روزنامه جوان
1401/05/25
چشم سوم ایران با «خیام» به روی دنیا گشوده شد
یک هفته پیش ماهواره سنجش از دور خیام با موفقیت توسط پرتابگر روسی «سایوز» در مدار ۵۰۰کیلومتری زمین قرار گرفت. این ماهواره به سفارش سازمان فضایی ایران در روسیه ساخته شده است و با مأموریت پایش سطح زمین مجهز به انواع دوربین‌هاست. قدرت تفکیک تصاویر ماهواره خیام بهتر از یک متر است. این ماهواره ۶۰۰کیلوگرمی به همراه ۱۵ ماهواره کوچک که در همان پرتابگر قرار داشتند از پایگاه فضایی بایکونور قزاقستان به فضا پرتاب و پس از حدود ۹۰ دقیقه اولین سیگنال‌های آن در ایستگاه زمینی دریافت شد. ماهواره‌ها به عنوان چشم سوم بشر که توان نگاه از بالا را به او داده‌اند، طی ۷۰ سال گذشته نقش بی‌بدیلی در تغییر سبک زندگی و مدیریت و دفاع و تهاجم داشته‌اند، اما از آنجا که عرصه فضایی محل دقت‌های رده هزارم اعشار است و کوچک‌ترین خطایی به یک شکست منجر میشود، موفقیت در این عرصه کار هر کشوری یا شرکتی نیست و با وجود اینکه کمی بیش از ۹۰ کشور دارای ماهواره با مالکیت اختصاصی در فضا هستند، کمتر از ۶۰ کشور توانایی ساخت ماهواره و کمی بیش از ۱۰ کشور توان پرتاب ماهواره به مدار را دارند. ایران اسلامی هم از اواسط دهه ۱۳۸۰ گام‌های جدی خود را در عرصه فضایی شروع کرد و امروزه چرخه کامل فناوری فضایی را از تعریف پروژه ماهواره‌ای تا پرتاب و کنترل و کاربری آن را در رده ماهواره‌های سبک در اختیار دارد.تغییر روند فضایی در دولت جدید
دولت سیزدهم با توجه به تفکر نزدیک به خط ناب انقلاب اسلامی نگاه غلط دولت تدبیر و امید در برخی حوزه‌های مختلف مورد نیاز کشور را اصلاح کرده است، البته اینکه چه زمانی این اصلاح به خروجی عملیاتی و کاربردی تبدیل شود، متناسب با عمق بدکرداری دولت قبل است. از آن جمله عرصه فضایی کشور است که یک نیاز جدی و مهم برای توسعه هر چه پرشتاب‌تر کشور و نیز فناوری لازم در بسیاری امور روزمره محسوب میشود.
خدمات عرصه فضایی به طور عمده در بخش‌های مخابرات و تبادل داده، موقعیت‌یابی و سنجش از دور قابل دسته‌بندی است. مخابرات و سنجش از دور مواردی هستند که داده‌های آن‌ها با قیمت‌های مختلف به طیف گسترده‌ای از کاربران ارائه میشود. گردش مالی خدمات فضاپایه در حال حاضر حدود ۴۰۰ میلیارد دلار در سال است که روند رو به رشد آن تا هزارمیلیارد دلار در بازه زمانی کمتر از ۲۰ سال آینده پیش‌بینی میشود. ایران هم در هر دو حوزه مخابرات و سنجش از دور خریدار خدمات از ماهواره‌های خارجی بود و هر ساله مبالغ هنگفتی برای این منظور هزینه می‌شد. با افزایش تحریم‌ها دسترسی ایران به ماهواره‌های خارجی هم محدود و در سال‌های گذشته حتی تأمین تصاویر سنجش از دور معمولی هم با مشکلاتی مواجه شد، در نتیجه دولت جدید با ایجاد یک عزم جمعی توسط دستگاه‌های مختلف که یکی از نتایج برگزاری شورای عالی فضایی در دولت سیزدهم پس از گذشت نزدیک ۱۱ سال بود، شتاب دادن به برنامه فضایی کشور را در دستور کار قرار داد. این امر هم شامل رسیدگی به برنامه بومی و هم استفاده حداکثری از فرصت موجود در زمینه دریافت