تضمین سلامت اربعینی‌ها با «تصمیم سخت»

روز گذشته مرز‌های زمینی اربعین تا اطلاع ثانوی بسته شد. «تصمیم سخت» این توصیفی است که رئیس ستاد مرکزی اربعین در برابر بسته‌شدن مرز‌های زمینی به کار می‌برد و می‌گوید: «به جهت اینکه امنیت و سلامت زائران ما با خطر جدی مواجه است، این تصمیم سخت گرفته شد.» ماجرا از این قرار است که عراق ظرفیت تخلیه زائران را از پایانه‌های مرزی خود با همان سرعت که از مرز‌های کشورمان خارج می‌شود، ندارد. به همین خاطر هم ظرف دو روز گذشته حجم بسیار زیادی از زائران در مرز‌ها باقی مانده و قادر به ورود به عراق نشده‌اند. گرمای هوا هم در کنار کمبود امکانات مزید بر علت شده تا در نهایت ستاد اربعین و وزارت کشور را به این نتیجه برساند که برای سلامت و امنیت زوار کشورمان تا زمان عبور زائران پشت مرز‌های ایران به عراق و همچنین تأمین وسیله کافی از سوی طرف عراقی برای عبور زائران به سمت نجف و کربلا مرز‌ها بسته شود. وزیر کشور قول داده به محض مهیا شدن شرایط به مردم خبر می‌دهد. رئیس‌جمهور هم در تماس تلفنی با وزیر کشور ضمن دریافت گزارشی از آخرین توافقات وی با مقامات عراقی برای تسهیل سفر زائران اربعین، دستوراتی برای رفع مشکلات موجود در مسیر پیاده‌روی زائران صادر کرد. این در حالی است که انتظار می‌رفت برای هر چه بهتر برگزار شدن حماسه پیاده‌روی اربعین و پیشگیری از بروز مشکلات احتمالی از ماه‌ها قبل از برگزاری این مراسم هماهنگی‌های لازم با طرف عراقی به عمل بیاید که با چنین شرایطی در مدیریت ماجرا مواجه نشویم. تصاویر منتشر شده از مرز‌های منتهی به کشور عراق از تجمع زائران در نقاط مرزی حکایت دارد. در آن سوی مرز‌ها و در کشور عراق هم خبر‌ها حاکی از آن است که طرف عراقی توانایی مدیریت این حجم از زائرانی را که به کشور وارد شده‌اند، ندارد. گرمای هوا و نبود وسایل حمل و نقل زائران هم مزید بر علت‌شده تا مدیران ستاد اربعین به این نتیجه برسند بهتر است مرز‌های کشور را ببندند و صدور برگ تردد برای سفر به عتبات و تمدید اعتبار گذرنامه‌های منقضی شده هم متوقف شده تا دیگر افراد بیشتری خود را به مرز‌ها نرسانند. همه این‌ها در حالی اتفاق می‌افتد که برپایی مراسم اربعین و استقبال پرشور از آن پس از دو سال کرونایی و تعطیلی نسبی این مراسم از ماه‌ها قبل قابل پیش‌بینی بود. بر این اساس می‌شد طی مذاکرات و تفاهمنامه‌های با طرف عراقی ماجرا را بهتر از این مدیریت کرد تا امروز شاهد تجمع صد‌ها زائر و عاشق حسینی پشت مرز‌های مشترک کشورمان با عراق نباشیم. زائرانی که نمی‌دانند زیارت اربعین در کربلا قسمتشان خواهد شد یا خیر! نگرانی از سلامت و امنیت زوار
طبق اعلام رئیس ستاد مرکزی اربعین حسینی همه مرز‌های منتهی به معابر خروجی زائران به عراق به دلیل نگرانی از امنیت و سلامت زائران تا اطلاع بعدی بسته شد.
