سیاست خارجی عزتمندانه؛ اروپا دست به دامان ایران شد

 
حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران سه‌شنبه شب هشتم شهریورماه و در سومین سفرش به فدراسیون روسیه راهی مسکو شد.
یک هفته قبل سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه از ملاقات با همتای ایرانی خبر داده و گفته بود در آینده نزدیک با حسین امیرعبداللهیان دیدار می‌کند. لذا روز دوشنبه وزارت خارجه روسیه از دیدار وزرای خارجه دو کشور در روز چهارشنبه نهم شهریور ماه در مسکو خبر داد.
در همین راستا حسین امیرعبداللهیان سه‌شنبه شب در رأس هیئتی برای سومین‌بار پس از تصدی وزارت امور خارجه راهی پایتخت فدراسیون روسیه شد. حسن کاظمی‌قمی نماینده ویژه ایران در امور افغانستان، ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه، علیرضا حقیقیان دستیار وزیر و مدیرکل اوراسیا، سیدرسول موسوی دستیار وزیر و مدیرکل آسیای جنوبی وزارت امور خارجه و علی اصغر خاجی مشاور ارشد وزیر امور خارجه در امور ویژه سیاسی نیز امیرعبداللهیان را در این سفر همراهی می‌کنند.


وزیر امور خارجه مهرماه و اسفند سال گذشته نیز به مسکو سفر کرده بود. وی در نخستین سفر بعد از تصدی این سمت ۱۳ مهرماه ۱۴۰۰ وارد مسکو شد و ۱۴ مهرماه با همتای روس خود دیدار و گفت‌وگو کرد. آخرین سفر نیز در ۲۴ اسفند ماه همان سال انجام شد و امیرعبداللهیان سفری چند ساعته به فدراسیون روسیه داشت و با لاوروف دیدار کرد و به رایزنی درباره مسائل دوجانبه، تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی و مذاکرات وین پرداخت. رئیس دستگاه دیپلماسی در سفر سال گذشته آیت‌الله رئیسی به مسکو نیز وی را همراهی کرد.
درخواستی که برخی طرف‌های اروپایی
از ایران داشتند
رئیس دستگاه دیپلماسی سه‌شنبه شب و قبل از عزیمت به مسکو در جمع خبرنگاران هدف اصلی از این سفر را تلاش برای حل بحران اوکراین براساس درخواست به‌عمل آمده از جمهوری اسلامی ایران خواند و توضیح داد: برخی از طرف‌های اروپایی از جمهوری اسلامی ایران درخواست دارند که در بحران اوکراین وارد شود و به کاهش درگیری‌ها، بازگشت شرایط در میز مذاکره و توقف جنگ کمک کند. لذا یکی از اهداف اصلی سفر تلاش جمهوری اسلامی ایران برای کمک به پایان این وضعیت در اوکراین است.
وزیر امور خارجه کشورمان افزود: همچنین درخصوص تحولات افغانستان نیز با آقای لاوروف رایزنی خواهیم داشت. درخصوص برخی از موضوعات دوجانبه که در دستورکار ما نیز هست با همتای روس خودم گفت‌وگو خواهم داشت.
در همین خصوص نیز «محمد جمشیدی» معاون امور سیاسی دفتر رئیس‌جمهور در توئیتر نوشت: یکی از رؤسای ارشد اروپای غربی از آیت‌الله رئیسی درخواست کرده بود که برای میانجیگری جنگ در اروپا کمک کند. پس از مجموعه‌ای از رایزنی‌ها، یک ابتکار صلح در کنار یک پیام مهم توسط وزیر خارجه آقای امیرعبداللهیان به مسکو ارسال شد.
سیاست خارجی عزتمندانه رئیسی و تغییرات اساسی
در تحولات راهبردی دنیا
سه سال قبل، روحانی رئیس دولت سابق‌، در حالی که نه راه پیش برای خود گذاشته بود و نه راه پس، از «ماکرون» رئیس‌جمهور فرانسه درخواست می‌کرد برای احیای برجام، با ترامپ رایزنی و وساطت کند. فرانسه، چه در دولت فرانسوا اولاند (مذاکرات برجام) و چه در دوره ماکرون و ترامپ، همواره سمت آمریکا بود و نقش پلیس بد را بازی می‌کرد.
اما اکنون رئیس‌جمهور فرانسه، در حالی که کشورش به همراه دولت‌های دیگر اروپایی، گرفتار جنگ و بحران انرژی کمرشکن است، از آقای رئیسی رئیس‌جمهور ایران درخواست کرده برای پایان جنگ اوکراین، بین اروپا و روسیه میانجیگری کند.