همکاری‌های خارجی میشود. در عرصه داخلی آزمایش مجدد ماهواره‌بر «سیمرغ» در سال گذشته و اجرای دومین پرتاب آزمایشی ماهواره‌بر سوخت جامد «ذوالجناح» در جهت تکمیل هر‌چه سریع‌تر آن از جمله فعالیت‌های انجام شده است. همچنین ایجاد یک تعامل مثبت بین برنامه فضایی دولت با سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که دارای برنامه فضایی مدونی در عرصه دفاعی است و در این راستا پرتابگر‌های ارزشمندی توسعه داده، در این دولت رقم خورده و امسال قرار است حداقل یک ماهواره توسط ماهواره‌بر سپاه به مدار فرستاده شود. ماهواره خیام و پرتاب توسط روسیه
با توجه به توسعه نیافتن ماهواره‌بر سیمرغ به عنوان پایه ماهواره‌بر‌های سنگین ایران که توان قراردهی ۲۵۰کیلوگرم در مدار ۵۰۰کیلومتری برای آن ذکر شده است، ایران در حال حاضر توان انتقال محموله‌های چند صد‌کیلوگرمی را به مدار ندارد. قرار بود طبق برنامه نسخه بعدی ماهواره‌بر‌های سوخت مایع ایران، یعنی «سریر» که بر اساس تجربیات سیمرغ ساخته میشود، در سال ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۱ به قابلیت عملیاتی برسد که البته به لطف دولت قبل، هنوز خود سیمرغ به این حد نرسیده است. در نتیجه ایران برای پرتاب ماهواره سنجش از دور کاربردی که ناچاراً چند صد‌کیلوگرم وزن دارد، نیاز به پرتابگر خارجی دارد. از سوی دیگر به علت در مدار قرار نگرفتن ماهواره‌های سنجش از دور سبک و پژوهشی ایران در سال‌های گذشته، روند توسعه این دست ماهواره‌ها هم در ایران به شدت کند شد. در صورتی که کشور بخواهد با ماهواره و ماهواره‌بر داخلی این امور را به انجام برساند، یک بازه زمانی چهار تا پنج ساله مورد نیاز است. بدیهی است که امور مملکت برای جبران ترک فعل مسئولان صبر نمی‌کند، در نتیجه دولت جدید تصمیم گرفت یک قرارداد بر زمین مانده از دولت قبل را به شیوه‌ای صحیح و آینده‌نگرانه اصلاح و پیگیری کند. این امر از سال گذشته با تقسیم کار بین بازیگران مختلف عرصه مدیریت صنعت فضایی کشور به سکانداری سازمان فضایی ایران به طور جدی پیگیری شد و نتیجه آن پرتاب موفق ماهواره خیام در فاصله کمتر از ۱۱ ماه از استقرار دولت جدید بود.
به گفته ریاست سازمان فضایی کشور «پروژه ماهواره خیام در اواسط دهه ۱۳۹۰ توسط محققان فضایی کشور با توجه به نیاز روز آن زمان تعریف شده بود و طراحی مفهومی آن توسط متخصصان داخلی اجرا و مشخصات فنی ماهواره و انواع حسگر‌های مورد نیاز آن تعیین شد. در اواسط دهه ۱۳۹۰ متخصصان صنعت فضایی کشور این نیاز را احساس کردند که باید تصاویری با دقت یک متر در اختیار داشته باشیم و نیاز به ماهواره‌ای سنجشی با دقت بالا داریم. با توجه به اینکه در آن زمان صنعت فضایی بومی به مرحله تثبیت نرسیده بود، مسیر تأمین تصاویر و سفارش ساخت ماهواره در دستور کار قرار گرفت.» پس از تجمیع نیازمندی‌های کشور، بر اساس موارد احصاشده، مشخصات فنی ماهواره تعیین و طراحی مفهومی ماهواره خیام توسط متخصصان داخلی و بر اساس تجربیات طراحی ماهواره‌های مختلف قبلی همانند «طلوع» و «فجر» و «پیام» و «ظفر» انجام شد.