به گفته سید مجید میراحمدی، رئیس ستاد مرکزی اربعین به دلیل اتفاقات نگران‌کننده‌ای که در مرز‌های شلمچه و مهران به وقوع پیوست و خطرات جدی که برای امنیت و سلامت زائران به وجود آمد، جلسه فوق‌العاده ستاد مرکزی اربعین با حضور وزیر کشور، فرماندهان عالی رتبه فراجا، استاندار ایلام و جمعی دیگر از مسئولان مربوط در مرز مهران برگزار شد و وضعیت مرز‌ها بررسی و وقایع، تجزیه و تحلیل شد.
وی ادامه داد: «در این جلسه سفری که در عراق داشتیم و مذاکراتی که در آنجا صورت گرفت و تقاضا‌های مقامات عراقی مبنی بر کاهش تعداد زوار ایرانی و مشکلات عراق مورد بحث و بررسی قرار گرفت.»


میراحمدی با بیان اینکه استمرار وضعیت فعلی قطعاً مخاطرات جدی برای امنیت سلامت زائران را در پی دارد، افزود: «همه اعضای شرکت‌کننده در جلسه روی این موضوع اتفاق‌نظر داشتند و بسیار نگران بودند؛ اساس نگرانی هم، نبود آمادگی و زمینه‌ها و بستر‌های طرف عراقی در سرعت عمل پذیرش زائران، سرعت عمل در نقل و انتقالات و ناکافی‌بودن امکانات در آن سوی مرز، کثرت جمعیت و هوای گرم است.»
رئیس ستاد مرکزی اربعین حسینی گفت: «همه این‌ها دست به دست هم داد که خلاف میل خودمان و جمع حاضر در جلسه و پس از پنج ساعت مشورت به این نتیجه برسیم که، چون امنیت و سلامت عموم زائران عزیز برای ما خط قرمز است همه مرز‌های منتهی به معابر خروجی زائران ما به عراق، تا اطلاع ثانوی مسدود شود.»
وی افزود: «بعد از اینکه پایانه‌های مرزی ما تخلیه شد، اوضاع داخلی عراق و چگونگی انجام تفاهماتی را که با مقامات عراقی برای ایجاد سهولت و بستر‌های لازم داشتیم و سایر شرایط را بررسی و تصمیم‌گیری خواهیم کرد که چگونه مرز‌ها باز شود و در آینده در مورد آن اطلاع‌رسانی خواهیم کرد.»
به گفته میراحمدی برای اینکه زائران از برنامه سفرشان مطلع باشند به همه پایانه‌های مسافربری ابلاغ شد که همه برنامه‌های سفر اتوبوس‌ها به سمت مرز‌های عراق از فردا لغو شوند و به اطلاع همه مسافران هم برسد و وجه بلیت خریداری شده به آن‌ها مسترد شود.
رئیس ستاد مرکزی اربعین حسینی از کسانی هم که در مسیر هستند خواست تا برنامه خود را تغییر دهند؛ صرفاً کسانی که در پایانه‌های مرزی هستند، تلاش می‌شود در ساعات آینده با مدیریت و کنترل اطمینان‌بخشی یا توجیه شوند که برگردند یا اینکه با شرایط اطمینان‌بخشی از مرز عبور داده شوند.
به گفته میراحمدی تصمیم گرفته شد که صدور گذرنامه‌های ویژه اربعین متوقف شود و برای کسانی که درخواست گذرنامه دارند، گذرنامه‌ها صادر و از طریق پست برای آن‌ها ارسال می‌شود.
قرار است بعد از اینکه وضعیت مورد ارزیابی قرار گرفت، اگر تصمیم جدیدی گرفته شد به مردم اطلاع داده شود. درخواست از مردم برای مراجعه‌نکردن به مرز‌ها
وزیر کشور هم از مردم درخواست کرد برای عبور به عتبات به مرز‌ها مراجعه نکنند، چراکه مسئولان عراقی امکان انتقال و سرویس‌دهی با این حجم از زائر را در مرز‌ها ندارند.
