشاد صف‌های طویل چند کیلومتری تشکیل می‌شد. در آنجا با آثار و شخصیت دکتر صادقی آشنا و مجذوب شخصیت ایشان و آثارشان شدم. پس از آن با تشکیل ستاد مرکزی سپاه پاسداران، همکاری من با دکتر صادقی در ستاد ادامه پیدا کرد. در آن دوره، گروهی از هنرمندان تجسمی از جمله مرحوم محمدرضا قادری، علیرضا قادری، دکتر صادقی و دکتر گودرزی در ستاد سپاه گردهم آمده بودند. کار‌های این عزیزان به صورت پوستر و تراکت یا در نشریه «پاسدار اسلام» منتشر می‌شد. من در آن سال‌ها کار کاریکاتور را به تازگی شروع کرده بودم و دکتر صادقی یکی از مشوقین من در کاریکاتور بود. به واسطه علاقه‌ای که به ایشان داشتم، کارهایم را به وی ارائه می‌دادم و استاد مرا تشویق و راهنمایی می‌کردند. دکتر صادقی، کارشناسی دقیق بود که نظراتش را صادقانه بیان می‌کرد. وی با وجود اینکه در کار نقاشی مطرح بود، تسلط خوبی نیز در زمینه کاریکاتور داشت و شاید کمتر کسی بداند که استاد صادقی چندین سال در روزنامه اطلاعات، کاریکاتور می‌کشیدند و هزاران اثر کاریکاتور در زمینه روشنگری پیرامون موضوعاتی، چون منافقین، حزب توده، جریان ضداستعماری و حمایت از مردم مظلوم فلسطین طراحی و اجرا کردند. آثار روشنگرانه مرحوم صادقی آنقدر قدرت داشت که تا خط مقدم جبهه‌ها می‌رفت و به رزمندگان روحیه می‌بخشید. وداع با هنرمند انقلابی
مراسم تشییع پیکر مرحوم حبیب‌الله صادقی، هنرمند برجسته هنر‌های تجسمی و از بنیانگذاران هنر متعهد انقلاب، روز گذشته در حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی برگزار شد. در این مراسم محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در سخنانی با اشاره به سابقه طولانی مرحوم صادقی در تولید آثار تجسمی پیرامون انقلاب اسلامی گفت: «اولین تابلو‌های ایشان مربوط به سال‌های قبل از پیروزی انقلاب اسلامی بود. سال‌های ۱۳۵۵ و ۱۳۵۶، دورانی که شاید ایشان در ابتدای دوره جوانی‌شان بودند و کار‌های فاخر در حوزه ترویج انگاره‌های انقلابی را از همان زمان شروع کرده بودند. آخرین کار استاد یک اثر ۱۰۰ متری بود که از تاریخ پرشکوه ایران اسلامی تا نماز حضرت آقا بر پیکر شهید سلیمانی عزیز را شامل می‌شد. ایشان این اثر را عاشقانه و شبانه‌روزی با یک کار جهادی به انجام رساندند و منتظر رونمایی آن بودیم که فرصت نشد با حضور این هنرمند کم‌نظیر کشورمان این اثر رونمایی انجام شود.»
بهمن نامورمطلق، رئیس فرهنگستان هنر با اشاره به عضویت دائمی مرحوم صادقی در فرهنگستان هنر و تلاش وی برای هم‌افزایی در میان هنرمندان گفت: «حبیب‌الله صادقی، وارث هنر پرافتخار ایران است. وارث رنگ‌های مانی و مضامین مردمی رضا عباسی. کار او در نقاشی مقاومت بی‌سابقه بود و مطمئناً یک اسوه ماندگار خواهد شد. او همچنین خلق، هنر، دانش، معنویت و معرفت، سنت و مدرنیته را با هم پیوند می‌زد. او هم استادی بااخلاق بود و هم هنرمندی خلاق. ایشان قدر زمان را خوب می‌دانست و سرعت نقاشی‌هایش با سرعت پرستو در موسیقی برابری می‌کرد. دست به قلم‌مو که می‌برد رنگ‌ها، آسمان آبی، رودی جاری، ابر و باران و گلی زیبا می‌شدند، میدان نبرد علیه ظلم، دستان گره کرده، شهیدی روی خاک، مادری رنج کشیده، چهره نوازنده‌ای تنها، ... می‌شدند. دوستانش خوب می‌دانند وقتی پرنده خیالش به پرواز درمی‌آمد دفترچه‌ها، بوم‌ها و حتی دیوار‌ها فضا کم می‌آوردند.»
نامورمطلق با بیان اینکه مرحوم صادقی به دنبال انجام کار‌های بزرگ بود، گفت: «دو سال پیش همه اندوخته‌ها و تجربه‌های گرانقدر خود را گرد آورد تا یک اثر بزرگ خلق کند. دیگر آثار کوچک او را راضی نمی‌کردند و گویا حس می‌کرد فرصت زیادی برایش باقی نمانده است و باید شاهکار زندگی خود را خلق کند. می‌گفت اثری به مساحت یکصد متر، اما همه ما می‌دانستیم که یکصد یک عدد نمادین است. زمانی که کسی به دیدن او می‌رفت از رنج‌ها و خوشی‌ها، از رؤیا‌ها و آرزوها، از پیروزی‌ها و شکست‌ها و از نجابت‌ها و شهامت‌های مردم می‌گفت.»
در مراسم تشییع پیکر هنرمند فقید حبیب‌الله صادقی علاوه بر علاقه‌مندان به هنر انقلاب، چهر‌ه‌های فرهنگی و هنری، جمعی از مدیران فعلی و سابق هنری ارشاد نیز حضور داشتند. در پایان این مراسم، حجت‌الاسلام محمد قمی، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی بر پیکر مرحوم صادقی نماز خواندند. پیام تسلیت رهبر معظم انقلاب در پی درگذشت مرحوم حبیب‌الله صادقی
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در پیامی درگذشت هنرمند برجسته و انقلابی مرحوم حبیب‌الله صادقی را تسلیت گفتند.
به گزارش «جوان» به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری، متن پیام رهبر انقلاب اسلامی به این شرح است:
بسم‌الله الرحمن الرحیم
«درگذشت هنرمند برجسته و انقلابی جناب آقای حبیب‌الله صادقی رحمه‌الله‌علیه را به هنرمندان و همکاران و دوستان و به‌ویژه به خانواده مکرم ایشان تسلیت عرض می‌کنم و رحمت و مغفرت الهی را برای وی مسئلت می‌کنم.»