در ادامه سازنده‌های ماهواره‌های پیشرفته و حرفه‌ای در جهان با دقت شناسایی شدند و پس از بررسی‌ها، یک شرکت باسابقه روس انتخاب و قرارداد منعقد شد و فرایند طراحی اولیه بر اساس طراحی مفهومی ایران و سپس طراحی دقیق و ساخت و آزمایش به جریان افتاد. طی نیمه دوم دهه ۱۳۹۰ نظارت بر پروژه به لحاظ فنی توسط ایران ادامه پیدا کرد و متخصصان سازمان فضایی ایران به عنوان ناظر، سفارش‌دهنده و تحویل‌گیرنده پروژه در تمام مراحل ساخت و تجمیع ماهواره توسط شرکت روسی حضور داشتند. این فرایند یعنی نظارت فنی، خود به اشراف علمی و فنی بالایی نیاز دارد و تمامی پارامتر‌های ماهواره و تمامی زیرسامانه‌ها طی این چندسال توسط متخصصان و دانشمندان ایرانی، ارزیابی و بررسی شد.
همچنین بر اساس مشخصات تبادل داده ماهواره خیام، ایستگاه‌های زمینی ثابت و همچنین چندین ایستگاه سیار ماهواره نیز در خاک جمهوری اسلامی ایران ساخته و راه‌اندازی شده است. تمامی فرامین مربوط به کنترل و بهره‌برداری از این ماهواره از روز اول و بلافاصله پس از پرتاب توسط کارشناسان ایرانی مستقر در پایگاه‌های فضایی متعلق به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در خاک جمهوری اسلامی ایران انجام و صادر خواهد شد. ارسال فرامین و دریافت اطلاعات از این ماهواره تماماً طبق الگوریتم رمزنگاری‌شده‌ای که قبلاً توسط محققان سازمان فضایی در آن تعبیه شده است، انجام شده و در این فرایند هیچ کشور ثالثی امکان دسترسی به اطلاعات آن را ندارد و برخی شایعات منتشره در خصوص استفاده از تصاویر این ماهواره برای مقاصد نظامی سایر کشور‌ها صحت ندارد. ویژگی‌ها و کاربرد‌های خیام
این ماهواره یک ماهواره سنجش از دور با دقت بالاست که در حوزه‌هایی همچون مدیریت منابع آب و رصد فوری وضعیت سد‌ها و حوزه‌های آبخیز، اکتشافات معدنی، خدمات شهری، پایش مرزها، پایش اراضی کشاورزی، پایش مخاطرات طبیعی همچون سیل و زلزله، محیط زیست و آمایش سرزمینی، رصد توسعه مناطق شهری و روستایی و تغییر کاربری اراضی و بسیاری موارد دیگر کاربرد دارد. ماهواره‌های سنجش از دور ماهواره‌هایی هستند که به کمک ابزار‌های مختلف مانند انواع دوربین‌های عمل‌کننده در طیف‌های مختلف و شیوه‌های تصویربرداری تخصصی یا رادار تصویربرداری به پایش سطح زمین می‌پردازند. داده‌های تولیدشده توسط این ماهواره‌ها توسط لینک‌های ارتباطی سریع به ایستگاه‌های زمینی ارسال و پس از پردازش به روش‌های خاص، داده‌ها به اطلاعات کاربردی تبدیل میشود و مورد استفاده قرار می‌گیرد، البته امروزه فرایند پردازش زمان بسیار کمتری نسبت به گذشته می‌خواهد و در نتیجه تصاویر کاربردی در زمان کوتاهی در اختیار سفارش‌دهنده که می‌تواند مدیریت بحران و مدیریت کشاورزی باشد، قرار می‌گیرد.
ماهواره خیام به واسطه استقرار در مدار ۵۰۰کیلومتری که در محدوده مدار‌های بسیار مناسب برای ماهواره‌های سنجش از دور است و نیز به واسطه مجهز بودن به ادوات تصویربرداری که نهایتاً قدرت تفکیک یک متر را به دست می‌دهند، می‌تواند بخش‌های زیادی از نیاز کشور را به لحاظ داده‌های ماهواره‌ای تأمین کند. در سال‌های گذشته کشور در حوزه‌های کاربردی سنجش از دور دستاورد‌های بسیار مهمی توسط سازمان‌ها و شرکت‌های خصوصی به دست آمده است و در جهت به کمال رساندن ارزش‌های کاربردی سنجش از دور و برای کمک بیشتر به ارتقا و افزایش بهره‌وری و مدیریت صحیح منابع و رخداد‌ها نیاز بود تا تصاویر ماهواره‌ای با دقت بالا و زمان در دسترس قرار گرفتن کم در اختیار کشور باشد. این امر با ماهواره خیام که در مدار خورشید آهنگ قرار گرفته و در هر شبانه‌روز چهار نوبت از روی ایران عبور می‌کند، محقق میشود. این چهار نوبت در دو بازه زمانی ظهر و نزدیک نیمه‌شب رخ می‌دهد که در هر بازه دو بار ماهواره در افق ایران رؤیت میشود و اطلاعات آن قابل دریافت و فرامین به آن قابل ارسال خواهد بود.