احمد وحیدی در گفتگو با شبکه خبر با اشاره به اینکه مرز‌ها بسته شده‌است، گفت: «حجم بسیار زیادی از مردم به مرز آمده‌بودند و دوستان عراقی ظرفیت لازم را برای عبور آن‌ها از مرز ندارند، به همین دلیل پشت گیت‌ها معطل ماندند و اذیت شدند. به همین دلیل مرز‌ها تا زمانی که عراقی‌ها بتوانند سرعت لازم را برای سرویس‌دهی به زائران و انتقال آن‌ها با اتوبوس داشته‌باشند، بسته شده‌است.»
وزیر کشور با اشاره به گرمای شدید هوا افزود: «صلاح نیست تجمعات زیادی در مرز‌ها داشته باشیم و نگران سلامت مردم هستیم، به همین دلیل افرادی که از مبدأ هنوز حرکت نکرده‌اند، راه نیفتند، چون ازدحام زیاد است.»
به گفته وی در حال حاضر مردمی که در ایلام و در مرز هستند، عبور داده می‌شوند و با توجه به اینکه گرما زیاد است، حتماً بچه‌های کوچک و سالمندان حضور نداشته باشند، چراکه در حال حاضر حتی جوانان هم به دلیل گرمای زیاد دچار مشکل می‌شوند.
وحیدی تأکید کرد: «با پلیس هماهنگی‌های لازم انجام شده و در همه نقاط و راه‌ها به مردم تذکر داده می‌شود و آن‌هایی که خارج از استان‌های مرزی در تردد هستند، کنترل کنند تا دیگر راه را ادامه ندهند، چراکه در استان‌های مرزی عبور خیلی کند است و باید در ترافیک زیادی بمانند.»
وزیر کشور با اشاره به اینکه همه ارگان‌ها مانند نیروی انتظامی، استانداری و هلال احمر بسیج هستند، گفت: «جمعیت بسیار فراوانی در استان‌های مرزی وجود دارد. به مجرد اینکه دوستان عراقی برای سرویس‌دهی آماده شدند به مردم اعلام می‌کنیم، اما تا آن زمان به مرز‌ها مراجعه نکنند، چراکه به جاده‌های قفل شده برخورد می‌کنند و اذیت خواهند شد. به همین دلیل می‌خواهیم که نیایند.» توقف صدور گذرنامه اربعین
به گفته سردار مهدی حاجیان، سخنگوی فراجا هم بر اساس مصوبه وزیر کشور و ستاد اربعین مقرر شد از امروز گذرنامه ویژه اربعین صادر نشود. همچنین گذرنامه‌هایی که فاقد اعتبار هستند، دیگر تمدید نمی‌شوند.
وی از مردم خواست برای درخواست صدور گذر ویژه به پلیس+ ۱۰ و ادارات گذرنامه مراجعه نکنند.
سخنگوی فراجا گفت: «افرادی که قصد سفر دارند از مبدأ دیگر حرکت نکنند، چون پلیس مدیریت می‌کند و اجازه سفر به این افراد نمی‌دهد.»
سردار حسن مؤمنی، رئیس پلیس راه راهور از ممنوعیت ورود اتوبوس به خوزستان، ایلام و کرمانشاه خبر داد و گفت: «هموطنان به هیچ عنوان به سمت مرز‌ها حرکت نکنند.»
به گفته وی از ورود اتوبوس‌های حامل زائران به استان‌های خوزستان، ایلام و کرمانشاه جلوگیری می‌شود. استرداد بلیت و دستوری که هنوز نرسیده!
رئیس پلیس راه راهور از افرادی که از شهر‌های خود حرکت نکرده‌اند، خواست تا اطلاع ثانوی به سمت مرز‌ها حرکت نکنند، چراکه شرایط تردد برای زائران در آن سوی مرز‌ها و داخل عراق اصلاً مناسب نیست.
