روزنامه ایران
1401/06/19
خنثی‌سازی تحریم نفتی درآن‌سوی مرزها
جذب سرمایه چه از ظرفیت‌های داخلی و چه خارجی یکی از الزامات صنعت نفت است. صنعتی که حداقل 160 میلیارد دلار نیاز دارد تا بتواند هم سر پا بماند و هم از وضعیت فعلی اندکی فاصله بگیرد. در یک سال اخیر، وزارت نفت سعی کرد که با فعال کردن هر فرصتی بخشی از این نیاز را پاسخ دهد؛ اما بخشی از اسناد امضا شده هنوز در مرحله تفاهمنامه هستند و تا زمانی که به قرارداد تبدیل نشوند، این نگرانی وجود دارد که منابع مورد نیاز تأمین نشود.گروه اقتصادی / اقتصاد ایران به عنوان کشوری نفتخیز روی درآمدهای حاصل از فروش نفت حساب می‌کند. برای اقتصاد ایران منظور از رهایی اقتصاد از نفت، توقف وابستگی مستقیم آن است و به نوعی رهایی از خام‌فروشی و وابستگی مستقیم بودجه به درآمدهای نفتی مدنظر است تا توقف تولید و فروش نفت. کارشناسان می‌گویند که نفت یک نعمت است و باید تا جایی که می‌توانیم از آن به نفع اقتصاد کشور بهره ببریم؛ اما به شکلی دیگر. تا زمانی که این رابطه اصلاح شود نیز باید حداکثر درآمدهای نفتی را برای کشور ایجاد کرد اما از آنجایی که همواره نوک پیکان تحریم‌های غرب این درآمدها را نشانه می‌گیرد، خنثی‌سازی تحریم‌های نفتی نیز ضروری است. تلاش برای خنثی‌سازی این تحریم‌ها طی سال‌های اخیر مورد توجه دولتمردان کشورمان قرار گرفته است. دولت سیزدهم اقداماتی را در جهت فروش نفت به اجرا گذاشته که از آن جمله می‌توان به هدفگذاری برای ساخت پتروپالایشگاه‌ها و ایجاد همکاری در پالایشگاه‌های فراسرزمینی اشاره کرد. در این خصوص، وزارت نفت قراردادی را با دو کشور امریکای لاتین از جمله ونزوئلا امضا کرده است و به نظر می‌رسد ظرفیتی هم در کشورهای منطقه از جمله افغانستان، عراق، سوریه، یمن و لبنان در این حوزه برای ایران وجود دارد و برای این بخش نیز رایزنی‌ها در جریان است.
درباره اهمیت این اقدام، یک کارشناس ارشد انرژی می‌گوید: برای فروش تضمینی نفت باید بازارسازی انجام داد و صادرات خدمات فنی مهندسی و اخذ سهام در پالایشگاه فراسرزمینی، اقدام بسیار مهمی در زمینه این بازارسازی برای فروش نفت خام است.
«نرسی قربان» در گفت‌وگو با ایرنا اظهار می‌کند: با توجه به اینکه ما همواره تحت تحریم بوده‌ایم و تلاش داشته‌ایم منابع انرژی خود را به فروش برسانیم، راه‌هایی برای رفع مشکلات فنی خود در این حوزه کشف کرده‌ایم. اگر کشورهایی وجود داشته باشند که بخواهند از این دانش فنی ما استفاده کنند، فرصت مناسبی خواهد بود تا دانش خود را در اختیار آنها قرار دهیم.
او ادامه می‌دهد: لزوم فاصله گرفتن از خام فروشی و حرکت به سمت تولید فرآورده‌های نفتی و گازی موضوعی است که طی سالیان گذشته همیشه مطرح بوده و مسأله جدیدی نیست؛ البته باید بررسی کنیم آیا همان‌طور که برای نفت ما مشتری وجود دارد، برای فرآورده‌هایمان هم تقاضا هست یا خیر.
این کارشناس حوزه انرژی با اشاره به تولید فرآورده‌های نفتی در راستای خنثی‌سازی تحریم‌ها، بیان می‌کند: این یک موضوع سیاسی است نه اقتصادی، در این سناریو در واقع ما در حال دور زدن تحریم‌ها هستیم و کار درستی است که باید انجام شود؛ اما اگر بخواهیم به تولید فرآورده‌ها از دید اقتصاد کلان نگاه کنیم، با یک موضوع بسیار گسترده روبه‌رو هستیم و این موضوع به مسائل مختلفی بستگی دارد.