در صورت ایجاد ایستگاه تبادل داده در خارج از مرز‌های کشور، تعداد دفعات دسترسی به این ماهواره هم بیشتر خواهد بود. همچنین به واسطه ارزش کاربردی بالای تصاویر این ماهواره و عبور آن از سراسر دنیا، ایران امکان فروش تصاویر به مشتریان خارجی را هم با ماهواره خیام خواهد داشت. فرایند آماده شدن ماهواره خیام برای استفاده روزمره نزدیک چهار ماه طول خواهد کشید که در این بازه زمانی آزمایش اجزای فرمان‌پذیر مختلف به نوبت انجام و تصاویر آزمایشی ثبت و ارسال میشود و پس از تأیید کارکرد صحیح تمامی اجزا، عملاً محصول از سوی کارفرما، یعنی ایران از پیمانکار، یعنی روسیه تحویل‌گیری خواهد شد. ممکن است برخی تصاویر دریافتی در این بازه زمانی آزمایشی هم برای انتشار در اختیار رسانه‌ها قرار بگیرد. خیام کاربرد دفاعی و اطلاعاتی دارد؟
چند روز قبل از پرتاب ماهواره خیام خبر اجرای این مأموریت با کمک روسیه از پایگاه بایکونور قزاقستان رسانه‌ای شد. تا پیش از آن هیچ منبع روسی و ایرانی به این مأموریت اشاره‌ای نکرده بودند، در نتیجه انتشار این خبر بازتاب قابل توجهی در رسانه‌های مختلف داشت. پرتاب خیام که با یک پرتابگر با قابلیت اطمینان بسیار بالا به نام سایوز- ۲- ۱ بی انجام و به صورت پخش زنده تلویزیونی قابل مشاهده بود، سبب توجه بیشتر رسانه‌ها به آن شد، در نتیجه برخی تحلیلگران قلم به مزد که از کنار چنین رویداد‌هایی ارتزاق می‌کنند، اقدام به شایعه‌پراکنی در مورد این ماهواره کردند تا به سفارش اربابان خود زمینه را برای تأثیرگذاری منفی بر روابط ایران و روسیه در عرصه فضایی آماده کنند، زیرا هم فرایند تحویل‌گیری ماهواره خیام و هم همکاری‌های بعدی ایران و روسیه می‌تواند تحت تأثیر عوامل بیرونی قرار بگیرد.
اما از جهت فنی، خیام با این ابعاد و وزن نمی‌تواند حامل سامانه‌های سنگین و پیچیده جاسوسی باشد و قدرت تفکیک تصاویر آن هم برای امور جاسوسی با نیاز‌های امروز کافی نیست، اما در زمینه تصاویر مناسب برای ناوبری تصویری و هدفیابی برای حملات موشکی، نیرو‌های مسلح قبلاً و از راه‌های دیگری تصاویر با قدرت تفکیک کافی برای مسیریابی و هدفیابی را تأمین کرده‌اند و حملات دقیق به پایگاه‌های دشمنان در خارج از مرزها در سال‌های اخیر گویای همین مطلب است، اما اگر از خیام برای نگاه کردن به جایی مثل سرزمین‌های اشغالی هم استفاده شود، بیشتر از کاربرد مسیریابی و هدفیابی برای ترسیم نقشه‌های به‌روز از تمام نواحی اشغالی توسط رژیم‌صهیونیستی و آخرین تغییرات عرصه سرزمینی در آن در فاصله زمانی شاید کمتر از یک روز و بدون نیاز به شناسایی زمینی است. کسب اطلاع دقیق از شهرک‌سازی‌های این رژیم و تطبیق داده‌های جدید با اطلاعات منتشرشده توسط خود آن‌ها هم از کاربرد‌هایی است که می‌توان با یک ماهواره سنجش از دور با دقت بالا انتظار داشت.