سردار شرفی، فرمانده قرارگاه اربعین فراجا هم با تأکید بر اینکه به علت مخاطراتی که برای امنیت و سلامت زائران به وجود آمد، همه مرزها تا اطلاع ثانوی مسدود شد و از روز جمعه گذرنامه ویژه اربعین صادر نمی‌شود، درباره تعیین‌تکلیف زائرانی که از قبل بلیت خریده‌اند، اینگونه توضیح داد: «همه پایانه‌های مسافربری به سمت مرز‌های عراق لغو می‌شود و وجه بلیت خریداری شده توسط هموطنان عزیز به آنان مسترد خواهد شد و عزیزانی هم که در مسیر هستند، تلاش کنند برنامه خود را تغییر دهند.»
البته آنطور که مدیر کل حمل و نقل مسافر سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای توضیح داده هنوز به صورت مکتوب دستوری در خصوص توقف سفر‌های زمینی اربعین به دست آن‌ها نرسیده‌است. در صورت لغو اعزام ناوگان جاده‌ای به سمت مرزها، مطابق تصمیم ستاد اربعین در خصوص استرداد هزینه بلیت عمل خواهد شد.
به گفته سردار شرفی با توجه به شرایط و وضعیتی که در مرز خسروی و مهران برای زائران عزیز پیش آمد و موجب ناراحتی و مشکلات تنفسی برای عده‌ای از زائران عزیز به خصوص زنان و کودکان شد، همچنین با عنایت به ظرفیت بسیار محدودی که طرف عراقی داشت و امکان ادامه خدمت مناسب برای زائران کشورمان توسط طرف عراقی میسر نشد، تصمیم بر بستن مرز‌ها گرفته شده‌است، چراکه متأسفانه فراهم آوردن شرایط مطلوب برای آرامش و امنیت زائران عزیز کشورمان از سوی طرف عراقی مقدور نبود پس به خاطر حفظ سلامت زائران محدودیت‌هایی برای سفر زائران به عتبات عالیات به وجود آمد. گرمازدگی بیش از ۱۰ هزار نفر از زائران
آنطور که مجتبی خالدی، سخنگوی سازمان اورژانس کشور خبر داده ۱۰ هزار و ۳۲۵ هزار نفر از هموطنان و زائران اربعین دچار گرمازدگی شده‌اند. بیشترین گرمازدگی در استان ایلام و در مرز مهران مشاهده شده‌است.
وی با اشاره به ترافیک سنگین از شهر مهران به سمت پل زائر تأکید کرد: «در نقطه صفر مرزی و مرز ممکن است همه افراد دچار مشکل شوند، پس بهتر است مردم سفر خود را در این روز‌ها به نحو مطلوبی مدیریت کنند.» پیگیری رئیسی و بازدید مخبر
چالش‌های مرز‌ها و زائران به گوش رئیس‌جمهور هم رسیده‌است. محمد مخبر، معاون اول رئیس‌جمهور روز پنج‌شنبه به بازدید از مرز مهران رفت. مهم‌ترین توصیه مخبر در بازدید از پایانه مرز مهران، مدیریت زمان سفر توسط مسئولان و زائران بود. به گفته وی زیرساخت‌های عراق مناسب حجم زیاد جمعیت زائران نیست و گرمای هوا و انبوه زائران سفر را سخت کرده‌است که باید زائران زمان سفر و برگشت خود را مدیریت کنند.
معاون اول رئیس‌جمهور از زائرانی که در عراق هستند خواست با توجه به گنجایش پایین ظرفیت امکانات در عراق زائران پس از زیارت به سرعت برگردند تا فضا برای زائران دیگر باز شود.
سید ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور هم روز گذشته در تماس تلفنی با احمد وحیدی، وزیر کشور در مرز مهران که روز گذشته به کشور عراق سفر کرده‌بود، ضمن دریافت گزارشی از گفتگو‌ها و توافقات وزیر کشور با مقامات عراقی در جهت سهولت و تسهیل سفر زائران، آخرین وضعیت و شرایط حمل و نقل زوار اربعین را به ویژه شرایط عبور و مرور در مرز‌های زمینی پیگیری کرد. رئیسی در همین راستا، با صدور دستوراتی خطاب به مسئولان دولتی، بر خدمات‌رسانی بهتر و رفع مشکلات موجود در مسیر زائران عتبات تأکید کرد.