این در حالی است که آقای رئیسی در برخی تماس‌های تلفنی قبلی، از موضع بالا، انتقادی، طلبکارانه و صریح، با ماکرون سخن گفته بود.
سارکوزی رئیس‌جمهور اسبق فرانسه، مرداد 1399 اذعان کرد: «محوریت جهان در حال عبور از غرب دیروز به شرق امروز یعنی آسیا است. ما در گذشته بر جهان تسلط داشتیم، اما حالا به هیچ وجه مسلط نیستیم. جهان با بحران رو‌به‌رو است. روی کار آمدن فردی مانند ترامپ که باورکردنی نبود، نشانه وخامت شرایط غرب است، نه علت آن».
اهداف سفر امیرعبداللهیان
از زبان کاظم جلالی
در همین خصوص نیز «کاظم جلالی» سفیر جمهوری اسلامی ایران در مسکو در گفت‌وگویی با خبرگزاری صداوسیما اظهار داشت: بخشی از موضوعات طبعا مسائل بین‌المللی است که نیازمند این است ما با هم رایزنی داشته باشیم. یک بخش در مورد حوزه اوکراین است که خود آقای وزیر هم اشاره کردند. بخشی از کشورهای اروپایی با توجه به روابط نزدیک جمهوری اسلامی ایران، خواهان این هستند که ایران در این خصوص ایفای نقش کند و البته همان‌طور که در کلام مقام معظم رهبری در ابتدای این مسئله هم بود این بود که ما اساسا با جنگ و خونریزی خیلی موافق نیستیم و به‌دنبال این هستیم که کاهش تنش ایجاد شود. اگرچه مقام معظم رهبری در دیداری که با جناب آقای پوتین داشتند، منطق این بحث را هم کاملا به شکل شفاف بیان کردند.
وی افزود: در مسائل منطقه‌ای، مباحث افغانستان و سوریه و مسائل مربوط به غرب آسیا است که نیازمند این است با توجه به ایفای نقش ایران و روسیه به‌خصوص در مبارزه با تروریسم با هم گفت‌وگوهایی داشته باشیم. در مسائل دوجانبه ارتباطات ما بسیار وسیع است و در بحث تجارت با افزایش تجارت با روسیه مواجه هستیم. از طرف دیگر ما به‌دنبال تحقق کریدور شمال و جنوب هستیم که در این خصوص گفت‌وگوهای بسیار زیادی بین مسئولان دو کشور انجام شده و در آینده نزدیک نمایندگان رؤسای‌جمهور سه کشور ایران، روسیه و جمهوری آذربایجان در باکو جمع می‌شوند تا ریل باقی‌مانده از کریدور شمال که رشت آستارا باشد را به تصمیم برسند و عملیات اجرایی آن را انجام دهند. در کنار آن بحث قرارداد ۲۵ ساله با روسیه را داریم که پیش‌نویس را به طرف روس ارائه کردیم و روسیه نظرات خود را به ما اعلام کرد و در ایران در حال بررسی است و امیدواریم در آینده نزدیک این موافقتنامه را امضا کنیم. این موافقتنامه است و هیچ چیز سری در آن وجود ندارد و در مجلس مورد بررسی قرار می‌گیرد. در حوزه‌های پولی- بانکی، لجستیک و همکاری دریایی و دریای خزر موضوعات زیادی داریم که حضور وزیر خارجه می‌تواند کمک جدی کند که مسائل با تفاهم بین دو کشور به سمت گسترش هرچه بیشتر روابط پیش برد.
روسیه: از عضویت ایران در اتحادیه اقتصادی اوراسیا حمایت می‌کنیم
وزیر خارجه روسیه در دیدار امیرعبداللهیان از عضویت جمهوری اسلامی ایران در اتحادیه اقتصادی اوراسیا حمایت کرد و از آمادگی این کشور برای تقویت همکاری‌های دوجانبه با ایران در زمینه‌های مختلف خبر داد.
لاوروف همچنین برنامه برگزاری اجلاس آتی کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور را فرصت مناسب دیگری برای گفت‌وگو و امضای اسناد لازم برای تسهیل و ارتقای روابط دو کشور در حوزه‌های مختلف عنوان کرد.
وزیر خارجه روسیه از پیشنهاد همتای ایرانی خود درخصوص تقویت همکاری‌های پارلمانی استقبال کرد و نقش مجالس در تصویب اسناد مورد نیاز و حمایت از گسترش روابط دو کشور در زمینه‌های اساسی را حائز اهمیت خواند.