مرگ ایمن الظواهری؛ برگ برنده بایدن؟

آرمان سلیمی
تورم در آمریکا رکورد چهار دهه گذشـته را م یشـکند؛ قیمت بنزین رکوردی تاریخی را ثبت و به بالاترین نرخ تاریخ آمریکا میرسـد؛ تمامی نظرسـنجیها در سـه ماهه ششـم «جـو بایـدن» را نامحبوبترین رئیس جمهـور آمریکا از زمـان آیزنهـاور (1951-1959 ) معرفـی میکننـد. نگرانی دموکراتها از پیری و آلزایمر رئیس جمهور 80 سـاله مسـتقر در کاخ سـفید به اوج خود رسـیده اسـت. گاف های بزرگ بایدن در مجامع بین المللی با دیگر رهبران جهان و اتاقهای گفت وگو با خبرنگاران به سـطحی غم انگیز رسـیده است. همزمـان در صحنـه خارجـی، سـربازان آمریکایـی در آگوسـت 2021 بـه فاجعه بارترین شـکل ممکـن از افغانسـتان خـارج میشـوند؛ به گونـه ای کـه در صحنه جهانـی یکی از تحقیرآمیزتریـن خروجهـای نظامـی یک ابرقدرت از کشـور دیگر رقـم خورد. همچنین، واشـنگتن در صحنه معادلات اوکراین نیز عملکرد ضعیفی داشـت و نتوانست مانع حمله روسـیه بـه ایـن کشـور متحـد آمریکا شـود. در عرصـه مذاکـرات وین نیز تیم سیاسـت خارجی بایدن نتوانسـت عملکرد مثبتی را از خود به نمایش بگذارد. در صحنه مناسـبات با همسـایگان نیز دولت آمریکا به هیچ عنوان در ارائه راهبردی روشـن موفق نبوده است. تمامـی ایـن واقعیـت غم انگیـز در صحنه داخـل و خارج آمریـکا، برآیند تنها یک سـال و نیـم حضـور دموکراتهـا و بایـدن در کاخ سـفید بـوده و هسـت. اما تاسـف برانگیزتر و نگران کننـده تریـن موضوع بـرای دموکراتها این بود کـه آنها انتخابات میـان دوره ایی کنگـره را در 8 نوامبـر (17 آبـان) سـال جـاری در پیـش داشـتند و بـه نظـر می رسـید اگـر نتوانـد بـرگ برنـده بزرگی را رو کننـد، بازنده حتمی میـدان انتخابـات خواهند بود. در چنیـن شـرایطی بـه نظـر میرسـد استراتژیسـت های کاخ سـفید نیازمنـد یـک «رخـداد بـزرگ» بـرای توجیـه جایـگاه تضعیـف شـده خـود بودنـد. البتـه ایـن اقـدام می توانسـت در صحنـه داخلـی باشـد و یـا یـک بمـب خبـری در صحنـه سیاسـت خارجـی. حـال به نظر میرسـد در اول آگوسـت(10 مرداد) از سـورپرایز بـزرگ یا اقدام بـزرگ واشـنگتن رونمایـی شـد و آنهـم اقدامی نبـود جز «کشـتن ایمـن الظواهری». در واقـع، در شـرایطی کـه دموکراتهـا نگـران آینـده وضعیـت خـود در انتخابـات میـان دوره ایـی کنگـره بودنـد، چـه اقدامـی بهتـر از انگشـت گذاشـتن بـر زخمـی کـه «ترومایـی» تاریخـی بـرای ناخـودآگاه و روانـی جمعـی آمریکایـی بـر جـای گذاشـته بـود، میتوانسـت التیامـی بـر کم کاریهـای بایـدن باشـد. در مقطـع کنونـی، کشـتن رهبـر 71 سـاله مصـری سـازمان القاعـده کـه یـادآور بزرگتریـن فاجعـه تروریسـمی تاریـخ در 11 سـپتامبر 2001 اسـت، بسـیار بیشـتر از موضوعاتـی هماننـد مبـارزه بـا داعـش یـا حتـی درگیـری احتمالـی بـا روسـیه و ایـران میتوانسـت در ناخـودآگاه جمعـی شـهروندان آمریکایـی هیجـان ایجـاد کنـد. لـذا میتـوان اظهـار داشـت کـه استراتژیسـتهای دولـت بایـدن بسـیار هوشـمندانه خاطره جمعـی 11 سـپتامبر را هـدف گرفتنـد تـا حداقـل در چنـد مـاه باقیمانـده تـا برگـزاری انتخابـات کنگره، فرصتی برای احیا و تقویت ذهنی و تبلیغاتی داشـته باشـند. اگـر بـاراک اوبامـا در مـی 2011 از کشتن«اسـامه بـن الدن» رهبـر القاعـده و عامـل اصلـی حملـه 11 سـپتامبر بـه عنـوان «رخـداد بـزرگ» بـرای کسـب مشـروعیت و پیـروزی در انتخابـات دور دوم ریاسـت جمهـوری بهـره گرفـت و دونالـد ترامـپ نیـز در اکتبـر 2019« ابوبکـر البغـدادی» رهبـر گـروه تروریسـتی القاعـده را کشـتن کـرد، تـا ایـن افتخـار را بـه نـام خـود ثبـت کنـد؛ اکنـون جـو بایـدن و استراتژیسـتهای کاخ سـفید بـا کشـتن ایم نالظواهـری مصـری، یعنـی نفـر دوم برنامه ریـزی حملـه سـپتامبر 2001 بـر ترومـای جمعـی شـهروندان آمریکایـی انگشـت گذاشـته اند. بـا ایـن اوصـاف، در پایـان میتـوان اظهـار داشـت کـه هـر چنـد از نظـر رسـانه ای و روانشـناختی، کشـتن رهبر القاعده برای آمریکاییها میتواند از اهمیتـی مهم برخوردار باشـد اما به نظر میرسـد این ترومای جمعی نیز در نهایت نتواند بایدن و همقطاراناش را در انتخابـات میـان دورهای کنگـره نجـات بدهـد. بدون تردید، تجدیـد خاطره جمعی مبارزه با تروریسـم از اهمیت بسـیاری برخوردار اسـت اما اهمیت آن شاید نتواند التیامی بـر حیـات برهنه یا همـان مواجهه مسـتقیم شـهروندان آمریکایی بر مشکلات عدیده اقتصادی طی یک سـال و نیم گذشـته باشـد .
پژوهشگر مسائل بینالملل