به طور کلی یکی از مزیت‌های داشتن ماهواره سنجشی اختصاصی امکان صحت‌سنجی تصاویر تأمین‌شده قبلی بدون اطلاع طرف‌های خارجی از نواحی مدنظر ایران است. احتمال حضور جاسوسانی از غرب و رژیم‌صهیونیستی در منابع مورد استفاده برای خرید تصاویر توسط ایران به همان میزان بالاست که خبر جدی شدن همکاری فضایی ایران و روسیه در زمینه ماهواره، سال گذشته در رسانه‌های غربی منتشر شده بود، اما از سوی دو کشور ایران و روسیه واکنش خاصی به آن نشان داده نشد، همانطور که خبر مربوط به خرید پهپادی روسیه از ایران توسط یک مقام بلندپایه امنیتی امریکایی درست پیش از سفر اخیر پوتین به ایران اعلام شد.
تماس تلفنی رئیس رژیم‌صهیونیستی با رئیس‌جمهور روسیه پس از پرتاب ماهواره خیام نشان می‌دهد با توجه به اشراف این رژیم جنایتکار بر ارزش‌های کاربردی فناوری‌های فضاپایه، آن‌ها از جهش ایران در مسیر استفاده از فضا چه در جهت پیشرفت صنعت، اقتصاد و چه عرصه‌های دفاعی و امنیتی هراسان هستند. ادامه همکاری‌های خارجی
امروز نیاز کشور در حوزه سنجشی تصاویر یک متر و حتی دقیق‌تر است. صنعت بومی فضایی در ایران از دو دهه پیش آغاز شده و این صنعت کار خود را از ماهواره‌های ساده و با دقت ۱۰۰ متر شروع کرده و امروزه با ماهواره نور ۲ سپاه قدرت تفکیک تصویربرداری ۱۰ متر به تثبیت رسیده است و به زودی سنجنده‌هایی با تفکیک بهتر از پنج متر هم که در حال ساخت به صورت بومی هستند، وارد مرحله کاربردی می‌شوند. در دهه ۱۳۹۰ روند اجرای برنامه فضایی و صنعت فضایی کشور کند شد و توانایی این وجود نداشت که سنجنده‌ای با توان تفکیک یک متر در مدت کوتاه در کشور ساخته شود و نیاز کشور را رفع کند و همچنین نمی‌شد پنج یا ۱۰ سال منتظر ماند که صنعت بومی به این مرحله به صورت عملیاتی و قابل اتکا برسد. به خاطر تحریم‌ها شرایط هم به گونه‌ای نیست که ایران بتواند تصاویر مورد نیاز و به‌روز را به راحتی و به قیمت مناسب خریداری کند. در نتیجه همچنان نیاز به ادامه همکاری مشترک در هر سطحی که از سوی طرف‌های خارجی پذیرفته شود، برای صنعت فضایی کشور وجود دارد تا هم نیاز‌های کشور رفع شود و هم جبران عقب‌ماندگی برنامه فضایی کشور با کمک مشاوران خارجی سریع‌تر صورت پذیرد.
باید توجه داشت که با توجه به ارتفاع مداری ماهواره خیام، عمر این ماهواره پنج سال است که ممکن است تا دو سال بیشتر هم قابل تمدید باشد و در نتیجه کشور باید از هم اکنون به فکر ساخت ماهواره جایگزین خیام باشد. به علاوه تعداد ماهواره‌هایی که مورد نیاز است بسیار بیشتر از یک یا دو ماهواره در رده خیام است و این هم سبب میشود کار همچنان جدی گرفته شود. برای این منظور قرارداد ضعیف منعقد شده توسط دولت تدبیر و امید که همچون سایر قرارداد‌های آن در مرحله اجرایی به مشکل برخورد، توسط دولت سیزدهم بازنویسی شده و عملاً از یک قرارداد خرید و پرتاب، به قرارداد طراحی و ساخت مشترک برای نمونه‌های بعدی خیام تبدیل شد. بر اساس گفته‌های وزیر ارتباطات، ساخت ماهواره‌های مشابه خیام تا نسخه ۴ با همکاری روسیه پیش‌بینی شده است. لازم به ذکر است زمانی که تعداد ماهواره‌های سنجشی بیشتر میشود، بازه زمانی که ماهواره در افق کشور رؤیت میشود، کوتاه‌تر و در نتیجه امکان تصویربرداری در مدت‌زمان بیشتری از ۲۴ ساعت شبانه‌روز فراهم میشود. به این ترتیب می‌توان داده‌های بیشتری را با سرعت بیشتری تهیه کرد که این موضوع در زمان بروز بحران بسیار اهمیت دارد.