نرسی قربان می‌گوید: به طور مثال در نظر بگیرید که ما روزانه ۲ میلیون بشکه نفت در روز صادرات داریم. تبدیل این حجم از نفت به فرآورده سرمایه‌گذاری هنگفتی را می‌طلبد، در حدود ۳۰ الی ۴۰ میلیارد دلار سرمایه لازم است تا پالایشگاه راه‌اندازی و نفتمان را تبدیل به فرآورده کنیم.
او با بیان اینکه اکنون در شرایطی نیستیم که بتوانیم چنین سرمایه‌گذاری انجام دهیم، ادامه می‌دهد: از طرف دیگر، اداره پالایشگاه‌های تازه تأسیس نیاز به فناوری‌های نوین دارد که در وضعیت تحریمی فعلی امکان دستیابی به آن وجود ندارد.
پالایشگاه‌داری به جای پالایشگاه سازی
این کارشناس حوزه انرژی در خصوص پیشنهاد برخی کارشناسان مبنی بر اینکه به‌جای پالایشگاه‌سازی در کشور به سمت استفاده از پالایشگاه‌های نیمه‌کاره در کشورهای دیگر مانند ونزوئلا، عراق، سوریه، یمن، افغانستان، لبنان و... برویم، تصریح می‌کند: این سیاستی است که می‌توان در دستور کار قرار داد، اگر کشوری را پیدا کنیم که پالایشگاهی داشته باشد و همکاری ما را بخواهد، می‌توانیم از این فرصت بهره ببریم.
نرسی قربان با بیان اینکه قبلاً تجربه همکاری در پالایشگاه‌های فراسرزمینی را داشته‌ایم، ادامه می‌دهد: به‌طور مثال، در حدود ۵۰ سال پیش پالایشگاه‌هایی را در کره جنوبی، هند و آفریقای جنوبی خریده بودیم و تلاش می‌کردیم نفت خود را به این کشورها بفروشیم.
نرسی قربان می‌گوید: در ادامه این پالایشگاه‌ها فروخته شد و پالایشگاه ما در کره جنوبی که آن را فروختیم، الان یکی از بزرگ‌ترین پالایشگاه‌های دنیاست. به طور کلی، همکاری در پالایشگاه‌های فراسرزمینی امکانپذیر است و مزایایی برای کشور دارد.
لزوم بازارسازی نفت
کارشناس حوزه انرژی تأکید می‌کند: برای فروش تضمینی نفت، باید بازارسازی انجام داد و صادرات خدمات فنی مهندسی و اخذ سهام در پالایشگاه فراسرزمینی، اقدام بسیار مهمی در زمینه این بازارسازی برای فروش نفت خام است. به طور کلی همه کشورها به دنبال یافتن راه‌هایی برای فروش بیشتر نفت خودشان هستند.
نرسی قربان با اشاره به اینکه باید از همه فرصت‌ها برای فروش نفت خود استفاده کنیم، در پایان می‌گوید: نکته‌ای که باید به آن توجه داشته باشیم این است که فرصت زیادی برای فروش نفت نداریم. با توجه به جهت‌گیری انرژی در جهان که به سمت استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر پیش می‌رود، ما فرصت چندانی برای فروش نفت نداریم.
سایر اخبار این روزنامه
تلاش ایران و عراق برای بازگشایی مرزها
خنثی‌سازی تحریم نفتی درآن‌سوی مرزها
تجارت 8 میلیاردی با روسیه تا 700 روز دیگر
ملکه جنگ و کودتا
بذر امید در دل گندمکاران
کی‌روش در جام جهانی نکونام در جام ملت‌ها
زیبایی زیرتیغ پزشک های قلابی
آژانس و اسرائیل بازوان امریکایی ضد توافق
تار و پود زندگی
فاجعه سد «کسیلیان» در قلب جنگل‌های هیرکانی
پیگیری ویژه معاون اول رئیس جمهور در مرز مهران
بنا به دنبال قهرمانی
انگیزه همه ما تماشاگران هستند
