سیگنال برجامی ایران برای اروپا و آمریکا
گروه سیاسی:مذاکره کننده ارشد جمهوری اسلامی ایران با بیان اینکه ایدههای پیشنهادی شکلی و محتوایی خود را به طرفهای مقابل ارائه دادیم، گفت: آماده جمع بندی مذاکرات در مدت زمان کوتاهی هستیم، اگر طرف مقابل نیز آماده اقدام مشابه باشد.
علی باقری مذاکره کننده ارشد جمهوری اسلامی ایران دیروز (یکشنبه) نهم مرداد ماه در توئیتی نوشت: ما ایدههای پیشنهادی شکلی و محتوایی خود را به منظور هموار ساختن مسیر برای جمع بندی سریع مذاکرات وین، که با هدف اصلاح یک شرایط پیچیده خسارتبار ناشی از خروج یکجانبه و غیرقانونی آمریکا، آغاز شده به طرفهای مقابل ارائه دادیم. وی در توئیتی دیگر افزود: ما به صورت نزدیک با شرکای برجامی خود به ویژه هماهنگ کننده به منظور ارائه فرصتی دیگر به آمریکا برای نشان دادن حسن نیت و مسؤولیت پذیری خود کار میکنیم باقری اضافه کرد: ایران آماده جمع بندی مذاکرات در مدت زمان کوتاهی است. اگر طرف مقابل نیز آماده اقدام مشابه باشد.
در این میان برخی تحلیلگران بر این باورند که عواملی چون فشارهای رژیم صهیونیستی، اختلافات با کنگره و مشکلات داخلی در آمریکا از جمله دلایلی است که باعث بیمیلی دولت بایدن برای بازگشت به برجام شده است. شاهدی بر این مدعا، نامه بیش از ۱۰ سازمان ملی در آمریکا به رئیسجمهور این کشور که از او خواستند «مدیریت و شجاعت سیاسی» نشان دهد و توافق هستهای ایران را نجات دهد، است. این سازمانها از بایدن خواستند «مدیریت و شجاعت سیاسی» نشان دهد و توافق هستهای ایران را نجات دهد و همچنین ابراز حیرت کردند که چرا اجازه میدهد سیاست داخلی آمریکا مانع از احیای «توافق معقول منع گسترش» شود.
شبکه خبری سی.ان.ان هم در این زمینه گزارش داد متحدان آمریکا در منطقه غرب آسیا از اینکه جو بایدن راهبرد جامعی در برابر ایران ندارد نگران هستند. ۲۵ خرداد ماه نیز شماری از سناتورهای آمریکایی در جلسه غیرعلنی مجلس سنا درباره ایران به دستهای خالی دولت «جو بایدن»، رئیسجمهور آمریکا در قبال تهران اعتراف کردند. در این خصوص تد کروز، از سناتورهای مخالف دولت بایدن هم به شدت از اینکه هیچ طرح جایگزینی وجود ندارد ابراز تأسف کرد و گفت: «جلسه کاملاً نگرانکننده بود و سیاست دولت فاجعه تمامعیار است. آنها پلن ب ندارد، پلن الف هم ندارند، در واقع هیچ برنامهای ندارند.» رابرت منندز، رئیس کمیته روابط خارجی سنا خاطرنشان کرد که دولت هنوز با دیدگاه او مبنی بر ترک مذاکرات همسو نشده است.
این بی برنامهگی دولت بایدن در خصوص مذاکرات در حالی است که بارها حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه اعلام کرده که هیچ تردیدی در اراده دولت جمهوری اسلامی ایران برای رسیدن به یک توافق خوب، قوی و پایدار وجود ندارد و اگر آمریکا با واقع بینی در مسیر دستیابی به راه حل و حصول توافق گام بردارد، توافق خوب قابل دسترس همه طرفها خواهد بود. وزیر امور خارجه ایران همچنین بارها گفته که کاخ سفید باید زیاده خواهیها و تردیدها را کنار بگذارد و با واقع بینی در مسیر حصول توافق گام بردارد.
پس از آنکه در ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۷ دونالد ترامپ رئیس جمهور پیشین آمریکا به صورت یکجانبه از برجام خارج شد و اروپاییها هم به تعهدات خود برای جبران خروج آمریکا عمل نکردند، جمهوری اسلامی ایران بعد از یک سال صبر راهبردی، در نهایت پنج گام را در چارچوب بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام و در راستای کاهش تعهدات برجامی برداشت. با حضور جو بایدن رئیس جمهور کنونی آمریکا در کاخ سفید که در کمپینهای تبلیغاتی از بازگشت به برجام سخن گفته بود و تکرار این موضوع پس از انتخابات و در پی توافقات حاصله، در نهایت مذاکرات برای رفع تحریمها به صورت غیرمستقیم بین ایران و آمریکا و با حضور ایران و ۱+۴ (آلمان، فرانسه، روسیه، چین و انگلیس) و با هماهنگی انریکه مورا هماهنگ کننده گفتوگوها در فروردین ۱۴۰۰ در وین کلید زده شد، ۶ دور این مذاکرات در دولت دوازدهم و به ریاست سید عباس عراقچی معاون سابق وزارت خارجه برگزار شد و در نهایت ۳۰ خرداد ماه و دو روز بعد از برگزاری سیزدهمین دور انتخابات ریاست جمهوری در ایران در شهر وین اتریش پایان یافت. عراقچی در این باره بیان اینکه ملاک ما رسیدن به یک توافق خوب است، درباره روند مذاکرات گفت: به اواخر کار نزدیک شدیم، ولی مسیر باقیمانده ساده نخواهد بود.
پس از آنکه دولت سیزدهم به ریاست آیتالله سید ابراهیم رئیسی بر سر کار آمد و در پی رایزنیهای علی باقری معاون وزیر خارجه و مذاکره کننده ارشد ایران با «انریکه مورا» معاون مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپا صورت گرفت، در نهایت این مذاکرات هشتم آذر ماه آغاز و دور هشتم مذاکرات نیز ششم دی ماه شروع و در نهایت ۲۰ اسفند این مذاکرات دچار وقفه شد. در نهایت هفتم و هشتم تیر ماه و در پی سفر اوایل تیرماه بورل برای نخستین بار و در دولت سیزدهم به تهران و توافق حاصله، مذاکرات در شهر دوحه پایتخت قطر از سر گرفته شد و دو روز به طول انجامید. مذاکراتی غیرمستقیم بین ایران و آمریکا با واسطه انریکه مورا و در حال حاضر هم جوزپ بورل عنوان کرده که پیشنهادی را روی میز گذاشته است.