در کنار آن کار توسعه ماهواره‌های سنجش از دور داخلی هم جدی‌تر از گذشته پیگیری میشود تا دولت بتواند در بازه زمانی سه سال آینده، ماهواره‌هایی با قدرت تفکیک هشت تا چهار متر و سپس پنج تا دو متر و در نهایت یک متر را به صورت کاملاً بومی بسازد و راهی مدار کند. برنامه نهایی کشور در عرصه سنجش از دور هم رسیدن به ماهواره‌هایی با قدرت تفکیک تصویر ۵۰ سانتیمتر است که پاسخگوی کامل نیاز‌های تجاری کشور خواهد بود.
ادامه برنامه بومی فضایی
همانطور که در زمینه ماهواره‌های سنجشی ذکر شد، در زمینه ماهواره‌های مخابراتی هم کشور برنامه رسیدن به مدار ۳۶ هزارکیلومتری یا زمین آهنگ (ژئوسنکرون) را دارد که مطالبه جدی رهبری هم است. این امر سبب میشود ایران در هر لحظه امکان رله ارتباطات را در یک گستره بسیار وسیع از سطح زمین داشته باشد. به صورت تئوری با تنها سه ماهواره مستقر در مدار زمین آهنگ می‌توان کل سطح کره زمین را تحت پوشش ارتباطات قرار داد که این توانمندی بسیار راهبردی برای هر کشوری خواهد بود. این ارتباطات شامل امواج رادیو و تلویزیونی هم میشود که هم ارزش تجاری و هم ارزش اثرگذاری روی افکار عمومی کشور‌های مخاطب را دارد. بدیهی است ماهواره‌هایی از این دست هم دارای زیرسامانه‌های متعددی هستند که هر یک باید در یک مسیر رشد و توسعه در محیط عملیاتی، یعنی فضا آزمایش شود و این هم نیازمند پرتاب‌های متعدد ماهواره‌های کوچک تا بزرگ حاوی زیرسامانه‌های مذکور است تا مقدمات برای به کارگیری آن‌ها با قابلیت اطمینان بالا در ماهواره‌های نهایی فراهم شود.
بخش مهم دیگر برنامه فضایی کشور که نباید در پرتو همکاری فعلی مقدور شده با طرف‌های خارجی کمرنگ شود و حتی باید از مشاوران خارجی برای رفع مشکلات آن کمک گرفته شود، توسعه پرتابگر‌های داخلی است. خوشبختانه سپاه در مسیر برنامه فضایی خود با قدرت به پیش می‌رود و حتی رسیدن آزمایشی به مدار ژئو را در یک بازه زمانی چهار ساله در دستور کار قرار دارد، اما پرتابگر‌های برنامه فضایی دولت هنوز به نقاط روشنی نرسیده‌اند، زیرا پایه عملکرد آن‌ها یعنی ماهواره‌بر سیمرغ هنوز موفق به اجرای یک مأموریت کامل و تزریق ماهواره در مدار نشده است. پس از آن است که ماهواره‌بر سریر با توان انتقال محموله‌های تا هزارکیلوگرم به مدار تا هزار‌کیلومتر باید آماده شود و در ادامه هم ماهواره‌بر‌های سروش ۱ و ۲ برای انتقال ماهواره‌های سنگین چند تنی عملیاتی شوند، در نتیجه مسیر دشواری پیش روی توسعه پرتابگر‌های فضایی بومی در عرصه سوخت مایع در بخش دولتی وجود دارد.
پایگاه پرتاب در نواحی جنوبی کشور نیاز مهم دیگر برنامه فضایی کشور است که باز هم به لطف ترک فعل دولت تدبیر و امید کار عملیاتی برای آن در هشت سال گذشته صورت نگرفته است. ساخت و آماده‌سازی این پایگاه باید در زمان مناسبی به سرانجام برسد تا بهره‌وری پرتاب‌های فضایی ایران هر چه بیشتر شود، زیرا با پرتاب ماهواره‌بر از عرض‌های جغرافیایی پایین، توان حمل محموله بالاتری وجود خواهد داشت. این امر به قدری مهم و تأثیرگذار است که برخی کشور‌های فعال در عرصه فضایی با اشغال استعمارگرانه مناطقی نزدیک به خط استوا، پایگاه پرتاب فضایی خود را ساخته‌اند و در عرصه تجاری به صورت رقابتی در حال فعالیت هستند، اما کشورمان ایران به لطف موقعیت جغرافیایی کم‌نظیر خود می‌تواند پایگاه پرتاب مناسبی در عرض‌های جغرافیایی پایین داشته باشد و با بهره‌وری بالاتری پرتاب‌های فضایی خود را به انجام برساند. به زودی ...
به گفته وزیر ارتباطات، آزمایش ماهواره‌بر جدید با توان انتقال ۱۰۰کیلوگرم در مدار ۵۰۰کیلومتری طی هفته‌های آتی در کشور صورت خواهد گرفت. با توجه به گفته‌های سال گذشته ریاست سازمان فضایی ایران مبنی بر پرتاب یک ماهواره با ماهواره‌بر «قائم» سپاه در سال ۱۴۰۱ که چندی پیش توسط فرمانده نیروی هوافضای سپاه هم در حاشیه جشنواره مالک اشتر تأیید شد، احتمالاً پرتاب مورد اشاره وزیر ارتباطات به همین مورد بازمی‌گردد. در این صورت توان ماهواره‌بر‌های سپاه از کمتر از ۵۰کیلوگرم در قاصد ۱ به بیش از دو برابر ارتقا خواهد یافت. لازم به ذکر است ماهواره‌بر قائم مدنظر در گفته‌های فوق با قائمی که توسط سردار شهید حسن طهرانی‌مقدم طراحی و بخش‌های مختلف آن آزمایش شده بود، تفاوت دارد. در ماهواره‌بر قائم جدید به احتمال بسیار زیاد از موتور سوخت جامد پیشرفته رافع با خروجی (نازل) متحرک استفاده میشود که دی ماه سال گذشته به طور موفق آزمایش شده بود. این موتور سوخت جامد با رانش ۶۸ تن بیش از دو برابر موتور سوخت مایع مرحله اول قاصد ۱ قدرت دارد، در نتیجه می‌تواند محموله سنگین‌تری را به همان مدار منتقل کند. جرم ۱۰۰کیلوگرمی مرز محدوده وزنی ماهواره‌های کاربردی است که البته به لطف فناوری‌های نوین در زمینه کاهش وزن ماهواره‌ها ممکن شده است، در نتیجه ماهواره‌بر قائم با موتور رافع که به یاری خداوند همچون قاصد ۱ موفق خواهد بود، می‌تواند امید‌ها را برای پرتاب‌های متعدد و آزمایش ماهواره‌های مختلف در مسیر توسعه صنعت فضایی بومی برای رسیدن به اهداف برنامه فضایی زنده کند، آماده شدن ماهواره‌بر‌های ذوالجناح و سیمرغ هم کمک بسیار ارزنده‌ای خواهد بود که همت مخلصانه، جهادی و هوشمندانه بیش از پیشی را از جانب متولیان آن‌ها طلب می‌کند.
سایر اخبار این روزنامه
دلخوشی به شورای سینما چقدر توجیه دارد؟
توافق در نوبت انعطاف امریکا
نقدی بر نقد کرباسچی به میرحسین موسوی
چرا از یاد برده‌ایم؟
فصل همدلی و هم افزایی
جلوی ورود فساد به ورزش را بگیرید
سند ملی بیماری‌های نادر ابلاغ شده و اجرا نشده!
احیای محیط‌زیست کارون و کرخه با ابرپروژه غدیر
جسم‌مان اسیر، اما روح‌مان آزاد بود
چشم سوم ایران با «خیام» به روی دنیا گشوده شد
بخش خصوصی همیشه ناراضی!
پلیس: دستگاه‌ها درباره معتادان متجاهر ترک فعل دارند
